 |
| Όνομα Ακτής: Φάρος |
Κωδικός Ταυτότητας: ELBW149259060 |
| Δήμος Ικαρίας |
| Περιφέρεια ΒΟΡΕΙΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ |
| Αποκεντρωμένη Διοίκηση ΑΙΓΑΙΟΥ |
Εισαγωγή
Η θέσπιση Μητρώου Ταυτοτήτων Υδάτων Κολύμβησης υπαγορεύεται από την Ευρωπαϊκή Οδηγία 2006/7/ΕΚ, σχετικά με τη διαχείριση της ποιότητας των υδάτων κολύμβησης και συνιστά μια καινοτόμο προσέγγιση, με βασικό στόχο την ενημέρωση των πολιτών και την παροχή χρήσιμων στοιχείων για την σύγκριση και την επιλογή ακτών κολύμβησης. Η ταυτότητα των υδάτων κολύμβησης παρέχει πληροφορίες για τις φυσικές και γεωγραφικές συνθήκες της περιοχής της ακτής, για τα υδρολογικά χαρακτηριστικά των υδάτων κολύμβησης, καθώς και για την αξιολόγηση των πιθανών κινδύνων ρύπανσης στην περιοχή.
Συμπληρωματικώς του Μητρώου Ταυτοτήτων, κατά τη διάρκεια της κολυμβητικής περιόδου κάθε έτους (από 1η Ιουνίου έως 31η Οκτωβρίου), διενεργούνται συστηματικές δειγματοληψίες και αναλύσεις μικροβιολογικών και άλλων παραμέτρων, με σκοπό την ποιοτική παρακολούθηση και ταξινόμηση των κολυμβητικών υδάτων.
Περιγραφή Ακτής
Η παραλία Φάρος βρίσκεται στο ανατολικό άκρο της Νήσου Ικαρία, στον Όρμο Γλυφάδι, σε απόσταση 10 χλμ. από την πρωτεύουσα του νησιού, τον Άγιο Κήρυκο. Η παράκτια ζώνη της παραλίας και ο θαλάσσιος πυθμένας της καλύπτονται από βότσαλο. Σε ορισμένα σημεία του θαλάσσιου πυθμένα, εντοπίζονται βράχια. Η παράκτια ζώνη είναι τροποποιημένη με βλάστηση από αλμυρίκια, τα οποία προσφέρουν φυσική σκίαση στην ακτή. Η τροποποίηση της εν λόγω ακτής, έγκειται στην παρουσία μόνιμων κτισμάτων επάνω στην παραλία (αναψυκτήρια, εστιατόρια και οικίες). Τα εστιατόρια και τα αναψυκτήρια διαθέτουν ξύλινες πλατφόρμες για τραπεζοκαθίσματα. Μπροστά από τον οικισμό υπάρχει δρόμος που καταλήγει στην ακτή, χώρος στάθμευσης αυτοκινήτων και μόλος από σκυρόδεμα. Στο δυτικό τμήμα της ακτής υπάρχουν δύο ακόμα μικροί μόλοι ένας από σκυρόδεμα και ένας ξύλινος. Η θαλάσσια βιοποικιλότητα περιλαμβάνει κυρίως μαλάκια (πεταλίδες, δίθυρα όστρακα), αρθρόποδα (καβούρια), εχινόδερμα (αχινοί), μακροφύκη και χλωροφύκη. Το μήκος της ακτής είναι 1.500μ., το μέσο πλάτος της 10μ. και έχει νότιο προσανατολισμό. Τα κολυμβητικά ύδατα στα πρώτα μέτρα παρουσιάζουν βάθος κανονικό, με ήπια κλίση πυθμένα (σε απόσταση 360μ. από την ακτή, το βάθος προσεγγίζει τα 5μ.). Η πρόσβαση στην παραλία γίνεται μέσω του κεντρικού δρόμου που συνδέει τον Άγιο Κήρυκο με το αεροδρόμιο του νησιού. Το ανατολικό τμήμα της ακτής είναι οργανωμένο με ξαπλώστρες, ομπρέλες και ντους. Οι λουόμενοι δύνανται να καλύψουν τις βασικές τους ανάγκες από τα εστιατόρια και τα αναψυκτήρια που βρίσκονται τόσο κατά μήκος της ακτής, όσο και στον ομώνυμο οικισμό που εκτείνεται στα ανάντη. Η κολύμβηση είναι η κύρια δραστηριότητα επί της ακτής, ενώ παρέχεται και εξοπλισμός για την πραγματοποίηση θαλάσσιων αθλημάτων. Σε κοντινή απόσταση στην θάλασσα περνούν αλιευτικά σκάφη και πλοία της γραμμής. Ο μέγιστος αριθμός λουομένων εκτιμάται σε 300 άτομα. Η άμεση περιοχή γύρω από την ακτή είναι οικιστική με τουριστική δραστηριότητα που περιλαμβάνει ξενοδοχεία, ενοικιαζόμενα δωμάτια, και χώρους εστίασης. Στην άμεση περιοχή, σημαντική, επίσης, έκταση καταλαμβάνουν οι καλλιεργήσιμες εκτάσεις. Στην παραλία εντοπίζονται δύο ρέματα διαλείπουσας ροής.
