 |
| Όνομα Ακτής: Αγγελοχώρι |
Κωδικός Ταυτότητας: ELBW109029025 |
| Δήμος Θερμαϊκού |
| Περιφέρεια ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ |
| Αποκεντρωμένη Διοίκηση ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ – ΘΡΑΚΗΣ |
Εισαγωγή
Η θέσπιση Μητρώου Ταυτοτήτων Υδάτων Κολύμβησης υπαγορεύεται από την Ευρωπαϊκή Οδηγία 2006/7/ΕΚ, σχετικά με τη διαχείριση της ποιότητας των υδάτων κολύμβησης και συνιστά μια καινοτόμο προσέγγιση, με βασικό στόχο την ενημέρωση των πολιτών και την παροχή χρήσιμων στοιχείων για την σύγκριση και την επιλογή ακτών κολύμβησης. Η ταυτότητα των υδάτων κολύμβησης παρέχει πληροφορίες για τις φυσικές και γεωγραφικές συνθήκες της περιοχής της ακτής, για τα υδρολογικά χαρακτηριστικά των υδάτων κολύμβησης, καθώς και για την αξιολόγηση των πιθανών κινδύνων ρύπανσης στην περιοχή.
Συμπληρωματικώς του Μητρώου Ταυτοτήτων, κατά τη διάρκεια της κολυμβητικής περιόδου κάθε έτους (από 1η Ιουνίου έως 31η Οκτωβρίου), διενεργούνται συστηματικές δειγματοληψίες και αναλύσεις μικροβιολογικών και άλλων παραμέτρων, με σκοπό την ποιοτική παρακολούθηση και ταξινόμηση των κολυμβητικών υδάτων.
Περιγραφή Ακτής
Η παραλία Αγγελοχωρίου ανήκει στα ανατολικά παράλια του εσωτερικού τμήματος του Θερμαϊκού Κόλπου. Η ακτή είναι τμήμα του ευρύτερου ανοιχτού όρμου που οριοθετείται από το ακρωτήρι Μεγάλο Έμβολο και το ακρωτήρι Τούζλα και έχει συνολικό μήκος 2.700 μέτρα. Η παραλία έχει μήκος 580 μέτρα, μέσο πλάτος 20 μέτρα και δυτικό προσανατολισμό. Η παράκτια ζώνη είναι μερικώς τροποποιημένη, επειδή το βόρειο άκρο της ακτής συμπίπτει με το λιμενοβραχίονα των λιμενικών εγκαταστάσεων του Αγγελοχωρίου. Το χερσαίο τμήμα της ακτής είναι σκυρώδες με σποραδική ποώδη βλάστηση. Ο θαλάσσιος πυθμένας είναι επίσης σκυρώδης, παρουσιάζει λειμώνες θαλάσσιων αγγειόσπερμων και διαθέτει ήπια κλίση, αφού η ισοβαθής των 5 μέτρων απαντάται σε αποστάσεις μεγαλύτερες των 350 μέτρων από την ακτή. Τέλος, τα κολυμβητικά ύδατα στα πρώτα μέτρα είναι αβαθή. Η παραλία δεν είναι οργανωμένη και ως εκ τούτου στερείται των ανάλογων υποδομών με εξαίρεση λίγες διαθέσιμες ομπρέλες. Η ακτή χρησιμοποιείται πρωτίστως για κολύμβηση με το μέγιστο αριθμό λουομένων να εκτιμάται σε 350 άτομα. Δευτερευόντως η ακτή χρησιμοποιείται για θαλάσσια αθλήματα με επικρατέστερο την ιστιοσανίδα. Η παραλία είναι προσβάσιμη οδικώς αποκλειστικά με ιδιωτικά μέσα μεταφοράς. Στην άμεση περιοχή γύρω από την παραλία ξεχωρίζει η παρουσία των αλυκών Αγγελοχωρίου που συνορεύουν με την ομώνυμη λιμνοθάλασσα. Στο βόρειο τμήμα η περιοχή γύρω από την παραλία παρουσιάζει κυρίως αγροτικό χαρακτήρα και ήπια αστική δόμηση. Όπως προαναφέρθηκε, το βόρειο άκρο της ακτής συμπίπτει με τις λιμενικές εγκαταστάσεις του Αγγελοχωρίου, ενώ στο νότιο άκρο εκβάλλει κανάλι που διέρχεται από το χώρο των αλυκών.
