 |
| Όνομα Ακτής: Ακταίον |
Κωδικός Ταυτότητας: ELBW149284095 |
| Δήμος Κω |
| Περιφέρεια ΝΟΤΙΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ |
| Αποκεντρωμένη Διοίκηση ΑΙΓΑΙΟΥ |
Εισαγωγή
Η θέσπιση Μητρώου Ταυτοτήτων Υδάτων Κολύμβησης υπαγορεύεται από την Ευρωπαϊκή Οδηγία 2006/7/ΕΚ, σχετικά με τη διαχείριση της ποιότητας των υδάτων κολύμβησης και συνιστά μια καινοτόμο προσέγγιση, με βασικό στόχο την ενημέρωση των πολιτών και την παροχή χρήσιμων στοιχείων για την σύγκριση και την επιλογή ακτών κολύμβησης. Η ταυτότητα των υδάτων κολύμβησης παρέχει πληροφορίες για τις φυσικές και γεωγραφικές συνθήκες της περιοχής της ακτής, για τα υδρολογικά χαρακτηριστικά των υδάτων κολύμβησης, καθώς και για την αξιολόγηση των πιθανών κινδύνων ρύπανσης στην περιοχή.
Συμπληρωματικώς του Μητρώου Ταυτοτήτων, κατά τη διάρκεια της κολυμβητικής περιόδου κάθε έτους (από 1η Ιουνίου έως 31η Οκτωβρίου), διενεργούνται συστηματικές δειγματοληψίες και αναλύσεις μικροβιολογικών και άλλων παραμέτρων, με σκοπό την ποιοτική παρακολούθηση και ταξινόμηση των κολυμβητικών υδάτων.
Περιγραφή Ακτής
Η παραλία Ακταίον βρίσκεται στον Όρμο της Κω, σε κοντινή απόσταση από τη πόλη της Κω (3 χλμ., περίπου, νοτιοανατολικά της). Η παράκτια ζώνη της παραλίας αποτελείται από άμμο και ο θαλάσσιος πυθμένας της είναι αμμώδης με πέτρες και βράχια σε διάφορα σημεία. Η παράκτια ζώνη είναι τροποποιημένη, λόγω της παρουσίας μόνιμων κτισμάτων επί της ακτής καθώς και λόγω των διαμορφωμένων λιμενικών εγκαταστάσεων που χωροθετούνται στο βορειοδυτικό άκρο της και παρατηρείται αραιή δενδρώδης βλάστηση. Στο νοτιοανατολικό άκρο της παραλίας έχει κατασκευαστεί κυματοθραύστης. Η θαλάσσια βιοποικιλότητα περιλαμβάνει κυρίως μαλάκια (πεταλίδες, δίθυρα όστρακα) και φαιοφύκη. Η ακτή βρίσκεται στο κεντρικό τμήμα ενός ανοιχτού κόλπου μήκους 7.200μ. περίπου. Έχει μήκος 180μ., μέσο πλάτος 20μ. και προσανατολισμό βορειοανατολικό. Τα κολυμβητικά ύδατα στα πρώτα μέτρα είναι ρηχά και η κλίση του πυθμένα ήπια, αφού βάθη της τάξης των 5μ. συναντώνται σε απόσταση περίπου ίση με 80μ. από την ακτή. Η πρόσβαση στην παραλία γίνεται οδικώς. Η παραλία είναι οργανωμένη, με ομπρέλες, ξαπλώστρες, ντους, κάδους απορριμμάτων, αναψυκτήρια, εστιατόρια και διευκολύνσεις για θαλάσσια αθλήματα. Η κολύμβηση είναι η κύρια δραστηριότητα επί της ακτής. Ο μέγιστος αριθμός λουομένων εκτιμάται σε 300 άτομα. Βόρεια της παραλίας υπάρχει χώρος για επισκευαστικές δραστηριότητες μικρών σκαφών και δίπλα από αυτόν, μαρίνα. Άλλη δραστηριότητα που αναπτύσσεται στην άμεση περιοχή αφορά στη παρουσία ξενοδοχειακών μονάδων, οι όποιες έχουν θέα την κολυμβητική ακτή και δευτερευόντως σε ορισμένες αγροτικές καλλιέργειες (ελαιώνες). Στο νοτιοανατολικό άκρο της παραλίας εκβάλλει ρέμα διαλείπουσας ροής.
