 |
| Όνομα Ακτής: Πότος |
Κωδικός Ταυτότητας: ELBW129011024 |
| Δήμος Θάσου |
| Περιφέρεια ΑΝ. ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ & ΘΡΑΚΗΣ |
| Αποκεντρωμένη Διοίκηση ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ – ΘΡΑΚΗΣ |
Εισαγωγή
Η θέσπιση Μητρώου Ταυτοτήτων Υδάτων Κολύμβησης υπαγορεύεται από την Ευρωπαϊκή Οδηγία 2006/7/ΕΚ, σχετικά με τη διαχείριση της ποιότητας των υδάτων κολύμβησης και συνιστά μια καινοτόμο προσέγγιση, με βασικό στόχο την ενημέρωση των πολιτών και την παροχή χρήσιμων στοιχείων για την σύγκριση και την επιλογή ακτών κολύμβησης. Η ταυτότητα των υδάτων κολύμβησης παρέχει πληροφορίες για τις φυσικές και γεωγραφικές συνθήκες της περιοχής της ακτής, για τα υδρολογικά χαρακτηριστικά των υδάτων κολύμβησης, καθώς και για την αξιολόγηση των πιθανών κινδύνων ρύπανσης στην περιοχή.
Συμπληρωματικώς του Μητρώου Ταυτοτήτων, κατά τη διάρκεια της κολυμβητικής περιόδου κάθε έτους (από 1η Ιουνίου έως 31η Οκτωβρίου), διενεργούνται συστηματικές δειγματοληψίες και αναλύσεις μικροβιολογικών και άλλων παραμέτρων, με σκοπό την ποιοτική παρακολούθηση και ταξινόμηση των κολυμβητικών υδάτων.
Περιγραφή Ακτής
Η παραλία Ποτός βρίσκεται στα νοτιοδυτικά παράλια της Θάσου και αποτελεί τμήμα του ευρύτερου όρμου Λιμεναρίων, ο οποίος έχει συνολικό μήκος περίπου 9.500 μέτρα Η ακτή έχει μήκος 1.000 μέτρα, πλάτος που κυμαίνεται από 15 έως και 35 μέτρα και βορειοδυτικό προσανατολισμό. Η παράκτια ζώνη είναι μερικώς τροποποιημένη, λόγω της δόμησης που εντοπίζεται στο όριο της ακτής και λόγω των εξωτερικών έργων προστασίας του λιμένα του Ποτού που εφάπτεται στο βόρειο άκρο της περιοχής. Το χερσαίο τμήμα της ακτής χαρακτηρίζεται από σποραδική επιφανειακή βλάστηση και καλύπτεται από αμμώδες υλικό. Ο θαλάσσιος πυθμένας είναι επίσης αμμώδης, ενώ εμφανίζει βλάστηση φαιοφυκών ακόμα και σε μικρά σχετικά βάθη. Το βάθος των κολυμβητικών υδάτων στα πρώτα μέτρα είναι κανονικό, αλλά η κλίση του πυθμένα είναι απότομη, αφού η ισοβαθής των 5 μέτρων βρίσκεται σε απόσταση της τάξης των 40 μέτρων από την ακτή. Η παραλία είναι οργανωμένη, άλλα όχι στο σύνολό της. Στα οργανωμένα τμήματα υπάρχουν βασικές υποδομές, όπως ξαπλώστρες, ομπρέλες και κάδοι απορριμμάτων, ενώ για την εξυπηρέτηση του κοινού λειτουργούν πλησίον της παραλίας εστιατόρια και αναψυκτήρια. Η ακτή χρησιμοποιείται κατεξοχήν για κολύμβηση με το μέγιστο αριθμό λουομένων να εκτιμάται σε 1.000 άτομα. Επιπλέον στο βόρειο άκρο της ακτής υπάρχει ο μόλος των λιμενικών εγκαταστάσεων της περιοχής που προσφέρει τη δυνατότητα πρόσδεσης σε μικρά ιδιωτικά σκάφη. Τέλος, σημειώνεται πως η περιοχή είναι προσβάσιμη οδικώς τόσο με ιδιωτικά μέσα μεταφοράς, όσο και με μέσα μαζικής μεταφοράς. Η άμεση περιοχή γύρω από την παραλία καλύπτεται από την ασυνεχή αστική δόμηση του οικισμού του Ποτού, ο οποίος επιπροσθέτως χαρακτηρίζεται από ήπια τουριστική ανάπτυξη. Εξαίρεση αποτελεί το κεντρικό τμήμα της ακτής στο οποίο εκβάλλουν ο Διπόταμος και το ρέμμα Λάκκος Μέλισσας. Εκεί παρατηρούνται γεωργικές καλλιέργειες με ελαιόδενδρα.
