 |
| Όνομα Ακτής: Σχίνος |
Κωδικός Ταυτότητας: ELBW049129055 |
| Δήμος Ξηρομέρου |
| Περιφέρεια ΔΥΤΙΚΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ |
| Αποκεντρωμένη Διοίκηση ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ, ΔΥΤΙΚΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΚΑΙ ΙΟΝΙΟΥ |
Εισαγωγή
Η θέσπιση Μητρώου Ταυτοτήτων Υδάτων Κολύμβησης υπαγορεύεται από την Ευρωπαϊκή Οδηγία 2006/7/ΕΚ, σχετικά με τη διαχείριση της ποιότητας των υδάτων κολύμβησης και συνιστά μια καινοτόμο προσέγγιση, με βασικό στόχο την ενημέρωση των πολιτών και την παροχή χρήσιμων στοιχείων για την σύγκριση και την επιλογή ακτών κολύμβησης. Η ταυτότητα των υδάτων κολύμβησης παρέχει πληροφορίες για τις φυσικές και γεωγραφικές συνθήκες της περιοχής της ακτής, για τα υδρολογικά χαρακτηριστικά των υδάτων κολύμβησης, καθώς και για την αξιολόγηση των πιθανών κινδύνων ρύπανσης στην περιοχή.
Συμπληρωματικώς του Μητρώου Ταυτοτήτων, κατά τη διάρκεια της κολυμβητικής περιόδου κάθε έτους (από 1η Ιουνίου έως 31η Οκτωβρίου), διενεργούνται συστηματικές δειγματοληψίες και αναλύσεις μικροβιολογικών και άλλων παραμέτρων, με σκοπό την ποιοτική παρακολούθηση και ταξινόμηση των κολυμβητικών υδάτων.
Περιγραφή Ακτής
Η παραλία Σχίνος βρίσκεται στη δυτική ακτή της Αιτωλοακαρνανίας, μεταξύ Αστακού και Βόνιτσας, εντός του Όρμου Βούρκου. Ο Όρμος είναι ανοιχτός προς τα νοτιοδυτικά, με βορειοδυτικό όριο την Άκρα Μύτικα ενώ, από τα νοτιοδυτικά καλύπτεται από τη νήσο Κάλαμος. Τόσο η παράκτια ζώνη όσο και ο θαλάσσιος πυθμένας είναι πετρώδεις. Η παράκτια ζώνη της ακτής είναι φυσική και αποτελεί το παράλιο τμήμα ενός ανοιχτού κόλπου, μήκους 4.100 μ. Η παράκτια βιοποικιλότητα περιλαμβάνει αλμυρίκια (Tamarix), ευκάλυπτους, λεύκες και κίτρινες παπαρούνες ενώ η θαλάσσια, φαιοφύκη προσκολλημένα στο πυθμένα και λειμώνες θαλάσσιων φανερόγαμων. Το μήκος της ακτής είναι 3.600 μ., το μέσο πλάτος είναι 20 μ. και ο προσανατολισμός είναι νότιος. Τα κολυμβητικά ύδατα στα πρώτα μέτρα είναι βαθιά, ο πυθμένας παρουσιάζει ήπια κλίση και η ισοβαθής των 5 μ. παρατηρείται σε απόσταση περίπου 60 μ. από την ακτή. Η παραλία είναι προσβάσιμη μέσω του περιφερειακού οδικού δικτύου Βόνιτσας - Αστακού. Τμήμα της παραλίας είναι οργανωμένο και διαθέτει υποδομές εξυπηρέτησης των λουομένων όπως, ομπρέλες, ξαπλώστρες ντους, κάδους