Χρήσεις γης ευρύτερης περιοχής
Στην ευρύτερη περιοχή της ακτής κυριαρχεί η αστική χρήση, οι καλλιεργήσιμες εκτάσεις καθώς και η βιομηχανική και η εμπορική χρήση.
Υπαγωγή - Χαρακτηρισμοί
Η ακτή εντάσσεται στο Υδατικό Σύστημα Νήσοι Αιγαίου (EL14), στην Λεκάνη Απορροής Ποταμού Δωδεκανήσων (EL1438)και στο Παράκτιο Υδατικό Σύστημα «Ακτές Λέρου - Καλύμνου - Β. Κω» (EL1438C0023Ν), του οποίου η οικολογική κατάσταση έχει χαρακτηριστεί ως «Υψηλή», με βάση τα αποτελέσματα της ταξινόμησης, που πραγματοποιήθηκε στην 1η αναθεώρηση των Σχεδίων Διαχείρισης Λεκανών Απορροής Ποταμών (ΣΔΛΑΠ) και την αντίστοιχη Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ) (ΦΕΚ Β 4677/29.12.2017). Στο Υδατικό Σύστημα αντιστοιχεί σταθμός εποπτικής παρακολούθησης που έχει οριστεί στο πλαίσιο εφαρμογής του Άρθρου 8 της Οδηγίας 2000/60/ΕΚ. Στην περιοχή δεν εντοπίστηκαν άλλα υδάτινα σώματα, αναγνωρισμένα στο πλαίσιο της Οδηγίας 2000/60/ΕΚ που να επηρεάζουν την κολυμβητική ακτή.
Ποιότητα κολυμβητικών υδάτων
Η παραλία Ακταίον αναγνωρίσθηκε ως ακτή κολύμβησης το έτος 1995 και έκτοτε παρακολουθείται στο πλαίσιο των ετησίων προγραμμάτων παρακολούθησης της ποιότητας των κολυμβητικών υδάτων, τα οποία πραγματοποιούνται με ευθύνη του Υπουργείου Παραγωγικής Ανασυγκρότησης Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
Από το 2010, η παρακολούθηση και η αξιολόγηση της ποιότητας των υδάτων για τις κολυμβητικές περιόδους πραγματοποιείται σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στην Οδηγία 2006/7/ΕΚ και με συναξιολόγηση των αποτελεσμάτων παρακολούθησης των τελευταίων ετών.
| Σημείο παρακολούθησης | 2019 | 2020 | 2021 | 2022 | |||||
ELBW149284095101 |
Υδρολογικά, μετεωρολογικά χαρακτηριστικά
Το μέσο ετήσιο ύψος βροχόπτωσης στην περιοχή είναι 560 mm, με το μέγιστο και το ελάχιστο μηνιαίο ύψος να είναι αντίστοιχα 123,3mm και 0,1mm. (Ε.Μ.Υ. Μετεωρολογικός Σταθμός Κω, έτη 1958-2001). H επικρατέστερη διεύθυνση ανέμου είναι η βόρεια, ακολουθούμενη από βορειοδυτική και νοτιοανατολική με μικρή ένταση (Ε.Μ.Υ. έτη 1981-2001). Η μέση μηνιαία θερμοκρασία της ατμόσφαιρας κατά την κολυμβητική περίοδο είναι 24oC, με τη μέγιστη μηνιαία θερμοκρασία να καταγράφεται κατά το μήνα Ιούλιο και να είναι της τάξης των 27oC(Ε.Μ.Υ. έτη 1958-2001).
Σημειώνεται ότι η ακτή, εξαιτίας του προσανατολισμού και της μορφολογίας της είναι προστατευμένη από τους επικρατέστερους ανέμους, με εξαίρεση τους βόρειους. Στην περιοχή δεν παρατηρούνται ισχυρά ρεύματα, ούτε έντονα φαινόμενα παλίρροιας.