Χρήσεις γης ευρύτερης περιοχής
Η ευρύτερη περιοχή καλύπτεται πρωτίστως από δασικές εκτάσεις με χαμηλή βλάστηση. Δευτερευόντως, επικρατεί η αγροτική χρήση γης, αφού στην περιοχή απαντώνται ελαιώνες και ετερογενείς καλλιέργειες.
Υπαγωγή - Χαρακτηρισμοί
Η ακτή εντάσσεται στο Υδατικό Σύστημα Θράκη (EL12), στην Λεκάνη Απορροής Ποταμού Θάσου - Σαμοθράκης (EL1242) και στο Παράκτιο Υδατικό Σύστημα «Ακτές Θάσου» (EL1242C0012N), του οποίου η οικολογική κατάσταση έχει χαρακτηριστεί ως «Υψηλή», με βάση τα αποτελέσματα της ταξινόμησης, που πραγματοποιήθηκε στην 1η αναθεώρηση των Σχεδίων Διαχείρισης Λεκανών Απορροής Ποταμών (ΣΔΛΑΠ) και την αντίστοιχη Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ) (ΦΕΚ Β 4680/29.12.2017). Στο Υδατικό Σύστημα αντιστοιχεί σταθμός εποπτικής παρακολούθησης που έχει οριστεί στο πλαίσιο εφαρμογής του Άρθρου 8 της Οδηγίας 2000/60/ΕΚ. Στην περιοχή δεν εντοπίστηκαν άλλα υδάτινα σώματα που να επηρεάζουν την κολυμβητική ακτή. Η περιοχή της ακτής κολύμβησης χαρακτηρίζεται ως περιοχή προστασίας - διατήρησης φυσικού περιβάλλοντος και είναι ενταγμένη στο δίκτυο Natura 2000 [“Θάσος (Όρος Υψάριο και παράκτια ζώνη), και νησίδες Κοίνυρα, Ξηρονήσι” με κωδικό GR1150012].
Ποιότητα κολυμβητικών υδάτων
Η παραλία Πότος αναγνωρίσθηκε ως ακτή κολύμβησης το έτος 1991 και έκτοτε παρακολουθείται στο πλαίσιο των ετησίων προγραμμάτων παρακολούθησης της ποιότητας των κολυμβητικών υδάτων, τα οποία πραγματοποιούνται με ευθύνη του Υπουργείου Παραγωγικής Ανασυγκρότησης Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
Από το 2010, η παρακολούθηση και η αξιολόγηση της ποιότητας των υδάτων για τις κολυμβητικές περιόδους πραγματοποιείται σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στην Οδηγία 2006/7/ΕΚ και με συναξιολόγηση των αποτελεσμάτων παρακολούθησης των τελευταίων ετών.
| Σημείο παρακολούθησης | 2019 | 2020 | 2021 | 2022 | |||||
ELBW129011024101 |
Υδρολογικά, μετεωρολογικά χαρακτηριστικά
Το μέσο ετήσιο ύψος βροχόπτωσης στην περιοχή είναι 767 mm, με το μέγιστο και το ελάχιστο μηνιαίο ύψος να είναι αντίστοιχα 594mm και 0,5mm.(Ε.Μ.Υ. Μετεωρολογικός Σταθμός Θάσου, έτη 1961-1999). H επικρατέστερη διεύθυνση ανέμου είναι η βόρεια, ακολουθούμενη από βορειοανατολική, νότια με μικρή ένταση (Ε.Μ.Υ. έτη 1975-1997). Η μέση μηνιαία θερμοκρασία της ατμόσφαιρας κατά την κολυμβητική περίοδο είναι 23oC, με τη μέγιστη μηνιαία θερμοκρασία να καταγράφεται κατά τους μήνες Ιούλιο, Αύγουστο και να είναι της τάξης των 28oC(Ε.Μ.Υ. έτη 1975-1999).
