 |
| Όνομα Ακτής: Παλιάμπελα |
Κωδικός Ταυτότητας: ELBW049124002 |
| Δήμος Άκτιου - Βόνιτσας |
| Περιφέρεια ΔΥΤΙΚΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ |
| Αποκεντρωμένη Διοίκηση ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ, ΔΥΤΙΚΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΚΑΙ ΙΟΝΙΟΥ |
Εισαγωγή
Η θέσπιση Μητρώου Ταυτοτήτων Υδάτων Κολύμβησης υπαγορεύεται από την Ευρωπαϊκή Οδηγία 2006/7/ΕΚ, σχετικά με τη διαχείριση της ποιότητας των υδάτων κολύμβησης και συνιστά μια καινοτόμο προσέγγιση, με βασικό στόχο την ενημέρωση των πολιτών και την παροχή χρήσιμων στοιχείων για την σύγκριση και την επιλογή ακτών κολύμβησης. Η ταυτότητα των υδάτων κολύμβησης παρέχει πληροφορίες για τις φυσικές και γεωγραφικές συνθήκες της περιοχής της ακτής, για τα υδρολογικά χαρακτηριστικά των υδάτων κολύμβησης, καθώς και για την αξιολόγηση των πιθανών κινδύνων ρύπανσης στην περιοχή.
Συμπληρωματικώς του Μητρώου Ταυτοτήτων, κατά τη διάρκεια της κολυμβητικής περιόδου κάθε έτους (από 1η Ιουνίου έως 31η Οκτωβρίου), διενεργούνται συστηματικές δειγματοληψίες και αναλύσεις μικροβιολογικών και άλλων παραμέτρων, με σκοπό την ποιοτική παρακολούθηση και ταξινόμηση των κολυμβητικών υδάτων.
Περιγραφή Ακτής
Η παραλία Παλιάμπελα βρίσκεται εντός του Αμβρακικού Κόλπου. Τόσο η παράκτια ζώνη όσο και ο θαλάσσιος πυθμένας είναι αμμώδεις. Η παράκτια ζώνη της ακτής είναι μερικώς τροποποιημένη λόγω του οδικού δικτύου που μειώνει αισθητά το πλάτος της φυσικής ακτής. Η παράκτια βιοποικιλότητα περιλαμβάνει πυκνή σκληρόφυλλη βλάστηση ενώ, η θαλάσσια χλωροφύκη προσκολλημένα στον πυθμένα και επί της ακτής, μαλάκια (πεταλίδες), κοιλεντερωτά ζώα (σπόγγοι), γαστερόποδα (θαλάσσια σαλιγκάρια) και αρθρόποδα (καβούρια). Η κολυμβητική ακτή αποτελεί το παράλιο τμήμα ενός κλειστού κόλπου, μήκους 1.800 μ. Το μήκος της ακτής είναι 1.500 μ., το μέσο πλάτος είναι 5 μ. και ο προσανατολισμός είναι βορειοδυτικός. Τα κολυμβητικά ύδατα στα πρώτα μέτρα είναι αβαθή, ο πυθμένας παρουσιάζει ήπια κλίση και η ισοβαθής των 5 μ. παρατηρείται σε απόσταση περίπου 110 μ. από την ακτή. Η παραλία είναι προσβάσιμη αρχικά μέσω του τοπικού οδικού δικτύου και στη συνέχεια μέσω χωματόδρομου. Η παραλία δεν είναι οργανωμένη. Ο μέγιστος αριθμός λουομένων εκτιμάται σε 500 άτομα. Εντός της κολυμβητικής ακτής καταλήγουν εννέα ρέματα διαλείπουσας ροής. Σε απόσταση 150 μ. δυτικά της περιοχής κολύμβησης εντοπίζεται χώρος ελλιμενισμού ιδιόκτητων αλιευτικών πλεούμενων. Στην άμεση περιοχή της ακτής κολύμβησης υπάρχουν γεωργικές καλλιέργειες (καλαμπόκι και τριφύλλι).