Χρήσεις γης ευρύτερης περιοχής
Η ευρύτερη περιοχή έχει κυρίως αγροτική χρήση και καλύπτεται από αρόσιμες εκτάσεις και συμπλέγματα γεωργικών καλλιεργειών. Περιορισμένα τμήματα εδάφους της ευρύτερης περιοχής έχουν αστική χρήση.
Υπαγωγή - Χαρακτηρισμοί
Η ακτή εντάσσεται στο Υδατικό Σύστημα Κεντρική Μακεδονία (EL10), στην Λεκάνη Απορροής Ποταμού Χαλκιδικής (EL1005) και στο Παράκτιο Υδατικό Σύστημα «Κόλπος Θεσσαλονίκης» (EL1005C0011H), του οποίου η οικολογική κατάσταση έχει χαρακτηριστεί ως «Μέτρια», με βάση τα αποτελέσματα της ταξινόμησης, που πραγματοποιήθηκε στην 1η αναθεώρηση των Σχεδίων Διαχείρισης Λεκανών Απορροής Ποταμών (ΣΔΛΑΠ) και την αντίστοιχη Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ) (ΦΕΚ Β 4675/29.12.2017). Στο Υδατικό Σύστημα υπάρχει σταθμός επιχειρησιακής παρακολούθησης που έχει οριστεί στο πλαίσιο εφαρμογής του Άρθρου 8 της Οδηγίας 2000/60/ΕΚ. Στην περιοχή δεν εντοπίστηκαν άλλα υδάτινα σώματα που να επηρεάζουν την κολυμβητική ακτή. Η ευρύτερη περιοχή χαρακτηρίζεται ως περιοχή προστασίας - διατήρησης φυσικού περιβάλλοντος και είναι ενταγμένη στο δίκτυο Natura 2000 (Λιμνοθάλασσα Αγγελοχωρίου με κωδικό GR1220005). Η ακτή ανήκει στο πεδίο Θεσσαλονίκης - Πέλλας - Ημαθίας, το οποίο αποτελεί αναγνωρισμένη ευπρόσβλητη περιοχή σε νιτρορύπανση γεωργικής προέλευσης με βάση την Οδηγία 91/676/ΕΟΚ. Επίσης, ανήκει στον Κόλπο Θεσσαλονίκης που έχει αναγνωριστεί ως ευαίσθητος υδάτινος αποδέκτης στην παρουσία θρεπτικών ουσιών με βάση την Οδηγία 91/271/ΕΟΚ.
Ποιότητα κολυμβητικών υδάτων
Η παραλία Αγγελοχώρι αναγνωρίσθηκε ως ακτή κολύμβησης το έτος 1995 και έκτοτε παρακολουθείται στο πλαίσιο των ετησίων προγραμμάτων παρακολούθησης της ποιότητας των κολυμβητικών υδάτων, τα οποία πραγματοποιούνται με ευθύνη του Υπουργείου Παραγωγικής Ανασυγκρότησης Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
Από το 2010, η παρακολούθηση και η αξιολόγηση της ποιότητας των υδάτων για τις κολυμβητικές περιόδους πραγματοποιείται σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στην Οδηγία 2006/7/ΕΚ και με συναξιολόγηση των αποτελεσμάτων παρακολούθησης των τελευταίων ετών.