Σημειώνεται πως λόγω προσανατολισμού και μορφολογίας η ακτή είναι προστατευμένη έναντι των επικρατέστερων ανέμων που πνέουν στο νησί. Συνεπώς, σπάνια αναμένεται εμφάνιση αξιόλογου κυματισμού επί της ακτής. Στην περιοχή δεν παρατηρούνται ισχυρά θαλάσσια ρεύματα, ούτε έντονα φαινόμενα παλίρροιας.
Πιέσεις
Υγρά απόβλητα
Ο οικισμός του Ποτού δε διαθέτει αποχετευτικό δίκτυο και εξυπηρετείται στο σύνολό του μέσω ιδιωτικών συστημάτων αποχέτευσης. Η παρουσία των συστημάτων αυτών αποτελεί δυνητική πηγή ρύπανσης, καθώς πιθανή διαρροή τους μπορεί να επιφέρει εισροή αυξημένου οργανικού και μικροβιακού φορτίου και φορτίου θρεπτικών στη θάλασσα. Η έλλειψη οργανωμένου συστήματος αποχέτευσης και επεξεργασίας λυμάτων, σε συνδυασμό με τον πληθυσμό του οικισμού, ο οποίος ανέρχεται σε 2.050 κατοίκους κατά τους θερινούς μήνες, καθιστά σημαντική την πιθανότητα επιβάρυνσης της ποιότητας των υδάτων. Εξαίρεση στα παραπάνω αποτελούν οι δύο βασικές ξενοδοχειακές μονάδες που λειτουργούν στην άμεση περιοχή και επεξεργάζονται τα λύματά τους με ιδιωτικά συστήματα επεξεργασίας.
Λιμάνια/Μαρίνες
Στο βόρειο άκρο της ακτής εφάπτεται ο μόλος του λιμένα της περιοχής προσφέροντας τη δυνατότητα ελλιμενισμού μικρών ιδιωτικών σκαφών. Οι απορρίψεις των σκαφών που προσεγγίζουν την παραλία, καθώς επίσης και η πιθανή διαρροή πετρελαίου από σκάφη με ελλιπή συντήρηση αποτελούν δυνητικές πηγές ρύπανσης.
Εκβολές ποταμών, ρεμάτων-εκβάλλοντες αγωγοί
Στο μέσο περίπου της ακτής εντοπίζεται η εκβολή του ρέματος Διπόταμος και του ρέματος Λάκκος Μέλισσας. Από τα δύο ρέματα μόνο ο Διπόταμος παρουσιάζει συνεχή ροή και δυνητικώς μεταφέρει ρυπαντικό φορτίο από την ευρύτερη περιοχή η οποία χαρακτηρίζεται από αγροτική δραστηριότητα. Το μεταφερόμενο φορτίο ενδέχεται να περιλαμβάνει αυξημένες συγκεντρώσεις θρεπτικών (κυρίως νιτρικών και φωσφορικών αλάτων) και επικίνδυνων ουσιών που προέρχονται από τα λιπάσματα και τα φυτοφάρμακα που εφαρμόζονται στις γεωργικές καλλιέργειες. Η παρουσία του πυκνού καλαμιώνα στις όχθες του ρέματος καθώς και της έντονης άλγης στα νερά αποτελούν ενδείξεις ρύπανσης από θρεπτικές ουσίες. Αντιθέτως, ο Λάκκος Μέλισσας διαρρέει πρωτίστως περιοχές με φυσική βλάστηση και σε μικρότερο βαθμό αστικές ή αγροτικές περιοχές.
Λοιπές πηγές
Αν και τα κατοικίδια ζώα επιτρέπονται στην ακτή, ο αριθμός και η συχνότητα παρουσίας τους κρίνεται πως δεν μπορούν να υποβαθμίσουν την ποιότητα των κολυμβητικών υδάτων.
Αποτελέσματα επιτόπιας επίσκεψης
Κατά την επί τόπου επίσκεψη στην παραλία δεν εντοπίστηκε ύπαρξη πίσσας, λαδιών ή επιφανειοδραστικών ουσιών. Επιπλέον, σε κανένα σημείο της παραλίας δεν εντοπίσθηκαν στερεά απορρίμματα. Γενικώς, τα ύδατα κολύμβησης κατόπιν οπτικής παρατήρησης χαρακτηρίστηκαν διαυγή και καθαρά, με εξαίρεση το τμήμα ενδιαμέσως των εκβολών των ρεμάτων, όπου η θολότητα ήταν αυξημένη.
