 |
| Όνομα Ακτής: Κοινοτική Πλαζ Επανομής |
Κωδικός Ταυτότητας: ELBW109029021 |
| Δήμος Θερμαϊκού |
| Περιφέρεια ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ |
| Αποκεντρωμένη Διοίκηση ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ – ΘΡΑΚΗΣ |
Εισαγωγή
Η θέσπιση Μητρώου Ταυτοτήτων Υδάτων Κολύμβησης υπαγορεύεται από την Ευρωπαϊκή Οδηγία 2006/7/ΕΚ, σχετικά με τη διαχείριση της ποιότητας των υδάτων κολύμβησης και συνιστά μια καινοτόμο προσέγγιση, με βασικό στόχο την ενημέρωση των πολιτών και την παροχή χρήσιμων στοιχείων για την σύγκριση και την επιλογή ακτών κολύμβησης. Η ταυτότητα των υδάτων κολύμβησης παρέχει πληροφορίες για τις φυσικές και γεωγραφικές συνθήκες της περιοχής της ακτής, για τα υδρολογικά χαρακτηριστικά των υδάτων κολύμβησης, καθώς και για την αξιολόγηση των πιθανών κινδύνων ρύπανσης στην περιοχή.
Συμπληρωματικώς του Μητρώου Ταυτοτήτων, κατά τη διάρκεια της κολυμβητικής περιόδου κάθε έτους (από 1η Ιουνίου έως 31η Οκτωβρίου), διενεργούνται συστηματικές δειγματοληψίες και αναλύσεις μικροβιολογικών και άλλων παραμέτρων, με σκοπό την ποιοτική παρακολούθηση και ταξινόμηση των κολυμβητικών υδάτων.
Περιγραφή Ακτής
Η παραλία Κοινοτική Πλαζ Επανομής ανήκει στα ανατολικά παράλια του εσωτερικού τμήματος του Θερμαϊκού Κόλπου και καταλαμβάνει μέρος του ευρύτερου ανοιχτού όρμου που εκτείνεται βόρεια του ακρωτηρίου Επανομής και έχει συνολικό μήκος περίπου ίσο με 8.500 μέτρα. Η ακτή έχει μήκος 3.100 μέτρα, πλάτος που κυμαίνεται από 10 έως 30 μέτρα και νοτιοδυτικό προσανατολισμό. Η παράκτια ζώνη είναι φυσική, ενώ το χερσαίο τμήμα της ακτής είναι αμμώδες με χαμηλή βλάστηση στο μεγαλύτερο μέρος του. Ο θαλάσσιος πυθμένας είναι αμμώδης με ήπια κλίση, αφού η ισοβαθής των 5 μέτρων απαντάται σε απόσταση της τάξης των 160 μέτρων από την ακτή. Επιπλέον, σε αυτόν εμφανίζονται λειμώνες θαλάσσιων αγγειόσπερμων με μεγάλη πυκνότητα και έκταση. Τέλος, τα κολυμβητικά ύδατα στα πρώτα μέτρα είναι αβαθή. Η παραλία είναι οργανωμένη κυρίως στο νοτιοανατολικό της άκρο και διαθέτει υποδομές όπως ξαπλώστρες, ομπρέλες, αποδυτήρια, ντους και καλάθια απορριμμάτων. Επιπλέον, οι λουόμενοι εξυπηρετούνται από αναψυκτήρια που λειτουργούν επί της παραλίας στο συγκεκριμένο τμήμα. Η ακτή χρησιμοποιείται κατά κύριο λόγο για κολύμβηση με το μέγιστο αριθμό λουομένων να εκτιμάται σε 1.500 άτομα. Δευτερευόντως, το θαλάσσιο τμήμα της ακτής χρησιμοποιείται για αλιεία. Τέλος, η παραλία είναι προσβάσιμη οδικώς αποκλειστικά με ιδιωτικά μέσα μεταφοράς. Η άμεση περιοχή γύρω από την παραλία είναι πρωτίστως αγροτική και καλύπτεται από συμπλέγματα γεωργικών καλλιεργειών. Στο βόρειο τμήμα της ακτής ξεχωρίζει ο υγρότοπος της Αλυκής Επανομής, αλλά και η παρουσία αμμωδών εκτάσεων με περιορισμένη βλάστηση. Βόρεια του υγρότοπου η περιοχή αποκτά περισσότερο αστική χρήση, αφού εντοπίζονται μόνιμες και παραθεριστικές οικίες.
