 |
| Όνομα Ακτής: Αγία Βαρβάρα Νικήτης |
Κωδικός Ταυτότητας: ELBW109060079 |
| Δήμος Σιθωνίας |
| Περιφέρεια ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ |
| Αποκεντρωμένη Διοίκηση ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ – ΘΡΑΚΗΣ |
Εισαγωγή
Η θέσπιση Μητρώου Ταυτοτήτων Υδάτων Κολύμβησης υπαγορεύεται από την Ευρωπαϊκή Οδηγία 2006/7/ΕΚ, σχετικά με τη διαχείριση της ποιότητας των υδάτων κολύμβησης και συνιστά μια καινοτόμο προσέγγιση, με βασικό στόχο την ενημέρωση των πολιτών και την παροχή χρήσιμων στοιχείων για την σύγκριση και την επιλογή ακτών κολύμβησης. Η ταυτότητα των υδάτων κολύμβησης παρέχει πληροφορίες για τις φυσικές και γεωγραφικές συνθήκες της περιοχής της ακτής, για τα υδρολογικά χαρακτηριστικά των υδάτων κολύμβησης, καθώς και για την αξιολόγηση των πιθανών κινδύνων ρύπανσης στην περιοχή.
Συμπληρωματικώς του Μητρώου Ταυτοτήτων, κατά τη διάρκεια της κολυμβητικής περιόδου κάθε έτους (από 1η Ιουνίου έως 31η Οκτωβρίου), διενεργούνται συστηματικές δειγματοληψίες και αναλύσεις μικροβιολογικών και άλλων παραμέτρων, με σκοπό την ποιοτική παρακολούθηση και ταξινόμηση των κολυμβητικών υδάτων.
Περιγραφή Ακτής
Η παραλία Αγία Βαρβάρα Νικήτης ανήκει στις βορειοανατολικές ακτές του κόλπου Κασσάνδρας. Πιο συγκεκριμένα, η ακτή βρίσκεται επί της χερσονήσου Σιθωνίας καταλαμβάνοντας τμήμα από τα κεντρικά παράλια ενός ανοιχτού όρμου με μήκος 9.800 μέτρων. Η παραλία έχει μήκος 180 μέτρα, μέσο πλάτος 10 μέτρα και νοτιοδυτικό προσανατολισμό. Η παράκτια ζώνη είναι φυσική, αφού η παρουσία βραχιόνων από φυσικούς ογκόλιθους στα δύο άκρα της δεν επιδρά σημαντικά στη δομή της. Το χερσαίο τμήμα της ακτής είναι αμμώδες και διαθέτει πολύ περιορισμένη χαμηλή βλάστηση. Ο θαλάσσιος πυθμένας είναι σκυρώδης και παρουσιάζει απότομη κλίση, αφού η ισοβαθής των 5 μέτρων απαντάται σε απόσταση 50 μέτρων από την ακτή. Αντιθέτως, τα κολυμβητικά ύδατα στα πρώτα μέτρα είναι αβαθή. Η παραλία δεν είναι οργανωμένη και ως εκ τούτου στερείται των ανάλογων υποδομών. Η ακτή χρησιμοποιείται κυρίως για κολύμβηση και σε μικρότερο βαθμό ως αγκυροβόλιο μικρών σκαφών. Ο μέγιστος αριθμός λουομένων εκτιμάται σε 150 άτομα. Η παραλία είναι προσβάσιμη οδικώς τόσο με ιδιωτικά μέσα μεταφοράς, όσο και με μέσα μαζικής μεταφοράς. Η άμεση περιοχή γύρω από την παραλία είναι οικιστική και παραθεριστική, ενώ παρουσιάζει ήπια τουριστική ανάπτυξη. Η δόμηση της περιοχής είναι ασυνεχής, αφού απαντώνται επιφάνειες με φυσική βλάστηση ή καλλιέργειες. Επιπλέον, σημειώνεται πως σε απόσταση της τάξης των 400 μέτρων από το κέντρο της ακτής λειτουργεί ο λιμένας Νικήτης.
Χρήσεις γης ευρύτερης περιοχής
Η ευρύτερη περιοχή είναι πρωτίστως αγροτική και καλύπτεται από ελαιώνες και συμπλέγματα καλλιεργειών. Δευτερευόντως εντοπίζονται δασικές εκτάσεις με κωνοφόρα δένδρα, ενώ ένα μικρό τμήμα της ευρύτερης περιοχής έχει αστική δόμηση (οικισμός Νικήτης).
