 |
| Όνομα Ακτής: Καλάμια |
Κωδικός Ταυτότητας: ELBW079155166 |
| Δήμος Χαλκιδέων |
| Περιφέρεια ΣΤΕΡΕΑΣ ΕΛΛΑΔΑΣ |
| Αποκεντρωμένη Διοίκηση ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ - ΣΤΕΡΕΑΣ ΕΛΛΑΔΑΣ |
Εισαγωγή
Η θέσπιση Μητρώου Ταυτοτήτων Υδάτων Κολύμβησης υπαγορεύεται από την Ευρωπαϊκή Οδηγία 2006/7/ΕΚ, σχετικά με τη διαχείριση της ποιότητας των υδάτων κολύμβησης και συνιστά μια καινοτόμο προσέγγιση, με βασικό στόχο την ενημέρωση των πολιτών και την παροχή χρήσιμων στοιχείων για την σύγκριση και την επιλογή ακτών κολύμβησης. Η ταυτότητα των υδάτων κολύμβησης παρέχει πληροφορίες για τις φυσικές και γεωγραφικές συνθήκες της περιοχής της ακτής, για τα υδρολογικά χαρακτηριστικά των υδάτων κολύμβησης, καθώς και για την αξιολόγηση των πιθανών κινδύνων ρύπανσης στην περιοχή.
Συμπληρωματικώς του Μητρώου Ταυτοτήτων, κατά τη διάρκεια της κολυμβητικής περιόδου κάθε έτους (από 1η Ιουνίου έως 31η Οκτωβρίου), διενεργούνται συστηματικές δειγματοληψίες και αναλύσεις μικροβιολογικών και άλλων παραμέτρων, με σκοπό την ποιοτική παρακολούθηση και ταξινόμηση των κολυμβητικών υδάτων.
Περιγραφή Ακτής
Η κολυμβητική ακτή Καλάμια βρίσκεται στα νοτιοανατολικά παράλια του Βόρειου Ευβοϊκού Κόλπου, στον όρμο Νέα Αρτάκη. Η ακτή αποτελεί το νοτιοδυτικό παράλιο τμήμα ενός κλειστού κόλπου μήκους 3,2 χλμ. Η παραλία έχει μήκος 1 χλμ., μέσο πλάτος 20 μ. και προσανατολισμό βορειοδυτικό. Η παράκτια ζώνη και ο θαλάσσιος πυθμένας είναι αμμώδεις με βραχώδεις εξάρσεις στην ζώνη κυματωγής. Τα κολυμβητικά ύδατα στα πρώτα μέτρα είναι αβαθή, ενώ η κλίση του πυθμένα είναι ήπια (η ισοβαθής των 5 μ. βρίσκεται σε απόσταση 350 μ. από την ακτή). Η παράκτια ζώνη είναι μερικώς τροποποιημένη, καθώς στο βορειοδυτικό άκρο και στο μέσο της ακτή έχουν κατασκευαστεί πρόβολοι από σκυρόδεμα για την αντιδιαβρωτική της προστασία της. Η βλάστηση της ακτής είναι σποραδική και αποτελείται από αλμυρίκια και φρύγανα. Η θαλάσσια βιοποικιλότητα περιλαμβάνει γαστερόποδα (σαλιγκάρια της θάλασσας) και λειμώνες θαλάσσιων φανερόγαμων. Η πρόσβαση στην παραλία γίνεται οδικώς μέσω της ασφαλτοστρωμένου δρόμου, με ιδιωτικά και δημόσια μέσα μεταφοράς. Το βορειοανατολικό τμήμα της παραλίας είναι οργανωμένο και διαθέτει υποδομές εξυπηρέτησης των λουομένων, όπως ξαπλώστρες και ομπρέλες, ντους, καλάθια και κάδους απορριμμάτων. Στην ακτής υπάρχουν εγκαταστάσεις για την εύκολη πρόσβαση των ΑΜΕΑ. Επίσης στην ακτή υπάρχει ράμπα από σκυρόδεμα για την ανέλκυση και καθέλκυση σκαφών. Η κολύμβηση αποτελεί την κύρια δραστηριότητα επί της ακτής ενώ στα κολυμβητικά της ύδατα διενεργείται το άθλημα ιστιοσανίδας και αγκυροβολιούν μικρά σκάφη. Ο μέγιστος αριθμός λουομένων εκτιμάται σε 500 άτομα. Στα ανάντη της ακτής υπάρχουν εστιατόρια, αναψυκτήρια, χώροι στάθμευσης αυτοκίνητων, ενοικιαζόμενα δωμάτια και εγκαταστάσεις για καρτ, ενώ στα βορειοδυτικά υπάρχουν αθλητικές εγκαταστάσεις. Η άμεση περιοχή της παραλίας είναι μερικώς οικιστική ενώ η βλάστηση της αποτελείται κυρίως καλλιέργειες και ελαιώνες.
