Όνομα Ακτής: Περιγιάλι
	Κωδικός Ταυτότητας: ELBW119012009
	Δήμος Καβάλας
	Περιφέρεια ΑΝ. ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ & ΘΡΑΚΗΣ
	Αποκεντρωμένη Διοίκηση ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ – ΘΡΑΚΗΣ

Εισαγωγή

Η θέσπιση Μητρώου Ταυτοτήτων Υδάτων Κολύμβησης υπαγορεύεται από την Ευρωπαϊκή Οδηγία 2006/7/ΕΚ, σχετικά με τη διαχείριση της ποιότητας των υδάτων κολύμβησης και συνιστά μια καινοτόμο προσέγγιση, με βασικό στόχο την ενημέρωση των πολιτών και την παροχή χρήσιμων στοιχείων για την σύγκριση και την επιλογή ακτών κολύμβησης. Η ταυτότητα των υδάτων κολύμβησης παρέχει πληροφορίες για τις φυσικές και γεωγραφικές συνθήκες της περιοχής της ακτής, για τα υδρολογικά χαρακτηριστικά των υδάτων κολύμβησης, καθώς και για την αξιολόγηση των πιθανών κινδύνων ρύπανσης στην περιοχή.

Συμπληρωματικώς του Μητρώου Ταυτοτήτων, κατά τη διάρκεια της κολυμβητικής περιόδου κάθε έτους (από 1η Ιουνίου έως 31η Οκτωβρίου), διενεργούνται συστηματικές δειγματοληψίες και αναλύσεις μικροβιολογικών και άλλων παραμέτρων, με σκοπό την ποιοτική παρακολούθηση και ταξινόμηση των κολυμβητικών υδάτων.

Περιγραφή Ακτής

Η παραλία Περιγιάλι τοποθετείται στον Κόλπο Καβάλας, ενώ αποτελεί τμήμα του ευρύτερου ανοικτού όρμου Περιγιάλι (όρμος Σφαγείων), που έχει νότιο προσανατολισμό. Η ακτή έχει μήκος 1.700 μέτρα, ενώ το μέσο πλάτος της είναι 25 μέτρα. Η παράκτια ζώνη είναι τροποποιημένη, λόγω της συνεχούς δόμησης που την περιορίζει κατά πλάτος, ενώ το δυτικό άκρο της ακτής συμπίπτει με ένα λιμενοβραχίονα. Παράλληλα, το χερσαίο τμήμα της ακτής καλύπτεται από άμμο και παρουσιάζει πυκνή ψηλή επιφανειακή βλάστηση (αλμυρίκια, πεύκα, ακακίες). Η θαλάσσια βιοποικιλότητα της ακτής περιλαμβάνει πρωτίστως χλωροφύκη που φύονται στα πρώτα μέτρα του θαλάσσιου πυθμένα και περιορισμένη παρουσία μαλακίων (δίθυρα όστρακα). Ο θαλάσσιος πυθμένας είναι αμμώδης με ήπια κλίση, αφού η ισοβαθής των 5 μέτρων τοποθετείται σε απόσταση της τάξης των 120 μέτρων από την ακτή. Τέλος, τα κολυμβητικά ύδατα είναι αβαθή στα πρώτα μέτρα. Η παραλία δεν είναι εξολοκλήρου οργανωμένη, αλλά μόνο στο ανατολικό τμήμα της. Εκεί υπάρχουν διαθέσιμες υποδομές, όπως ξαπλώστρες, ομπρέλες, κάδοι απορριμμάτων, WC και ντους. Για την εξυπηρέτηση του κοινού λειτουργούν στην περιοχή αναψυκτήρια, ενώ για την ασφάλεια των λουομένων απασχολείται επί της ακτής ναυαγοσωστικό προσωπικό. Η παραλία χρησιμοποιείται κατεξοχήν για κολύμβηση με το μέγιστο αριθμό λουομένων να φθάνει τα 1.200 άτομα. Τέλος, η περιοχή είναι προσβάσιμη οδικώς τόσο με ιδιωτικά μέσα, όσο και με μέσα μαζικής μεταφοράς. Η άμεση περιοχή γύρω από την παραλία καλύπτεται στο μεγαλύτερο μέρος της από αστική δόμηση, η οποία περιλαμβάνει οικιστική ανάπτυξη, μεταποιητικές δραστηριότητες και έργα υποδομής (οδικό δίκτυο). Επιπλέον, αξίζει να αναφερθεί πως στο κεντρικό τμήμα της ακτής εντοπίζονται τρία σημεία εκβολής χειμάρρων, ενώ στο δυτικό άκρο της λειτουργεί μικρό αλιευτικό καταφύγιο.