| Σημείο παρακολούθησης | 2019 | 2020 | 2021 | 2022 | |||||
ELBW109029025101 |
Υδρολογικά, μετεωρολογικά χαρακτηριστικά
Το μέσο ετήσιο ύψος βροχόπτωσης στην περιοχή είναι 458mm, με το μέγιστο και το ελάχιστο μηνιαίο ύψος να είναι αντίστοιχα 179,1mm και 0mm. (Ε.Μ.Υ. Μετεωρολογικός Σταθμός Μικρών, έτη 1962-2002). H επικρατέστερη διεύθυνση ανέμου είναι η βορειοανατολική, ακολουθούμενη από ανατολική, δυτική και βορειοδυτική με μικρή ή μέση ένταση (Ε.Μ.Υ. έτος 1956). Η μέση μηνιαία θερμοκρασία της ατμόσφαιρας κατά την κολυμβητική περίοδο είναι 23oC, με τη μέγιστη μηνιαία θερμοκρασία να καταγράφεται κατά το μήνα Ιούλιο και να είναι της τάξης των 29oC(Ε.Μ.Υ. έτη 1959-2004).
Η ακτή λόγω μορφολογίας και προσανατολισμού είναι εκτεθειμένη σε δυτικούς και βορειοδυτικούς ανέμους. Η μικρή ή μέση ένταση με την οποία συνηθέστερα πνέουν οδηγεί στο συμπέρασμα πως σπάνια αναμένεται εμφάνιση αξιόλογου κυματισμού στην ακτή. Τέλος, στην περιοχή δεν παρατηρούνται έντονα φαινόμενα παλίρροιας, ούτε ισχυρά θαλάσσια ρεύματα.
Πιέσεις
Υγρά απόβλητα
Ο οικισμός του Αγγελοχωρίου που βρίσκεται ανάντη της ακτής διαθέτει δίκτυο αποχέτευσης, το οποίο καλύπτει το μεγαλύτερο τμήμα του οικισμού και εξυπηρετείται από την Εγκατάσταση Επεξεργασίας Λυμάτων (ΕΕΛ) Τουριστικών Περιοχών Θεσσαλονίκης ("Αίνεια"), η οποία έχει σχεδιαστεί για ισοδύναμο πληθυσμό 87.000 κατοίκων. Η ΕΕΛ περιλαμβάνει τριτοβάθμια επεξεργασία με απομάκρυνση αζώτου και απολύμανση, ενώ η διάθεση των επεξεργασμένων λυμάτων γίνεται μέσω υποθαλάσσιου αγωγού η εκβολή του οποίου εντοπίζεται στη θαλάσσια περιοχή βορειοδυτικά του οικισμού Νέα Μηχανιώνα. Στην άμεση περιοχή ανάντη της ακτής εντοπίζεται μία μονάδα αλυκής. Τα υγρά απόβλητα από την παραγωγική διαδικασία των αλυκών αφορούν τα αλμόλοιπα, που περιλαμβάνουν την υπερκείμενη του παραγόμενου αλατιού άλμη. Το αλμόλοιπο πρόκειται για φυσικό παραπροϊόν το οποίο όμως έχει πολύ υψηλή πυκνότητα και η διάθεσή του πρέπει να γίνεται σταδιακά και σύμφωνα με τους κανόνες της επιστήμης προκειμένου να προστατευθεί η θαλάσσια χλωρίδα και πανίδα. Σε κάθε περίπτωση, με προϋπόθεση την τήρηση των Περιβαλλοντικών Όρων της μονάδας σχετικά με τη διάθεση των παραπροϊόντων δεν αναμένεται επιβάρυνση της ποιότητας των υδάτων.
Λιμάνια/Μαρίνες
Στο βόρειο άκρο της ακτής και σε μικρή απόσταση από την περιοχή κολύμβησης λειτουργεί το αλιευτικό καταφύγιο Αγγελοχωρίου. Οι απορρίψεις των σκαφών που προσεγγίζουν την παραλία και περιλαμβάνουν αστικά απόβλητα και απορρίμματα, καθώς επίσης και η πιθανή διαρροή πετρελαίου από σκάφη με ελλιπή συντήρηση αποτελούν δυνητικές πηγές ρύπανσης.
