 |
| Όνομα Ακτής: Μακρυγιαλός |
Κωδικός Ταυτότητας: ELBW099048010 |
| Δήμος Πύδνας - Κολινδρού |
| Περιφέρεια ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ |
| Αποκεντρωμένη Διοίκηση ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ – ΘΡΑΚΗΣ |
Εισαγωγή
Η θέσπιση Μητρώου Ταυτοτήτων Υδάτων Κολύμβησης υπαγορεύεται από την Ευρωπαϊκή Οδηγία 2006/7/ΕΚ, σχετικά με τη διαχείριση της ποιότητας των υδάτων κολύμβησης και συνιστά μια καινοτόμο προσέγγιση, με βασικό στόχο την ενημέρωση των πολιτών και την παροχή χρήσιμων στοιχείων για την σύγκριση και την επιλογή ακτών κολύμβησης. Η ταυτότητα των υδάτων κολύμβησης παρέχει πληροφορίες για τις φυσικές και γεωγραφικές συνθήκες της περιοχής της ακτής, για τα υδρολογικά χαρακτηριστικά των υδάτων κολύμβησης, καθώς και για την αξιολόγηση των πιθανών κινδύνων ρύπανσης στην περιοχή.
Συμπληρωματικώς του Μητρώου Ταυτοτήτων, κατά τη διάρκεια της κολυμβητικής περιόδου κάθε έτους (από 1η Ιουνίου έως 31η Οκτωβρίου), διενεργούνται συστηματικές δειγματοληψίες και αναλύσεις μικροβιολογικών και άλλων παραμέτρων, με σκοπό την ποιοτική παρακολούθηση και ταξινόμηση των κολυμβητικών υδάτων.
Περιγραφή Ακτής
Η παραλία Μακρύγιαλος ανήκει στα δυτικά παράλια του εσωτερικού τμήματος του Θερμαϊκού Κόλπου έμπροσθεν του ομώνυμου οικισμού. Η κολυμβητική ακτή αποτελεί παράλιο τμήμα του ανοιχτού κολπίσκου, μήκους 670 μ..Η παραλία καταλαμβάνει το σύνολο του όρμου και έχει μέσο πλάτος 12 μ. με ανατολικό προσανατολισμό. Η παράκτια ζώνη είναι τροποποιημένη, καθώς καθόλο το μήκος της ακτής εντοπίζονται μόνιμα κτίσματα (οικίες, καταστήματα εστίασης) και τοιχίων αντιστήριξης, ενώ στο νότιο τμήμα της υπάρχουν ξύλινες προβλήτες. Τόσο η παράκτια περιοχή όσο και ο θαλάσσιος πυθμένας αποτελούνται από άμμο. Η θαλάσσια βιοποικιλότητα περιλαμβάνει χλωροφύκη, που είναι προσκολλημένα στα βραχώδη τμήματα του πυθμένα, καθώς εμφανίζονται διάσπαρτα μαλάκια (μύδια, πεταλίδες) και αρθρόποδα (καβούρια). Τα κολυμβητικά ύδατα στα πρώτα μέτρα είναι αβαθή με ήπια κλίση του πυθμένα, καθώς η ισοβαθής των 5 μ. παρατηρείται σε απόσταση 240 μ. από την ακτή. Η παραλία είναι προσβάσιμη οδικώς αποκλειστικά με ιδιωτικά μέσα μεταφοράς. Τμήματα της παραλίας είναι οργανωμένα και διαθέτει υποδομές εξυπηρέτησης των λουόμενων, όπως αποδυτήρια, τουαλέτες, ξαπλώστρες, ομπρέλες, ντους. Επιπλέον στην παραλία υπάρχει ναυαγοσωστική βάση, ενώ στο όριο της ακτής λειτουργούν εστιατόρια, αναψυκτήρια για την κάλυψη των αναγκών των λουόμενων. Η ακτή χρησιμοποιείται πρωτίστως για κολύμβηση, ενώ το νότιο τμήμα της χρησιμοποιείται για την προσάραξη αλιευτικών σκαφών. Ο μέγιστος αριθμός λουόμενων εκτιμάται σε 500 άτομα. Στο νότιο άκρο της ακτής εντοπίζεται σημείο εκβολής ρέματος Τρανού Λάκκου, διαλείπουσας ροής. Η άμεση περιοχή καλύπτεται συνεχή δόμηση του παραθεριστικού οικισμού Μακρύγιαλος, ενώ παρατηρείται ποσοστό εδάφους με φυσική βλάστηση. Στην θαλάσσια περιοχή και σε απόσταση από την κολυμβητική ακτή υπάρχουν μυδοκαλλιέργειες.