Χρήσεις γης ευρύτερης περιοχής
Στην ευρύτερη περιοχή της ακτής υπάρχουν κυρίως καλλιέργειες, ενώ προς τα βόρεια υπάρχει αστική χρήση. Στα ανατολικά κυριαρχεί η χαμηλή βλάστηση και οι βοσκότοποι.
Υπαγωγή - Χαρακτηρισμοί
Η ακτή εντάσσεται στο Υδατικό Σύστημα Αν. Στερεά Ελλάδα (EL07), στην Λεκάνη Απορροής Ποταμού Εύβοιας (EL0719) και στο Παράκτιο Υδατικό Σύστημα «Βόρειος Ευβοϊκός Κόλπος» (EL0719C0006N), του οποίου η οικολογική κατάσταση έχει χαρακτηριστεί ως «Μέτρια», με βάση τα αποτελέσματα της ταξινόμησης, που πραγματοποιήθηκε στην 1η αναθεώρηση των Σχεδίων Διαχείρισης Λεκανών Απορροής Ποταμών (ΣΔΛΑΠ) και την αντίστοιχη Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ) (ΦΕΚ Β 4678/29.12.2017). Στο Υδατικό Σύστημα αντιστοιχεί σταθμός επιχειρησιακής παρακολούθησης που έχει οριστεί στο πλαίσιο εφαρμογής του Άρθρου 8 της Οδηγίας 2000/60/ΕΚ. Στην περιοχή δεν εντοπίστηκαν άλλα υδάτινα σώματα, αναγνωρισμένα στο πλαίσιο της Οδηγίας 2000/60/ΕΚ, που να επηρεάζουν την κολυμβητική ακτή.
Ποιότητα κολυμβητικών υδάτων
Η παραλία Καλάμια αναγνωρίσθηκε ως ακτή κολύμβησης το έτος 1992 και έκτοτε παρακολουθείται στο πλαίσιο των ετησίων προγραμμάτων παρακολούθησης της ποιότητας των κολυμβητικών υδάτων, τα οποία πραγματοποιούνται με ευθύνη του Υπουργείου Παραγωγικής Ανασυγκρότησης Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
Από το 2010, η παρακολούθηση και η αξιολόγηση της ποιότητας των υδάτων για τις κολυμβητικές περιόδους πραγματοποιείται σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στην Οδηγία 2006/7/ΕΚ και με συναξιολόγηση των αποτελεσμάτων παρακολούθησης των τελευταίων ετών.
| Σημείο παρακολούθησης | 2019 | 2020 | 2021 | 2022 | |||||
ELBW079155166101 |
Υδρολογικά, μετεωρολογικά χαρακτηριστικά
Το μέσο ετήσιο ύψος βροχόπτωσης στην περιοχή είναι 406mm, με το μέγιστο και το ελάχιστο μηνιαίο ύψος να είναι αντίστοιχα 175,4mm και 0,1mm (Ε.Μ.Υ. Μετεωρολογικός Σταθμός Χαλκίδας, έτη 1970-1994). H επικρατέστερη διεύθυνση ανέμου είναι η βόρεια, ακολουθούμενη από νοτιοανατολική και νοτιοδυτική με μικρή ή μέση ένταση (Ε.Μ.Υ. Έτη 1974 -1994). Η μέση μηνιαία θερμοκρασία της ατμόσφαιρας κατά την κολυμβητική περίοδο είναι 25oC, με τη μέγιστη μηνιαία θερμοκρασία να καταγράφεται κατά το μήνα Ιούλιο και να είναι της τάξης των 28oC(Ε.Μ.Υ. Έτη 1974 -1994).