Χρήσεις γης ευρύτερης περιοχής

Η ευρύτερη περιοχή χαρακτηρίζεται από την αστική περιοχή της Καβάλας. Βορειότερα της περιοχής κολύμβησης και των δομημένων εκτάσεων επικρατούν θαμνώδεις, φυσικές περιοχές. Τέλος, σημειώνεται πως η αγροτική χρήση της περιοχής είναι ιδιαίτερα περιορισμένη.

Υπαγωγή - Χαρακτηρισμοί

Η ακτή εντάσσεται στο Υδατικό Σύστημα Αν. Μακεδονία (EL11), στην Λεκάνη Απορροής Ποταμού Στρύμονα (EL1106) και στο Παράκτιο Υδατικό Σύστημα «Δυτ. Κόλπος Καβάλας» (EL1106C0004N), του οποίου η οικολογική κατάσταση έχει χαρακτηριστεί ως «Μέτρια», με βάση τα αποτελέσματα της ταξινόμησης, που πραγματοποιήθηκε στην 1η αναθεώρηση των Σχεδίων Διαχείρισης Λεκανών Απορροής Ποταμών (ΣΔΛΑΠ) και την αντίστοιχη Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ) (ΦΕΚ Β 4679/29.12.2017). Στο Υδατικό Σύστημα αντιστοιχεί σταθμός επιχειρησιακής παρακολούθησης που έχει οριστεί στο πλαίσιο εφαρμογής του Άρθρου 8 της Οδηγίας 2000/60/ΕΚ. Στην περιοχή δεν εντοπίστηκαν άλλα υδάτινα σώματα που να επηρεάζουν την κολυμβητική ακτή.

Ποιότητα κολυμβητικών υδάτων

Η παραλία Περιγιάλι αναγνωρίσθηκε ως ακτή κολύμβησης το έτος 1991 και έκτοτε παρακολουθείται στο πλαίσιο των ετησίων προγραμμάτων παρακολούθησης της ποιότητας των κολυμβητικών υδάτων, τα οποία πραγματοποιούνται με ευθύνη του Υπουργείου Παραγωγικής Ανασυγκρότησης Περιβάλλοντος και Ενέργειας.

Από το 2010, η παρακολούθηση και η αξιολόγηση της ποιότητας των υδάτων για τις κολυμβητικές περιόδους πραγματοποιείται σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στην Οδηγία 2006/7/ΕΚ και με συναξιολόγηση των αποτελεσμάτων παρακολούθησης των τελευταίων ετών.

Η ακτή έλαβε για το έτος 2014 το βραβείο της Γαλάζιας Σημαίας καλύπτοντας κριτήρια που, συμπληρωματικά με την ποιότητα των υδάτων κολύμβησης και την καθαρότητα της ακτής, σχετίζονται με την οργάνωση της ακτής, την ασφάλεια των επισκεπτών και την προστασία της φύσης.

Υδρολογικά, μετεωρολογικά χαρακτηριστικά

Το μέσο ετήσιο ύψος βροχόπτωσης στην περιοχή είναι 576 mm. με το μέγιστο και το ελάχιστο μηνιαίο ύψος να είναι αντίστοιχα 497,1mm και 0,1mm. (Ε.Μ.Υ. Μετεωρολογικός Σταθμός Καβάλας,). H επικρατέστερη διεύθυνση ανέμου είναι η νοτιοανατολική, ακολουθούμενη από νότια και βορειοδυτική με μικρή ή μέση ένταση (Ε.Μ.Υ. έτη 1956-1984). Η μέση μηνιαία θερμοκρασία της ατμόσφαιρας κατά την κολυμβητική περίοδο είναι 22^oC, με τη μέγιστη μηνιαία θερμοκρασία να καταγράφεται κατά το μήνα Ιούλιο και να είναι της τάξης των 28^oC(Ε.Μ.Υ. έτη 1984-2003).