Χρήσεις γης ευρύτερης περιοχής
Η ευρύτερη περιοχή έχει κυρίως αγροτική χρήση και καλύπτεται από αρόσιμες εκτάσεις και συμπλέγματα γεωργικών καλλιεργειών. Περιορισμένα τμήματα εδάφους της ευρύτερης περιοχής έχουν αστική χρήση.
Υπαγωγή - Χαρακτηρισμοί
Η ακτή εντάσσεται στο Υδατικό Σύστημα Δυτ. Μακεδονία (EL09), στην Λεκάνη Απορροής Ποταμού Αλιάκμονα (EL0902)και στο Παράκτιο Υδατικό Σύστημα «Έσω Θερμαϊκος Κόλπος - Αλιάκμωνας» (EL0902C0002N), του οποίου η οικολογική κατάσταση έχει χαρακτηριστεί ως «Μέτρια», με βάση τα αποτελέσματα της ταξινόμησης, που πραγματοποιήθηκε στην 1η αναθεώρηση των Σχεδίων Διαχείρισης Λεκανών Απορροής Ποταμών (ΣΔΛΑΠ) και την αντίστοιχη Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ) (αρ.οικ. 107/31.01.2014 Υ.Α. (ΦΕΚ Β' 181)). Στο Υδατικό Σύστημα υπάρχει σταθμός εποπτικής παρακολούθησης που έχει οριστεί στο πλαίσιο εφαρμογής του Άρθρου 8 της Οδηγίας 2000/60/ΕΚ. Στην περιοχή εκβάλλει ο ποταμός Χελοπόταμος που έχει αναγνωρισθεί στο πλαίσιο της Οδηγίας 2000/60/ΕΚ.
Ποιότητα κολυμβητικών υδάτων
Η παραλία Μακρυγιαλός αναγνωρίσθηκε ως ακτή κολύμβησης το έτος 1990 και έκτοτε παρακολουθείται στο πλαίσιο των ετησίων προγραμμάτων παρακολούθησης της ποιότητας των κολυμβητικών υδάτων, τα οποία πραγματοποιούνται με ευθύνη του Υπουργείου Παραγωγικής Ανασυγκρότησης Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
Από το 2010, η παρακολούθηση και η αξιολόγηση της ποιότητας των υδάτων για τις κολυμβητικές περιόδους πραγματοποιείται σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στην Οδηγία 2006/7/ΕΚ και με συναξιολόγηση των αποτελεσμάτων παρακολούθησης των τελευταίων ετών.
| Σημείο παρακολούθησης | 2019 | 2020 | 2021 | 2022 | |||||
ELBW099048010101 |
Υδρολογικά, μετεωρολογικά χαρακτηριστικά
Το μέσο ετήσιο ύψος βροχόπτωσης στην περιοχή είναι 458mm, με το μέγιστο και το ελάχιστο μηνιαίο ύψος να είναι αντίστοιχα 179,1mm και 0mm. (Ε.Μ.Υ. Μετεωρολογικός Σταθμός Μικρών, έτη 1962-2002). H επικρατέστερη διεύθυνση ανέμου είναι η βορειοανατολική, ακολουθούμενη από ανατολική, δυτική και βορειοδυτική με μικρή ή μέση ένταση (Ε.Μ.Υ. έτος 1956). Η μέση μηνιαία θερμοκρασία της ατμόσφαιρας κατά την κολυμβητική περίοδο είναι 23oC, με τη μέγιστη μηνιαία θερμοκρασία να καταγράφεται κατά το μήνα Ιούλιο και να είναι της τάξης των 29oC(Ε.Μ.Υ. έτη 1959-2004).
