 |
| Όνομα Ακτής: Βλήτες |
Κωδικός Ταυτότητας: ELBW139325120 |
| Δήμος Χανίων |
| Περιφέρεια ΚΡΗΤΗΣ |
| Αποκεντρωμένη Διοίκηση Κρήτης |
Εισαγωγή
Η θέσπιση Μητρώου Ταυτοτήτων Υδάτων Κολύμβησης υπαγορεύεται από την Ευρωπαϊκή Οδηγία 2006/7/ΕΚ, σχετικά με τη διαχείριση της ποιότητας των υδάτων κολύμβησης και συνιστά μια καινοτόμο προσέγγιση, με βασικό στόχο την ενημέρωση των πολιτών και την παροχή χρήσιμων στοιχείων για την σύγκριση και την επιλογή ακτών κολύμβησης. Η ταυτότητα των υδάτων κολύμβησης παρέχει πληροφορίες για τις φυσικές και γεωγραφικές συνθήκες της περιοχής της ακτής, για τα υδρολογικά χαρακτηριστικά των υδάτων κολύμβησης, καθώς και για την αξιολόγηση των πιθανών κινδύνων ρύπανσης στην περιοχή.
Συμπληρωματικώς του Μητρώου Ταυτοτήτων, κατά τη διάρκεια της κολυμβητικής περιόδου κάθε έτους (από 1η Ιουνίου έως 31η Οκτωβρίου), διενεργούνται συστηματικές δειγματοληψίες και αναλύσεις μικροβιολογικών και άλλων παραμέτρων, με σκοπό την ποιοτική παρακολούθηση και ταξινόμηση των κολυμβητικών υδάτων.
Περιγραφή Ακτής
Η παραλία Βλητές βρίσκεται στα βορειοδυτικά παράλια της Κρήτης, έμπροσθεν του οικισμού της Σούδας, 6χλμ.ανατολικά της πόλης των Χανίων στο κεντρικό τμήμα του Όρμου της Σούδας. Τόσο η παράκτια ζώνη όσο και ο πυθμένας είναι αμμώδεις. Η παράκτια ζώνη είναι μερικώς τροποποιημένη λόγω της ύπαρξης μόνιμων κτισμάτων επί της ακτής και στο όριό της εμφανίζεται αλοφυτική βλάστηση με βούρλα, σλικόρνιες, πεύκα και αλμυρίκια. Η θαλάσσια βιοποικιλότητα περιλαμβάνει κυρίως χλωροφύκη, φαιοφύκη και το σημαντικότερο πληθυσμό του οστράκου “πίννα” στην Ελλάδα. Η κολυμβητική ακτή αποτελεί το παράλιο τμήμα ενός κλειστού κόλπου μήκους 5.500 μέτρων. Το μήκος της ακτής είναι 790μ., το μέσο πλάτος 15μ. και ο προσανατολισμός ανατολικός. Τα κολυμβητικά ύδατα στα πρώτα μέτρα είναι αβαθή και η κλίση του πυθμένα ήπια (σε μέση απόσταση 450μ. από την ακτή το βάθος εκτιμάται στα 5μ.). Η πρόσβαση στην παραλία γίνεται οδικώς μέσω του κεντρικού παραλιακού δρόμου στο κέντρο του οικισμού της Σούδας. Η παραλία δεν είναι οργανωμένη και διαθέτει μόνο μικρό αριθμό από ντους και κάδους απορριμμάτων. Οι ανάγκες των επισκεπτών καλύπτονται από εστιατόρια που υπάρχουν επί της ακτής. Στο βόρειο άκρο της παραλίας υπάρχει προβλήτα μήκους 50μ. για την πρόσδεση μικρών ιδιωτικών πλεούμενων. Αξιόλογο σημείο της περιοχής αποτελεί το βρετανικό νεκροταφείο που βρίσκεται λίγα μέτρα δυτικά της παραλίας. Η ακτή χρησιμοποιείται για κολύμβηση αλλά δεν παρουσιάζει αξιόλογη επισκεψιμότητα. Η άμεση περιοχή της ακτής είναι οικιστική και περιλαμβάνει μόνιμες και παραθεριστικές κατοικίες. Επίσης, σημαντικό ποσοστό εδαφών καλύπτεται με σκληρόφυλλη βλάστηση και καλλιέργειες που περιλαμβάνουν κυρίως ελαιώνες και κηπευτικά. Νότια βρίσκεται ο υγροβιότοπος που σχηματίζεται στις εκβολές του ποταμού Μορώνη και σε απόσταση 300μ. νοτιοανατολικά υπάρχει αλιευτικό λιμάνι με την ιχθυόσκαλα, τη ναυπηγοεπισκευαστική και το λιμάνι που συνδέει τα Χανιά με την ηπειρωτική Ελλάδα.