Χρήσεις γης ευρύτερης περιοχής
Στην ευρύτερη περιοχή της ακτής η γη καλύπτεται κυρίως από καλλιέργειες, από βοσκότοπους καθώς και από εκτάσεις με χαμηλή βλάστηση. Βόρεια της εν λόγω παραλίας, σε απόσταση 500 μέτρων περίπου, εκτείνονται οι εγκαταστάσεις του αερολιμένα του νησιού.
Υπαγωγή - Χαρακτηρισμοί
Η ακτή εντάσσεται στο Υδατικό Σύστημα Νήσοι Αιγαίου (EL14), στη λεκάνη απορροής τουΠοταμού Ανατολικού Αιγαίου (EL1436) και στο Παράκτιο Υδατικό Σύστημα «Ακτές Ικαρίας» (EL1436C0014N), του οποίου η οικολογική κατάσταση έχει χαρακτηριστεί ως «Υψηλή», με βάση τα αποτελέσματα της ταξινόμησης, που πραγματοποιήθηκε στην 1η αναθεώρηση των Σχεδίων Διαχείρισης Λεκανών Απορροής Ποταμών (ΣΔΛΑΠ) και την αντίστοιχη Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ) (ΦΕΚ Β 4677/29.12.2017). Στο Υδατικό Σύστημα αντιστοιχεί σταθμός εποπτικής παρακολούθησης που έχει οριστεί στο πλαίσιο εφαρμογής του Άρθρου 8 της Οδηγίας 2000/60/ΕΚ. Στην περιοχή δεν εντοπίστηκαν άλλα υδάτινα σώματα, αναγνωρισμένα στο πλαίσιο της Οδηγίας 2000/60/ΕΚ που να επηρεάζουν την κολυμβητική ακτή. Η ακτή βρίσκεται εντός περιοχής που έχει χαρακτηριστεί ως περιοχή προστασίας - διατήρησης φυσικού περιβάλλοντος και είναι ενταγμένη στο δίκτυο Natura 2000 με κωδικό GR4120004 και ονομασία “ΙΚΑΡΙΑ - ΦΟΥΡΝΟΙ ΚΑΙ ΠΑΡΑΚΤΙΑ ΖΩΝΗ”.
Ποιότητα κολυμβητικών υδάτων
Η παραλία Φάρος αναγνωρίσθηκε ως ακτή κολύμβησης το έτος 1996 και έκτοτε παρακολουθείται στο πλαίσιο των ετησίων προγραμμάτων παρακολούθησης της ποιότητας των κολυμβητικών υδάτων, τα οποία πραγματοποιούνται με ευθύνη του Υπουργείου Παραγωγικής Ανασυγκρότησης Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
Από το 2010, η παρακολούθηση και η αξιολόγηση της ποιότητας των υδάτων για τις κολυμβητικές περιόδους πραγματοποιείται σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στην Οδηγία 2006/7/ΕΚ και με συναξιολόγηση των αποτελεσμάτων παρακολούθησης των τελευταίων ετών.
| Σημείο παρακολούθησης | 2019 | 2020 | 2021 | 2022 | |||||
ELBW149259060101 |
Υδρολογικά, μετεωρολογικά χαρακτηριστικά
Το μέσο ετήσιο ύψος βροχόπτωσης στην περιοχή είναι 745mm, με το μέγιστο και το ελάχιστο μηνιαίο ύψος να είναι αντίστοιχα 380,4mm και 0,2mm. (Ε.Μ.Υ. Μετεωρολογικός Σταθμός Ικαρίας, έτη 1981-2002). H επικρατέστερη διεύθυνση ανέμου είναι η βόρεια, ακολουθούμενη από βορειοανατολική και νότια με μικρή ή μέση ένταση (Ε.Μ.Υ. έτη 1980-1994). Η μέση μηνιαία θερμοκρασία της ατμόσφαιρας κατά την κολυμβητική περίοδο είναι 25oC, με τη μέγιστη μηνιαία θερμοκρασία να καταγράφεται κατά τους μήνες Ιούλιο και Αύγουστο και να είναι της τάξης των 29oC(Ε.Μ.Υ. έτη 1980-1995).
