 |
| Όνομα Ακτής: Τσιλιβή - Καμπίτση |
Κωδικός Ταυτότητας: ELBW029116046 |
| Δήμος Ζακύνθου |
| Περιφέρεια ΙΟΝΙΩΝ ΝΗΣΩΝ |
| Αποκεντρωμένη Διοίκηση ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ, ΔΥΤΙΚΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΚΑΙ ΙΟΝΙΟΥ |
Εισαγωγή
Η θέσπιση Μητρώου Ταυτοτήτων Υδάτων Κολύμβησης υπαγορεύεται από την Ευρωπαϊκή Οδηγία 2006/7/ΕΚ, σχετικά με τη διαχείριση της ποιότητας των υδάτων κολύμβησης και συνιστά μια καινοτόμο προσέγγιση, με βασικό στόχο την ενημέρωση των πολιτών και την παροχή χρήσιμων στοιχείων για την σύγκριση και την επιλογή ακτών κολύμβησης. Η ταυτότητα των υδάτων κολύμβησης παρέχει πληροφορίες για τις φυσικές και γεωγραφικές συνθήκες της περιοχής της ακτής, για τα υδρολογικά χαρακτηριστικά των υδάτων κολύμβησης, καθώς και για την αξιολόγηση των πιθανών κινδύνων ρύπανσης στην περιοχή.
Συμπληρωματικώς του Μητρώου Ταυτοτήτων, κατά τη διάρκεια της κολυμβητικής περιόδου κάθε έτους (από 1η Ιουνίου έως 31η Οκτωβρίου), διενεργούνται συστηματικές δειγματοληψίες και αναλύσεις μικροβιολογικών και άλλων παραμέτρων, με σκοπό την ποιοτική παρακολούθηση και ταξινόμηση των κολυμβητικών υδάτων.
Περιγραφή Ακτής
Η παραλία Τσιλιβή - Καμπίτση βρίσκεται στα ανατολικά παράλια της νήσου Ζάκυνθος, έμπροσθεν του τουριστικού οικισμού Πλάνου και απέχει 6 χλμ. από την πόλη. Η κολυμβητική ακτή καταλαμβάνει το σύνολο ενός ανοιχτού κόλπου, μήκους 1.300 μ., έχει μέσο πλάτος 10 μ. και προσανατολισμό βορειοανατολικό. Η παράκτια ζώνη και ο θαλάσσιος πυθμένας αποτελούνται από άμμο. Η παράκτια ζώνη είναι τροποποιημένη, λόγω ύπαρξης δόμησης στο όριο της ακτής. Στην παραλία παρατηρείται σποραδική βλάστηση από αλμυρίκια. Η θαλάσσια χλωρίδα περιλαμβάνει κυρίως χλωροφύκη, που είναι προσκολλημένα στα βραχώδη τμήματα του πυθμένα. Τα κολυμβητικά ύδατα στα πρώτα μέτρα είναι αβαθή και η κλίση του πυθμένα ήπια (σε απόσταση 570 μ. από την ακτή το βάθος προσεγγίζει τα 5 μ.). Η πρόσβαση στην παραλία γίνεται μέσω του οδικού δικτύου Ακρωτηρίου - Γερακαρίου. Η παραλία είναι οργανωμένη και διαθέτει υποδομές όπως ομπρέλες, ξαπλώστρες, ντους, αποδυτήρια, τουαλέτες, καλάθια και κάδους απορριμμάτων. Στην ακτή υπάρχουν ναυαγοσωστικές βάσεις, και στο όριο της λειτουργούν αναψυκτήρια για την εξυπηρέτηση των λουομένων. Η παραλία χρησιμοποιείται για κολύμβηση και οι δραστηριότητες που αναπτύσσονται είναι τα θαλάσσια αθλήματα (μηχανοκίνητα και μη) και η πετοσφαίριση. Ο μέγιστος αριθμός των λουόμενων εκτιμάται σε 5.000 άτομα. Στην ακτή εκβάλλουν δύο ρέματα διαλείπουσας ροής, τα οποία επηρεάζονται άμεσα από τις χρήσεις γης της ανάντη περιοχής. Ανάντη της παραλίας υπάρχει πλήθος ξενοδοχείων, ενοικιαζόμενων δωματίων και καταστημάτων, καθώς επίσης παρατηρούνται τμήματα με καλλιέργειες. Γενικώς, η άμεση περιοχή της ακτής χαρακτηρίζεται από την ασυνεχή δόμηση του οικισμού Πλάνου και παρουσιάζει έντονη τουριστική ανάπτυξη τους θερινούς μήνες. Επιπλέον, στα βορειοδυτικά της παραλίας υπάρχει χώρος ελλιμενισμού μικρών σκαφών, ενώ στο θαλάσσιο μέτωπο αγκυροβολούν σκάφη αναψυχής.