Εκβολές ποταμών, ρεμάτων-εκβάλλοντες αγωγοί
Στο νότιο τμήμα της ακτής εκβάλλει κανάλι που διέρχεται από τις αλυκές Αγγελοχωρίου και επομένως ενδέχεται να περιλαμβάνει αυξημένες συγκεντρώσεις αλατότητας.
Λοιπές πηγές
Στην παραλία επιτρέπονται τα κατοικίδια ζώα, ο αριθμός και η συχνότητα παρουσίας των οποίων δεν εκτιμάται ότι μπορεί να επιβαρύνει την ακτή.
Αποτελέσματα επιτόπιας επίσκεψης
Κατά την επί τόπου επίσκεψη στην παραλία δεν εντοπίστηκε ύπαρξη πίσσας, επιφανειοδραστικών ουσιών (αφροί) ή λαδιών, ενώ στο βόρειο άκρο της παραλίας εντοπίσθηκε μικρή ποσότητα οικιακών απορριμμάτων. Γενικώς, τα κολυμβητικά ύδατα χαρακτηρίστηκαν διαυγή και καθαρά με εξαίρεση το νότιο τμήμα της ακτής, όπου η θολότητα ήταν αυξημένη.
Ευτροφισμός
Τα ύδατα της ακτής κολύμβησης ανήκουν στον Κόλπο της Θεσσαλονίκης και κατά συνέπεια επηρεάζονται από την απορροή ρυπαντικών φορτίων των κύριων θρεπτικών συστατικών αζώτου και φωσφόρου, που συμβάλλουν στην ανάπτυξη αλγών και ευνοούν την εξέλιξη ευτροφικών φαινομένων. Για τον ευρύτερο Κόλπο Θεσσαλονίκης οι κυριότερες πηγές θρεπτικών είναι οι εκβολές των ποταμών Αλιάκμονας, Αξιός, Λουδίας και Γαλλικός εξαιτίας της γεωργικής δραστηριότητας που παρατηρείται στις λεκάνες απορροής τους. Επιπλέον πηγές ρύπανσης είναι οι χείμαρροι Δενδροποτάμου και Ανθεμούντα, οι οποίοι μεταφέρουν αστικά και βιομηχανικά λύματα, επεξεργασμένα και μη. Τέλος, στον Κόλπο Θεσσαλονίκης εκβάλλουν τέσσερις ΕΕΛ (Θεσσαλονίκης, "Αίνεια", Θέρμης και της Βιομηχανικής Περιοχής Θεσσαλονίκης). Αν και οι επικρατούντες βόρειοι άνεμοι οδηγούν το επιφανειακά επιβαρυμένο στρώμα των υδάτων προς την ανοιχτή θάλασσα, η θέση της ακτής εντός του κλειστού Κόλπου Θεσσαλονίκης σε συνδυασμό με το μικρό βάθος των υδάτων διαμορφώνουν ευνοϊκές συνθήκες για την εμφάνιση του φαινομένου του ευτροφισμού. Στην ευρύτερη περιοχή έχουν καταγραφεί συστηματικά στο παρελθόν περιστατικά ραγδαίας ανάπτυξης αλγών και φυτοπλαγκτόν, ενώ κυρίως τη θερινή και φθινοπωρινή περίοδο, εμφανίζεται στον Κόλπο Θεσσαλονίκης το φαινόμενο της ερυθράς παλίρροιας. Με βάση τα παραπάνω εκτιμάται υψηλός βαθμός επικινδυνότητας ανάπτυξης μακροφυκών και φυτοπλαγκτόν στο θαλάσσιο πυθμένα της ακτής.
