 |
| Όνομα Ακτής: Καϊάφας - Ζαχάρω 3 |
Κωδικός Ταυτότητας: ELBW019138016 |
| Δήμος Ζαχάρως |
| Περιφέρεια ΔΥΤΙΚΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ |
| Αποκεντρωμένη Διοίκηση ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ, ΔΥΤΙΚΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΚΑΙ ΙΟΝΙΟΥ |
Εισαγωγή
Η θέσπιση Μητρώου Ταυτοτήτων Υδάτων Κολύμβησης υπαγορεύεται από την Ευρωπαϊκή Οδηγία 2006/7/ΕΚ, σχετικά με τη διαχείριση της ποιότητας των υδάτων κολύμβησης και συνιστά μια καινοτόμο προσέγγιση, με βασικό στόχο την ενημέρωση των πολιτών και την παροχή χρήσιμων στοιχείων για την σύγκριση και την επιλογή ακτών κολύμβησης. Η ταυτότητα των υδάτων κολύμβησης παρέχει πληροφορίες για τις φυσικές και γεωγραφικές συνθήκες της περιοχής της ακτής, για τα υδρολογικά χαρακτηριστικά των υδάτων κολύμβησης, καθώς και για την αξιολόγηση των πιθανών κινδύνων ρύπανσης στην περιοχή.
Συμπληρωματικώς του Μητρώου Ταυτοτήτων, κατά τη διάρκεια της κολυμβητικής περιόδου κάθε έτους (από 1η Ιουνίου έως 31η Οκτωβρίου), διενεργούνται συστηματικές δειγματοληψίες και αναλύσεις μικροβιολογικών και άλλων παραμέτρων, με σκοπό την ποιοτική παρακολούθηση και ταξινόμηση των κολυμβητικών υδάτων.
Περιγραφή Ακτής
Η παραλία Καϊάφας - Ζαχάρω 3 βρίσκεται στο ανατολικό τμήμα του Κυπαρισσιακού κόλπου και απέχει 2,5 χλμ. περίπου από τον οικισμό της Ζαχάρως. Η κολυμβητική ακτή αποτελεί το παράλιο τμήμα του ανοιχτού Κυπαρισσιακού κόλπου, μήκους 68 χλμ.. Το μήκος της παραλίας είναι 9.100 μ., το μέσο πλάτος 30 μ. και με προσανατολισμό νοτιοδυτικό. Τόσο η παράκτια ζώνη όσο και ο θαλάσσιος πυθμένας είναι αμμώδεις. Η παράκτια ζώνη είναι μερικώς τροποποιημένη, λόγω ύπαρξης κατά τόπους ξύλινων διαδρόμων και βάσεων για τοποθέτηση τραπεζοκαθισμάτων. Στο όριο της ακτής υπάρχουν μόνιμα κτίσματα και χαμηλή βλάστηση και κρίνοι της θάλασσας. Τα κολυμβητικά ύδατα στα πρώτα μέτρα είναι αβαθή στο μεγαλύτερο τμήμα της ακτής και η κλίση του πυθμένα ήπια (σε απόσταση 260 μ. από την ακτή το βάθος προσεγγίζει τα 5 μ.). Η πρόσβαση στην παραλία γίνεται οδικώς με ιδιωτικά μέσα μεταφοράς, μέσω του οδικού δικτύου Καλαμάτας-Πύργου. Τμήματα της παραλίας είναι οργανωμένα και διαθέτουν υποδομές εξυπηρέτησης των λουομένων, όπως ομπρέλες, ξαπλώστρες, τουαλέτες, ντους, αποδυτήρια, καλάθια και κάδους απορριμμάτων, ενώ υπάρχουν και αναψυκτήρια στο όριό της. Κατά μήκος της κολυμβητικής ακτής εκβάλουν τα ρέματα Ζαχαραΐικο και Θολό (συνεχούς ροής και τα ρέματα Γλατσίτικο και Βούλγκρεμο (διαλείπουσας ροής). Η ακτή χρησιμοποιείται κυρίως για κολύμβηση και σε μικρότερο βαθμό ως αγκυροβόλιο μικρών σκαφών. Ο μέγιστος αριθμός λουομένων εκτιμάται σε 2.000 άτομα. Στην άμεση περιοχή της ακτής εντοπίζεται οικιστική χρήση και χαμηλή βλάστηση. Ανάντη υπάρχουν κατοικίες, εστιατόρια, ξενοδοχεία, χώρος κατασκήνωσης και αθλητικές εγκαταστάσεις. Στην ευρύτερη περιοχή παρατηρούνται θερμοκήπια, καλλιέργειες οπωροκηπευτικών και ελαιώνες ενώ σε μεγάλη απόσταση από τη περιοχή κολύμβησης εντοπίζεται η λιμνοθάλασσα του Καϊάφα που ενώνεται με τον Κυπαρισσιακό κόλπο.