Χρήσεις γης ευρύτερης περιοχής
Η ευρύτερη περιοχή της λεκάνης απορροής της ακτής καλύπτεται με ετερογενείς και μόνιμες καλλιέργειες που περιλαμβάνουν κυρίως ελαιώνες. Επίσης, καλύπτεται με τον ασυνεχή αστικό ιστό της Σούδας και των Χανίων και το λιμάνι που συνδέει τη δυτική Κρήτη με την ηπειρωτική Ελλάδα.
Υπαγωγή - Χαρακτηρισμοί
Η ακτή εντάσσεται στο Υδατικό Σύστημα Κρήτη (EL13), στην Λεκάνη Απορροής Ποταμού Ρεμάτων Βορείου Τμήματος Χανίων - Ρεθύμνου - Ηρακλείου (EL1339) και στο Παράκτιο Υδατικό Σύστημα «Όρμος Σούδας» (EL1339C0003N), του οποίου η οικολογική κατάσταση έχει χαρακτηριστεί ως «Άγνωστη», με βάση τα αποτελέσματα της ταξινόμησης, που πραγματοποιήθηκε στην 1η αναθεώρηση των Σχεδίων Διαχείρισης Λεκανών Απορροής Ποταμών (ΣΔΛΑΠ) και την αντίστοιχη Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ) (ΦΕΚ Β 4666/29.12.2017).. Η ακτή εντάσσεται στο Παράκτιο Υδατικό Σύστημα του Όρμου της Σούδας (EL001300010002N). Στο Υδατικό Σύστημα υπάρχει σταθμός εποπτικής παρακολούθησης που έχει οριστεί στο πλαίσιο εφαρμογής του Άρθρου 8 της Οδηγίας 2000/60/ΕΚ. Στην περιοχή δεν εντοπίστηκαν άλλα υδάτινα σώματα, αναγνωρισμένα στο πλαίσιο της Οδηγίας 2000/60/ΕΚ που να επηρεάζουν την κολυμβητική ακτή.
Ποιότητα κολυμβητικών υδάτων
Η παραλία Βλήτες αναγνωρίσθηκε ως ακτή κολύμβησης το έτος 1990 και έκτοτε παρακολουθείται στο πλαίσιο των ετησίων προγραμμάτων παρακολούθησης της ποιότητας των κολυμβητικών υδάτων, τα οποία πραγματοποιούνται με ευθύνη του Υπουργείου Παραγωγικής Ανασυγκρότησης Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
Από το 2010, η παρακολούθηση και η αξιολόγηση της ποιότητας των υδάτων για τις κολυμβητικές περιόδους πραγματοποιείται σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στην Οδηγία 2006/7/ΕΚ και με συναξιολόγηση των αποτελεσμάτων παρακολούθησης των τελευταίων ετών.
| Σημείο παρακολούθησης | 2019 | 2020 | 2021 | 2022 | |||||
ELBW139325120101 |
Υδρολογικά, μετεωρολογικά χαρακτηριστικά
Το μέσο ετήσιο ύψος βροχόπτωσης στην περιοχή είναι 650 mm, με το μέγιστο και το ελάχιστο μηνιαίο ύψος να είναι αντίστοιχα 516,1mm και 0mm. (Ε.Μ.Υ. Μετεωρολογικός Σταθμός Σούδας, έτη 1961-2002). H επικρατέστερη διεύθυνση ανέμου είναι η βoρειοδυτική, ακολουθούμενη από δυτική, βόρεια, με μικρή ή μέτρια ένταση (Ε.Μ.Υ. έτη 1958-2001). Η μέση μηνιαία θερμοκρασία της ατμόσφαιρας κατά την κολυμβητική περίοδο είναι 25oC, με τη μέγιστη μηνιαία θερμοκρασία να καταγράφεται κατά το μήνα Ιούλιο και να είναι της τάξης των 29oC(Ε.Μ.Υ. Έτη 1960-2004).