Χρήσεις γης ευρύτερης περιοχής
Το μεγαλύτερο μέρος της ευρύτερης λεκάνης απορροής της ακτής καλύπτεται από αρόσιμες και μη αρδευόμενες αρόσιμες εκτάσεις, ετερογενείς αγροτικές εκτάσεις και αγροτικές εκτάσεις με σημαντικό ποσοστό φυσικής βλάστησης.
Υπαγωγή - Χαρακτηρισμοί
Η ακτή εντάσσεται στο Υδατικό Σύστημα Δυτ. Στερεά Ελλάδα (EL04), στην Λεκάνη Απορροής Ποταμού Αχελώου (EL0415) και στο Παράκτιο Υδατικό Σύστημα «Νότιος Αμβρακικός κόλπος» (EL0415C0009N), του οποίου η οικολογική κατάσταση έχει χαρακτηριστεί ως «Μέτρια», με βάση τα αποτελέσματα της ταξινόμησης, που πραγματοποιήθηκε στην 1η αναθεώρηση των Σχεδίων Διαχείρισης Λεκανών Απορροής Ποταμών (ΣΔΛΑΠ) και την αντίστοιχη Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ) (ΦΕΚ Β 4681/29.12.2017). Στο Υδατικό Σύστημα υπάρχει σταθμός επιχειρησιακής παρακολούθησης που έχει οριστεί στο πλαίσιο εφαρμογής του Άρθρου 8 της Οδηγίας 2000/60/ΕΚ. Στην περιοχή δεν εντοπίστηκαν άλλα υδάτινα σώματα, αναγνωρισμένα στο Πλαίσιο της οδηγίας 2000/60/ΕΚ, που να επηρεάζουν την κολυμβητική ακτή. Η ακτή ανήκει στον Αμβρακικό Κόλπο ως ευαίσθητος υδάτινος αποδέκτης στην παρουσία θρεπτικών ουσιών με βάση την Οδηγία 91/271/ΕΟΚ.
Ποιότητα κολυμβητικών υδάτων
Η παραλία Παλιάμπελα αναγνωρίσθηκε ως ακτή κολύμβησης το έτος 2000 και έκτοτε παρακολουθείται στο πλαίσιο των ετησίων προγραμμάτων παρακολούθησης της ποιότητας των κολυμβητικών υδάτων, τα οποία πραγματοποιούνται με ευθύνη του Υπουργείου Παραγωγικής Ανασυγκρότησης Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
Από το 2010, η παρακολούθηση και η αξιολόγηση της ποιότητας των υδάτων για τις κολυμβητικές περιόδους πραγματοποιείται σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στην Οδηγία 2006/7/ΕΚ και με συναξιολόγηση των αποτελεσμάτων παρακολούθησης των τελευταίων ετών.
| Σημείο παρακολούθησης | 2019 | 2020 | 2021 | 2022 | |||||
ELBW049124002101 |
Υδρολογικά, μετεωρολογικά χαρακτηριστικά
Το μέσο ετήσιο ύψος βροχόπτωσης στην περιοχή είναι 884mm, με το μέγιστο και το ελάχιστο μηνιαίο ύψος να είναι αντίστοιχα 346,2mm και 0mm. (Ε.Μ.Υ. Μετεωρολογικός Σταθμός Άκτιου, έτη 1971-2008). H επικρατέστερη διεύθυνση ανέμου είναι η βορειοανατολική, ακολουθούμενη από δυτική και νοτιοδυτική με μικρή ή μέση ένταση (Ε.Μ.Υ. έτη 1974-2001). Η μέση μηνιαία θερμοκρασία της ατμόσφαιρας κατά την κολυμβητική περίοδο είναι 23oC, με τη μέγιστη μηνιαία θερμοκρασία να καταγράφεται κατά το μήνα Αύγουστο και να είναι της τάξης των 29oC(Ε.Μ.Υ. έτη 1971-2003).
Σημειώνεται ότι η ακτή, εξαιτίας του προσανατολισμού και της μορφολογίας της είναι προστατευμένη από τους επικρατέστερους ανέμους, με εξαίρεση τους βορειοανατολικούς, οι οποίοι είναι μικρής και μέσης έντασης και δεν επηρεάζουν την κολυμβητική ακτή. Στην περιοχή δεν παρατηρούνται έντονα φαινόμενα παλίρροιας.