Χρήσεις γης ευρύτερης περιοχής
Στην ευρύτερη περιοχή της ακτής κυριαρχούν οι περιοχές με χαμηλή βλάστηση, οι καλλιεργήσιμες και δασικές εκτάσεις.
Υπαγωγή - Χαρακτηρισμοί
Η ακτή εντάσσεται στο Υδατικό Σύστημα Δυτ. Πελοπόννησος (EL01), στην Λεκάνη Απορροής Ποταμού Αλφειού (EL0129) και στο Παράκτιο Υδατικό Σύστημα «Κυπαρισσιακός κόλπος» (EL0129C0002N), του οποίου η οικολογική κατάσταση έχει χαρακτηριστεί ως «Καλή», με βάση τα αποτελέσματα της ταξινόμησης, που πραγματοποιήθηκε στην 1η αναθεώρηση των Σχεδίων Διαχείρισης Λεκανών Απορροής Ποταμών (ΣΔΛΑΠ) και την αντίστοιχη Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ) (ΦΕΚ Β 4678/29.12.2017). Στο Υδατικό Σύστημα υπάρχει σταθμός εποπτικής παρακολούθησης που έχει οριστεί στο πλαίσιο εφαρμογής του Άρθρου 8 της Οδηγίας 2000/60/ΕΚ. Στην περιοχή εντοπίζεται η λιμνοθάλασσα του Καϊάφα, που αποτελεί αναγνωρισμένο Μεταβατικό Υδατικό Σύστημα στο πλαίσιο της Οδηγίας 2000/60/ΕΚ. Η ευρύτερη περιοχή χαρακτηρίζεται ως περιοχή προστασίας - διατήρησης φυσικού περιβάλλοντος και είναι ενταγμένη στο δίκτυο Natura 2000 (GR2330005, «Θίνες & Παραλιακό Δάσος Ζαχάρως, Λίμνη Καϊάφα, Στροφυλιά, Κακόβατος» και GR2330008, «Θαλάσσια περιοχή κόλπου Κυπαρισσίας: Ακρωτήριο Κατάκολο-Κυπαρισσία»).
Ποιότητα κολυμβητικών υδάτων
Η παραλία Καϊάφας - Ζαχάρω 3 αναγνωρίσθηκε ως ακτή κολύμβησης το έτος 1991 και έκτοτε παρακολουθείται στο πλαίσιο των ετησίων προγραμμάτων παρακολούθησης της ποιότητας των κολυμβητικών υδάτων, τα οποία πραγματοποιούνται με ευθύνη του Υπουργείου Παραγωγικής Ανασυγκρότησης Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
Από το 2010, η παρακολούθηση και η αξιολόγηση της ποιότητας των υδάτων για τις κολυμβητικές περιόδους πραγματοποιείται σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στην Οδηγία 2006/7/ΕΚ και με συναξιολόγηση των αποτελεσμάτων παρακολούθησης των τελευταίων ετών.
| Σημείο παρακολούθησης | 2019 | 2020 | 2021 | 2022 | |||||
ELBW019138016101 |
Υδρολογικά, μετεωρολογικά χαρακτηριστικά
Το μέσο ετήσιο ύψος βροχόπτωσης στην περιοχή είναι 904mm, με το μέγιστο και το ελάχιστο μηνιαίο ύψος να είναι αντίστοιχα 193,4mm και 3,8mm. (Ε.Μ.Υ. Μετεωρολογικός Σταθμός Πύργου, έτη 1975-2001). H επικρατέστερη διεύθυνση ανέμου είναι η βορειοδυτική ακολουθούμενη από νοτιοδυτική και νοτιοανατολική με μικρή ή μέση ένταση (Ε.Μ.Υ. έτη 1975-2001). Η μέση μηνιαία θερμοκρασία της ατμόσφαιρας κατά την κολυμβητική περίοδο είναι 24oC, με τη μέγιστη μηνιαία θερμοκρασία να καταγράφεται κατά τους μήνες Ιούλιο και Αύγουστο και να είναι της τάξης των 27C (Ε.Μ.Υ. έτη 1975-2001 ).