Σημειώνεται ότι η ακτή, εξαιτίας του προσανατολισμού και της μορφολογίας της είναι προστατευμένη από τους κυματισμούς, αφού τα Λευκά Όρη στα νότια και τα υψώματα του Ακρωτηρίου και του Δραπάνου δημιουργούν φυσικά εμπόδια για τους ανέμους. Επίσης, στην περιοχή δεν παρατηρούνται ισχυρά ρεύματα, ούτε έντονα φαινόμενα παλίρροιας.
Πιέσεις
Υγρά απόβλητα
Ο οικισμός της Σούδας διαθέτει παντορροϊκό δίκτυο αποχέτευσης, το οποίο καλύπτει το 80% του οικισμού και συνδέεται με την Εγκατάσταση Επεξεργασίας Λυμάτων (ΕΕΛ) των Χανίων, όπως και τα λύματα του Ναυστάθμου και του εμπορικού και επιβατηγού λιμένα. Το υπόλοιπο 20% εξυπηρετείται μέσω ιδιωτικών συστημάτων αποχέτευσης. Ο μόνιμος πληθυσμός του οικισμού αυτού, σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΣΥΕ (απογραφή 2001), ανέρχεται σε 7.840 κατοίκους. Αν και η παρουσία των συστημάτων αυτών αποτελεί δυνητική πηγή εισροής μικροβιακού φορτίου στη θάλασσα, λόγω της μικρής έκτασης του εξυπηρετούμενου οικισμού, η πιθανή επιβάρυνση της ποιότητας των κολυμβητικών υδάτων εκτιμάται ως ιδιαίτερα περιορισμένη.
Λιμάνια/Μαρίνες
Νότια της ακτής, σε απόσταση περίπου 50 μέτρων από την περιοχή κολύμβησης, υπάρχει χώρος ελλιμενισμού αλιευτικών σκαφών με την ναυπηγοεπισκευαστική ζώνη και το λιμάνι της Σούδας. Οι απορρίψεις των σκαφών που προσεγγίζουν την παραλία καθώς επίσης και η πιθανή διαρροή πετρελαίου λόγω ελλιπούς συντήρησης αλλά και αστικά απόβλητα από τα πλοία αποτελούν δυνητικές πηγές ρύπανσης. Σε κάθε περίπτωση, με την προϋπόθεση τήρησης των Περιβαλλοντικών Όρων σχετικά με τη διάθεση των παραπροϊόντων δεν αναμένεται επιβάρυνση της ποιότητας των υδάτων.
Εκβολές ποταμών, ρεμάτων-εκβάλλοντες αγωγοί
Στο νότιο άκρο της ακτής εντοπίζεται η εκβολή του ποταμού Μορώνη. Ο ποταμός είναι συνεχούς ροής και δυνητικώς μεταφέρει ρυπαντικό φορτίο από την ευρύτερη περιοχή η οποία χαρακτηρίζεται από έντονη αγροτική και αστική δραστηριότητα. Το μεταφερόμενο φορτίο ενδέχεται να περιλαμβάνει αυξημένες συγκεντρώσεις θρεπτικών (κυρίως νιτρικών και φωσφορικών αλάτων) που προέρχονται από τα λιπάσματα και άλλων επικίνδυνων ουσιών που περιέχονται στα φυτοφάρμακα που εφαρμόζονται στις καλλιέργειες. Η παρουσία πυκνού καλαμιώνα στις όχθες του ρέματος καθώς και της έντονης άλγης στα νερά αποτελούν ενδείξεις ρύπανσης από θρεπτικές ουσίες. Επίσης, οι επιφανειακές απορροές από τους δρόμους και τους χώρους στάθμευσης των οχημάτων είναι δυνατόν να είναι επιβαρυμένες με τοξικές ουσίες (πετρελαιοειδή, βαρέα μέταλλα κ.α).
Λοιπές πηγές
Κατοικίδια ζώα επιτρέπονται στην παραλία, ο αριθμός τους όμως και η συχνότητα παρουσίας τους είναι τέτοια που δεν αξιολογούνται ως σημαντική πηγή ρύπανσης.