Πιέσεις
Λιμάνια/Μαρίνες
Σε απόσταση 150 μ. δυτικά της περιοχής κολύμβησης υπάρχει χώρος ελλιμενισμού αλιευτικών πλεούμενων, δυναμικότητας 40 πλεούμενων. Οι απορρίψεις των αλιευτικών που περιλαμβάνουν αστικά απόβλητα και απορρίμματα και η πιθανή διαρροή πετρελαίου λόγω της ελλιπής συντήρησης αποτελούν δυνητικές πηγές ρύπανσης.
Εκβολές ποταμών, ρεμάτων-εκβάλλοντες αγωγοί
Κατά μήκος της περιοχής κολύμβησης εντοπίζονται οι εκβολές εννέα ρεμάτων διαλείπουσας ροής και, σε περιπτώσεις έντονης βροχόπτωσης δυνητικά μεταφέρουν ρυπαντικό φορτίο από την ευρύτερη περιοχή η οποία χαρακτηρίζεται από έντονη αγροτική δραστηριότητα. Το μεταφερόμενο φορτίο ενδέχεται να περιλαμβάνει αυξημένες συγκεντρώσεις θρεπτικών (κυρίως νιτρικών και φωσφορικών αλάτων) άλλων επικίνδυνων ουσιών που περιέχονται λιπάσματα και στα φυτοφάρμακα που εφαρμόζονται στις καλλιέργειες. Η παρουσία του πυκνού καλαμιώνα στις όχθες των ρεμάτων καθώς και της έντονης άλγης στα ύδατα αποτελούν ένδειξης ρύπανσης από θρεπτικές ουσίες.
Λοιπές πηγές
Στην παραλία επιτρέπονται τα κατοικίδια ζώα, ο αριθμός και η συχνότητα παρουσίας των οποίων δεν εκτιμάται ότι μπορεί να επιβαρύνει την ακτή.
Αποτελέσματα επιτόπιας επίσκεψης
Κατά την επί τόπου επίσκεψη στην περιοχή κολύμβησης δεν παρατηρήθηκε η ύπαρξη πίσσας και λαδιών. Κατά μήκος της ακτής εντοπίσθηκε μικρή ποσότητα οικιακών και οικοδομικών απορριμμάτων. Στις εκβολές των ρεμάτων παρατηρήθηκε έντονη άλγη, αυξημένη θολερότητα και πράσινη απόχρωση των υδάτων. Γενικώς, τα κολυμβητικά ύδατα εμφάνιζαν πράσινη απόχρωση, και στο δυτικό τμήμα της ακτής ανιχνεύθηκε περιορισμένη συγκέντρωση επιφανειοδραστικών ουσιών (αφροί).
Ευτροφισμός
Τα κολυμβητικά ύδατα της ακτής επηρεάζονται από την απορροή ρυπαντικών φορτίων των κύριων θρεπτικών συστατικών αζώτου και φωσφόρου που συμβάλλουν στην ανάπτυξη αλγών και ευνοούν την εξέλιξη ευτροφικών φαινομένων, ειδικότερα από την εκτενή γεωργική δραστηριότητα που αναπτύσσεται στην άμεση και ευρύτερη περιοχή. Η ευρύτερη παράκτια περιοχή του Αμβρακικού Κόλπου έχει χαρακτηρισθεί ως ευαίσθητη υπό την έννοια της Οδηγίας 91/271/ΕΟΚ. Πρόκειται για ένα κλειστό κόλπο ο οποίος χαρακτηρίζεται από μικρό ρυθμό ανανέωσης, δέχεται χερσογενείς επιδράσεις ενώ, έχει παρουσιάσει φαινόμενα ευτροφισμού. Τα παραπάνω στοιχεία, σε συνδυασμό με τη θέση της ακτής (εντός κλειστού κόλπου) και το μικρό βάθος των υδάτων έχουν σαν αποτέλεσμα τη διαμόρφωση ευνοϊκών συνθηκών για την εμφάνιση του φαινόμενου του ευτροφισμού. Η πράσινη απόχρωση των υδάτων της ακτής υποδεικνύει την παρουσία φυτοπλαγκτόν άλλα και τη ανάπτυξή μακροφυκών, στοιχεία τα οποία συνδέονται με την ανάπτυξη ευτροφικών φαινομένων. Με βάση τα παραπάνω εκτιμάται υψηλός κίνδυνος εμφάνισης ευτροφικών φαινομένων στην ακτή.