Σημειώνεται ότι η ακτή, εξαιτίας του προσανατολισμού και της μορφολογίας της είναι προστατευμένη από τους επικρατέστερους ανέμους, με εξαίρεση τους βόρειους. Επίσης λόγω της γειτνίασης με το δίαυλο του Ευρίπου, η ακτή επηρεάζεται από το σύνθετο φαινόμενο της παλίρροιας που εμφανίζεται στο χώρο αυτό και έχει σαν αποτέλεσμα τη μεταβολή της φοράς κίνησης των υδάτων, άλλοτε προς το Βόρειο και άλλοτε προς το Νότιο Ευβοϊκό και τη διακύμανση της στάθμης των υδάτων κατά 30-40 εκατοστά. Η ταχύτητα των παλιρροιακών ρευμάτων στο στενό του Ευρίπου φτάνει τα 9 μίλια την ώρα και η φορά των ρευμάτων εναλλάσσεται συνήθως κάθε έξι ώρες ενώ 2 φορές το μήνα και για διάστημα τριών ημερών η συχνότητα εναλλαγής μεταβάλλεται ακανόνιστα.
Πιέσεις
Υγρά απόβλητα
Ο οικισμός Νέα Αρτάκη διαθέτει χωριστικό δίκτυο αποχέτευσης, το οποίο καλύπτει το 50% περίπου του οικισμού και εξυπηρετείται από την Εγκατάσταση Επεξεργασίας Λυμάτων (ΕΕΛ) Νέα Αρτάκη. Η ΕΕΛ έχει σχεδιαστεί για ισοδύναμο πληθυσμό 12000 κατοίκους και περιλαμβάνει τριτοβάθμια επεξεργασία με απομάκρυνση αζώτου και φωσφόρου, ενώ η διάθεση των επεξεργασμένων λυμάτων γίνεται μέσω υποθαλάσσιου αγωγού η εκβολή του οποίου εντοπίζεται στη θαλάσσια περιοχή του Βόρειου Ευβοϊκού. Ο υπόλοιπος οικισμός εξυπηρετείται μέσω ιδιωτικών συστημάτων αποχέτευσης. Η παρουσία των συστημάτων αυτών αποτελεί δυνητική πηγή ρύπανσης, καθόσον πιθανή διαρροή μπορεί να επιφέρει εισροή αυξημένου οργανικού και μικροβιακού φορτίου και φορτίου θρεπτικών στη θάλασσα. Η έλλειψη οργανωμένου συστήματος αποχέτευσης και επεξεργασίας λυμάτων, σε συνδυασμό με τον πληθυσμό του οικισμού, ο οποίος ανέρχεται σε 8646 μόνιμους κατοίκους (ΕΣΥΕ 2001) καθιστά σημαντική την πιθανότητα επιβάρυνσης της ποιότητας των υδάτων.
Λιμάνια/Μαρίνες
Στα βορειοδυτικά της ακτής, σε απόσταση περίπου 500 μ. από την περιοχή κολύμβησης, υπάρχει χώρος ελλιμενισμού μικρών ιδιωτικών πλεούμενων. Οι απορρίψεις των μικρών σκαφών που προσεγγίζουν την περιοχή και περιλαμβάνουν αστικά απόβλητα και απορρίμματα καθώς επίσης και η πιθανή διαρροή πετρελαίου από σκάφη με ελλιπή συντήρηση αποτελούν δυνητικές πηγές ρύπανσης.
Λοιπές πηγές
Στην παραλία επιτρέπονται τα κατοικίδια ζώα, ο αριθμός και η συχνότητα παρουσίας των οποίων δεν εκτιμάται ότι μπορεί να επιβαρύνει την ακτή.
Αποτελέσματα επιτόπιας επίσκεψης
Κατά την επί τόπου επίσκεψη στην παραλία εντοπίστηκαν οικιακά απορρίμματα και φυτικά εκβράσματα θαλάσσιων φανερόγαμων. Τα κολυμβητικά ύδατα είχαν μικρή θολότητα, με μικρή συγκέντρωση επιφανειοδραστικών ουσιών (αφροί) και έλαια.