Χρήσεις γης ευρύτερης περιοχής
Στην ευρύτερη περιοχή της ακτής κυριαρχούν η αστική χρήση του οικισμού Πλάνου και οι εκτάσεις με καλλιέργειες.
Υπαγωγή - Χαρακτηρισμοί
Η ακτή εντάσσεται στο Υδατικό Σύστημα Β. Πελοπόννησος (EL02), στην Λεκάνη Απορροής Ποταμού Κεφαλονιάς - Ιθάκης - Ζακύθνου (EL0245) και στο Παράκτιο Υδατικό Σύστημα «Ανατ. Ακτές Ζακύνθου» (EL0245C0016N), του οποίου η οικολογική κατάσταση έχει χαρακτηριστεί ως «Υψηλή», με βάση τα αποτελέσματα της ταξινόμησης, που πραγματοποιήθηκε στην 1η αναθεώρηση των Σχεδίων Διαχείρισης Λεκανών Απορροής Ποταμών (ΣΔΛΑΠ) και την αντίστοιχη Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ) (ΦΕΚ Β 4678/29.12.2017). Στο Υδατικό Σύστημα υπάρχει σταθμός εποπτικής παρακολούθησης που έχει οριστεί στο πλαίσιο εφαρμογής του Άρθρου 8 της Οδηγίας 2000/60/ΕΚ. Στην περιοχή δεν εντοπίστηκαν άλλα υδάτινα σώματα, αναγνωρισμένα στο πλαίσιο της Οδηγίας 2000/60/ΕΚ, που να επηρεάζουν την κολυμβητική ακτή.
Ποιότητα κολυμβητικών υδάτων
Η παραλία Τσιλιβή - Καμπίτση αναγνωρίσθηκε ως ακτή κολύμβησης το έτος 1991 και έκτοτε παρακολουθείται στο πλαίσιο των ετησίων προγραμμάτων παρακολούθησης της ποιότητας των κολυμβητικών υδάτων, τα οποία πραγματοποιούνται με ευθύνη του Υπουργείου Παραγωγικής Ανασυγκρότησης Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
Από το 2010, η παρακολούθηση και η αξιολόγηση της ποιότητας των υδάτων για τις κολυμβητικές περιόδους πραγματοποιείται σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στην Οδηγία 2006/7/ΕΚ και με συναξιολόγηση των αποτελεσμάτων παρακολούθησης των τελευταίων ετών.
| Σημείο παρακολούθησης | 2019 | 2020 | 2021 | 2022 | |||||
ELBW029116046101 |
Η ακτή έλαβε για το έτος 2014 το βραβείο της Γαλάζιας Σημαίας καλύπτοντας κριτήρια που, συμπληρωματικά με την ποιότητα των υδάτων κολύμβησης και την καθαρότητα της ακτής, σχετίζονται με την οργάνωση της ακτής, την ασφάλεια των επισκεπτών και την προστασία της φύσης.
Υδρολογικά, μετεωρολογικά χαρακτηριστικά
Το μέσο ετήσιο ύψος βροχόπτωσης στην περιοχή είναι 851mm, με το μέγιστο και το ελάχιστο μηνιαίο ύψος να είναι αντίστοιχα 436,4mm και 0,1mm. (Ε.Μ.Υ. Μετεωρολογικός Σταθμός Ζακύνθού, έτη 1969-2000). H επικρατέστερη διεύθυνση ανέμου είναι η βόρεια, ακολουθούμενη από νότια και βορειοανατολική με μικρή ή μέση ένταση (Ε.Μ.Υ. έτη 1982-2001). Η μέση μηνιαία θερμοκρασία της ατμόσφαιρας κατά την κολυμβητική περίοδο είναι 25oC, με τη μέγιστη μηνιαία θερμοκρασία να καταγράφεται κατά το μήνα Αύγουστο και να είναι της τάξης των 29oC(Ε.Μ.Υ. έτη 1982-2004).