Η ακτή λόγω μορφολογίας και προσανατολισμού είναι εκτεθειμένη σε ανατολικούς και βορειοανατολικούς ανέμους. Η μικρή ή μέση ένταση με την οποία συνηθέστερα πνέουν οδηγεί στο συμπέρασμα πως σπάνια αναμένεται εμφάνιση αξιόλογου κυματισμού στην ακτή.
Πιέσεις
Υγρά απόβλητα
Ο παραθεριστικός οικισμός Μακρυγιαλός δεν διαθέτει αποχετευτικό δίκτυο και εξυπηρετείται, στο σύνολό του, μέσω ιδιωτικών συστημάτων αποχέτευσης. Ο μόνιμος πληθυσμός του οικισμού αυτού, σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΣΥΕ (απογραφή 2001), ανέρχεται σε 1.851 κατοίκους. Αν και η παρουσία των συστημάτων αυτών αποτελεί δυνητική πηγή εισροής μικροβιακού φορτίου στη θάλασσα, λόγω της μικρής έκτασης του οικισμού, η πιθανή επιβάρυνση της ποιότητας των κολυμβητικών υδάτων εκτιμάται ως ιδιαίτερα περιορισμένη.
Εκβολές ποταμών, ρεμάτων-εκβάλλοντες αγωγοί
Στο νότιο άκρο της ακτής εντοπίζεται η εκβολή του ρέματος Τρανού Λάκκου. Σε περίπτωση έντονης βροχόπτωσης, το ρέμα, δυνητικώς, μεταφέρει ρυπαντικό φορτίο από την ευρύτερη περιοχή η οποία χαρακτηρίζεται από έντονη αγροτική δραστηριότητα και του οικισμού. Το μεταφερόμενο φορτίο ενδέχεται να περιλαμβάνει αυξημένες συγκεντρώσεις θρεπτικών (κυρίως νιτρικών και φωσφορικών αλάτων) που προέρχονται από τα λιπάσματα και άλλων επικίνδυνων ουσιών που περιέχονται στα φυτοφάρμακα που εφαρμόζονται στις καλλιέργειες. Ακόμα, εντοπίστηκαν αγωγοί μεταφοράς ομβρίων υδάτων οι οποίοι μεταφέρουν ρυπαντικό φορτίο από τον οικισμό Μακρυγιαλός που βρίσκεται ανάντη της ακτής. Παρα ταύτα, λόγω του μικρού μεγέθους του οικισμού, δεν αναμένεται σημαντική επίδραση στην ποιότητα των υδάτων.