Διερεύνηση έκτακτων συνθηκών
Σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία των ανέμων και της βροχόπτωσης για την περιοχή, κατά την κολυμβητική περίοδο δεν εμφανίζονται ακραία καιρικά φαινόμενα και επομένως δεν αναμένεται ιδιαίτερη επιβάρυνση της θαλάσσιας περιοχής από απορροές ομβρίων ή μεταφορά ρύπων λόγω ισχυρών ανέμων.
Μέτρα αντιμετώπισης
Σε περίπτωση έκτακτου περιστατικού ρύπανσης των υδάτων ή επιβάρυνσης του περιβάλλοντος της ακτής κολύμβησης, ενεργοποιείται μηχανισμός έγκαιρης προειδοποίησης για την πρόληψη και την ασφάλεια των λουομένων. Ο αρμόδιος φορέας διαχείρισης τέτοιων καταστάσεων είναι ο Δήμος Θερμαϊκού.
Στις επανορθωτικές ενέργειες περιλαμβάνονται:
- Ενημέρωση του κοινού για την ρύπανση και την εκτιμώμενη διάρκεια αυτής.
- Έκδοση απόφασης προσωρινής διακοπής της κολύμβησης (εάν κριθεί απαραίτητο από τις αρμόδιες Υπηρεσίες).
- Συνέχιση της παρακολούθησης των υδάτων, σύμφωνα με το αντίστοιχο πρόγραμμα παρακολούθησης που εφαρμόζεται στο πλαίσιο της Οδηγίας 2006/7/Ε.Κ., και λήψη πρόσθετου δείγματος, προκειμένου να επιβεβαιωθεί ότι το περιστατικό έχει λήξει. Σε περίπτωση που το πρόγραμμα παρακολούθησης προβλέπει λήψη δείγματος στην περίοδο εμφάνισης της βραχυπρόθεσμης ρύπανσης, το δείγμα αυτό μπορεί να εξαιρεθεί και να αντικατασταθεί από ένα πρόσθετο δείγμα, το οποίο θα ληφθεί 7 ημέρες μετά την εξάλειψη του φαινομένου
Η αντιμετώπιση του φαινομένου του ευτροφισμού σχετίζεται με τη λήψη μέτρων που έχουν κύριο στόχο τη μείωση των φορτίων θρεπτικών που απορρέουν στον Κόλπο Θεσσαλονίκης. Τα μέτρα αφορούν αφενός μεν τη μείωση των εφαρμοζόμενων ποσοτήτων λιπασμάτων στις επιδρούσες λεκάνες απορροής και την εφαρμογή των αρχών του κώδικα ορθής γεωργικής πρακτικής, αφετέρου δε την αποφυγή χρήσης απορροφητικών βόθρων και την υιοθέτηση της κατασκευής κατάλληλων μεμονωμένων συστημάτων αποχέτευσης λυμάτων σε περιοχές που δεν εξυπηρετούνται από αποχετευτικό δίκτυο και κεντρική εγκατάσταση επεξεργασίας λυμάτων. Σε κάθε περίπτωση πάντως θα ακολουθηθούν τα οριζόμενα στην ΚΥΑ οικ. 16175/824/2006, που περιέχει το Πρόγραμμα Δράσης για την αντιμετώπιση της νιτρορύπανσης γεωργικής προέλευσης από το Πεδίο Θεσσαλονίκης - Πέλλας - Ημαθίας. Σχετικά με τη λειτουργία του αλιευτικού καταφυγίου συνιστάται η ορθή περιβαλλοντική διαχείριση των αποβλήτων των σκαφών σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία.
Γενικά συνιστάται η αποφυγή κολύμβησης εντός των λιμανιών, των μόνιμων αγκυροβολίων και των ναυπηγείων, 200 μ. εκατέρωθεν από τα στόμια εκβολής των αγωγών εγκαταστάσεων επεξεργασίας λυμάτων, στις εκβολές αγωγών ομβρίων υδάτων μετά από έντονη βροχόπτωση, καθώς και στις εκβολές ρεμάτων συνεχούς ροής.