Αποτελέσματα επιτόπιας επίσκεψης
Κατά την επί τόπου επίσκεψη στην παραλία εντοπίστηκαν σημαντικές ποσότητες πίσσας στην ακτή και στον πυθμένα της θάλασσας. Γενικώς, τα ύδατα κολύμβησης παρουσίαζαν θολότητα που ήταν εντονότερη στο ανατολικό τμήμα της κολυμβητικής ακτής, στην εκβολή του ποταμού Μορώνη, γεγονός που οφείλεται στην παρουσία έντονης άλγης.
Ευτροφισμός
Τα ύδατα κολύμβησης δέχονται σημαντικές ποσότητες νιτρικών αλάτων μέσω του ποταμού Μορώνη που λειτουργεί ως σημειακή πηγή ρύπανσης. Επιπλέον, η ακτή βρίσκεται σε ένα κλειστό κόλπο γεγονός που ευνοεί την ανάπτυξη ευτροφικών φαινομένων. Ωστόσο, μέσω του ποταμού δεν μεταφέρονται εξίσου σημαντικές ποσότητες φωσφορικών, τα οποία ανάγονται σε περιοριστικό παράγοντα για την ανάπτυξη φυτοπλαγκτόν. Επίσης, στα ύδατα δεν παρατηρείται η ανάπτυξη ισχυρού θερμοκλινούς επιτρέποντας έτσι την επαρκή ανάμειξή τους. Τέλος, στα κολυμβητικά ύδατα της ακτής δεν έχουν καταγραφεί περιστατικά ραγδαίας ανάπτυξης αλγών ή φυτοπλαγκτόν και υπό κανονικές συνθήκες είναι διαυγή και καθαρά. Με βάση τα παραπάνω εκτιμάται χαμηλός βαθμός επικινδυνότητας ανάπτυξης μακροφυκών και φυτοπλαγκτόν στην ακτή.
Διερεύνηση έκτακτων συνθηκών
Σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία των ανέμων και της βροχόπτωσης για την περιοχή, κατά την κολυμβητική περίοδο δεν εμφανίζονται ακραία καιρικά φαινόμενα και επομένως, δεν αναμένεται ιδιαίτερη επιβάρυνση της θαλάσσιας περιοχής από απορροές ομβρίων και μεταφορά ρύπων λόγω ισχυρών ανέμων.
Μέτρα αντιμετώπισης
Σε περίπτωση έκτακτου περιστατικού ρύπανσης των υδάτων ή επιβάρυνσης του περιβάλλοντος της ακτής κολύμβησης, ενεργοποιείται μηχανισμός έγκαιρης προειδοποίησης για την πρόληψη και την ασφάλεια των λουομένων. Ο αρμόδιος φορέας διαχείρισης τέτοιων καταστάσεων είναι ο Δήμος Χανίων.
Στις επανορθωτικές ενέργειες περιλαμβάνονται:
- Ενημέρωση του κοινού για την ρύπανση και την εκτιμώμενη διάρκεια αυτής.
- Έκδοση απόφασης προσωρινής διακοπής της κολύμβησης (εάν κριθεί απαραίτητο από τις αρμόδιες Υπηρεσίες).
- Συνέχιση της παρακολούθησης των υδάτων, σύμφωνα με το αντίστοιχο πρόγραμμα παρακολούθησης που εφαρμόζεται στο πλαίσιο της Οδηγίας 2006/7/Ε.Κ., και λήψη πρόσθετου δείγματος, προκειμένου να επιβεβαιωθεί ότι το περιστατικό έχει λήξει. Σε περίπτωση που το πρόγραμμα παρακολούθησης προβλέπει λήψη δείγματος στην περίοδο εμφάνισης της βραχυπρόθεσμης ρύπανσης, το δείγμα αυτό μπορεί να εξαιρεθεί και να αντικατασταθεί από ένα πρόσθετο δείγμα, το οποίο θα ληφθεί 7 ημέρες μετά την εξάλειψη του φαινομένου
Σχετικά με τη λειτουργία του λιμανιού συνιστάται η ορθή περιβαλλοντική διαχείριση των αποβλήτων των σκαφών σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία. Επίσης, όσον αφορά τη μείωση του φορτίου θρεπτικών που απορρέει στην παράκτια περιοχή και προέρχεται από γεωργικές δραστηριότητες συνιστάται η εφαρμογή των αρχών του Κώδικα Ορθής Γεωργικής Πρακτικής, η οποία έχει σαν αποτέλεσμα τη μείωση των εφαρμοζόμενων ποσοτήτων λιπασμάτων.