Λοιπές πηγές
Την ακτή επισκέπτεται καθημερινά πλήθος καϊκιών, ο αυξημένος αριθμός των οποίων αποτελεί δυνητική πηγή ρύπανσης των υδάτων μέσω των απορρίψεων καθώς και πιθανών διαρροών από σκάφη με ελλιπή συντήρηση.Ακόμα, στην θαλάσσια περιοχή και σε απόσταση μεγαλύτερη των 450 μ. εντοπίζεται μονάδα μυδοκαλλιέργειας με πλωτά συστήματα. Τα εν λόγω συστήματα εν γένει έχουν μικρή δυναμικότητα (της τάξης των 10 τόνων ανά στρέμμα καλλιέργειας) και λειτουργούν σε βάθη μεγαλύτερα των 8 μ. Τα υγρά απόβλητα της μονάδας αφορούν, κατά κύριο λόγο, τα προϊόντα μεταβολισμού των οστρακοειδών και των σκαφών της μυδοκαλλιέργειας. Στα στερεά απόβλητα της μονάδας υπάγονται τα κελύφη των νεκρών μυδιών, μάζες φυκιών τα οποία συλλέγονται και απομακρύνονται από τη θαλάσσια περιοχή, ενώ δυνητικώς, μεταφέρονται από τον άνεμο και καταλήγουν στη θάλασσα και στην ακτή. Η συγκεκριμένη υδατοκαλλιέργεια αποτελεί μια μη εντατική μορφή καλλιέργειας και κυρίως επιφέρει μικρή αύξηση του οργανικού φορτίου στο θαλάσσιο πυθμένα. Στην παραλία επιτρέπονται τα κατοικίδια ζώα, ο αριθμός και η συχνότητα παρουσίας των οποίων δεν εκτιμάται ότι μπορεί να επιβαρύνει την ακτή.
Αποτελέσματα επιτόπιας επίσκεψης
Κατά την επί τόπου επίσκεψη, δεν παρατηρήθηκε η ύπαρξη πίσσας, παρά μόνο μικρή ποσότητα οικιακών απορριμμάτων, χρησιμοποιημένων διχτυών και φυτικών εκβρασμάτων φανερόγαμων καθ' όλο το μήκος της παραλίας. Γενικώς, τα ύδατα ήταν καθαρά ενώ παρουσίαζαν μικρή θολότητα με λίγα σημεία όπου παρατηρήθηκε περιορισμένη συγκέντρωση επιφανειοδραστικών ουσιών (αφροί). Η παρουσία επιφανειοδραστικών ουσιών (αφροί) εντοπίστηκε πλησίον του πλωτού προβόλου με τα αγκυροβολημένα σκάφη.
Ευτροφισμός
Τα ύδατα της ακτής κολύμβησης ανήκουν στον Εσωτερικό Θερμαϊκό Κόλπο και κατά συνέπεια επηρεάζονται από την απορροή ρυπαντικών φορτίων των κύριων θρεπτικών συστατικών αζώτου και φωσφόρου, που συμβάλλουν στην ανάπτυξη αλγών και ευνοούν την εξέλιξη ευτροφικών φαινομένων. Για τον ευρύτερο Εσωτερικό Θερμαϊκό Κόλπο οι κυριότερες πηγές θρεπτικών είναι οι εκβολές των ποταμών Αλιάκμονας, Αξιός, Λουδίας και Γαλλικός εξαιτίας της γεωργικής δραστηριότητας που παρατηρείται στις λεκάνες απορροής τους. Επιπλέον πηγές ρύπανσης είναι οι χείμαρροι Δενδροποτάμου και Ανθεμούντα, οι οποίοι μεταφέρουν αστικά και βιομηχανικά λύματα, επεξεργασμένα και μη. Τέλος, στον Εσωτερικό Θερμαϊκό Κόλπο εκβάλλουν τέσσερις ΕΕΛ (Θεσσαλονίκης, "Αίνεια", Θέρμης και της Βιομηχανικής Περιοχής Θεσσαλονίκης). Αν και οι επικρατούντες βόρειοι άνεμοι οδηγούν το επιφανειακά φορτωμένο στρώμα των υδάτων προς την ανοιχτή θάλασσα, η θέση της ακτής εντός του κλειστού κόλπου σε συνδυασμό με το μικρό βάθος των υδάτων διαμορφώνουν ευνοϊκές συνθήκες για την εμφάνιση του φαινομένου του ευτροφισμού. Στην περιοχή έχουν καταγραφεί συστηματικά στο παρελθόν περιστατικά ραγδαίας ανάπτυξης αλγών και φυτοπλαγκτόν, ενώ κυρίως τη θερινή και φθινοπωρινή περίοδο, εμφανίζεται στον εσωτερικό Θερμαϊκό κόλπο το φαινόμενο της ερυθράς παλίρροιας. Με βάση τα παραπάνω εκτιμάται υψηλός βαθμός επικινδυνότητας ανάπτυξης μακροφυκών και φυτοπλαγκτόν στο θαλάσσιο πυθμένα της ακτής.