και καλάθια απορριμμάτων. Ο μέγιστος αριθμός λουομένων εκτιμάται σε 1.500 άτομα. Εντός της κολυμβητικής ακτής καταλήγει το ρέμα διαλείπουσας ροής Πλατανιάς και το ρέμα συνεχούς ροής Μύτικας. Η άμεση περιοχή της παραλίας διαθέτει εστιατόρια, αναψυκτήρια και ενοικιαζόμενα καταλύματα. Στο δυτικό άκρο της παραλίας εντοπίζεται λιμενίσκος ο οποίος, είναι ασφαλής από τους βόρειους μέχρι και τους ανατολικούς ανέμους ενώ, με νότιο άνεμο τα δυτικά παράλια του λιμενίσκου δεν προσβάλλονται καλυπτόμενα από τη νήσο Κάλαμος. Επιπλέον στην περιοχή λειτουργούν τρεις χώροι οργανωμένης τουριστικής κατασκήνωσης. Στην ευρύτερη περιοχή υπάρχει ο οικισμός του Μύτικα που αποτελεί τουριστικό πόλο έλξης. Κοντά στον οικισμό βρίσκεται η Παλαιοχριστιανική Εκκλησία της Αγίας Σοφίας, στο μυχό του κόλπου Βούλκου, το σπουδαίο ηρώο ρωμαϊκής εποχής και τα ιαματικά του λουτρά. Στο νότιο τμήμα της Άκρας Μύτικας σε απόσταση 1 χλμ. από τον οικισμό βρίσκεται η νήσος Κάλαμος η οποία καθ όλη την έκτασή της είναι ορεινή με υψηλότερη κορυφή τη Άη Λιάς (υψόμετρο 596 μ.).
Χρήσεις γης ευρύτερης περιοχής
Το μεγαλύτερο μέρος της ευρύτερης λεκάνης απορροής της ακτής καλύπτεται από συμπλέγματα καλλιεργειών, αρόσιμες και μη αρδευόμενες αρόσιμες εκτάσεις, μόνιμες καλλιέργειες και ελαιώνες.
Υπαγωγή - Χαρακτηρισμοί
Η ακτή εντάσσεται στο Υδατικό Σύστημα Δυτ. Στερεά Ελλάδα (EL04), στην Λεκάνη Απορροής Ποταμού Αχελώου (EL0415) και στο Παράκτιο Υδατικό Σύστημα «Δυτ. Εσωτερικό αρχιπέλαγος Ιονίου (Εχινάδες) και Όρμος Βασιλικής» (EL0444C0004N), του οποίου η οικολογική κατάσταση έχει χαρακτηριστεί ως «Καλή», με βάση τα αποτελέσματα της ταξινόμησης, που πραγματοποιήθηκε στην 1η αναθεώρηση των Σχεδίων Διαχείρισης Λεκανών Απορροής Ποταμών (ΣΔΛΑΠ) και την αντίστοιχη Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ) (ΦΕΚ Β 4681/29.12.2017). Στο Υδατικό Σύστημα αντιστοιχεί σταθμός εποπτικής παρακολούθησης που έχει οριστεί στο πλαίσιο εφαρμογής του Άρθρου 8 της Οδηγίας 2000/60/ΕΚ. Στην περιοχή εντοπίζεται το ρέμα συνεχούς ροής Μύτικας που έχει αναγνωρισθεί στο πλαίσιο της Οδηγίας 2000/60/ΕΚ. Η περιοχή χαρακτηρίζεται ως περιοχή προστασίας - διατήρησης φυσικού περιβάλλοντος και είναι ενταγμένη στο δίκτυο Natura 2000 (GR2220003, Εσωτερικό Αρχιπέλαγος Ιονίου (Μεγανήσι, Αρκούδι, Άτοκος, Βρωμόνας Έκταση: 88.333,27 ha).