Γενικά συνιστάται η αποφυγή κολύμβησης εντός των λιμανιών, των μόνιμων αγκυροβολίων και των ναυπηγείων, 200 μ. εκατέρωθεν από τα στόμια εκβολής των αγωγών εγκαταστάσεων επεξεργασίας λυμάτων, στις εκβολές αγωγών ομβρίων υδάτων μετά από έντονη βροχόπτωση, καθώς και στις εκβολές ρεμάτων συνεχούς ροής.
Στοιχεία επικοινωνίας και πηγές περαιτέρω ενημέρωσης
| Αρμόδια Τοπική Αρχή Δήμος ΧΑΝΙΩΝ Κυδωνίας 29, 73135, Χανιά Κρήτης Τηλέφωνο: 28213-41600,41601,41602 Fax: 28210-93300 www.chania.gr mayor@chania.gr Αρμόδια Κρατική Αρχή ΥΠΕΝ Γενική Γραμματεία Φυσικού Περιβάλλοντος και Υδάτων Λεωφόρος Μεσογείων 119, Αθήνα, Τηλέφωνο: 2131513849, 850, 852 www.ypen.gov.gr ggenvr@ypen.gr info@ypen.gov.gr | Αρμόδια Περιφερειακή Αρχή Αποκεντρωμένη Διοίκηση Κρήτης Δ/νση Υδάτων Κρήτης Ικάρου & Στεργίου Σπανάκη 2, 7107 Ηράκλειο Τηλέφωνο: : 2810 278623 Fax: 2810 278630 http://crete.dasi-ydata.gr/4portal/index.php | Αρμόδια Υγειονομική Υπηρεσία Περιφέρεια Κρήτης Δ/ΝΣΗ ΔΗΜ. ΥΓΕΙΑΣ & ΚΟΙΝ. ΜΕΡΙΜΝΑΣ ΧΑΝΙΩΝ Ηρ. Πολυτεχνείου 11 & Δραγούμη, 73100 Χανιά Τηλέφωνο: 2821344205-2-7 |
| Έκδοση Tαυτότητας | Ημερομηνία | Επόμενη αναθεώρηση |
| R3 | Μάιος 2015 | Σε περίπτωση σημαντικής μεταβολής στην ποιότητα των κολυμβητικών υδάτων ή στο φυσικό περιβάλλον |
Ευρωπαϊκή Επιτροπή - Ποιότητα υδάτων κολύμβησης: ec.europa.eu/environment/water/water-bathing/index_en.html Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος - Κατάσταση υδάτων κολύμβησης:www.eea.europa.eu/themes/water/status-and-monitoring/state-of-bathing-water Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος: Κεντρικό Αποθετήριο Δεδομένων:cdr.eionet.europa.eu/gr/eu/bwd Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας: www.ypen.gov.gr Μητρώο ταυτοτήτων υδάτων κολύμβησης:bathingwaterprofiles.gr/ Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού:www.culture.gov.gr Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία (Ε.Μ.Υ.): www.emy.gr Περιοχές δικτύου Natura 2000: www.ypen.gov.gr/perivallon/viopoikilotita/diktyo-natura-2000/ Ελληνικό Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών:www.hcmr.gr Ελληνικό Κέντρο Βιοτόπων - Υγροτόπων:www.ekby.gr Γαλάζιες σημαίες:www.blueflag.gr ΕΟΤ:gnto.gov.gr Περιφέρεια ΚΡΗΤΗΣ:http://www.pkr.gov.gr/
Το Πρόγραμμα «Ταυτότητες ακτών κολύμβησης» για το έτος 2011 χρηματοδοτήθηκε από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Περιβάλλον & Αειφόρος Ανάπτυξη» (ΕΠΠΕΡΑΑ) του ΕΣΠΑ 2007-2013, με συγχρηματοδότηση από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης.
Για πρόσθετες πληροφορίες και ενημέρωση για το πρόγραμμα και τις κολυμβητικές ακτές της χώρας, υποβολή σχολίων, παρατηρήσεων και ανταλλαγή απόψεων επισκεφτείτε την ηλεκτρονική μας διεύθυνση www.bathingwaterprofiles.gr