Διερεύνηση έκτακτων συνθηκών
Σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία των ανέμων και της βροχόπτωσης για την περιοχή, κατά την κολυμβητική περίοδο δεν εμφανίζονται ακραία καιρικά φαινόμενα και, επομένως, δεν αναμένεται ιδιαίτερη επιβάρυνση της θαλάσσιας περιοχής από απορροές ομβρίων και μεταφορά ρύπων λόγω ισχυρών ανέμων.
Μέτρα αντιμετώπισης
Σε περίπτωση έκτακτου περιστατικού ρύπανσης των υδάτων ή επιβάρυνσης του περιβάλλοντος της ακτής κολύμβησης, ενεργοποιείται μηχανισμός έγκαιρης προειδοποίησης για την πρόληψη και την ασφάλεια των λουομένων. Ο αρμόδιος φορέας διαχείρισης τέτοιων καταστάσεων είναι ο Δήμος Άκτιου - Βόνιτσας.
Στις επανορθωτικές ενέργειες περιλαμβάνονται:
- Ενημέρωση του κοινού για την ρύπανση και την εκτιμώμενη διάρκεια αυτής.
- Έκδοση απόφασης προσωρινής διακοπής της κολύμβησης (εάν κριθεί απαραίτητο από τις αρμόδιες Υπηρεσίες).
- Συνέχιση της παρακολούθησης των υδάτων, σύμφωνα με το αντίστοιχο πρόγραμμα παρακολούθησης που εφαρμόζεται στο πλαίσιο της Οδηγίας 2006/7/Ε.Κ., και λήψη πρόσθετου δείγματος, προκειμένου να επιβεβαιωθεί ότι το περιστατικό έχει λήξει. Σε περίπτωση που το πρόγραμμα παρακολούθησης προβλέπει λήψη δείγματος στην περίοδο εμφάνισης της βραχυπρόθεσμης ρύπανσης, το δείγμα αυτό μπορεί να εξαιρεθεί και να αντικατασταθεί από ένα πρόσθετο δείγμα, το οποίο θα ληφθεί 7 ημέρες μετά την εξάλειψη του φαινομένου
Για τη μείωση τόσο του φορτίου θρεπτικών, όσο και του μικροβιακού φορτίου που απορρέει στην παράκτια περιοχή και προέρχεται από γεωργικές και κτηνοτροφικές δραστηριότητες, συνίσταται η εφαρμογή των αρχών του Κώδικα Ορθής Γεωργικής Πρακτικής. Για την πλήρη αντιμετώπιση του φαινομένου του ευτροφισμού απαιτούνται, εκτός των παραπάνω, επιπρόσθετα μέτρα που σχετίζονται με την αποφυγή χρήσης απορροφητικών βόθρων και την κατασκευή κατάλληλων μεμονωμένων συστημάτων αποχέτευσης λυμάτων σε περιοχές εντός της λεκάνης απορροής του Αχελώου που δεν εξυπηρετούνται από αποχετευτικό δίκτυο και κεντρική εγκατάσταση επεξεργασίας λυμάτων. Σχετικά με τη λειτουργία του χώρου ελλιμενισμού αλιευτικών πλεούμενων συνιστάται η ορθή περιβαλλοντική διαχείριση των αποβλήτων των πλεούμενων σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία.
Γενικά συνιστάται η αποφυγή κολύμβησης εντός των λιμανιών, των μόνιμων αγκυροβολίων και των ναυπηγείων, 200 μ. εκατέρωθεν από τα στόμια εκβολής των αγωγών εγκαταστάσεων επεξεργασίας λυμάτων, στις εκβολές αγωγών ομβρίων υδάτων μετά από έντονη βροχόπτωση, καθώς και στις εκβολές ρεμάτων συνεχούς ροής.