Πιέσεις
Υγρά απόβλητα
Η πόλη της Κω διαθέτει δίκτυο αποχέτευσης, το οποίο καλύπτει το σύνολό της και εξυπηρετείται από την Εγκατάσταση Επεξεργασίας Λυμάτων (ΕΕΛ) της Κω, η οποία έχει σχεδιαστεί για ισοδύναμο πληθυσμό 48.000 κατοίκους. Η ΕΕΛ, για το μεγαλύτερο ποσοστό των λυμάτων που δέχεται, πραγματοποιεί δευτεροβάθμια επεξεργασία με απομάκρυνση θρεπτικών και απολύμανση. Η διάθεση των επεξεργασμένων λυμάτων γίνεται μέσω υποθαλάσσιου αγωγού, μήκους 330μ., η εκβολή του οποίου εντοπίζεται στη θαλάσσια περιοχή που βρίσκεται σε απόσταση 1.500μ. περίπου νότια του Ακρωτηρίου Ψαλίδι. Στο υπόλοιπο (μικρό) ποσοστό των λυμάτων πραγματοποιείται τριτοβάθμια επεξεργασία και ως μέθοδος διάθεσης εφαρμόζεται η επαναχρησιμοποίηση για άρδευση παρακείμενων περιοχών.
Λιμάνια/Μαρίνες
Στο βορειοδυτικό άκρο της ακτής, σε απόσταση περίπου 200μ. από την περιοχή κολύμβησης, υπάρχει μαρίνα. Οι απορρίψεις των μικρών σκαφών που προσεγγίζουν την παραλία και περιλαμβάνουν αστικά απόβλητα και απορρίμματα καθώς επίσης και η πιθανή διαρροή πετρελαίου από σκάφη με ελλιπή συντήρηση αποτελούν δυνητικές πηγές ρύπανσης.
Εκβολές ποταμών, ρεμάτων-εκβάλλοντες αγωγοί
Στο βορειοδυτικό άκρο της ακτής εντοπίζεται η εκβολή ρέματος διαλείπουσας ροής το οποίο έχει διαμορφωθεί ως πλακοσκεπής οχετός ομβρίων και, δυνητικώς, μεταφέρει ρυπαντικό φορτίο από τον αραιό αστικό ιστό που βρίσκεται ανάντη της ακτής και συγκεκριμένα από τις επιφανειακές απορροές των δρόμων και των χώρων στάθμευσης. Παρά ταύτα, λόγω της ιδιαίτερα αραιής αστικής δόμησης δεν αναμένεται σημαντική επίδραση στην ποιότητα των υδάτων. Επίσης, σε περιπτώσεις έντονης βροχόπτωσης δυνητικά μεταφέρει ρυπαντικό φορτίο από την ευρύτερη περιοχή η οποία χαρακτηρίζεται από ήπια αγροτική δραστηριότητα. Το μεταφερόμενο φορτίο ενδέχεται να περιλαμβάνει αυξημένες συγκεντρώσεις θρεπτικών (κυρίως νιτρικών και φωσφορικών αλάτων) που προέρχονται από τα λιπάσματα και άλλων επικίνδυνων ουσιών που περιέχονται στα φυτοφάρμακα που εφαρμόζονται στις καλλιέργειες. Ωστόσο, ο ήπιος χαρακτήρας της αγροτικής δραστηριότητας της περιοχής οδηγεί στο συμπέρασμα πως η επιβάρυνση της ποιότητας των κολυμβητικών υδάτων είναι ιδιαίτερα περιορισμένη.
Λοιπές πηγές
Η ακτή Ακτάιον είναι ιδιαίτερα δημοφιλής και κατά τους καλοκαιρινούς μήνες συγκεντρώνει μεγάλο αριθμό λουομένων, η παρουσία των οποίων μπορεί να επιβαρύνει την ποιότητα των υδάτων της. Στην παραλία επιτρέπονται τα κατοικίδια ζώα, ο αριθμός και η συχνότητα παρουσίας των οποίων δεν εκτιμάται ότι μπορεί να επιβαρύνει την ακτή. Σε απόσταση λίγων μέτρων από το βορειοανατολικό άκρο της κολυμβητικής ακτής εντοπίζεται χώρος για επισκευαστικές δραστηριότητες μικρών σκαφών. Η μη ορθολογική χρήση λιπαντικών και ορυκτελαίων και η μη απομάκρυνση των παραγόμενων στερεών αποβλήτων, αποτελούν δυνητικές πηγές ρύπανσης.
