Όνομα Ακτής: Λακκόπετρα
	Κωδικός Ταυτότητας: ELBW029131024
	Δήμος Δυτικής Αχαΐας
	Περιφέρεια ΔΥΤΙΚΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ
	Αποκεντρωμένη Διοίκηση ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ, ΔΥΤΙΚΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΚΑΙ ΙΟΝΙΟΥ

Εισαγωγή

Η θέσπιση Μητρώου Ταυτοτήτων Υδάτων Κολύμβησης υπαγορεύεται από την Ευρωπαϊκή Οδηγία 2006/7/ΕΚ, σχετικά με τη διαχείριση της ποιότητας των υδάτων κολύμβησης και συνιστά μια καινοτόμο προσέγγιση, με βασικό στόχο την ενημέρωση των πολιτών και την παροχή χρήσιμων στοιχείων για την σύγκριση και την επιλογή ακτών κολύμβησης. Η ταυτότητα των υδάτων κολύμβησης παρέχει πληροφορίες για τις φυσικές και γεωγραφικές συνθήκες της περιοχής της ακτής, για τα υδρολογικά χαρακτηριστικά των υδάτων κολύμβησης, καθώς και για την αξιολόγηση των πιθανών κινδύνων ρύπανσης στην περιοχή.

Συμπληρωματικώς του Μητρώου Ταυτοτήτων, κατά τη διάρκεια της κολυμβητικής περιόδου κάθε έτους (από 1η Ιουνίου έως 31η Οκτωβρίου), διενεργούνται συστηματικές δειγματοληψίες και αναλύσεις μικροβιολογικών και άλλων παραμέτρων, με σκοπό την ποιοτική παρακολούθηση και ταξινόμηση των κολυμβητικών υδάτων.

Περιγραφή Ακτής

Η παραλία Λακκόπετρα βρίσκεται ανάμεσα στη παραλία της Ιονικής ακτής και την παραλία των Νιφορέικων, εντός του Πατραϊκού Κόλπου και απέχει 10 χλμ. από τη Κάτω Αχαΐα. Τόσο η παράκτια ζώνη, όσο και ο θαλάσσιος πυθμένας είναι αμμώδεις με κατά τόπους βότσαλο. Η παράκτια ζώνη της ακτής διαφοροποιείται κατά μήκος της, αφού σε ορισμένα τμήματα της είναι φυσική, ενώ σε άλλα είναι τροποποιημένη λόγω της παρουσίας κυματοθραυστών. Η παράκτια βιοποικιλότητα περιλαμβάνει βλάστηση από αλμυρίκια και θαλάσσιες παπαρούνες, ενώ η θαλάσσια βιοποικιλότητα περιλαμβάνει λειμώνες θαλάσσιων φανερόγαμων. Η κολυμβητική ακτή αποτελεί το παράλιο τμήμα ενός ανοιχτού κόλπου, μήκους 5.600 μ. Το μήκος της ακτής είναι 1.000 μ., το πλάτος κυμαίνεται από 5 έως 30 μ. και ο προσανατολισμός είναι βορειοανατολικός. Τα κολυμβητικά ύδατα στα πρώτα μέτρα έχουν βάθος κανονικό, ο πυθμένας παρουσιάζει ήπια κλίση και η ισοβαθής των 5 μ. παρατηρείται σε απόσταση περίπου 220 μ. από την ακτή. Η παραλία είναι προσβάσιμη μέσω του οδικού δικτύου Επτανήσων. Η κολυμβητική ακτή είναι οργανωμένη στο σύνολό της. Πιο συγκεκριμένα, στο ανατολικό της τμήμα υπάρχουν ομπρέλες και ξαπλώστρες, ενώ στο δυτικό της είναι οργανωμένη από μεγάλη ξενοδοχειακή μονάδα η οποία διαθέτει υποδομές όπως ξαπλώστρες, ομπρέλες, πετσέτες, ντους, καμπίνες και WC. Ο μέγιστος αριθμός λουομένων εκτιμάται σε 1.000 άτομα. Κατά μήκος της παραλιακής ζώνης της περιοχής κολύμβησης υπάρχουν αναψυκτήρια και εστιατόρια. Ανάντη της ακτής εντοπίζεται μεγάλη ξενοδοχειακή μονάδα. Στην ευρύτερη περιοχή εντοπίζεται ο ομώνυμος οικισμός που χωροθετείται 4 χλμ. βορειοδυτικά του Αράξου και 35 χλμ. βορειοδυτικά της Πάτρας.