Ευτροφισμός
Στην ακτή δεν έχουν καταγραφεί ιστορικά περιστατικά ραγδαίας ανάπτυξης αλγών ή φυτοπλαγκτόν. Ωστόσο, η ακτή κολύμβησης επηρεάζεται εν δυνάμει από την απορροή ρυπαντικών φορτίων των κύριων θρεπτικών συστατικών αζώτου και φωσφόρου, που συμβάλλουν στην ανάπτυξη αλγών και ευνοούν την εξέλιξη ευτροφικών φαινομένων, και ειδικότερα από τη γεωργική δραστηριότητα που αναπτύσσεται στην περιοχή. Η θέση και η μορφολογία της ακτής σε συνδυασμό με το κανονικό βάθος των νερών διαμορφώνουν μη ευνοϊκές συνθήκες για την εμφάνιση του φαινόμενου του ευτροφισμού. Επιπρόσθετα, τα νερά της ακτής είναι, υπό κανονικές συνθήκες διαυγή και καθαρά. Με βάση τα παραπάνω εκτιμάται χαμηλός βαθμός επικινδυνότητας ανάπτυξης μακροφυκών και φυτοπλαγκτόν στην ακτή.
Διερεύνηση έκτακτων συνθηκών
Σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία των ανέμων και της βροχόπτωσης για την περιοχή, κατά την κολυμβητική περίοδο δεν εμφανίζονται ακραία καιρικά φαινόμενα και επομένως δεν αναμένεται ιδιαίτερη επιβάρυνση της θαλάσσιας περιοχής από απορροές ομβρίων ή μεταφορά ρύπων λόγω ισχυρών ανέμων.
Μέτρα αντιμετώπισης
Σε περίπτωση έκτακτου περιστατικού ρύπανσης των υδάτων ή επιβάρυνσης του περιβάλλοντος της ακτής κολύμβησης, ενεργοποιείται μηχανισμός έγκαιρης προειδοποίησης για την πρόληψη και την ασφάλεια των λουομένων. Ο αρμόδιος φορέας διαχείρισης τέτοιων καταστάσεων είναι ο Δήμος Θάσου.
Στις επανορθωτικές ενέργειες περιλαμβάνονται:
- Ενημέρωση του κοινού για την ρύπανση και την εκτιμώμενη διάρκεια αυτής.
- Έκδοση απόφασης προσωρινής διακοπής της κολύμβησης (εάν κριθεί απαραίτητο από τις αρμόδιες Υπηρεσίες).
- Συνέχιση της παρακολούθησης των υδάτων, σύμφωνα με το αντίστοιχο πρόγραμμα παρακολούθησης που εφαρμόζεται στο πλαίσιο της Οδηγίας 2006/7/Ε.Κ., και λήψη πρόσθετου δείγματος, προκειμένου να επιβεβαιωθεί ότι το περιστατικό έχει λήξει. Σε περίπτωση που το πρόγραμμα παρακολούθησης προβλέπει λήψη δείγματος στην περίοδο εμφάνισης της βραχυπρόθεσμης ρύπανσης, το δείγμα αυτό μπορεί να εξαιρεθεί και να αντικατασταθεί από ένα πρόσθετο δείγμα, το οποίο θα ληφθεί 7 ημέρες μετά την εξάλειψη του φαινομένου
Η ρύπανση από υπερχειλίσεις ή διαρροές βόθρων από τον παρακείμενο οικισμό είναι μακροπρόθεσμη και για την αντιμετώπισή της είναι απαραίτητη η επεξεργασία και διάθεση των λυμάτων, σύμφωνα με τις απαιτήσεις της Οδηγίας 91/271/ΕΟΚ. Για τη μείωση του φορτίου θρεπτικών που απορρέει στην παράκτια περιοχή και προέρχεται από γεωργικές δραστηριότητες συνιστάται η εφαρμογή των αρχών του Κώδικα Ορθής Γεωργικής Πρακτικής, η οποία έχει σαν αποτέλεσμα τη μείωση των εφαρμοζόμενων ποσοτήτων λιπασμάτων. Σχετικά με τη λειτουργία των λιμενικών εγκαταστάσεων της περιοχής συνίσταται η ορθή περιβαλλοντική διαχείριση των αποβλήτων των σκαφών σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία.