Σημειώνεται ότι η ακτή, εξαιτίας του προσανατολισμού και της μορφολογίας της είναι προστατευμένη από τους επικρατέστερους ανέμους, με εξαίρεση τους βόρειους και βορειοανατολικούς. Η μικρή και μέση ένταση των επικρατούντων ανέμων δεν αναμένεται να προκαλέσουν έντονο κυματισμό που θα επηρέαζε δυσμενώς την κολυμβητική ακτή. Στην περιοχή δεν παρατηρούνται ισχυρά ρεύματα, ούτε έντονα φαινόμενα παλίρροιας.
Πιέσεις
Υγρά απόβλητα
Η τουριστική περιοχή διαθέτει χωριστικό δίκτυο αποχέτευσης, το οποίο καλύπτει το μεγαλύτερο τμήμα του οικισμού και εξυπηρετείται από την Εγκατάσταση Επεξεργασίας Λυμάτων (ΕΕΛ) Ζακύνθου, που έχει σχεδιαστεί για ισοδύναμο πληθυσμό 40.000 κατοίκους. Η ΕΕΛ περιλαμβάνει τριτοβάθμια επεξεργασία με απομάκρυνση θρεπτικών και απολύμανση, ενώ η διάθεση των επεξεργασμένων λυμάτων γίνεται σε παρακείμενο της εγκατάστασης ρέμα του Αγίου Χαραλάμπους, η εκβολή του οποίου δεν επηρεάζει τα κολυμβητικά ύδατα. Παρά ταύτα, πλησίον της παραλίας υπάρχουν τουριστικές εγκαταστάσεις που δεν έχουν συνδεθεί με το δίκτυο αποχέτευσης και εξυπηρετούνται με ιδιωτικά συστήματα αποχέτευσης. Η παρουσία των συστημάτων αυτών σε συνδυασμό με τον πληθυσμό της περιοχής που πολλαπλασιάζεται σημαντικά κατά τους θερινούς μήνες, καθιστά σημαντική την πιθανότητα επιβάρυνσης της ποιότητας των υδάτων.
Λιμάνια/Μαρίνες
Στο βορειοδυτικό άκρο της ακτής, υπάρχει χώρος ελλιμενισμού μικρών ιδιωτικών πλεούμενων, ενώ στο θαλάσσιο χώρο αγκυροβολούν και σκάφη αναψυχής. Οι απορρίψεις των μικρών σκαφών που προσεγγίζουν την παραλία και περιλαμβάνουν αστικά απόβλητα και απορρίμματα καθώς επίσης και η πιθανή διαρροή πετρελαίου από σκάφη με ελλιπή συντήρηση αποτελούν δυνητικές πηγές ρύπανσης.
Εκβολές ποταμών, ρεμάτων-εκβάλλοντες αγωγοί
Στην ακτή καταλήγουν δύο ρέματα διαλείπουσας ροής. Σε περιπτώσεις έντονης βροχόπτωσης, τα ρέματα δυνητικώς μεταφέρουν ρυπαντικό φορτίο από την αστική περιοχή που βρίσκεται ανάντη της ακτής. Οι επιφανειακές απορροές από τους δρόμους και τους χώρους στάθμευσης των οχημάτων δυνητικά είναι επιβαρυμένες με τοξικές ουσίες (πετρελαιοειδή, βαρέα μέταλλα κ.α). Παρά ταύτα, λόγω του μικρού μεγέθους της περιοχής, δεν αναμένεται σημαντική επίδραση στην ποιότητα των υδάτων.
Λοιπές πηγές
Λόγω των τουριστικών επιχειρήσεων, η ακτή κατά τους καλοκαιρινούς μήνες συγκεντρώνει μεγάλο αριθμό λουομένων, η παρουσία των οποίων μπορεί να επιβαρύνει την ποιότητα των υδάτων της ακτής.
Αποτελέσματα επιτόπιας επίσκεψης
Κατά την επί τόπου επίσκεψη στην παραλία, δεν εντοπίστηκε η ύπαρξη πίσσας ή λαδιών πάρα μόνο μικρής ποσότητας στερεών οικιακών απορριμμάτων μέσα στο νερό. Ακόμα, πλησίον του βορειανατολικού άκρου καταγράφηκε μέσα στο νερό, σπασμένος αγωγός, αγνώστου προέλευσης. Επιπλέον, παρατηρήθηκαν φυτικά εκβράσματα μακροφυκών κυρίως στα άκρα της παραλίας. Γενικώς, τα ύδατα κολύμβησης ήταν διαυγή και καθαρά.