Υπαγωγή - Χαρακτηρισμοί
Η ακτή εντάσσεται στο Υδατικό Σύστημα Κεντρική Μακεδονία (EL10), στην Λεκάνη Απορροής Ποταμού Χαλκιδικής (EL1005) και στο Παράκτιο Υδατικό Σύστημα «Κασσανδρινός Κόλπος (Χαλκιδική)» (EL1005C0006N), του οποίου η οικολογική κατάσταση έχει χαρακτηριστεί ως «Υψηλή», με βάση τα αποτελέσματα της ταξινόμησης, που πραγματοποιήθηκε στην 1η αναθεώρηση των Σχεδίων Διαχείρισης Λεκανών Απορροής Ποταμών (ΣΔΛΑΠ) και την αντίστοιχη Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ) (ΦΕΚ Β 4675/29.12.2017). Στο Υδατικό Σύστημα υπάρχει σταθμός εποπτικής παρακολούθησης που έχει οριστεί στο πλαίσιο εφαρμογής του Άρθρου 8 της Οδηγίας 2000/60/ΕΚ. Στην περιοχή δεν εντοπίστηκαν άλλα υδάτινα σώματα αναγνωρισμένα στο πλαίσιο της Οδηγίας 2000/60/ΕΚ που να επηρεάζουν την κολυμβητική ακτή.
Ποιότητα κολυμβητικών υδάτων
Η παραλία Αγία Βαρβάρα Νικήτης αναγνωρίσθηκε ως ακτή κολύμβησης το έτος 1993 και έκτοτε παρακολουθείται στο πλαίσιο των ετησίων προγραμμάτων παρακολούθησης της ποιότητας των κολυμβητικών υδάτων, τα οποία πραγματοποιούνται με ευθύνη του Υπουργείου Παραγωγικής Ανασυγκρότησης Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
Από το 2010, η παρακολούθηση και η αξιολόγηση της ποιότητας των υδάτων για τις κολυμβητικές περιόδους πραγματοποιείται σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στην Οδηγία 2006/7/ΕΚ και με συναξιολόγηση των αποτελεσμάτων παρακολούθησης των τελευταίων ετών.
| Σημείο παρακολούθησης | 2019 | 2020 | 2021 | 2022 | |||||
ELBW109060079101 |
Υδρολογικά, μετεωρολογικά χαρακτηριστικά
Το μέσο ετήσιο ύψος βροχόπτωσης στην περιοχή είναι 428 mm, με το μέγιστο και το ελάχιστο μηνιαίο ύψος να είναι αντίστοιχα 245,4mm και 0,1mm. (Ε.Μ.Υ. Μετεωρολογικός Σταθμός Πολύγυρο, έτη 1951-1986). H επικρατέστερη διεύθυνση ανέμου είναι η βορειοανατολική, ακολουθούμενη από βόρεια με μικρή ή μέση ένταση (Ε.Μ.Υ. Έτος 1979- 1992). Η μέση μηνιαία θερμοκρασία της ατμόσφαιρας κατά την κολυμβητική περίοδο είναι 21oC, με τη μέγιστη μηνιαία θερμοκρασία να καταγράφεται κατά το μήνα Αύγουστο και να είναι της τάξης των 29oC(Ε.Μ.Υ. έτη 1979- 1992).
Η ακτή λόγω προσανατολισμού είναι προστατευμένη έναντι των επικρατέστερων ανέμων που πνέουν στην περιοχή. Με νότιους ισχυρούς ανέμους δημιουργείται κυματισμός ύψους ενός μέχρι δύο μέτρα. Η στάθμη της θάλασσας δεν παρουσιάζει αξιόλογες μεταβολές λόγω παλίρροιας (μεταβολές της τάξης των 0,50 μέτρων), ενώ τα θαλάσσια ρεύματα έχουν αντίθετη προς τον πνέοντα άνεμο κατεύθυνση με μικρή ένταση.
Πιέσεις
Υγρά απόβλητα
Ο οικισμός Νικήτη διαθέτει δίκτυο αποχέτευσης ακαθάρτων το οποίο καλύπτει το μεγαλύτερο τμήμα του οικισμού και εξυπηρετείται από την Εγκατάσταση Επεξεργασίας Λυμάτων (ΕΕΛ) Νικήτης, η οποία έχει σχεδιαστεί για ισοδύναμο πληθυσμό 17.000 κατοίκους. Η ΕΕΛ περιλαμβάνει δευτεροβάθμια επεξεργασία λυμάτων, ενώ τελικός αποδέκτης των επεξεργασμένων λυμάτων είναι παρακείμενο της εγκατάστασης ρέμα χειμαρρικής λειτουργίας, το οποίο ωστόσο δε συνδέεται υδρολογικά με την ακτή. Οι οικίες που δεν εξυπηρετούνται από το δίκτυο ακαθάρτων διαθέτουν ιδιωτικά συστήματα αποχέτευσης (π.χ.. σηπτικές δεξαμενές).