Αποτελέσματα επιτόπιας επίσκεψης
Κατά την επί τόπου επίσκεψη στην παραλία δεν εντοπίστηκε ύπαρξη πίσσας, λαδιών ή συγκέντρωση στερεών απορριμμάτων. Το νερό ήταν θολό σε αρκετά σημεία. Ωστόσο δεν παρατηρήθηκε συγκέντρωση επιφανειοδραστικών ουσιών (αφροί). Στο μέτωπο της ακτής παρατηρήθηκαν, επίσης, σωροί νεκρών φύλλων θαλασσίων φανερογάμων.
Ευτροφισμός
Η θέση της ακτής εντός κλειστού κόλπου σε συνδυασμό με το μικρό βάθος των υδάτων, συνεπάγεται περιορισμένο ρυθμό ανανέωσης των υδάτων, με αποτέλεσμα τη διαμόρφωση ευνοϊκών συνθηκών για την εμφάνιση του φαινομένου του ευτροφισμού. Ωστόσο, τα ύδατα της ακτής κολύμβησης δεν επηρεάζονται από την απορροή ρυπαντικών φορτίων των κύριων θρεπτικών συστατικών αζώτου και φωσφόρου, τα οποία συμβάλλουν στην ανάπτυξη αλγών και ευνοούν την εξέλιξη φαινομένων ευτροφισμού. Επιπλέον, στα κολυμβητικά ύδατα της ακτής δεν έχουν καταγραφεί περιστατικά ραγδαίας ανάπτυξης αλγών ή φυτοπλαγκτόν και είναι, υπό κανονικές συνθήκες καθαρά κάτι που συνδέεται με χαμηλή παρουσία φυτοπλαγκτόν. Με βάση τα παραπάνω, εκτιμάται χαμηλός βαθμός επικινδυνότητας ανάπτυξης μακροφυκών και φυτοπλαγκτόν στην ακτή.
Διερεύνηση έκτακτων συνθηκών
Σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία των ανέμων και της βροχόπτωσης για την περιοχή, κατά την κολυμβητική περίοδο δεν εμφανίζονται ακραία καιρικά φαινόμενα και, επομένως, δεν αναμένεται ιδιαίτερη επιβάρυνση της θαλάσσιας περιοχής από απορροές ομβρίων ή/και μεταφορά ρύπων λόγω ισχυρών ανέμων. Η έκτακτη συνθήκη κατά την οποία δύναται να επιβαρυνθεί η ποιότητα των υδάτων της ακτής περιλαμβάνει τη συγκέντρωση αυξημένου αριθμού λουομένων.
Μέτρα αντιμετώπισης
Σε περίπτωση έκτακτου περιστατικού ρύπανσης των υδάτων ή επιβάρυνσης του περιβάλλοντος της ακτής κολύμβησης, ενεργοποιείται μηχανισμός έγκαιρης προειδοποίησης για την πρόληψη και την ασφάλεια των λουομένων. Ο αρμόδιος φορέας διαχείρισης τέτοιων καταστάσεων είναι ο Δήμος Κω.
Στις επανορθωτικές ενέργειες περιλαμβάνονται:
- Ενημέρωση του κοινού για την ρύπανση και την εκτιμώμενη διάρκεια αυτής.
- Έκδοση απόφασης προσωρινής διακοπής της κολύμβησης (εάν κριθεί απαραίτητο από τις αρμόδιες Υπηρεσίες).
- Συνέχιση της παρακολούθησης των υδάτων, σύμφωνα με το αντίστοιχο πρόγραμμα παρακολούθησης που εφαρμόζεται στο πλαίσιο της Οδηγίας 2006/7/Ε.Κ., και λήψη πρόσθετου δείγματος, προκειμένου να επιβεβαιωθεί ότι το περιστατικό έχει λήξει. Σε περίπτωση που το πρόγραμμα παρακολούθησης προβλέπει λήψη δείγματος στην περίοδο εμφάνισης της βραχυπρόθεσμης ρύπανσης, το δείγμα αυτό μπορεί να εξαιρεθεί και να αντικατασταθεί από ένα πρόσθετο δείγμα, το οποίο θα ληφθεί 7 ημέρες μετά την εξάλειψη του φαινομένου
Σχετικά με τη λειτουργία της μαρίνας συνιστάται η ορθή περιβαλλοντική διαχείριση των αποβλήτων των σκαφών σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία.Όσον αφορά στη λειτουργία του χώρου για επισκευαστικές δραστηριότητες μικρών σκαφών, συνιστάται η λήψη κατάλληλων προληπτικών μέτρων και η τήρηση των Περιβαλλοντικών Όρων σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις.