Στοιχεία επικοινωνίας και πηγές περαιτέρω ενημέρωσης
| Αρμόδια Τοπική Αρχή Δήμος ΘΕΡΜΑΪΚΟΥ Μεγάλου Αλεξάνδρου 2, 57019, Περαία - Θεσσαλονίκη Τηλέφωνο: 23923-30000 Fax: 23920-22222 www.thermaikos.gr info@thermaikos.gr Αρμόδια Κρατική Αρχή ΥΠΕΝ Γενική Γραμματεία Φυσικού Περιβάλλοντος και Υδάτων Λεωφόρος Μεσογείων 119, Αθήνα, Τηλέφωνο: 2131513849, 850, 852 www.ypen.gov.gr ggenvr@ypen.gr info@ypen.gov.gr | Αρμόδια Περιφερειακή Αρχή Αποκεντρωμένη Διοίκηση Μακεδονίας - Θράκης Δ/νση Υδάτων Κεντρικής Μακεδονίας Λεωφόρος Γεωργικής Σχολής 46, 55134 Καλαμαριά Θεσσαλονίκη Τηλέφωνο: : 2313 309219 Fax: 2310 424160 http://kmakedonia.dasi-ydata.gr/4portal/index.php | Αρμόδια Υγειονομική Υπηρεσία Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας Δ/ΝΣΗ ΥΓ. ΕΛΕΓΧΟΥ & ΠΕΡΙΒ. ΥΓΙΕΙΝΗΣ ΘΕΣΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ Μοναστηρίου 16, 54012 Θεσσαλονίκη Τηλέφωνο: 2313330886-90 |
| Έκδοση Tαυτότητας | Ημερομηνία | Επόμενη αναθεώρηση |
| R3 | Μάιος 2015 | Σε περίπτωση σημαντικής μεταβολής στην ποιότητα των κολυμβητικών υδάτων ή στο φυσικό περιβάλλον |
Ευρωπαϊκή Επιτροπή - Ποιότητα υδάτων κολύμβησης: ec.europa.eu/environment/water/water-bathing/index_en.html Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος - Κατάσταση υδάτων κολύμβησης:www.eea.europa.eu/themes/water/status-and-monitoring/state-of-bathing-water Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος: Κεντρικό Αποθετήριο Δεδομένων:cdr.eionet.europa.eu/gr/eu/bwd Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας: www.ypen.gov.gr Μητρώο ταυτοτήτων υδάτων κολύμβησης:bathingwaterprofiles.gr/ Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού:www.culture.gov.gr Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία (Ε.Μ.Υ.): www.emy.gr Περιοχές δικτύου Natura 2000: www.ypen.gov.gr/perivallon/viopoikilotita/diktyo-natura-2000/ Ελληνικό Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών:www.hcmr.gr Ελληνικό Κέντρο Βιοτόπων - Υγροτόπων:www.ekby.gr Γαλάζιες σημαίες:www.blueflag.gr ΕΟΤ:gnto.gov.gr Περιφέρεια ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ:http://www.pkm.gov.gr/
Το Πρόγραμμα «Ταυτότητες ακτών κολύμβησης» για το έτος 2011 χρηματοδοτήθηκε από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Περιβάλλον & Αειφόρος Ανάπτυξη» (ΕΠΠΕΡΑΑ) του ΕΣΠΑ 2007-2013, με συγχρηματοδότηση από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης.
Για πρόσθετες πληροφορίες και ενημέρωση για το πρόγραμμα και τις κολυμβητικές ακτές της χώρας, υποβολή σχολίων, παρατηρήσεων και ανταλλαγή απόψεων επισκεφτείτε την ηλεκτρονική μας διεύθυνση www.bathingwaterprofiles.gr