Λιμάνια/Μαρίνες
Στο ανατολικό άκρο της ακτής, σε απόσταση περίπου 300 μέτρων από την περιοχή κολύμβησης, λειτουργεί ο λιμένας Νικήτης. Οι απορρίψεις των σκαφών που διέρχονται από την παραλία και περιλαμβάνουν αστικά απόβλητα και απορρίμματα, καθώς επίσης και η πιθανή διαρροή πετρελαίου από σκάφη με ελλιπή συντήρηση αποτελούν δυνητικές πηγές ρύπανσης.
Λοιπές πηγές
Τέλος, σημειώνεται πως στην ακτή επιτρέπονται τα κατοικίδια ζώα, ο αριθμός και η συχνότητα παρουσίας των οποίων εκτιμάται ότι δεν επιβαρύνουν την ποιότητα των υδάτων κολύμβησης.
Αποτελέσματα επιτόπιας επίσκεψης
Κατά την επί τόπου επίσκεψη στην παραλία δεν εντοπίστηκε ύπαρξη πίσσας, επιφανειοδραστικών ουσιών (αφροί) ή λαδιών. Επιπλέον, το χερσαίο τμήμα της ακτής ήταν καθαρό από στερεά απορρίμματα. Κατόπιν οπτικής παρατήρησης, τα ύδατα χαρακτηρίστηκαν διαυγή και καθαρά.
Ευτροφισμός
Η θέση της ακτής εντός ανοιχτού όρμου και τα επικρατούντα θαλάσσια ρεύματα εξασφαλίζουν ικανοποιητικό ρυθμό ανανέωσης των υδάτων. Επιπλέον, τα ύδατα κολύμβησης δεν επηρεάζονται σημαντικά από την απορροή ρυπαντικών φορτίων των κύριων θρεπτικών συστατικών αζώτου και φωσφόρου, τα οποία προέρχονται πρωτίστως από τη διαχείριση των αστικών λυμάτων της ευρύτερης περιοχής. Τα ύδατα κολύμβησης είναι υπό κανονικές συνθήκες διαυγή και καθαρά, ενώ στην ακτή δεν έχουν καταγραφεί κατά το παρελθόν συστηματικά περιστατικά ραγδαίας ανάπτυξης αλγών ή φυτοπλαγκτόν. Συνεκτιμώντας τα παραπάνω, εκτιμάται χαμηλός βαθμός επικινδυνότητας εμφάνισης ευτροφικών φαινομένων.
Διερεύνηση έκτακτων συνθηκών
Σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία των ανέμων και της βροχόπτωσης για την περιοχή, κατά την κολυμβητική περίοδο δεν εμφανίζονται ακραία καιρικά φαινόμενα και επομένως δεν αναμένεται ιδιαίτερη επιβάρυνση της θαλάσσιας περιοχής από απορροές ομβρίων ή μεταφορά ρύπων λόγω ισχυρών ανέμων.
Μέτρα αντιμετώπισης
Σε περίπτωση έκτακτου περιστατικού ρύπανσης των υδάτων ή επιβάρυνσης του περιβάλλοντος της ακτής κολύμβησης, ενεργοποιείται μηχανισμός έγκαιρης προειδοποίησης για την πρόληψη και την ασφάλεια των λουομένων. Ο αρμόδιος φορέας διαχείρισης τέτοιων καταστάσεων είναι ο Δήμος Σιθωνίας.
Στις επανορθωτικές ενέργειες περιλαμβάνονται:
- Ενημέρωση του κοινού για την ρύπανση και την εκτιμώμενη διάρκεια αυτής.
- Έκδοση απόφασης προσωρινής διακοπής της κολύμβησης (εάν κριθεί απαραίτητο από τις αρμόδιες Υπηρεσίες).
- Συνέχιση της παρακολούθησης των υδάτων, σύμφωνα με το αντίστοιχο πρόγραμμα παρακολούθησης που εφαρμόζεται στο πλαίσιο της Οδηγίας 2006/7/Ε.Κ., και λήψη πρόσθετου δείγματος, προκειμένου να επιβεβαιωθεί ότι το περιστατικό έχει λήξει. Σε περίπτωση που το πρόγραμμα παρακολούθησης προβλέπει λήψη δείγματος στην περίοδο εμφάνισης της βραχυπρόθεσμης ρύπανσης, το δείγμα αυτό μπορεί να εξαιρεθεί και να αντικατασταθεί από ένα πρόσθετο δείγμα, το οποίο θα ληφθεί 7 ημέρες μετά την εξάλειψη του φαινομένου
Αναφορικά με το τμήμα του οικισμού Νικήτη που δεν έχει συνδεθεί με το δίκτυο αποχέτευσης ακαθάρτων, είναι σκόπιμο να διερευνηθεί είτε η εφαρμογή κατάλληλων ιδιωτικών συστημάτων, είτε η επέκταση του υπάρχοντος δικτύου. Σε κάθε περίπτωση, με τις εν λόγω ενέργειες επιτυγχάνεται η προστασία του υπόγειου υδροφορέα και συνεπαγόμενα της θαλάσσιας περιοχής από εισροές ρυπαντικού φορτίου. Σχετικά με τη λειτουργία του λιμανιού Νικήτης συνίσταται η ορθή περιβαλλοντική διαχείριση των αποβλήτων των σκαφών σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία.