Σημειώνεται ότι η ακτή, εξαιτίας του προσανατολισμού και της μορφολογίας της είναι εκτεθειμένη στους επικρατέστερους ανέμους, με εξαίρεση τους νοτιοανατολικούς. Λόγω της μικρής ή μέσης έντασης με την οποία πνέουν συνηθέστερα οι εν λόγω άνεμοι, δεν αναμένεται επίσης, συχνή εμφάνιση αξιόλογου κυματισμού επί της ακτής. Η στάθμη της θάλασσας δε μεταβάλλεται σημαντικά λόγω παλίρροιας, ενώ δεν παρατηρούνται ισχυρά ρεύματα στην περιοχή.
Πιέσεις
Η κολυμβητική ακτή βρίσκεται σε φυσική περιοχή με περιορισμένη ανθρώπινη δραστηριότητα και δεν δέχεται έντονες πιέσεις που θα μπορούσαν να υποβιβάσουν την ποιότητά της.
Υγρά απόβλητα
Η ευρύτερη περιοχή της Ζαχάρως διαθέτει δίκτυο αποχέτευσης το οποίο καλύπτει το ομώνυμο ορεινό τμήμα και εξυπηρετείται από την Εγκατάσταση Επεξεργασίας Λυμάτων (ΕΕΛ) Ζαχάρως, η οποία έχει σχεδιαστεί για ισοδύναμο πληθυσμό 7.500 κατοίκους. Η ΕΕΛ περιλαμβάνει δευτεροβάθμια επεξεργασία, ενώ η διάθεση των επεξεργασμένων λυμάτων γίνεται σε ανοιχτή τάφρο η οποία καταλήγει στη λίμνη Καϊάφα, η εκβολή της οποίας εντοπίζεται στο βορειοδυτικά και σε μεγάλη απόσταση από τη περιοχή κολύμβησης. Οι οικισμοί του Κακόβατου, Νεοχωρίου και Ταξιαρχών δεν διαθέτουν αποχετευτικό δίκτυο και εξυπηρετούνται, στο σύνολο τους, μέσω ιδιωτικών συστημάτων αποχέτευσης. Ο μόνιμος πληθυσμός των οικισμών αυτών, σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΣΥΕ (απογραφή 2011), ανέρχεται συνολικά σε 1.159 κατοίκους. Αν και η παρουσία των συστημάτων αυτών αποτελεί δυνητική πηγή εισροής μικροβιακού φορτίου στη θάλασσα, λόγω της μικρής έκτασης του οικισμού, η πιθανή επιβάρυνση της ποιότητας των κολυμβητικών υδάτων εκτιμάται ως ιδιαίτερα περιορισμένη.
Εκβολές ποταμών, ρεμάτων-εκβάλλοντες αγωγοί
Κατά μήκος της ακτής εντοπίζονται οι εκβολές των ρεμάτων Ζαχαραΐικο και Θολό (συνεχούς ροής) και Γλατσίτικο και Βούλγκρεμο (διαλείπουσας ροής). Τα παραπάνω ρέματα δυνητικώς, και σε περιπτώσεις έντονης βροχόπτωσης, μεταφέρουν ρυπαντικό φορτίο από την ευρύτερη περιοχή η οποία χαρακτηρίζεται από έντονη αγροτική δραστηριότητα. Το μεταφερόμενο φορτίο ενδέχεται να περιλαμβάνει αυξημένες συγκεντρώσεις θρεπτικών (κυρίως νιτρικών και φωσφορικών αλάτων) που προέρχονται από τα λιπάσματα και άλλων επικίνδυνων ουσιών που περιέχονται στα φυτοφάρμακα που εφαρμόζονται στις καλλιέργειες. Για παράδειγμα, η παρουσία του πυκνού καλαμιώνα στις όχθες κάποιων ρεμάτων και της άλγης στο ρέμα Θολό αποτελούν ένδειξη ρύπανσης από θρεπτικές ουσίες.
Λοιπές πηγές
Κατοικίδια ζώα επιτρέπονται στην παραλία, ο αριθμός τους όμως και η συχνότητα παρουσίας είναι τέτοια που δεν αξιολογούνται ως σημαντική πηγή ρύπανσης.
Αποτελέσματα επιτόπιας επίσκεψης
Κατά την επί τόπου επίσκεψη στην παραλία, δεν καταγράφηκε ύπαρξη λαδιών ή πίσσας ενώ εντοπίστηκαν διάσπαρτα οικιακά απορρίμματα και σωροί από οικοδομικά απορρίμματα και φυτικά υπολείμματα λόγω της παρουσίας καλαμιώνων και καλλιεργειών ανάντη της περιοχής κολύμβησης. Γενικώς, τα ύδατα κολύμβησης ήταν διαυγή και καθαρά.