Διερεύνηση έκτακτων συνθηκών
Σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία των ανέμων και της βροχόπτωσης για την περιοχή, κατά την κολυμβητική περίοδο δεν εμφανίζονται ακραία καιρικά φαινόμενα και, επομένως, δεν αναμένεται ιδιαίτερη επιβάρυνση της θαλάσσιας περιοχής από μεταφορά ρύπων ή απορροή ομβρίων λόγω ισχυρών ανέμων.
Μέτρα αντιμετώπισης
Σε περίπτωση έκτακτου περιστατικού ρύπανσης των υδάτων ή επιβάρυνσης του περιβάλλοντος της ακτής κολύμβησης, ενεργοποιείται μηχανισμός έγκαιρης προειδοποίησης για την πρόληψη και την ασφάλεια των λουομένων. Ο αρμόδιος φορέας διαχείρισης τέτοιων καταστάσεων είναι ο Δήμος Πύδνας - Κολινδρού.
Στις επανορθωτικές ενέργειες περιλαμβάνονται:
- Ενημέρωση του κοινού για την ρύπανση και την εκτιμώμενη διάρκεια αυτής.
- Έκδοση απόφασης προσωρινής διακοπής της κολύμβησης (εάν κριθεί απαραίτητο από τις αρμόδιες Υπηρεσίες).
- Συνέχιση της παρακολούθησης των υδάτων, σύμφωνα με το αντίστοιχο πρόγραμμα παρακολούθησης που εφαρμόζεται στο πλαίσιο της Οδηγίας 2006/7/Ε.Κ., και λήψη πρόσθετου δείγματος, προκειμένου να επιβεβαιωθεί ότι το περιστατικό έχει λήξει. Σε περίπτωση που το πρόγραμμα παρακολούθησης προβλέπει λήψη δείγματος στην περίοδο εμφάνισης της βραχυπρόθεσμης ρύπανσης, το δείγμα αυτό μπορεί να εξαιρεθεί και να αντικατασταθεί από ένα πρόσθετο δείγμα, το οποίο θα ληφθεί 7 ημέρες μετά την εξάλειψη του φαινομένου
Η αντιμετώπιση του φαινομένου του ευτροφισμού σχετίζεται με τη λήψη μέτρων που έχουν κύριο στόχο τη μείωση των φορτίων θρεπτικών που απορρέουν στον Εσωτερικό Θερμαϊκό Κόλπο. Τα μέτρα αφορούν αφενός μεν τη μείωση των εφαρμοζόμενων ποσοτήτων λιπασμάτων στις επιδρούσες λεκάνες απορροής και την εφαρμογή των αρχών του κώδικα ορθής γεωργικής πρακτικής, αφετέρου δε την αποφυγή χρήσης απορροφητικών βόθρων και την υιοθέτηση της κατασκευής κατάλληλων μεμονωμένων συστημάτων αποχέτευσης λυμάτων σε περιοχές που δεν εξυπηρετούνται από αποχετευτικό δίκτυο και κεντρική εγκατάσταση επεξεργασίας λυμάτων. Η παρουσία της μονάδας μυδοκαλλιέργειας δεν φαίνεται να έχει επηρεάσει την ποιότητα των υδάτων της περιοχής. Σε κάθε περίπτωση συνίσταται η τήρηση των Περιβαλλοντικών Όρων λειτουργίας της μονάδας.
Γενικά συνιστάται η αποφυγή κολύμβησης εντός των λιμανιών, των μόνιμων αγκυροβολίων και των ναυπηγείων, 200 μ. εκατέρωθεν από τα στόμια εκβολής των αγωγών εγκαταστάσεων επεξεργασίας λυμάτων, στις εκβολές αγωγών ομβρίων υδάτων μετά από έντονη βροχόπτωση, καθώς και στις εκβολές ρεμάτων συνεχούς ροής.