Η ακτή είναι εκτεθειμένη στους ανέμους νότιας και νοτιοανατολικής διεύθυνσης που επικρατούν στην περιοχή. Παρ' όλα αυτά, η μικρή ή μέση ένταση με την οποία πνέουν συνήθως οι εν λόγω άνεμοι οδηγεί στο συμπέρασμα πως σπάνια αναμένεται εμφάνιση αξιόλογου κυματισμού επί της ακτής. Ωστόσο, σε περίπτωση ισχυρών νότιων ανέμων ο κυματισμός στα ανοιχτά της ακτής φθάνει τα 5 μέτρα. Τέλος, σημειώνεται στην περιοχή δεν παρατηρούνται έντονα φαινόμενα παλίρροιας, ούτε ισχυρά θαλάσσια ρεύματα.

Πιέσεις

Υγρά απόβλητα

Η πόλη της Καβάλας διαθέτει δίκτυο αποχέτευσης, το οποίο καλύπτει το σύνολο της περιοχής και εξυπηρετείται από την Εγκατάσταση Επεξεργασίας Λυμάτων (ΕΕΛ) Καβάλας, η οποία έχει σχεδιαστεί για ισοδύναμο πληθυσμό 96.000 κατοίκους. Η ΕΕΛ περιλαμβάνει τριτοβάθμια επεξεργασία με απομάκρυνση θρεπτικών, ενώ η διάθεση των επεξεργασμένων λυμάτων γίνεται σε παρακείμενη της ακτής θαλάσσια περιοχή, σε βάθος 28 μέτρων και μέσω υποθαλάσσιου αγωγού μήκους 450 μέτρων.

Λιμάνια/Μαρίνες

Στο δυτικό άκρο της ακτής, σε απόσταση περίπου 50 μέτρων από την περιοχή κολύμβησης, λειτουργεί μικρό αλιευτικό καταφύγιο. Οι απορρίψεις των σκαφών που προσεγγίζουν την παραλία και περιλαμβάνουν αστικά απόβλητα και απορρίμματα, καθώς επίσης και η πιθανή διαρροή πετρελαίου από σκάφη με ελλιπή συντήρηση αποτελούν δυνητικές πηγές ρύπανσης.

Εκβολές ποταμών, ρεμάτων-εκβάλλοντες αγωγοί

Στο δυτικό άκρο και στο μέσο περίπου της ακτής εντοπίζεται η εκβολή δύο ρεμάτων, εκ των οποίων μόνο αυτό που εκβάλλει στα δυτικά παρουσιάζει συνεχή ροή. Τα ρέματα δυνητικώς μεταφέρουν ρυπαντικό φορτίο από την αστική περιοχή που βρίσκεται ανάντη της ακτής. Οι επιφανειακές απορροές από το οδικό δίκτυο και τους χώρους στάθμευσης των οχημάτων είναι δυνατόν να είναι επιβαρυμένες με τοξικές ουσίες (πετρελαιοειδή, βαρέα μέταλλα κ.α) και στερεά απορρίμματα. Στο μέσον της ακτής εντοπίστηκε η εκβολή αγωγών μεταφοράς ομβρίων. Οι αγωγοί είναι μικρής παροχετευτικής δυνατότητας και μεταφέρουν απορροές που συγκεντρώνονται στις παρακείμενες αστικές περιοχές. Συνεπώς, εκτιμάται πως η επιβάρυνση της ποιότητας των κολυμβητικών υδάτων δεν είναι σημαντική.

Λοιπές πηγές

Ο αυξημένος αριθμός λουομένων που συγκεντρώνεται στην παραλία και τη χρησιμοποιεί για κολύμβηση αποτελεί δυνητική πηγή ρύπανσης της ακτής. Κατοικίδια ζώα επιτρέπονται στην παραλία, ο αριθμός τους όμως και η συχνότητα παρουσίας τους είναι τέτοια που δεν αξιολογούνται ως σημαντική πηγή ρύπανσης.

Αποτελέσματα επιτόπιας επίσκεψης

Κατά την επί τόπου επίσκεψη στην παραλία δεν εντοπίστηκε ύπαρξη πίσσας ή λαδιών. Αντιθέτως, στο ανατολικό άκρο της παραλίας παρατηρήθηκε περιορισμένη συγκέντρωση επιφανειοδραστικών ουσιών (αφροί). Τα ύδατα κολύμβησης ήταν διαυγή στο μεγαλύτερο μέρος της παραλίας. Εξαίρεση αποτελεί το δυτικό τμήμα που συμπίπτει με την εκβολή ρέματος και παρουσιάζει αυξημένη θολερότητα και πυκνή βλάστηση χλωροφυκών, τα οποία αποτελούν δείκτη κακής ποιότητας των υδάτων.