Ευτροφισμός
Αν και το μικρό βάθος των υδάτων αποτελεί ευνοϊκό παράγοντα για την εμφάνιση του φαινόμενου του ευτροφισμού, η θέση της ακτής (εντός ανοιχτού κόλπου) εξασφαλίζει ικανοποιητικό ρυθμό ανανέωσης των υδάτων και περιορίζει τον κίνδυνο εμφάνισης του φαινομένου του ευτροφισμού. Ακόμα, τα ύδατα της ακτής κολύμβησης δεν επηρεάζονται από την απορροή ρυπαντικών φορτίων των κύριων θρεπτικών συστατικών αζώτου και φωσφόρου. Τα κολυμβητικά ύδατα της ακτής είναι, υπό κανονικές συνθήκες διαυγή και καθαρά, χωρίς να έχουν καταγραφεί περιστατικά ραγδαίας ανάπτυξης αλγών ή φυτοπλαγκτόν. Με βάση τα παραπάνω εκτιμάται χαμηλός βαθμός επικινδυνότητας ανάπτυξης μακροφυκών και φυτοπλαγκτόν στην ακτή.
Διερεύνηση έκτακτων συνθηκών
Σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία των ανέμων και της βροχόπτωσης για την περιοχή, κατά την κολυμβητική περίοδο δεν εμφανίζονται ακραία καιρικά φαινόμενα και, επομένως, δεν αναμένεται ιδιαίτερη επιβάρυνση της θαλάσσιας περιοχής από απορροές ομβρίων λόγω ισχυρών ανέμων. Οι έκτακτες συνθήκες κατά τις οποίες δύναται να επιβαρυνθεί η ποιότητα των υδάτων της ακτής περιλαμβάνουν την συγκέντρωση αυξημένου αριθμού λουομένων.
Μέτρα αντιμετώπισης
Σε περίπτωση έκτακτου περιστατικού ρύπανσης των υδάτων ή επιβάρυνσης του περιβάλλοντος της ακτής κολύμβησης, ενεργοποιείται μηχανισμός έγκαιρης προειδοποίησης για την πρόληψη και την ασφάλεια των λουομένων. Ο αρμόδιος φορέας διαχείρισης τέτοιων καταστάσεων είναι ο Δήμος Ζακύνθου.
Στις επανορθωτικές ενέργειες περιλαμβάνονται:
- Ενημέρωση του κοινού για την ρύπανση και την εκτιμώμενη διάρκεια αυτής.
- Έκδοση απόφασης προσωρινής διακοπής της κολύμβησης (εάν κριθεί απαραίτητο από τις αρμόδιες Υπηρεσίες).
- Συνέχιση της παρακολούθησης των υδάτων, σύμφωνα με το αντίστοιχο πρόγραμμα παρακολούθησης που εφαρμόζεται στο πλαίσιο της Οδηγίας 2006/7/Ε.Κ., και λήψη πρόσθετου δείγματος, προκειμένου να επιβεβαιωθεί ότι το περιστατικό έχει λήξει. Σε περίπτωση που το πρόγραμμα παρακολούθησης προβλέπει λήψη δείγματος στην περίοδο εμφάνισης της βραχυπρόθεσμης ρύπανσης, το δείγμα αυτό μπορεί να εξαιρεθεί και να αντικατασταθεί από ένα πρόσθετο δείγμα, το οποίο θα ληφθεί 7 ημέρες μετά την εξάλειψη του φαινομένου
Σχετικά με την διαχείριση λυμάτων της τουριστικής περιοχής που βρίσκεται ανάντη της ακτής, είναι σκόπιμο να διερευνηθεί η σύνδεση όλων των κτιρίων με το δίκτυο αποχέτευσης ώστε να αποτραπεί η δυνητική εισροή ρυπαντικού φορτίου στον υδροφορέα και στη θαλάσσια περιοχή. Σχετικά με τη λειτουργία του αλιευτικού καταφυγίου συνιστάται η ορθή περιβαλλοντική διαχείριση των αποβλήτων των σκαφών σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία Σχετικά με τον κίνδυνο ρύπανσης της θάλασσας από τη συγκέντρωση αυξημένου αριθμού λουομένων, αναρτώνται σε ευδιάκριτο σημείο μέτρα καλής συμπεριφοράς λουομένων, τα οποία περιλαμβάνουν την αποφυγή χρήσης αντηλιακού μισή ώρα πριν την είσοδο στο νερό και τη συστηματική χρήση των κάδων για την απόθεση απορριμμάτων.