Χρήσεις γης ευρύτερης περιοχής
Η ευρύτερη περιοχή έχει κυρίως αγροτική χρήση και καλύπτεται από αρόσιμες εκτάσεις και συμπλέγματα γεωργικών καλλιεργειών. Περιορισμένα τμήματα εδάφους της ευρύτερης περιοχής έχουν αστική χρήση.
Υπαγωγή - Χαρακτηρισμοί
Η ακτή εντάσσεται στο Υδατικό Σύστημα Κεντρική Μακεδονία (EL10), στην Λεκάνη Απορροής Ποταμού Χαλκιδικής (EL1005) και στο Παράκτιο Υδατικό Σύστημα «Έσω Θερμαϊκος Κόλπος - Ν.Μηχανιώνα» (EL1005C0010N), του οποίου η οικολογική κατάσταση έχει χαρακτηριστεί ως «Μέτρια», με βάση τα αποτελέσματα της ταξινόμησης, που πραγματοποιήθηκε στην 1η αναθεώρηση των Σχεδίων Διαχείρισης Λεκανών Απορροής Ποταμών (ΣΔΛΑΠ) και την αντίστοιχη Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ) (ΦΕΚ Β 4675/29.12.2017). Στο Υδατικό Σύστημα αντιστοιχεί σταθμός εποπτικής παρακολούθησης που έχει οριστεί στο πλαίσιο εφαρμογής του Άρθρου 8 της Οδηγίας 2000/60/ΕΚ. Στην περιοχή δεν εντοπίστηκαν άλλα υδάτινα σώματα αναγνωρισμένα στο πλαίσιο της Οδηγίας 2000/60 που να επηρεάζουν την ακτή.
Ποιότητα κολυμβητικών υδάτων
Η παραλία Κοινοτική Πλαζ Επανομής αναγνωρίσθηκε ως ακτή κολύμβησης το έτος 1990 και έκτοτε παρακολουθείται στο πλαίσιο των ετησίων προγραμμάτων παρακολούθησης της ποιότητας των κολυμβητικών υδάτων, τα οποία πραγματοποιούνται με ευθύνη του Υπουργείου Παραγωγικής Ανασυγκρότησης Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
Από το 2010, η παρακολούθηση και η αξιολόγηση της ποιότητας των υδάτων για τις κολυμβητικές περιόδους πραγματοποιείται σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στην Οδηγία 2006/7/ΕΚ και με συναξιολόγηση των αποτελεσμάτων παρακολούθησης των τελευταίων ετών.
| Σημείο παρακολούθησης | 2019 | 2020 | 2021 | 2022 | |||||
ELBW109029021101 |
Υδρολογικά, μετεωρολογικά χαρακτηριστικά
Το μέσο ετήσιο ύψος βροχόπτωσης στην περιοχή είναι 458mm, με το μέγιστο και το ελάχιστο μηνιαίο ύψος να είναι αντίστοιχα 179,1mm και 0mm. (Ε.Μ.Υ. Μετεωρολογικός Σταθμός Μικρών, έτη 1962-2002). H επικρατέστερη διεύθυνση ανέμου είναι η βορειοανατολική, ακολουθούμενη από ανατολική, δυτική και βορειοδυτική με μικρή ή μέση ένταση (Ε.Μ.Υ. έτος 1956). Η μέση μηνιαία θερμοκρασία της ατμόσφαιρας κατά την κολυμβητική περίοδο είναι 23oC, με τη μέγιστη μηνιαία θερμοκρασία να καταγράφεται κατά το μήνα Ιούλιο και να είναι της τάξης των 29oC(Ε.Μ.Υ. έτη 1959-2004).
Λόγω προσανατολισμού η ακτή είναι εκτεθειμένη μόνο σε δυτικούς και βορειοδυτικούς ανέμους. Η μικρή ή μέση ένταση με την οποία πνέουν συνήθως οι εν λόγω άνεμοι οδηγεί στο συμπέρασμα πως σπάνια επί της ακτής αναμένεται εμφάνιση αξιόλογου κυματισμού. Η στάθμη της θάλασσας δεν παρουσιάζει σημαντικές αυξομειώσεις λόγω παλίρροιας, ενώ το θαλάσσιο ρεύμα που πλέει με βορειοδυτική ή νοτιοανατολική κατεύθυνση έχει μικρή ένταση.