Χρήσεις γης ευρύτερης περιοχής

Το μεγαλύτερο μέρος της ευρύτερης λεκάνης απορροής της ακτής καλύπτεται από ετερογενείς αγροτικές εκτάσεις, συμπλέγματα καλλιεργειών, αρόσιμες και μη αρδευόμενες αρόσιμες εκτάσεις.

Υπαγωγή - Χαρακτηρισμοί

Η ακτή εντάσσεται στο Υδατικό Σύστημα Β. Πελοπόννησος (EL02), στην Λεκάνη Απορροής Ποταμού Πείρου-Βέργα-Πηνειού (EL0128) και στο Παράκτιο Υδατικό Σύστημα «Πατραϊκός κόλπος» (EL0228C0003N), του οποίου η οικολογική κατάσταση έχει χαρακτηριστεί ως «Μέτρια», με βάση τα αποτελέσματα της ταξινόμησης, που πραγματοποιήθηκε στην 1η αναθεώρηση των Σχεδίων Διαχείρισης Λεκανών Απορροής Ποταμών (ΣΔΛΑΠ) και την αντίστοιχη Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ) (ΦΕΚ Β 4678/29.12.2017). Στο Υδατικό Σύστημα αντιστοιχεί σταθμός εποπτικής παρακολούθησης που έχει οριστεί στο πλαίσιο εφαρμογής του Άρθρου 8 της Οδηγίας 2000/60/ΕΚ. Στην περιοχή δεν εντοπίστηκαν υδάτινα σώματα αναγνωρισμένα στο πλαίσιο της Οδηγίας 2000/60/ΕΚ που να επηρεάζουν την ακτή. Η ακτή ανήκει στην περιοχή της λεκάνης απορροής του ποταμού Λαρισσού Αχαΐας, η οποία αποτελεί αναγνωρισμένη ευπρόσβλητη περιοχή σε νιτρορύπανση γεωργικής προέλευσης με βάση την Οδηγία 91/676/ΕΟΚ.

Ποιότητα κολυμβητικών υδάτων

Η παραλία Λακκόπετρα αναγνωρίσθηκε ως ακτή κολύμβησης το έτος 1990 και έκτοτε παρακολουθείται στο πλαίσιο των ετησίων προγραμμάτων παρακολούθησης της ποιότητας των κολυμβητικών υδάτων, τα οποία πραγματοποιούνται με ευθύνη του Υπουργείου Παραγωγικής Ανασυγκρότησης Περιβάλλοντος και Ενέργειας.

Από το 2010, η παρακολούθηση και η αξιολόγηση της ποιότητας των υδάτων για τις κολυμβητικές περιόδους πραγματοποιείται σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στην Οδηγία 2006/7/ΕΚ και με συναξιολόγηση των αποτελεσμάτων παρακολούθησης των τελευταίων ετών.

Υδρολογικά, μετεωρολογικά χαρακτηριστικά

Το μέσο ετήσιο ύψος βροχόπτωσης στην περιοχή είναι 630 mm, με το μέγιστο και το ελάχιστο μηνιαίο ύψος να είναι αντίστοιχα 132,1mm και 3,6mm. (Ε.Μ.Υ. Μετεωρολογικός Σταθμός Άραξου έτη 1955-1977). H επικρατέστερη διεύθυνση ανέμου είναι η βορειοανατολική, ακολουθούμενη από δυτική και ανατολική με μικρή ή μέση ένταση (Ε.Μ.Υ. έτη 1955-1997). Η μέση μηνιαία θερμοκρασία της ατμόσφαιρας κατά την κολυμβητική περίοδο είναι 24^oC, με τη μέγιστη μηνιαία θερμοκρασία να καταγράφεται κατά τους μήνες Ιούλιο και Αύγουστο και να είναι της τάξης των 28^oC(Ε.Μ.Υ. έτη 1955-1997).

Σημειώνεται ότι η ακτή, εξαιτίας του προσανατολισμού και της μορφολογίας της είναι εκτεθειμένη στους επικρατέστερους ανέμους, με εξαίρεση τους δυτικούς. Οι βορειοανατολικοί και ανατολικοί άνεμοι είναι συνήθως μικρής και μέσης έντασης και δεν επηρεάζουν την κολυμβητική ακτή. Στην περιοχή δεν παρατηρούνται έντονα φαινόμενα παλίρροιας.