Στοιχεία επικοινωνίας και πηγές περαιτέρω ενημέρωσης
| Αρμόδια Τοπική Αρχή Δήμος ΠΥΔΝΑΣ - ΚΟΛΙΝΔΡΟΥ Κ. Καραμανλή 38, Αιγίνιο, 60300 Τηλέφωνο: 23533-50100 Fax: 23530-22990 www.pydnaskolindrou.gr aiginio@otenet.gr Αρμόδια Κρατική Αρχή ΥΠΕΝ Γενική Γραμματεία Φυσικού Περιβάλλοντος και Υδάτων Λεωφόρος Μεσογείων 119, Αθήνα, Τηλέφωνο: 2131513849, 850, 852 www.ypen.gov.gr ggenvr@ypen.gr info@ypen.gov.gr | Αρμόδια Περιφερειακή Αρχή Αποκεντρωμένη Διοίκηση Μακεδονίας - Θράκης Δ/νση Υδάτων Κεντρικής Μακεδονίας Λεωφόρος Γεωργικής Σχολής 46, 55134 Καλαμαριά Θεσσαλονίκη Τηλέφωνο: : 2313 309219 Fax: 2310 424160 http://kmakedonia.dasi-ydata.gr/4portal/index.php | Αρμόδια Υγειονομική Υπηρεσία Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας Δ/ΝΣΗ ΥΓ. ΕΛΕΓΧΟΥ & ΠΕΡΙΒ. ΥΓΙΕΙΝΗΣ ΠΙΕΡΙΑΣ 28ης Οκτωβρίου 40, 60100 Κατερίνη Τηλέφωνο: 2351351272-284 |
| Έκδοση Tαυτότητας | Ημερομηνία | Επόμενη αναθεώρηση |
| R3 | Μάιος 2015 | Σε περίπτωση σημαντικής μεταβολής στην ποιότητα των κολυμβητικών υδάτων ή στο φυσικό περιβάλλον |
Ευρωπαϊκή Επιτροπή - Ποιότητα υδάτων κολύμβησης: ec.europa.eu/environment/water/water-bathing/index_en.html Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος - Κατάσταση υδάτων κολύμβησης:www.eea.europa.eu/themes/water/status-and-monitoring/state-of-bathing-water Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος: Κεντρικό Αποθετήριο Δεδομένων:cdr.eionet.europa.eu/gr/eu/bwd Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας: www.ypen.gov.gr Μητρώο ταυτοτήτων υδάτων κολύμβησης:bathingwaterprofiles.gr/ Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού:www.culture.gov.gr Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία (Ε.Μ.Υ.): www.emy.gr Περιοχές δικτύου Natura 2000: www.ypen.gov.gr/perivallon/viopoikilotita/diktyo-natura-2000/ Ελληνικό Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών:www.hcmr.gr Ελληνικό Κέντρο Βιοτόπων - Υγροτόπων:www.ekby.gr Γαλάζιες σημαίες:www.blueflag.gr ΕΟΤ:gnto.gov.gr Περιφέρεια ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ:http://www.pkm.gov.gr/
Το Πρόγραμμα «Ταυτότητες ακτών κολύμβησης» για το έτος 2011 χρηματοδοτήθηκε από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Περιβάλλον & Αειφόρος Ανάπτυξη» (ΕΠΠΕΡΑΑ) του ΕΣΠΑ 2007-2013, με συγχρηματοδότηση από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης.
Για πρόσθετες πληροφορίες και ενημέρωση για το πρόγραμμα και τις κολυμβητικές ακτές της χώρας, υποβολή σχολίων, παρατηρήσεων και ανταλλαγή απόψεων επισκεφτείτε την ηλεκτρονική μας διεύθυνση www.bathingwaterprofiles.gr