Πιέσεις
Υγρά απόβλητα
Ο οικισμός ανάντη της ακτής δε διαθέτει αποχετευτικό δίκτυο και εξυπηρετείται στο σύνολό του μέσω ιδιωτικών συστημάτων αποχέτευσης. Αν και η παρουσία των συστημάτων αυτών αποτελεί δυνητική πηγή εισροής μικροβιακού φορτίου στη θάλασσα, λόγω της μικρής έκτασης του οικισμού, η πιθανή επιβάρυνση της ποιότητας των κολυμβητικών υδάτων εκτιμάται ως ιδιαίτερα περιορισμένη.
Ιχθυοκαλλιέργειες
Στην περιοχή εντοπίζεται μία πλωτή μονάδα υδατοκαλλιέργειας παραγωγής μυδιών. Η εν λόγω μονάδα έχει μικρή δυναμικότητα, αφού καταλαμβάνει 10 στρέμματα και παράγει 82 τόνους ανά έτος. Κύριο χαρακτηριστικό των πλωτών συστημάτων είναι ότι γενικώς λειτουργούν σε βάθη μεγαλύτερα των 8 μέτρων. Επιπλέον, οι πλωτές μυδοκαλλιέργειες αποτελούν μια μη εντατική μορφή καλλιέργειας που κυρίως επιφέρει αύξηση του οργανικού φορτίου στο θαλάσσιο πυθμένα.
Εκβολές ποταμών, ρεμάτων-εκβάλλοντες αγωγοί
Στο νοτιοανατολικό άκρο της ακτής εντοπίζεται η εκβολή τριών αγωγών ομβρίων. Οι αγωγοί δυνητικώς μεταφέρουν ρυπαντικό φορτίο από τον οικισμό που βρίσκεται ανάντη της ακτής και συγκεκριμένα από τις επιφανειακές απορροές των δρόμων και των χώρων στάθμευσης. Παρ' όλα αυτά, λόγω της περιορισμένης δόμησης του οικισμού δεν αναμένεται σημαντική επίδραση στην ποιότητα των υδάτων.
Λοιπές πηγές
Στην παραλία επιτρέπονται τα κατοικίδια ζώα, ο αριθμός και η συχνότητα παρουσίας των οποίων εκτιμάται ότι δεν μπορεί να επιβαρύνει την ακτή.
Αποτελέσματα επιτόπιας επίσκεψης
Κατά την επί τόπου επίσκεψη στην παραλία δεν εντοπίστηκε ύπαρξη πίσσας, επιφανειοδραστικών ουσιών (αφροί) ή λαδιών. Ωστόσο, κατά μήκος της ακτής εντοπίσθηκαν στερεά απορρίμματα αστικής προέλευσης. Κατόπιν οπτικής παρατήρησης τα ύδατα χαρακτηρίστηκαν θολά.
Ευτροφισμός
Τα ύδατα κολύμβησης ανήκουν στον εσωτερικό Θερμαϊκό Κόλπο και κατά συνέπεια επηρεάζονται από την απορροή ρυπαντικών φορτίων των κύριων θρεπτικών συστατικών αζώτου και φωσφόρου, που συμβάλλουν στην ανάπτυξη αλγών και ευνοούν την εξέλιξη ευτροφικών φαινομένων. Για τον ευρύτερο εσωτερικό Θερμαϊκό Κόλπο οι κυριότερες πηγές θρεπτικών είναι οι εκβολές των ποταμών Αλιάκμονας, Αξιός, Λουδίας και Γαλλικός εξαιτίας της γεωργικής δραστηριότητας που παρατηρείται στις λεκάνες απορροής τους. Επιπλέον πηγές ρύπανσης είναι οι χείμαρροι Δενδροποτάμου και Ανθεμούντα, οι οποίοι μεταφέρουν αστικά και βιομηχανικά λύματα, επεξεργασμένα και μη. Τέλος, ο εσωτερικός Θερμαϊκός Κόλπος αποτελεί των αποδέκτη τεσσάρων ΕΕΛ (Θεσσαλονίκης, "Αίνεια", Θέρμης και της Βιομηχανικής Περιοχής Θεσσαλονίκης). Αν και οι επικρατούντες βόρειοι άνεμοι οδηγούν το επιφανειακά επιβαρυμένο στρώμα των υδάτων προς την ανοιχτή θάλασσα, η θέση της ακτής εντός του κλειστού εσωτερικού Θερμαϊκού Κόλπου σε συνδυασμό με το μικρό βάθος των υδάτων διαμορφώνουν ευνοϊκές συνθήκες για την εμφάνιση του φαινομένου του ευτροφισμού. Στην περιοχή έχουν καταγραφεί συστηματικά στο παρελθόν περιστατικά ραγδαίας ανάπτυξης αλγών και φυτοπλαγκτόν, ενώ κυρίως τη θερινή και φθινοπωρινή περίοδο, εμφανίζεται στον εσωτερικό Θερμαϊκό κόλπο το φαινόμενο της ερυθράς παλίρροιας. Με βάση τα παραπάνω εκτιμάται υψηλός βαθμός επικινδυνότητας ανάπτυξης μακροφυκών και φυτοπλαγκτόν στο θαλάσσιο πυθμένα της ακτής.