Γενικά συνιστάται η αποφυγή κολύμβησης εντός των λιμανιών, των μόνιμων αγκυροβολίων και των ναυπηγείων, 200 μ. εκατέρωθεν από τα στόμια εκβολής των αγωγών εγκαταστάσεων επεξεργασίας λυμάτων, στις εκβολές αγωγών ομβρίων υδάτων μετά από έντονη βροχόπτωση, καθώς και στις εκβολές ρεμάτων συνεχούς ροής.
Στοιχεία επικοινωνίας και πηγές περαιτέρω ενημέρωσης
| Αρμόδια Τοπική Αρχή Δήμος ΖΑΚΥΝΘΟΥ ΠΛ.ΔΙΟΝΥΣΙΟΥ ΣΟΛΩΜΟΥ 1, ΖΑΚΥΝΘΟΣ, 29100 Τηλέφωνο: 26953-61301 Fax: 2695361314 www.zakynthion.gov.gr dimoszak@otenet.gr Αρμόδια Κρατική Αρχή ΥΠΕΝ Γενική Γραμματεία Φυσικού Περιβάλλοντος και Υδάτων Λεωφόρος Μεσογείων 119, Αθήνα, Τηλέφωνο: 2131513849, 850, 852 www.ypen.gov.gr ggenvr@ypen.gr info@ypen.gov.gr | Αρμόδια Περιφερειακή Αρχή Αποκεντρωμένη Διοίκηση Πελ/σου-Δυτ. Ελλ-Ιον Δ/νση Υδάτων Ιονίου Εθν. Παλαιοκαστρίτσας, 49100 Κέρκυρα Τηλέφωνο: : 26613 61540 Fax: 26613 61553 http://ionio.dasi-ydata.gr/4portal/index.php lagadami@ionianisia.gov.gr | Αρμόδια Υγειονομική Υπηρεσία Περιφέρεια Ιονίων Νήσων Δ/ΝΣΗ ΔΗΜ. ΥΓΕΙΑΣ & ΚΟΙΝ. ΜΕΡΙΜΝΑΣ ΖΑΚΥΝΘΟΥ Ελ. Βενιζέλου 1, 20100 Ζάκυνθος Τηλέφωνο: 2695022616 |
| Έκδοση Tαυτότητας | Ημερομηνία | Επόμενη αναθεώρηση |
| R3 | Μάιος 2015 | Σε περίπτωση σημαντικής μεταβολής στην ποιότητα των κολυμβητικών υδάτων ή στο φυσικό περιβάλλον |
Ευρωπαϊκή Επιτροπή - Ποιότητα υδάτων κολύμβησης: ec.europa.eu/environment/water/water-bathing/index_en.html Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος - Κατάσταση υδάτων κολύμβησης:www.eea.europa.eu/themes/water/status-and-monitoring/state-of-bathing-water Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος: Κεντρικό Αποθετήριο Δεδομένων:cdr.eionet.europa.eu/gr/eu/bwd Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας: www.ypen.gov.gr Μητρώο ταυτοτήτων υδάτων κολύμβησης:bathingwaterprofiles.gr/ Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού:www.culture.gov.gr Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία (Ε.Μ.Υ.): www.emy.gr Περιοχές δικτύου Natura 2000: www.ypen.gov.gr/perivallon/viopoikilotita/diktyo-natura-2000/ Ελληνικό Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών:www.hcmr.gr Ελληνικό Κέντρο Βιοτόπων - Υγροτόπων:www.ekby.gr Γαλάζιες σημαίες:www.blueflag.gr ΕΟΤ:gnto.gov.gr Περιφέρεια ΙΟΝΙΩΝ ΝΗΣΩΝ:http://www.ionianisia.gov.gr/
Το Πρόγραμμα «Ταυτότητες ακτών κολύμβησης» για το έτος 2011 χρηματοδοτήθηκε από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Περιβάλλον & Αειφόρος Ανάπτυξη» (ΕΠΠΕΡΑΑ) του ΕΣΠΑ 2007-2013, με συγχρηματοδότηση από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης.
Για πρόσθετες πληροφορίες και ενημέρωση για το πρόγραμμα και τις κολυμβητικές ακτές της χώρας, υποβολή σχολίων, παρατηρήσεων και ανταλλαγή απόψεων επισκεφτείτε την ηλεκτρονική μας διεύθυνση www.bathingwaterprofiles.gr