Ποιότητα κολυμβητικών υδάτων
Η παραλία Σχίνος αναγνωρίσθηκε ως ακτή κολύμβησης το έτος 1992 και έκτοτε παρακολουθείται στο πλαίσιο των ετησίων προγραμμάτων παρακολούθησης της ποιότητας των κολυμβητικών υδάτων, τα οποία πραγματοποιούνται με ευθύνη του Υπουργείου Παραγωγικής Ανασυγκρότησης Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
Από το 2010, η παρακολούθηση και η αξιολόγηση της ποιότητας των υδάτων για τις κολυμβητικές περιόδους πραγματοποιείται σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στην Οδηγία 2006/7/ΕΚ και με συναξιολόγηση των αποτελεσμάτων παρακολούθησης των τελευταίων ετών.
| Σημείο παρακολούθησης | 2019 | 2020 | 2021 | 2022 | |||||
ELBW049129055101 |
Υδρολογικά, μετεωρολογικά χαρακτηριστικά
Το μέσο ετήσιο ύψος βροχόπτωσης στην περιοχή είναι 937 mm, με το μέγιστο και το ελάχιστο μηνιαίο ύψος να είναι αντίστοιχα 480,2mm και 0mm.(Ε.Μ.Υ. Μετεωρολογικός Σταθμός Λευκάδας, έτη 1975-1997). H επικρατέστερη διεύθυνση ανέμου είναι η βορειοδυτική, ακολουθούμενη από νοτιοανατολική και νότια με μικρή ή μέση ένταση (Ε.Μ.Υ. έτη 1975-1997). Η μέση μηνιαία θερμοκρασία της ατμόσφαιρας κατά την κολυμβητική περίοδο είναι 23oC, με τη μέγιστη μηνιαία θερμοκρασία να καταγράφεται κατά το μήνα Αύγουστο και να είναι της τάξης των 28oC(Ε.Μ.Υ. έτη 1975-1997).
Σημειώνεται ότι η ακτή, εξαιτίας του προσανατολισμού και της μορφολογίας της είναι προστατευμένη από τους επικρατέστερους ανέμους, με εξαίρεση τους νοτιοανατολικούς και νότιους, οι οποίοι είναι μικρής και μέσης έντασης και δεν επηρεάζουν την κολυμβητική ακτή. Στην περιοχή δεν παρατηρούνται έντονα φαινόμενα παλίρροιας.
Πιέσεις
Υγρά απόβλητα
Στο δυτικό άκρο της κολυμβητικής ακτής βρίσκεται ο οικισμός Μύτικας ο όποιος δεν διαθέτει αποχετευτικό δίκτυο και εξυπηρετείται, στο σύνολό του, μέσω ιδιωτικών συστημάτων αποχέτευσης. Ο μόνιμος πληθυσμός του οικισμού αυτού, σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΣΥΕ (απογραφή 2001), ανέρχεται σε 858 κατοίκους. Αν και η παρουσία των συστημάτων αυτών αποτελεί δυνητική πηγή εισροής μικροβιακού φορτίου στη θάλασσα, λόγω της μικρής έκτασης του οικισμού, η πιθανή επιβάρυνση της ποιότητας των κολυμβητικών υδάτων εκτιμάται ως ιδιαίτερα περιορισμένη. Στην ακτή εντοπίστηκαν τρεις χώροι οργανωμένης τουριστικής κατασκήνωσης. Οι δυο κατασκηνώσεις, συνολικής δυναμικότητας 120 θέσεων, διαθέτουν εγκαταστάσεις επεξεργασίας των λυμάτων με δευτεροβάθμια επεξεργασία και στη συνέχεια απολύμανση, ενώ ως κύριες μέθοδοι διάθεσης εφαρμόζονται η επαναχρησιμοποίηση για άρδευση παρακείμενης περιοχής και η υπεδάφια διάθεση. Η τρίτη κατασκήνωση εξυπηρετείται μέσω ιδιωτικών συστημάτων αποχέτευσης.
Λιμάνια/Μαρίνες
Πλησίον του δυτικού άκρου της περιοχής κολύμβησης, υπάρχει χώρος ελλιμενισμού αλιευτικών πλεούμενων και μικρών σκαφών αναψυχής, δυναμικότητας 80 σκαφών. Οι απορρίψεις που περιλαμβάνουν αστικά απόβλητα και απορρίμματα και η πιθανή διαρροή πετρελαίου λόγω της ελλιπής συντήρησης αποτελούν δυνητικές πηγές ρύπανσης.