Ευτροφισμός
Στα κολυμβητικά ύδατα της ακτής δεν έχουν καταγραφεί περιστατικά ραγδαίας ανάπτυξης αλγών ή φυτοπλαγκτόν. Όμως τα ύδατα της ακτής κολύμβησης επηρεάζονται εν δυνάμει από την απορροή ρυπαντικών φορτίων των κύριων θρεπτικών συστατικών αζώτου και φωσφόρου από την άμεση περιοχή, στην οποία αναπτύσσεται εκτενή γεωργική δραστηριότητα αλλά και αστική χρήση. Τα ρυπαντικά φορτία συμβάλλουν στην ανάπτυξη αλγών και ευνοούν την εξέλιξη ευτροφικών φαινομένων. Η θέση της ακτής (εντός κλειστού κόλπου) σε συνδυασμό με το πολύ μικρό βάθος των υδάτων, συνεπάγεται με περιορισμένο ρυθμό ανανέωσης των υδάτων με αποτέλεσμα τη διαμόρφωση ευνοϊκών συνθηκών για την εμφάνιση του φαινομένου του ευτροφισμού. Επίσης τα κολυμβητικά ύδατα της ακτής ήτανε θολά. Με βάση τα παραπάνω εκτιμάται υψηλός βαθμός επικινδυνότητας ανάπτυξης μακροφυκών και φυτοπλαγκτόν στην ακτή.
Διερεύνηση έκτακτων συνθηκών
Σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία των ανέμων και της βροχόπτωσης για την περιοχή, κατά την κολυμβητική περίοδο δεν εμφανίζονται ακραία καιρικά φαινόμενα και, επομένως, δεν αναμένεται υπό κανονικές συνθήκες ιδιαίτερη επιβάρυνση της θαλάσσιας περιοχής από απορροές ομβρίων ή/και μεταφορά ρύπων λόγω ισχυρών ανέμων.
Μέτρα αντιμετώπισης
Σε περίπτωση έκτακτου περιστατικού ρύπανσης των υδάτων ή επιβάρυνσης του περιβάλλοντος της ακτής κολύμβησης, ενεργοποιείται μηχανισμός έγκαιρης προειδοποίησης για την πρόληψη και την ασφάλεια των λουομένων. Ο αρμόδιος φορέας διαχείρισης τέτοιων καταστάσεων είναι ο Δήμος Χαλκιδέων.
Στις επανορθωτικές ενέργειες περιλαμβάνονται:
- Ενημέρωση του κοινού για την ρύπανση και την εκτιμώμενη διάρκεια αυτής.
- Έκδοση απόφασης προσωρινής διακοπής της κολύμβησης (εάν κριθεί απαραίτητο από τις αρμόδιες Υπηρεσίες).
- Συνέχιση της παρακολούθησης των υδάτων, σύμφωνα με το αντίστοιχο πρόγραμμα παρακολούθησης που εφαρμόζεται στο πλαίσιο της Οδηγίας 2006/7/Ε.Κ., και λήψη πρόσθετου δείγματος, προκειμένου να επιβεβαιωθεί ότι το περιστατικό έχει λήξει. Σε περίπτωση που το πρόγραμμα παρακολούθησης προβλέπει λήψη δείγματος στην περίοδο εμφάνισης της βραχυπρόθεσμης ρύπανσης, το δείγμα αυτό μπορεί να εξαιρεθεί και να αντικατασταθεί από ένα πρόσθετο δείγμα, το οποίο θα ληφθεί 7 ημέρες μετά την εξάλειψη του φαινομένου
Η αντιμετώπιση του φαινομένου του ευτροφισμού, σχετίζεται με τη λήψη μέτρων, με κύριο στόχο τη μείωση των φορτίων θρεπτικών που απορρέουν στην παράκτια περιοχή. Τα μέτρα αφορούν αφενός τη μείωση των εφαρμοζόμενων ποσοτήτων λιπασμάτων στις επιδρούσες λεκάνες απορροής και την εφαρμογή των αρχών του κώδικα ορθής γεωργικής πρακτικής. Όσο αναφορά την διαχείριση των υγρών αποβλήτων του οικισμού Νέα Αρτάκη θα πρέπει να ενταχθεί στο αποχετευτικό δίκτυο και το υπόλοιπό τμήμα του οικισμού καθώς η ρύπανση από υπερχειλίσεις ή διαρροές βόθρων είναι μακροπρόθεσμη. Σχετικά με τη λειτουργία της μαρίνας συνιστάται η ορθή περιβαλλοντική διαχείριση των αποβλήτων των σκαφών σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία.