Στοιχεία επικοινωνίας και πηγές περαιτέρω ενημέρωσης
| Αρμόδια Τοπική Αρχή Δήμος ΑΚΤΙΟΥ - ΒΟΝΙΤΣΑΣ ΒΟΝΙΤΣΑ, 30002 Τηλέφωνο: 26433-60109/102 Fax: 2643022556 www.anaktorio.gr dhmos.aktiouvonitsas@1258.syzefxis.gov.gr Αρμόδια Κρατική Αρχή ΥΠΕΝ Γενική Γραμματεία Φυσικού Περιβάλλοντος και Υδάτων Λεωφόρος Μεσογείων 119, Αθήνα, Τηλέφωνο: 2131513849, 850, 852 www.ypen.gov.gr ggenvr@ypen.gr info@ypen.gov.gr | Αρμόδια Περιφερειακή Αρχή Αποκεντρωμένη Διοίκηση Πελ/σου-Δυτ. Ελλ-Ιον Δ/νση Υδάτων Δυτ. Ελλάδας ΝΕΟ Πατρών-Αθηνών 3, 26442 Πάτρα Τηλέφωνο: : 2610 335669 Fax: 2610 338735 http://dytikiellada.dasi-ydata.gr/4portal/index.php pde_ydat@otenet.gr | Αρμόδια Υγειονομική Υπηρεσία Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας Δ/ΝΣΗ ΔΗΜ. ΥΓΕΙΑΣ & ΚΟΙΝ. ΜΕΡΙΜΝΑΣ ΑΙΤΩΛΟΑΚΑΡΝΑΝΙΑΣ Σταυροπούλου 31, 30200 Μεσολόγγι Τηλέφωνο: 2631364122 |
| Έκδοση Tαυτότητας | Ημερομηνία | Επόμενη αναθεώρηση |
| R3 | Μάιος 2015 | Σε περίπτωση σημαντικής μεταβολής στην ποιότητα των κολυμβητικών υδάτων ή στο φυσικό περιβάλλον |
Ευρωπαϊκή Επιτροπή - Ποιότητα υδάτων κολύμβησης: ec.europa.eu/environment/water/water-bathing/index_en.html Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος - Κατάσταση υδάτων κολύμβησης:www.eea.europa.eu/themes/water/status-and-monitoring/state-of-bathing-water Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος: Κεντρικό Αποθετήριο Δεδομένων:cdr.eionet.europa.eu/gr/eu/bwd Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας: www.ypen.gov.gr Μητρώο ταυτοτήτων υδάτων κολύμβησης:bathingwaterprofiles.gr/ Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού:www.culture.gov.gr Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία (Ε.Μ.Υ.): www.emy.gr Περιοχές δικτύου Natura 2000: www.ypen.gov.gr/perivallon/viopoikilotita/diktyo-natura-2000/ Ελληνικό Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών:www.hcmr.gr Ελληνικό Κέντρο Βιοτόπων - Υγροτόπων:www.ekby.gr Γαλάζιες σημαίες:www.blueflag.gr ΕΟΤ:gnto.gov.gr Περιφέρεια ΔΥΤΙΚΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ:http://www.pde.gov.gr/gr/index.php
Το Πρόγραμμα «Ταυτότητες ακτών κολύμβησης» για το έτος 2011 χρηματοδοτήθηκε από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Περιβάλλον & Αειφόρος Ανάπτυξη» (ΕΠΠΕΡΑΑ) του ΕΣΠΑ 2007-2013, με συγχρηματοδότηση από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης.
Για πρόσθετες πληροφορίες και ενημέρωση για το πρόγραμμα και τις κολυμβητικές ακτές της χώρας, υποβολή σχολίων, παρατηρήσεων και ανταλλαγή απόψεων επισκεφτείτε την ηλεκτρονική μας διεύθυνση www.bathingwaterprofiles.gr