Ευτροφισμός
Στην ακτή κολύμβησης δεν έχουν καταγραφεί περιστατικά ραγδαίας ανάπτυξης αλγών ή φυτοπλαγκτόν. Επιπλέον, τα ύδατα της ακτής κολύμβησης δεν επηρεάζονται από την απορροή ρυπαντικών φορτίων των κύριων θρεπτικών συστατικών αζώτου και φωσφόρου, που συμβάλλουν στην ανάπτυξη αλγών και ευνοούν την εξέλιξη φαινομένων ευτροφισμού. Αν και το μικρό βάθος των υδάτων αποτελεί ευνοϊκό παράγοντα για την εμφάνιση του φαινόμενου του ευτροφισμού, η θέση της ακτής (εντός ανοιχτού κόλπου) και η χαμηλή ανθρώπινη δραστηριότητα εξασφαλίζουν ικανοποιητικό ρυθμό ανανέωσης των υδάτων και περιορίζουν τον κίνδυνο εμφάνισης του φαινομένου του ευτροφισμού. Τα κολυμβητικά ύδατα της ακτής είναι, υπό κανονικές συνθήκες διαυγή και καθαρά κάτι που συνδέεται με τη χαμηλή παρουσία φυτοπλαγκτόν. Με βάση τα παραπάνω εκτιμάται χαμηλός βαθμός επικινδυνότητας ανάπτυξης μακροφυκών και φυτοπλαγκτόν στην ακτή.
Διερεύνηση έκτακτων συνθηκών
Σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία των ανέμων και της βροχόπτωσης για την περιοχή, κατά την κολυμβητική περίοδο δεν εμφανίζονται ακραία καιρικά φαινόμενα και, επομένως, δεν αναμένεται ιδιαίτερη επιβάρυνση της θαλάσσιας περιοχής από απορροές ομβρίων ή/και μεταφορά ρύπων λόγω ισχυρών ανέμων.
Μέτρα αντιμετώπισης
Από την ανάλυση που προηγήθηκε δεν εντοπίστηκαν σημαντικές πηγές ρύπανσης, ούτε κατεγράφησαν ακραίες περιστάσεις που θα μπορούσαν να επηρεάσουν την ποιότητα της ακτής κολύμβησης. Επί της παρούσας φάσης, και εφόσον οι συνθήκες στην ευρύτερη περιοχή δεν μεταβληθούν δραστικά δεν προκύπτει κίνδυνος εμφάνισης βραχυπρόθεσμης ή μακροπρόθεσμης ρύπανσης. Σε κάθε περίπτωση, εάν εμφανιστούν φαινόμενα ρύπανσης ο Δήμος Ζαχάρως θα προβεί στις ακόλουθες ενέργειες :
- Ενημέρωση του κοινού για την ρύπανση και την εκτιμώμενη διάρκεια αυτής.
- Έκδοση απόφασης προσωρινής διακοπής της κολύμβησης (εάν κριθεί απαραίτητο από τις αρμόδιες Υπηρεσίες). Συνέχιση της παρακολούθησης των υδάτων, σύμφωνα με το αντίστοιχο πρόγραμμα παρακολούθησης που εφαρμόζεται στο πλαίσιο της Οδηγίας 2006/7/Ε.Κ., και λήψη πρόσθετου δείγματος, προκειμένου να επιβεβαιωθεί ότι το περιστατικό έχει λήξει. Σε περίπτωση που το πρόγραμμα παρακολούθησης προβλέπει λήψη δείγματος στην περίοδο εμφάνισης της βραχυπρόθεσμης ρύπανσης, το δείγμα αυτό μπορεί να εξαιρεθεί και να αντικατασταθεί από ένα πρόσθετο δείγμα, το οποίο θα ληφθεί 7 ημέρες μετά την εξάλειψη του φαινομένου
Σχετικά με τη διαχείριση των αστικών λυμάτων των οικισμών του Κακόβατου, Νεοχωρίου και Ταξιαρχών και σε περίπτωση παρουσίας μη κατάλληλων ιδιωτικών συστημάτων αποχέτευσης (π.χ. απορροφητικών δεξαμενών), είναι σκόπιμο να διερευνηθεί η εφαρμογή κατάλληλων ιδιωτικών συστημάτων ή συστημάτων επεξεργασίας μικρής κλίμακας τα οποία προσφέρουν προστασία του υπόγειου υδροφορέα και συνεπαγόμενα της θαλάσσιας περιοχής από εισροές ρυπαντικού φορτίου. Για τη μείωση του φορτίου θρεπτικών που απορρέει στην παράκτια περιοχή και προέρχεται από γεωργικές δραστηριότητες συνιστάται η εφαρμογή των αρχών του Κώδικα Ορθής Γεωργικής Πρακτικής, η οποία έχει σαν αποτέλεσμα τη μείωση των εφαρμοζόμενων ποσοτήτων λιπασμάτων.