Γενικά συνιστάται η αποφυγή κολύμβησης εντός των λιμανιών, των μόνιμων αγκυροβολίων και των ναυπηγείων, 200 μ. εκατέρωθεν από τα στόμια εκβολής των αγωγών εγκαταστάσεων επεξεργασίας λυμάτων, στις εκβολές αγωγών ομβρίων υδάτων μετά από έντονη βροχόπτωση, καθώς και στις εκβολές ρεμάτων συνεχούς ροής.
Στοιχεία επικοινωνίας και πηγές περαιτέρω ενημέρωσης
| Αρμόδια Τοπική Αρχή Δήμος ΣΙΘΩΝΙΑΣ ΝΙΚΗΤΗ, 63088 Τηλέφωνο: 23753-50100 Fax: 2375023244 www.dimossithonias.gr dimsithonias@hal.forthnet.gr Αρμόδια Κρατική Αρχή ΥΠΕΝ Γενική Γραμματεία Φυσικού Περιβάλλοντος και Υδάτων Λεωφόρος Μεσογείων 119, Αθήνα, Τηλέφωνο: 2131513849, 850, 852 www.ypen.gov.gr ggenvr@ypen.gr info@ypen.gov.gr | Αρμόδια Περιφερειακή Αρχή Αποκεντρωμένη Διοίκηση Μακεδονίας - Θράκης Δ/νση Υδάτων Κεντρικής Μακεδονίας Λεωφόρος Γεωργικής Σχολής 46, 55134 Καλαμαριά Θεσσαλονίκη Τηλέφωνο: : 2313 309219 Fax: 2310 424160 http://kmakedonia.dasi-ydata.gr/4portal/index.php | Αρμόδια Υγειονομική Υπηρεσία Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας Δ/ΝΣΗ ΥΓ. ΕΛΕΓΧΟΥ & ΠΕΡΙΒ. ΥΓΙΕΙΝΗΣ ΧΑΛΚΙΔΙΚΗΣ Διοικητήριο, 63100 Πολύγυρος Τηλέφωνο: 2371351231 |
| Έκδοση Tαυτότητας | Ημερομηνία | Επόμενη αναθεώρηση |
| R3 | Μάιος 2015 | Σε περίπτωση σημαντικής μεταβολής στην ποιότητα των κολυμβητικών υδάτων ή στο φυσικό περιβάλλον |
Ευρωπαϊκή Επιτροπή - Ποιότητα υδάτων κολύμβησης: ec.europa.eu/environment/water/water-bathing/index_en.html Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος - Κατάσταση υδάτων κολύμβησης:www.eea.europa.eu/themes/water/status-and-monitoring/state-of-bathing-water Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος: Κεντρικό Αποθετήριο Δεδομένων:cdr.eionet.europa.eu/gr/eu/bwd Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας: www.ypen.gov.gr Μητρώο ταυτοτήτων υδάτων κολύμβησης:bathingwaterprofiles.gr/ Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού:www.culture.gov.gr Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία (Ε.Μ.Υ.): www.emy.gr Περιοχές δικτύου Natura 2000: www.ypen.gov.gr/perivallon/viopoikilotita/diktyo-natura-2000/ Ελληνικό Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών:www.hcmr.gr Ελληνικό Κέντρο Βιοτόπων - Υγροτόπων:www.ekby.gr Γαλάζιες σημαίες:www.blueflag.gr ΕΟΤ:gnto.gov.gr Περιφέρεια ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ:http://www.pkm.gov.gr/
Το Πρόγραμμα «Ταυτότητες ακτών κολύμβησης» για το έτος 2011 χρηματοδοτήθηκε από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Περιβάλλον & Αειφόρος Ανάπτυξη» (ΕΠΠΕΡΑΑ) του ΕΣΠΑ 2007-2013, με συγχρηματοδότηση από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης.
Για πρόσθετες πληροφορίες και ενημέρωση για το πρόγραμμα και τις κολυμβητικές ακτές της χώρας, υποβολή σχολίων, παρατηρήσεων και ανταλλαγή απόψεων επισκεφτείτε την ηλεκτρονική μας διεύθυνση www.bathingwaterprofiles.gr