Ευτροφισμός

Αν και το μικρό βάθος των υδάτων αποτελεί παράγοντα ευνοϊκό για την εμφάνιση του φαινόμενου του ευτροφισμού, η θέση της ακτής εντός ανοιχτού κόλπου εξασφαλίζει ικανοποιητικό ρυθμό ανανέωσης των υδάτων. Επιπρόσθετα, η ακτή δεν επηρεάζεται από την απορροή ρυπαντικών φορτίων των κύριων θρεπτικών συστατικών αζώτου και φωσφόρου, τα οποία συμβάλλουν στην ανάπτυξη αλγών και ευνοούν την εξέλιξη φαινομένων ευτροφισμού. Τέλος, τα ύδατα της ακτής είναι υπό κανονικές συνθήκες διαυγή, ενώ σημειώνεται πως στην ακτή δεν έχουν καταγραφεί συστηματικά περιστατικά ραγδαίας ανάπτυξης αλγών ή φυτοπλαγκτόν. Με βάση τα παραπάνω εκτιμάται χαμηλός βαθμός επικινδυνότητας ανάπτυξης μακροφυκών και φυτοπλαγκτόν στην ακτή.

Διερεύνηση έκτακτων συνθηκών

Σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία των ανέμων και της βροχόπτωσης για την περιοχή, κατά την κολυμβητική περίοδο δεν εμφανίζονται ακραία καιρικά φαινόμενα και, επομένως, δεν αναμένεται ιδιαίτερη επιβάρυνση της θαλάσσιας περιοχής από απορροές ομβρίων ή μεταφορά ρύπων λόγω ισχυρών ανέμων. Οι έκτακτες συνθήκες κατά τις οποίες δύναται να επιβαρυνθεί η ποιότητα των υδάτων της ακτής περιλαμβάνουν αύξηση της συγκέντρωσης του αριθμού λουομένων ή αστοχία της παρακείμενης Εγκατάστασης Επεξεργασίας Λυμάτων.

Μέτρα αντιμετώπισης

Σε περίπτωση έκτακτου περιστατικού ρύπανσης των υδάτων ή επιβάρυνσης του περιβάλλοντος της ακτής κολύμβησης, ενεργοποιείται μηχανισμός έγκαιρης προειδοποίησης για την πρόληψη και την ασφάλεια των λουομένων.
Ο αρμόδιος φορέας διαχείρισης τέτοιων καταστάσεων είναι ο Δήμος Καβάλας.
Στις επανορθωτικές ενέργειες περιλαμβάνονται:

• Ενημέρωση του κοινού για την ρύπανση και την εκτιμώμενη διάρκεια αυτής.
• Έκδοση απόφασης προσωρινής διακοπής της κολύμβησης (εάν κριθεί απαραίτητο από τις αρμόδιες Υπηρεσίες).
• Συνέχιση της παρακολούθησης των υδάτων, σύμφωνα με το αντίστοιχο πρόγραμμα παρακολούθησης που εφαρμόζεται στο πλαίσιο της Οδηγίας 2006/7/Ε.Κ., και λήψη πρόσθετου δείγματος, προκειμένου να επιβεβαιωθεί ότι το περιστατικό έχει λήξει. Σε περίπτωση που το πρόγραμμα παρακολούθησης προβλέπει λήψη δείγματος στην περίοδο εμφάνισης της βραχυπρόθεσμης ρύπανσης, το δείγμα αυτό μπορεί να εξαιρεθεί και να αντικατασταθεί από ένα πρόσθετο δείγμα, το οποίο θα ληφθεί 7 ημέρες μετά την εξάλειψη του φαινομένου