Σημειώνεται ότι η ακτή, εξαιτίας του προσανατολισμού και της μορφολογίας της είναι προστατευμένη από τους επικρατέστερους ανέμους, με εξαίρεση τους νότιους. Στην περιοχή δεν παρατηρούνται ισχυρά ρεύματα, ούτε έντονα φαινόμενα παλίρροιας.
Πιέσεις
Λοιπές πηγές
Στην παραλία επιτρέπονται τα κατοικίδια ζώα, ο αριθμός και η συχνότητα παρουσίας των οποίων δεν εκτιμάται ότι μπορεί να επιβαρύνει την ακτή. Στην άμεση περιοχή της ακτής εντοπίζεται ο Κρατικός Αερολιμένας Ικαρίας, η παρουσία του οποίου μπορεί να αποτελέσει πηγή οπτικής και ακουστικής ρύπανσης σε περιπτώσεις αυξημένης κίνησης αεροσκαφών.
Αποτελέσματα επιτόπιας επίσκεψης
Κατά την επί τόπου επίσκεψη στην παραλία δεν εντοπίστηκε ύπαρξη πίσσας, λαδιών ή στερεών απορριμμάτων. Γενικώς, το νερό ήταν διαυγές και καθαρό, με εξαίρεση 2-3 σημεία όπου παρατηρήθηκε περιορισμένη συγκέντρωση επιφανειοδραστικών ουσιών (αφροί).
Ευτροφισμός
Στα κολυμβητικά ύδατα της ακτής δεν έχουν καταγραφεί περιστατικά ραγδαίας ανάπτυξης αλγών ή φυτοπλαγκτόν. Τα ύδατα της ακτής κολύμβησης δεν επηρεάζονται από την απορροή ρυπαντικών φορτίων των κύριων θρεπτικών συστατικών αζώτου και φωσφόρου, τα οποία συμβάλλουν στην ανάπτυξη αλγών και ευνοούν την εξέλιξη φαινομένων ευτροφισμού. Η θέση της ακτής (εντός ανοιχτού κόλπου) σε συνδυασμό με το κανονικό βάθος των υδάτων και τα επικρατούντα θαλάσσια ρεύματα στην περιοχή εξασφαλίζουν μεγάλο ρυθμό ανανέωσης των υδάτων, με αποτέλεσμα τη διαμόρφωση δυσμενών συνθηκών για την εμφάνιση του φαινόμενου του ευτροφισμού. Τα κολυμβητικά ύδατα της ακτής είναι, υπό κανονικές συνθήκες διαυγή και καθαρά κάτι που συνδέεται με χαμηλή παρουσία φυτοπλαγκτόν. Με βάση τα παραπάνω εκτιμάται χαμηλός βαθμός επικινδυνότητας ανάπτυξης μακροφυκών και φυτοπλαγκτόν στην ακτή.
Διερεύνηση έκτακτων συνθηκών
Σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία των ανέμων και της βροχόπτωσης για την περιοχή, κατά την κολυμβητική περίοδο δεν εμφανίζονται ακραία καιρικά φαινόμενα και, επομένως, δεν αναμένεται ιδιαίτερη επιβάρυνση της θαλάσσιας περιοχής από απορροές ομβρίων ή/και μεταφορά ρύπων λόγω ισχυρών ανέμων.
Μέτρα αντιμετώπισης
Σε περίπτωση έκτακτου περιστατικού ρύπανσης των υδάτων ή επιβάρυνσης του περιβάλλοντος της ακτής κολύμβησης, ενεργοποιείται μηχανισμός έγκαιρης προειδοποίησης για την πρόληψη και την ασφάλεια των λουομένων. Ο αρμόδιος φορέας διαχείρισης τέτοιων καταστάσεων είναι ο Δήμος Ικαρίας.
Στις επανορθωτικές ενέργειες περιλαμβάνονται:
- Ενημέρωση του κοινού για την ρύπανση και την εκτιμώμενη διάρκεια αυτής.
- Έκδοση απόφασης προσωρινής διακοπής της κολύμβησης (εάν κριθεί απαραίτητο από τις αρμόδιες Υπηρεσίες).