Γενικά συνιστάται η αποφυγή κολύμβησης εντός των λιμανιών, των μόνιμων αγκυροβολίων και των ναυπηγείων, 200 μ. εκατέρωθεν από τα στόμια εκβολής των αγωγών εγκαταστάσεων επεξεργασίας λυμάτων, στις εκβολές αγωγών ομβρίων υδάτων μετά από έντονη βροχόπτωση, καθώς και στις εκβολές ρεμάτων συνεχούς ροής.
Στοιχεία επικοινωνίας και πηγές περαιτέρω ενημέρωσης
| Αρμόδια Τοπική Αρχή Δήμος ΖΑΧΑΡΩΣ ΖΑΧΑΡΩ, 27054 Τηλέφωνο: 26253-60300 Fax: 2625360313 www.zacharo.gov.gr antonopouloum@yahoo.gr Αρμόδια Κρατική Αρχή ΥΠΕΝ Γενική Γραμματεία Φυσικού Περιβάλλοντος και Υδάτων Λεωφόρος Μεσογείων 119, Αθήνα, Τηλέφωνο: 2131513849, 850, 852 www.ypen.gov.gr ggenvr@ypen.gr info@ypen.gov.gr | Αρμόδια Περιφερειακή Αρχή Αποκεντρωμένη Διοίκηση Πελ/σου-Δυτ. Ελλ-Ιον Δ/νση Υδάτων Δυτ. Ελλάδας ΝΕΟ Πατρών-Αθηνών 3, 26442 Πάτρα Τηλέφωνο: : 2610 335669 Fax: 2610 338735 http://dytikiellada.dasi-ydata.gr/4portal/index.php pde_ydat@otenet.gr | Αρμόδια Υγειονομική Υπηρεσία Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας Δ/ΝΣΗ ΔΗΜ. ΥΓΕΙΑΣ & ΚΟΙΝ. ΜΕΡΙΜΝΑΣ ΗΛΕΙΑΣ Διοικητήριο Πύργου, 27100 Πύργος Τηλέφωνο: 2621360449-51 |
| Έκδοση Tαυτότητας | Ημερομηνία | Επόμενη αναθεώρηση |
| R3 | Μάιος 2015 | Σε περίπτωση σημαντικής μεταβολής στην ποιότητα των κολυμβητικών υδάτων ή στο φυσικό περιβάλλον |
Ευρωπαϊκή Επιτροπή - Ποιότητα υδάτων κολύμβησης: ec.europa.eu/environment/water/water-bathing/index_en.html Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος - Κατάσταση υδάτων κολύμβησης:www.eea.europa.eu/themes/water/status-and-monitoring/state-of-bathing-water Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος: Κεντρικό Αποθετήριο Δεδομένων:cdr.eionet.europa.eu/gr/eu/bwd Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας: www.ypen.gov.gr Μητρώο ταυτοτήτων υδάτων κολύμβησης:bathingwaterprofiles.gr/ Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού:www.culture.gov.gr Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία (Ε.Μ.Υ.): www.emy.gr Περιοχές δικτύου Natura 2000: www.ypen.gov.gr/perivallon/viopoikilotita/diktyo-natura-2000/ Ελληνικό Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών:www.hcmr.gr Ελληνικό Κέντρο Βιοτόπων - Υγροτόπων:www.ekby.gr Γαλάζιες σημαίες:www.blueflag.gr ΕΟΤ:gnto.gov.gr Περιφέρεια ΔΥΤΙΚΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ:http://www.pde.gov.gr/gr/index.php
Το Πρόγραμμα «Ταυτότητες ακτών κολύμβησης» για το έτος 2011 χρηματοδοτήθηκε από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Περιβάλλον & Αειφόρος Ανάπτυξη» (ΕΠΠΕΡΑΑ) του ΕΣΠΑ 2007-2013, με συγχρηματοδότηση από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης.
Για πρόσθετες πληροφορίες και ενημέρωση για το πρόγραμμα και τις κολυμβητικές ακτές της χώρας, υποβολή σχολίων, παρατηρήσεων και ανταλλαγή απόψεων επισκεφτείτε την ηλεκτρονική μας διεύθυνση www.bathingwaterprofiles.gr