Εκβολές ποταμών, ρεμάτων-εκβάλλοντες αγωγοί
Στο μέσο και στο ανατολικό άκρο της ακτής εντοπίζονται οι εκβολές των ρεμάτων Μύτικας και Πλατανιάς. Το ρέμα Πλατανιάς είναι διαλείπουσας ροής ενώ, το ρέμα Μύτικας το οποίο είναι αναγνωρισμένο στο πλαίσιο της Οδηγίας 2000/60/ΕΚ, είναι συνεχούς ροής και δυνητικώς, μεταφέρουν ρυπαντικό φορτίο από την ευρύτερη περιοχή η οποία χαρακτηρίζεται από έντονη αγροτική δραστηριότητα. Το μεταφερόμενο φορτίο ενδέχεται να περιλαμβάνει αυξημένες συγκεντρώσεις θρεπτικών (κυρίως νιτρικών και φωσφορικών αλάτων) και άλλων επικίνδυνων ουσιών που περιέχονται στα λιπάσματα και στα φυτοφάρμακα που εφαρμόζονται στις καλλιέργειες. Επιπλέον, στο δυτικό άκρο της ακτής εντοπίζονται οι εκβολές τριών αγωγών μεταφοράς ομβρίων οι οποίοι δυνητικώς, μεταφέρουν ρυπαντικό φορτίο από τον οικισμό που βρίσκεται ανάντη της ακτής και συγκεκριμένα από τις επιφανειακές απορροές των δρόμων και των χώρων στάθμευσης. Παρά ταύτα, λόγω του μικρού μεγέθους του οικισμού δεν αναμένεται σημαντική επίδραση στην ποιότητα των υδάτων.
Λοιπές πηγές
Στην παραλία επιτρέπονται τα κατοικίδια ζώα, ο αριθμός και η συχνότητα παρουσίας των οποίων δεν εκτιμάται ότι μπορεί να επιβαρύνει την ακτή.
Αποτελέσματα επιτόπιας επίσκεψης
Κατά την επί τόπου επίσκεψη στην παραλία δεν εντοπίσθηκε η παρουσία πίσσας και λαδιών. Στην εκβολή του ρέματος Πλατανιά παρατηρήθηκε η παρουσία άλγης και στο ρέμα Μύτικας αυξημένη θολερότητα των υδάτων. Κατά μήκος της ακτής βρέθηκε μικρή ποσότητα οικιακών απορριμμάτων και αυξημένος σωρός νεκρών φύλλων θαλάσσιων φανερόγαμων. Τα κολυμβητικά ύδατα εμφάνιζαν μικρή θολερότητα.
Ευτροφισμός
Στα κολυμβητικά ύδατα της ακτής δεν έχουν καταγραφεί περιστατικά ραγδαίας ανάπτυξης αλγών ή φυτοπλαγκτόν, παρά το γεγονός πως τα ύδατα της ακτής κολύμβησης πιθανώς να επηρεάζονται από την γεωργική δραστηριότητα που αναπτύσσεται στην ευρύτερη περιοχή, μέσω της απορροής ρυπαντικών φορτίων των κύριων θρεπτικών συστατικών αζώτου και φωσφόρου. Η θέση της ακτής (εντός ανοιχτού κόλπου) σε συνδυασμό με το βάθος των υδάτων και τα επικρατούντα θαλάσσια ρεύματα στην περιοχή εξασφαλίζουν μεγάλο ρυθμό ανανέωσης των υδάτων, με αποτέλεσμα τη διαμόρφωση δυσμενών για την εμφάνιση του φαινόμενου του ευτροφισμού. Το συμπέρασμα αυτό συνάδει με τα αποτελέσματα από την οπτική παρατήρηση των υδάτων που παρατήρησαν ότι τα κολυμβητικά ύδατα της ακτής είναι, υπό κανονικές συνθήκες διαυγή κάτι που συνδέεται με χαμηλή παρουσία φυτοπλαγκτόν. Με βάση τα παραπάνω εκτιμάται χαμηλός βαθμός επικινδυνότητας ανάπτυξης μακροφυκών και φυτοπλαγκτόν στην ακτή.