Γενικά συνιστάται η αποφυγή κολύμβησης εντός των λιμανιών, των μόνιμων αγκυροβολίων και των ναυπηγείων, 200 μ. εκατέρωθεν από τα στόμια εκβολής των αγωγών εγκαταστάσεων επεξεργασίας λυμάτων, στις εκβολές αγωγών ομβρίων υδάτων μετά από έντονη βροχόπτωση, καθώς και στις εκβολές ρεμάτων συνεχούς ροής.
Στοιχεία επικοινωνίας και πηγές περαιτέρω ενημέρωσης
| Αρμόδια Τοπική Αρχή Δήμος ΚΩ ΑΚΤΗΣ ΚΟΥΝΤΟΥΡΙΩΤΟΥ 7, 85300 ΚΩΣ Τηλέφωνο: 22423-60400 Fax: 22420-23320 www.kos.gr kos_mayor@kos.gr Αρμόδια Κρατική Αρχή ΥΠΕΝ Γενική Γραμματεία Φυσικού Περιβάλλοντος και Υδάτων Λεωφόρος Μεσογείων 119, Αθήνα, Τηλέφωνο: 2131513849, 850, 852 www.ypen.gov.gr ggenvr@ypen.gr info@ypen.gov.gr | Αρμόδια Περιφερειακή Αρχή Αποκεντρωμένη Διοίκηση Αιγαίου Δ/νση Υδάτων Νοτ. Αιγαίου Σάκη Καράγιωργα, 84100 Ερμούπολη Σύρος Τηλέφωνο: : 22810 98815 Fax: 22810 98815 http://naigaio.dasi-ydata.gr/4portal/index.php | Αρμόδια Υγειονομική Υπηρεσία Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου Δ/ΝΣΗ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΓΕΙΑΣ ΔΩΔΕΚΑΝΗΣΟΥ Ερυθρού Σταυρού 12, 86100 Ρόδος Τηλέφωνο: 2241364400 |
| Έκδοση Tαυτότητας | Ημερομηνία | Επόμενη αναθεώρηση |
| R3 | Μάιος 2015 | Σε περίπτωση σημαντικής μεταβολής στην ποιότητα των κολυμβητικών υδάτων ή στο φυσικό περιβάλλον |
Ευρωπαϊκή Επιτροπή - Ποιότητα υδάτων κολύμβησης: ec.europa.eu/environment/water/water-bathing/index_en.html Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος - Κατάσταση υδάτων κολύμβησης:www.eea.europa.eu/themes/water/status-and-monitoring/state-of-bathing-water Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος: Κεντρικό Αποθετήριο Δεδομένων:cdr.eionet.europa.eu/gr/eu/bwd Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας: www.ypen.gov.gr Μητρώο ταυτοτήτων υδάτων κολύμβησης:bathingwaterprofiles.gr/ Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού:www.culture.gov.gr Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία (Ε.Μ.Υ.): www.emy.gr Περιοχές δικτύου Natura 2000: www.ypen.gov.gr/perivallon/viopoikilotita/diktyo-natura-2000/ Ελληνικό Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών:www.hcmr.gr Ελληνικό Κέντρο Βιοτόπων - Υγροτόπων:www.ekby.gr Γαλάζιες σημαίες:www.blueflag.gr ΕΟΤ:gnto.gov.gr Περιφέρεια ΝΟΤΙΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ:http://www.pnai.gov.gr/
Το Πρόγραμμα «Ταυτότητες ακτών κολύμβησης» για το έτος 2011 χρηματοδοτήθηκε από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Περιβάλλον & Αειφόρος Ανάπτυξη» (ΕΠΠΕΡΑΑ) του ΕΣΠΑ 2007-2013, με συγχρηματοδότηση από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης.
Για πρόσθετες πληροφορίες και ενημέρωση για το πρόγραμμα και τις κολυμβητικές ακτές της χώρας, υποβολή σχολίων, παρατηρήσεων και ανταλλαγή απόψεων επισκεφτείτε την ηλεκτρονική μας διεύθυνση www.bathingwaterprofiles.gr