Διερεύνηση έκτακτων συνθηκών
Σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία των ανέμων και της βροχόπτωσης για την περιοχή, κατά την κολυμβητική περίοδο δεν εμφανίζονται ακραία καιρικά φαινόμενα και επομένως δεν αναμένεται ιδιαίτερη επιβάρυνση της θαλάσσιας περιοχής από απορροές ομβρίων ή μεταφορά ρύπων λόγω ισχυρών ανέμων.
Μέτρα αντιμετώπισης
Σε περίπτωση έκτακτου περιστατικού ρύπανσης των υδάτων ή επιβάρυνσης του περιβάλλοντος της ακτής κολύμβησης, ενεργοποιείται μηχανισμός έγκαιρης προειδοποίησης για την πρόληψη και την ασφάλεια των λουομένων. Ο αρμόδιος φορέας διαχείρισης τέτοιων καταστάσεων είναι ο Δήμος Θερμαϊκού.
Στις επανορθωτικές ενέργειες περιλαμβάνονται:
- Ενημέρωση του κοινού για την ρύπανση και την εκτιμώμενη διάρκεια αυτής.
- Έκδοση απόφασης προσωρινής διακοπής της κολύμβησης (εάν κριθεί απαραίτητο από τις αρμόδιες Υπηρεσίες).
- Συνέχιση της παρακολούθησης των υδάτων, σύμφωνα με το αντίστοιχο πρόγραμμα παρακολούθησης που εφαρμόζεται στο πλαίσιο της Οδηγίας 2006/7/Ε.Κ., και λήψη πρόσθετου δείγματος, προκειμένου να επιβεβαιωθεί ότι το περιστατικό έχει λήξει. Σε περίπτωση που το πρόγραμμα παρακολούθησης προβλέπει λήψη δείγματος στην περίοδο εμφάνισης της βραχυπρόθεσμης ρύπανσης, το δείγμα αυτό μπορεί να εξαιρεθεί και να αντικατασταθεί από ένα πρόσθετο δείγμα, το οποίο θα ληφθεί 7 ημέρες μετά την εξάλειψη του φαινομένου
Η αντιμετώπιση του φαινομένου του ευτροφισμού σχετίζεται με τη λήψη μέτρων που έχουν κύριο στόχο τη μείωση των φορτίων θρεπτικών που απορρέουν στον εσωτερικό Θερμαϊκό Κόλπο. Τα μέτρα αφορούν αφενός μεν τη μείωση των εφαρμοζόμενων ποσοτήτων λιπασμάτων στις επιδρούσες λεκάνες απορροής και την εφαρμογή των αρχών του κώδικα ορθής γεωργικής πρακτικής, αφετέρου δε την αποφυγή χρήσης απορροφητικών βόθρων και την υιοθέτηση της κατασκευής κατάλληλων μεμονωμένων συστημάτων αποχέτευσης λυμάτων σε περιοχές που δεν εξυπηρετούνται από αποχετευτικό δίκτυο και κεντρική εγκατάσταση επεξεργασίας λυμάτων. Σε κάθε περίπτωση θα ακολουθηθούν τα οριζόμενα στην ΚΥΑ οικ. 16175/824/2006 που περιέχει το Πρόγραμμα Δράσης για την αντιμετώπιση της νιτρορύπανσης γεωργικής προέλευσης από το Πεδίο Θεσσαλονίκης - Πέλλας - Ημαθίας. Αναφορικά με τη διαχείριση των λυμάτων της ευρύτερης περιοχής, είναι σκόπιμο να διερευνηθεί η εφαρμογή κατάλληλων ιδιωτικών συστημάτων ή συστημάτων επεξεργασίας μικρής κλίμακας τα οποία προσφέρουν προστασία του υπόγειου υδροφορέα και συνεπαγόμενα της θαλάσσιας περιοχής από εισροές ρυπαντικού φορτίου. Η παρουσία των μονάδων υδατοκαλλιέργειας δεν φαίνεται να έχει επηρεάσει την ποιότητα των υδάτων της περιοχής. Σε κάθε περίπτωση συνίσταται η τήρηση των Περιβαλλοντικών Όρων λειτουργίας των μονάδων.