Γενικά συνιστάται η αποφυγή κολύμβησης εντός των λιμανιών, των μόνιμων αγκυροβολίων και των ναυπηγείων, 200 μ. εκατέρωθεν από τα στόμια εκβολής των αγωγών εγκαταστάσεων επεξεργασίας λυμάτων, στις εκβολές αγωγών ομβρίων υδάτων μετά από έντονη βροχόπτωση, καθώς και στις εκβολές ρεμάτων συνεχούς ροής.
Στοιχεία επικοινωνίας και πηγές περαιτέρω ενημέρωσης
| Αρμόδια Τοπική Αρχή Δήμος ΘΑΣΟΥ ΛΙΜΕΝΑΣ, 64004 Τηλέφωνο: 25933-50100, 25930-23918 Fax: 2593022118/22104 www.thassos.gr grammateia@thassos.gr Αρμόδια Κρατική Αρχή ΥΠΕΝ Γενική Γραμματεία Φυσικού Περιβάλλοντος και Υδάτων Λεωφόρος Μεσογείων 119, Αθήνα, Τηλέφωνο: 2131513849, 850, 852 www.ypen.gov.gr ggenvr@ypen.gr info@ypen.gov.gr | Αρμόδια Περιφερειακή Αρχή Αποκεντρωμένη Διοίκηση Μακεδονίας - Θράκης Δ/νση Υδάτων Ανατολικής Μακεδονίας & Θράκης Εθνικής Αντιστάσεως 2, 65110 Καβάλα Τηλέφωνο: : 2510 228964 Fax: 2510 837173 http://amakedoniathraki.dasi-ydata.gr/4portal/index.php wrd-remth@kom.forthnet.gr | Αρμόδια Υγειονομική Υπηρεσία Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκη Δ/ΝΣΗ ΔΗΜ. ΥΓΕΙΑΣ & ΚΟΙΝ. ΜΕΡΙΜΝΑΣ ΚΑΒΑΛΑΣ Εθνικής Αντίστασης 20, 65110 Καβάλα Τηλέφωνο: 2510291358 |
| Έκδοση Tαυτότητας | Ημερομηνία | Επόμενη αναθεώρηση |
| R3 | Μάιος 2015 | Σε περίπτωση σημαντικής μεταβολής στην ποιότητα των κολυμβητικών υδάτων ή στο φυσικό περιβάλλον |
Ευρωπαϊκή Επιτροπή - Ποιότητα υδάτων κολύμβησης: ec.europa.eu/environment/water/water-bathing/index_en.html Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος - Κατάσταση υδάτων κολύμβησης:www.eea.europa.eu/themes/water/status-and-monitoring/state-of-bathing-water Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος: Κεντρικό Αποθετήριο Δεδομένων:cdr.eionet.europa.eu/gr/eu/bwd Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας: www.ypen.gov.gr Μητρώο ταυτοτήτων υδάτων κολύμβησης:bathingwaterprofiles.gr/ Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού:www.culture.gov.gr Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία (Ε.Μ.Υ.): www.emy.gr Περιοχές δικτύου Natura 2000: www.ypen.gov.gr/perivallon/viopoikilotita/diktyo-natura-2000/ Ελληνικό Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών:www.hcmr.gr Ελληνικό Κέντρο Βιοτόπων - Υγροτόπων:www.ekby.gr Γαλάζιες σημαίες:www.blueflag.gr ΕΟΤ:gnto.gov.gr Περιφέρεια ΑΝ. ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ & ΘΡΑΚΗΣ:http://www.pamth.gov.gr/
Το Πρόγραμμα «Ταυτότητες ακτών κολύμβησης» για το έτος 2011 χρηματοδοτήθηκε από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Περιβάλλον & Αειφόρος Ανάπτυξη» (ΕΠΠΕΡΑΑ) του ΕΣΠΑ 2007-2013, με συγχρηματοδότηση από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης.
Για πρόσθετες πληροφορίες και ενημέρωση για το πρόγραμμα και τις κολυμβητικές ακτές της χώρας, υποβολή σχολίων, παρατηρήσεων και ανταλλαγή απόψεων επισκεφτείτε την ηλεκτρονική μας διεύθυνση www.bathingwaterprofiles.gr