Γενικά συνιστάται η αποφυγή κολύμβησης εντός των λιμανιών, των μόνιμων αγκυροβολίων και των ναυπηγείων, 200 μ. εκατέρωθεν από τα στόμια εκβολής των αγωγών εγκαταστάσεων επεξεργασίας λυμάτων, στις εκβολές αγωγών ομβρίων υδάτων μετά από έντονη βροχόπτωση, καθώς και στις εκβολές ρεμάτων συνεχούς ροής.
Στοιχεία επικοινωνίας και πηγές περαιτέρω ενημέρωσης
| Αρμόδια Τοπική Αρχή Δήμος ΧΑΛΚΙΔΕΩΝ ΦΑΡΜΑΚΙΔΟΥ 15, ΧΑΛΚΙΔΑ, 34100 Τηλέφωνο: 22210-86300 Fax: 22210-23944/60262 www.chalkida.gr dchalki2@otenet.gr Αρμόδια Κρατική Αρχή ΥΠΕΝ Γενική Γραμματεία Φυσικού Περιβάλλοντος και Υδάτων Λεωφόρος Μεσογείων 119, Αθήνα, Τηλέφωνο: 2131513849, 850, 852 www.ypen.gov.gr ggenvr@ypen.gr info@ypen.gov.gr | Αρμόδια Περιφερειακή Αρχή Αποκεντρωμένη Διοίκηση Θεσσαλίας - Στερεάς Δ/νση Υδάτων Στερεάς Ελλάδας Θερμοπυλών 60, 35100 Λαμία Τηλέφωνο: : 22310 32211 Fax: 22310 32328 http://stereaellada.dasi-ydata.gr/4portal/index.php dydatonster@apdthest.gov.gr | Αρμόδια Υγειονομική Υπηρεσία Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας Δ/ΝΣΗ ΔΗΜ. ΥΓΕΙΑΣ & ΚΟΙΝ. ΜΕΡΙΜΝΑΣ ΕΥΒΟΙΑΣ Χαινά 95, 34100 Χαλκίδα Τηλέφωνο: 2221354321-23-24-25 |
| Έκδοση Tαυτότητας | Ημερομηνία | Επόμενη αναθεώρηση |
| R3 | Μάιος 2015 | Σε περίπτωση σημαντικής μεταβολής στην ποιότητα των κολυμβητικών υδάτων ή στο φυσικό περιβάλλον |
Ευρωπαϊκή Επιτροπή - Ποιότητα υδάτων κολύμβησης: ec.europa.eu/environment/water/water-bathing/index_en.html Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος - Κατάσταση υδάτων κολύμβησης:www.eea.europa.eu/themes/water/status-and-monitoring/state-of-bathing-water Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος: Κεντρικό Αποθετήριο Δεδομένων:cdr.eionet.europa.eu/gr/eu/bwd Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας: www.ypen.gov.gr Μητρώο ταυτοτήτων υδάτων κολύμβησης:bathingwaterprofiles.gr/ Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού:www.culture.gov.gr Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία (Ε.Μ.Υ.): www.emy.gr Περιοχές δικτύου Natura 2000: www.ypen.gov.gr/perivallon/viopoikilotita/diktyo-natura-2000/ Ελληνικό Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών:www.hcmr.gr Ελληνικό Κέντρο Βιοτόπων - Υγροτόπων:www.ekby.gr Γαλάζιες σημαίες:www.blueflag.gr ΕΟΤ:gnto.gov.gr Περιφέρεια ΣΤΕΡΕΑΣ ΕΛΛΑΔΑΣ:http://portal.stereahellas.gr/
Το Πρόγραμμα «Ταυτότητες ακτών κολύμβησης» για το έτος 2011 χρηματοδοτήθηκε από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Περιβάλλον & Αειφόρος Ανάπτυξη» (ΕΠΠΕΡΑΑ) του ΕΣΠΑ 2007-2013, με συγχρηματοδότηση από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης.
Για πρόσθετες πληροφορίες και ενημέρωση για το πρόγραμμα και τις κολυμβητικές ακτές της χώρας, υποβολή σχολίων, παρατηρήσεων και ανταλλαγή απόψεων επισκεφτείτε την ηλεκτρονική μας διεύθυνση www.bathingwaterprofiles.gr