- Συνέχιση της παρακολούθησης των υδάτων, σύμφωνα με το αντίστοιχο πρόγραμμα παρακολούθησης που εφαρμόζεται στο πλαίσιο της Οδηγίας 2006/7/Ε.Κ., και λήψη πρόσθετου δείγματος, προκειμένου να επιβεβαιωθεί ότι το περιστατικό έχει λήξει. Σε περίπτωση που το πρόγραμμα παρακολούθησης προβλέπει λήψη δείγματος στην περίοδο εμφάνισης της βραχυπρόθεσμης ρύπανσης, το δείγμα αυτό μπορεί να εξαιρεθεί και να αντικατασταθεί από ένα πρόσθετο δείγμα, το οποίο θα ληφθεί 7 ημέρες μετά την εξάλειψη του φαινομένου
Γενικά συνιστάται η αποφυγή κολύμβησης εντός των λιμανιών, των μόνιμων αγκυροβολίων και των ναυπηγείων, 200 μ. εκατέρωθεν από τα στόμια εκβολής των αγωγών εγκαταστάσεων επεξεργασίας λυμάτων, στις εκβολές αγωγών ομβρίων υδάτων μετά από έντονη βροχόπτωση, καθώς και στις εκβολές ρεμάτων συνεχούς ροής.
Στοιχεία επικοινωνίας και πηγές περαιτέρω ενημέρωσης
| Αρμόδια Τοπική Αρχή Δήμος ΙΚΑΡΙΑΣ ΑΓΙΟΣ ΚΗΡΥΚΟΣ, 83300, ΙΚΑΡΙΑ Τηλέφωνο: 22753-50400-1 Fax: 22750-22215,22750-22202 dik-dimarxos@otenet.gr Αρμόδια Κρατική Αρχή ΥΠΕΝ Γενική Γραμματεία Φυσικού Περιβάλλοντος και Υδάτων Λεωφόρος Μεσογείων 119, Αθήνα, Τηλέφωνο: 2131513849, 850, 852 www.ypen.gov.gr ggenvr@ypen.gr info@ypen.gov.gr | Αρμόδια Περιφερειακή Αρχή Αποκεντρωμένη Διοίκηση Αιγαίου Δ/νση Υδάτων Βορ. Αιγαίου Κουντουριώτη 79, 8100 Μυτιλήνη Τηλέφωνο: : 22510 37705 Fax: 22510 37258 http://baigaio.dasi-ydata.gr/4portal/index.php pvadyp@otenet.gr | Αρμόδια Υγειονομική Υπηρεσία Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου Δ/ΝΣΗ ΔΗΜ. ΥΓΕΙΑΣ & ΚΟΙΝ. ΜΕΡΙΜΝΑΣ ΣΑΜΟΥ Δερβενακίων & Αλέξη 1, 83100 Σάμος Τηλέφωνο: 2273353440-45 |
| Έκδοση Tαυτότητας | Ημερομηνία | Επόμενη αναθεώρηση |
| R3 | Μάιος 2015 | Σε περίπτωση σημαντικής μεταβολής στην ποιότητα των κολυμβητικών υδάτων ή στο φυσικό περιβάλλον |
Ευρωπαϊκή Επιτροπή - Ποιότητα υδάτων κολύμβησης: ec.europa.eu/environment/water/water-bathing/index_en.html Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος - Κατάσταση υδάτων κολύμβησης:www.eea.europa.eu/themes/water/status-and-monitoring/state-of-bathing-water Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος: Κεντρικό Αποθετήριο Δεδομένων:cdr.eionet.europa.eu/gr/eu/bwd Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας: www.ypen.gov.gr Μητρώο ταυτοτήτων υδάτων κολύμβησης:bathingwaterprofiles.gr/ Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού:www.culture.gov.gr Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία (Ε.Μ.Υ.): www.emy.gr Περιοχές δικτύου Natura 2000: www.ypen.gov.gr/perivallon/viopoikilotita/diktyo-natura-2000/ Ελληνικό Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών:www.hcmr.gr Ελληνικό Κέντρο Βιοτόπων - Υγροτόπων:www.ekby.gr Γαλάζιες σημαίες:www.blueflag.gr ΕΟΤ:gnto.gov.gr Περιφέρεια ΒΟΡΕΙΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ:http://www.pvaigaiou.gov.gr/web/guest/home
Το Πρόγραμμα «Ταυτότητες ακτών κολύμβησης» για το έτος 2011 χρηματοδοτήθηκε από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Περιβάλλον & Αειφόρος Ανάπτυξη» (ΕΠΠΕΡΑΑ) του ΕΣΠΑ 2007-2013, με συγχρηματοδότηση από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης.
Για πρόσθετες πληροφορίες και ενημέρωση για το πρόγραμμα και τις κολυμβητικές ακτές της χώρας, υποβολή σχολίων, παρατηρήσεων και ανταλλαγή απόψεων επισκεφτείτε την ηλεκτρονική μας διεύθυνση www.bathingwaterprofiles.gr