Σε περίπτωση αστοχίας ή διακοπής της λειτουργίας της ΕΕΛ, αναμένεται μικρής διάρκειας ρυπαντική επιβάρυνση των υδάτων. Το μικροβιακό φορτίο στην περίπτωση διάθεσης ανεπεξέργαστων λυμάτων αναμένεται να είναι της τάξης των 107 Ε. Coli/100 ml. Ωστόσο, η διάχυση των λυμάτων που διατίθενται μέσω του υποθαλάσσιου αγωγού, σε συνδυασμό με τους φυσικούς μηχανισμούς της αραίωσης και της φθοράς, έχουν ως αποτέλεσμα τη σημαντική μείωση του μικροβιακού φορτίου. Με την προϋπόθεση ότι η διάθεση των ανεπεξέργαστων ή των μερικώς επεξεργασμένων λυμάτων δε θα διαρκέσει για μεγάλο χρονικό διάστημα, δεν προκύπτει άμεσος κίνδυνος για την υγεία των λουομένων. Σε κάθε περίπτωση, ο φορέας λειτουργίας της ΕΕΛ πρέπει αμέσως να προβεί στις απαιτούμενες ενέργειες για την ταχεία επαναφορά της αποδοτικής λειτουργίας των εγκαταστάσεων. Εάν οι διορθωτικές ενέργειες απαιτούν μεγάλο χρονικό διάστημα και συνεχιστεί η διάθεση ανεπεξέργαστων λυμάτων, ο αρμόδιος φορέας θα εκτιμήσει την κατάσταση και θα εξετάσει την αναγκαιότητα προσωρινής απαγόρευσης της κολύμβησης. Σχετικά με τη λειτουργία του παρακείμενου αλιευτικού καταφύγιου συνιστάται η ορθή περιβαλλοντική διαχείριση των αποβλήτων των σκαφών σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία. Σχετικά με τον κίνδυνο ρύπανσης της θάλασσας από αυξημένο αριθμό λουομένων που συγκεντρώνεται στην παραλία, ιδιαίτερα κατά τις αργίες και τα Σαββατοκύριακα, αναρτώνται σε ευδιάκριτο σημείο μέτρα καλής συμπεριφοράς λουομένων, τα οποία περιλαμβάνουν την αποφυγή χρήσης αντηλιακού μισή ώρα πριν την είσοδο στο νερό και τη συστηματική χρήση των κάδων για την απόθεση απορριμμάτων.

Γενικά συνιστάται η αποφυγή κολύμβησης εντός των λιμανιών, των μόνιμων αγκυροβολίων και των ναυπηγείων, 200 μ. εκατέρωθεν από τα στόμια εκβολής των αγωγών εγκαταστάσεων επεξεργασίας λυμάτων, στις εκβολές αγωγών ομβρίων υδάτων μετά από έντονη βροχόπτωση, καθώς και στις εκβολές ρεμάτων συνεχούς ροής.

Στοιχεία επικοινωνίας και πηγές περαιτέρω ενημέρωσης

Χρήσιμες Συνδέσεις

Ευρωπαϊκή Επιτροπή - Ποιότητα υδάτων κολύμβησης: ec.europa.eu/environment/water/water-bathing/index_en.html
Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος - Κατάσταση υδάτων κολύμβησης:www.eea.europa.eu/themes/water/status-and-monitoring/state-of-bathing-water
Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος: Κεντρικό Αποθετήριο Δεδομένων:cdr.eionet.europa.eu/gr/eu/bwd
Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας: www.ypen.gov.gr
Μητρώο ταυτοτήτων υδάτων κολύμβησης:bathingwaterprofiles.gr/
Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού:www.culture.gov.gr
Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία (Ε.Μ.Υ.): www.emy.gr
Περιοχές δικτύου Natura 2000: www.ypen.gov.gr/perivallon/viopoikilotita/diktyo-natura-2000/
Ελληνικό Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών:www.hcmr.gr
Ελληνικό Κέντρο Βιοτόπων - Υγροτόπων:www.ekby.gr
Γαλάζιες σημαίες:www.blueflag.gr
ΕΟΤ:gnto.gov.gr
Περιφέρεια ΑΝ. ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ & ΘΡΑΚΗΣ:http://www.pamth.gov.gr/

Το Πρόγραμμα «Ταυτότητες ακτών κολύμβησης» για το έτος 2011 χρηματοδοτήθηκε από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα
«Περιβάλλον & Αειφόρος Ανάπτυξη» (ΕΠΠΕΡΑΑ) του ΕΣΠΑ 2007-2013, με συγχρηματοδότηση από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης.

Για πρόσθετες πληροφορίες και ενημέρωση για το πρόγραμμα και τις κολυμβητικές ακτές της χώρας, υποβολή σχολίων, παρατηρήσεων και ανταλλαγή απόψεων επισκεφτείτε την ηλεκτρονική μας διεύθυνση www.bathingwaterprofiles.gr