Διερεύνηση έκτακτων συνθηκών
Σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία των ανέμων και της βροχόπτωσης για την περιοχή, κατά την κολυμβητική περίοδο δεν εμφανίζονται ακραία καιρικά φαινόμενα και, επομένως, δεν αναμένεται ιδιαίτερη επιβάρυνση της θαλάσσιας περιοχής από απορροές ομβρίων και μεταφορά ρύπων λόγω ισχυρών ανέμων.
Μέτρα αντιμετώπισης
Σε περίπτωση έκτακτου περιστατικού ρύπανσης των υδάτων ή επιβάρυνσης του περιβάλλοντος της ακτής κολύμβησης, ενεργοποιείται μηχανισμός έγκαιρης προειδοποίησης για την πρόληψη και την ασφάλεια των λουομένων. Ο αρμόδιος φορέας διαχείρισης τέτοιων καταστάσεων είναι ο Δήμος Ξηρομέρου.
Στις επανορθωτικές ενέργειες περιλαμβάνονται:
- Ενημέρωση του κοινού για την ρύπανση και την εκτιμώμενη διάρκεια αυτής.
- Έκδοση απόφασης προσωρινής διακοπής της κολύμβησης (εάν κριθεί απαραίτητο από τις αρμόδιες Υπηρεσίες).
- Συνέχιση της παρακολούθησης των υδάτων, σύμφωνα με το αντίστοιχο πρόγραμμα παρακολούθησης που εφαρμόζεται στο πλαίσιο της Οδηγίας 2006/7/Ε.Κ., και λήψη πρόσθετου δείγματος, προκειμένου να επιβεβαιωθεί ότι το περιστατικό έχει λήξει. Σε περίπτωση που το πρόγραμμα παρακολούθησης προβλέπει λήψη δείγματος στην περίοδο εμφάνισης της βραχυπρόθεσμης ρύπανσης, το δείγμα αυτό μπορεί να εξαιρεθεί και να αντικατασταθεί από ένα πρόσθετο δείγμα, το οποίο θα ληφθεί 7 ημέρες μετά την εξάλειψη του φαινομένου
Για την μείωση του φορτίου θρεπτικών που απορρέει από τις εκβολές των ρεμάτων, στην παράκτια ζώνη και προέρχεται από γεωργικές δραστηριότητες συνίσταται η εφαρμογή των αρχών του Κώδικα Ορθής Γεωργικής Πρακτικής, η οποία έχει σαν αποτέλεσμα τη μείωση των εφαρμοζόμενων ποσοτήτων λιπασμάτων. Σχετικά με την διαχείριση των λυμάτων του οικισμού Σχίνος είναι σκόπιμο να διερευνηθεί η εφαρμογή κατάλληλων ιδιωτικών συστημάτων ή συστημάτων επεξεργασίας μικρής κλίμακας τα οποία προσφέρουν προστασία του υπόγειου υδροφορέα και συνεπαγόμενα της θαλάσσιας περιοχής από εισροές ρυπαντικού φορτίου. Όσον αφορά τη λειτουργία των χώρων ελλιμενισμού αλιευτικών πλεούμενων και μικρών σκαφών συνιστάται η ορθή περιβαλλοντική διαχείριση των αποβλήτων των πλεούμενων σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία. Αναφορικά με τη λειτουργία των χώρων οργανωμένης τουριστικής κατασκήνωση που διαθέτουν ιδιωτικά συστήματα αποχέτευσης και ιδιωτική εγκατάσταση επεξεργασίας, οι αρμόδιες αρχές μεριμνούν για την τήρηση των Περιβαλλοντικών Όρων των μονάδων σχετικά με τη διάθεση των λυμάτων τους.
Γενικά συνιστάται η αποφυγή κολύμβησης εντός των λιμανιών, των μόνιμων αγκυροβολίων και των ναυπηγείων, 200 μ. εκατέρωθεν από τα στόμια εκβολής των αγωγών εγκαταστάσεων επεξεργασίας λυμάτων, στις εκβολές αγωγών ομβρίων υδάτων μετά από έντονη βροχόπτωση, καθώς και στις εκβολές ρεμάτων συνεχούς ροής.