Γενικά συνιστάται η αποφυγή κολύμβησης εντός των λιμανιών, των μόνιμων αγκυροβολίων και των ναυπηγείων, 200 μ. εκατέρωθεν από τα στόμια εκβολής των αγωγών εγκαταστάσεων επεξεργασίας λυμάτων, στις εκβολές αγωγών ομβρίων υδάτων μετά από έντονη βροχόπτωση, καθώς και στις εκβολές ρεμάτων συνεχούς ροής.
Στοιχεία επικοινωνίας και πηγές περαιτέρω ενημέρωσης
| Αρμόδια Τοπική Αρχή Δήμος ΘΕΡΜΑΪΚΟΥ Μεγάλου Αλεξάνδρου 2, 57019, Περαία - Θεσσαλονίκη Τηλέφωνο: 23923-30000 Fax: 23920-22222 www.thermaikos.gr info@thermaikos.gr Αρμόδια Κρατική Αρχή ΥΠΕΝ Γενική Γραμματεία Φυσικού Περιβάλλοντος και Υδάτων Λεωφόρος Μεσογείων 119, Αθήνα, Τηλέφωνο: 2131513849, 850, 852 www.ypen.gov.gr ggenvr@ypen.gr info@ypen.gov.gr | Αρμόδια Περιφερειακή Αρχή Αποκεντρωμένη Διοίκηση Μακεδονίας - Θράκης Δ/νση Υδάτων Κεντρικής Μακεδονίας Λεωφόρος Γεωργικής Σχολής 46, 55134 Καλαμαριά Θεσσαλονίκη Τηλέφωνο: : 2313 309219 Fax: 2310 424160 http://kmakedonia.dasi-ydata.gr/4portal/index.php | Αρμόδια Υγειονομική Υπηρεσία Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας Δ/ΝΣΗ ΥΓ. ΕΛΕΓΧΟΥ & ΠΕΡΙΒ. ΥΓΙΕΙΝΗΣ ΘΕΣΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ Μοναστηρίου 16, 54012 Θεσσαλονίκη Τηλέφωνο: 2313330886-90 |
| Έκδοση Tαυτότητας | Ημερομηνία | Επόμενη αναθεώρηση |
| R3 | Μάιος 2015 | Σε περίπτωση σημαντικής μεταβολής στην ποιότητα των κολυμβητικών υδάτων ή στο φυσικό περιβάλλον |
Ευρωπαϊκή Επιτροπή - Ποιότητα υδάτων κολύμβησης: ec.europa.eu/environment/water/water-bathing/index_en.html Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος - Κατάσταση υδάτων κολύμβησης:www.eea.europa.eu/themes/water/status-and-monitoring/state-of-bathing-water Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος: Κεντρικό Αποθετήριο Δεδομένων:cdr.eionet.europa.eu/gr/eu/bwd Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας: www.ypen.gov.gr Μητρώο ταυτοτήτων υδάτων κολύμβησης:bathingwaterprofiles.gr/ Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού:www.culture.gov.gr Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία (Ε.Μ.Υ.): www.emy.gr Περιοχές δικτύου Natura 2000: www.ypen.gov.gr/perivallon/viopoikilotita/diktyo-natura-2000/ Ελληνικό Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών:www.hcmr.gr Ελληνικό Κέντρο Βιοτόπων - Υγροτόπων:www.ekby.gr Γαλάζιες σημαίες:www.blueflag.gr ΕΟΤ:gnto.gov.gr Περιφέρεια ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ:http://www.pkm.gov.gr/
Το Πρόγραμμα «Ταυτότητες ακτών κολύμβησης» για το έτος 2011 χρηματοδοτήθηκε από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Περιβάλλον & Αειφόρος Ανάπτυξη» (ΕΠΠΕΡΑΑ) του ΕΣΠΑ 2007-2013, με συγχρηματοδότηση από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης.
Για πρόσθετες πληροφορίες και ενημέρωση για το πρόγραμμα και τις κολυμβητικές ακτές της χώρας, υποβολή σχολίων, παρατηρήσεων και ανταλλαγή απόψεων επισκεφτείτε την ηλεκτρονική μας διεύθυνση www.bathingwaterprofiles.gr