Στοιχεία επικοινωνίας και πηγές περαιτέρω ενημέρωσης
| Αρμόδια Τοπική Αρχή Δήμος ΞΗΡΟΜΕΡΟΥ ΑΣΤΑΚΟΣ, 30006 Τηλέφωνο: 26463-60500 Fax: 2646042531 www.dhmosastakou.gr mariageorgali@yahoo.gr Αρμόδια Κρατική Αρχή ΥΠΕΝ Γενική Γραμματεία Φυσικού Περιβάλλοντος και Υδάτων Λεωφόρος Μεσογείων 119, Αθήνα, Τηλέφωνο: 2131513849, 850, 852 www.ypen.gov.gr ggenvr@ypen.gr info@ypen.gov.gr | Αρμόδια Περιφερειακή Αρχή Αποκεντρωμένη Διοίκηση Πελ/σου-Δυτ. Ελλ-Ιον Δ/νση Υδάτων Δυτ. Ελλάδας ΝΕΟ Πατρών-Αθηνών 3, 26442 Πάτρα Τηλέφωνο: : 2610 335669 Fax: 2610 338735 http://dytikiellada.dasi-ydata.gr/4portal/index.php pde_ydat@otenet.gr | Αρμόδια Υγειονομική Υπηρεσία Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας Δ/ΝΣΗ ΔΗΜ. ΥΓΕΙΑΣ & ΚΟΙΝ. ΜΕΡΙΜΝΑΣ ΑΙΤΩΛΟΑΚΑΡΝΑΝΙΑΣ Σταυροπούλου 31, 30200 Μεσολόγγι Τηλέφωνο: 2631364122 |
| Έκδοση Tαυτότητας | Ημερομηνία | Επόμενη αναθεώρηση |
| R3 | Μάιος 2015 | Σε περίπτωση σημαντικής μεταβολής στην ποιότητα των κολυμβητικών υδάτων ή στο φυσικό περιβάλλον |
Ευρωπαϊκή Επιτροπή - Ποιότητα υδάτων κολύμβησης: ec.europa.eu/environment/water/water-bathing/index_en.html Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος - Κατάσταση υδάτων κολύμβησης:www.eea.europa.eu/themes/water/status-and-monitoring/state-of-bathing-water Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος: Κεντρικό Αποθετήριο Δεδομένων:cdr.eionet.europa.eu/gr/eu/bwd Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας: www.ypen.gov.gr Μητρώο ταυτοτήτων υδάτων κολύμβησης:bathingwaterprofiles.gr/ Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού:www.culture.gov.gr Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία (Ε.Μ.Υ.): www.emy.gr Περιοχές δικτύου Natura 2000: www.ypen.gov.gr/perivallon/viopoikilotita/diktyo-natura-2000/ Ελληνικό Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών:www.hcmr.gr Ελληνικό Κέντρο Βιοτόπων - Υγροτόπων:www.ekby.gr Γαλάζιες σημαίες:www.blueflag.gr ΕΟΤ:gnto.gov.gr Περιφέρεια ΔΥΤΙΚΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ:http://www.pde.gov.gr/gr/index.php
Το Πρόγραμμα «Ταυτότητες ακτών κολύμβησης» για το έτος 2011 χρηματοδοτήθηκε από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Περιβάλλον & Αειφόρος Ανάπτυξη» (ΕΠΠΕΡΑΑ) του ΕΣΠΑ 2007-2013, με συγχρηματοδότηση από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης.
Για πρόσθετες πληροφορίες και ενημέρωση για το πρόγραμμα και τις κολυμβητικές ακτές της χώρας, υποβολή σχολίων, παρατηρήσεων και ανταλλαγή απόψεων επισκεφτείτε την ηλεκτρονική μας διεύθυνση www.bathingwaterprofiles.gr