Πιέσεις

Υγρά απόβλητα

Ο οικισμός Παραλία Καλαμακίου δε διαθέτει αποχετευτικό δίκτυο και εξυπηρετείται, στο σύνολό του, μέσω ιδιωτικών συστημάτων αποχέτευσης. Παρά τον μικρό αριθμό των μόνιμων κατοίκων, ο παραθεριστικός χαρακτήρας της περιοχής οδηγεί κατά τους θερινούς μήνες σε αύξηση του πληθυσμού. Ωστόσο, η πιθανή επιβάρυνση της ποιότητας των κολυμβητικών υδάτων εκτιμάται ως ιδιαίτερα περιορισμένη. Ανάντη της ακτής εντοπίστηκε ξενοδοχειακή μονάδα δυναμικότητας 385 κλινών, η οποία διαθέτει εγκατάσταση επεξεργασίας λυμάτων με δευτεροβάθμια επεξεργασία. Κύρια μέθοδος διάθεσης είναι η διάθεση σε υπεδάφιο πεδίο.

Εκβολές ποταμών, ρεμάτων-εκβάλλοντες αγωγοί

Στο ανατολικό άκρο της περιοχής κολύμβησης εντοπίστηκαν οι εκβολές αρδευτικών καναλιών τα οποία δυνητικά μεταφέρουν ρυπαντικό φορτίο από την ευρύτερη περιοχή η οποία χαρακτηρίζεται από έντονη αγροτική δραστηριότητα. Το μεταφερόμενο φορτίο ενδέχεται να περιλαμβάνει αυξημένες συγκεντρώσεις θρεπτικών (κυρίως νιτρικών και φωσφορικών αλάτων) και αυξημένες συγκεντρώσεις άλλων επικίνδυνων ουσιών που περιέχονται στα λιπάσματα και φυτοφάρμακα που εφαρμόζονται στις καλλιέργειες. Επιπλέον, κατά μήκος της ακτής εντοπίστηκαν οι εκβολές τεσσάρων αγωγών μεταφοράς ομβρίων, οι οποίοι δυνητικώς μεταφέρουν ρυπαντικό φορτίο από τον οικισμό που βρίσκεται ανάντη της ακτής και συγκεκριμένα από τις επιφανειακές απορροές των δρόμων και των χώρων στάθμευσης. Παρά ταύτα, λόγω του μικρού μεγέθους του οικισμού δεν αναμένεται σημαντική επίδραση στην ποιότητα των υδάτων.

Λοιπές πηγές

Η ακτή Λακκόπετρα είναι ιδιαίτερα δημοφιλής και κατά τους καλοκαιρινούς μήνες συγκεντρώνει μεγάλο αριθμό λουομένων, η παρουσία των οποίων μπορεί να επιβαρύνει την ποιότητα των υδάτων της ακτής. Στην παραλία επιτρέπονται τα κατοικίδια ζώα, ο αριθμός και η συχνότητα παρουσίας των οποίων εκτιμάται ότι δεν μπορούν να επιβαρύνουν την ακτή.

Αποτελέσματα επιτόπιας επίσκεψης

Κατά την επί τόπου επίσκεψη στην παραλία δεν παρατηρήθηκε η παρουσία πίσσας, επιφανειοδραστικών ουσιών (αφροί) και λαδιών, ενώ στο παράκτιο μέτωπο της ακτής εντοπίσθηκε μικρή ποσότητα οικιακών απορριμμάτων. Γενικώς, τα κολυμβητικά ύδατα ήταν διαυγή και καθαρά.

Ευτροφισμός

Στα κολυμβητικά ύδατα δεν έχουν καταγραφεί περιστατικά ραγδαίας ανάπτυξης αλγών ή φυτοπλαγκτόν, παρά το γεγονός πως πιθανώς επηρεάζονται από την γεωργική δραστηριότητα που αναπτύσσεται στην ευρύτερη περιοχή, μέσω της απορροής ρυπαντικών φορτίων των κύριων θρεπτικών συστατικών αζώτου και φωσφόρου. Η θέση της ακτής (εντός ανοιχτού κόλπου) σε συνδυασμό με το κανονικό βάθος των υδάτων εξασφαλίζουν μεγάλο ρυθμό ανανέωσης των υδάτων, με αποτέλεσμα τη διαμόρφωση δυσμενών συνθηκών για την εμφάνιση του φαινόμενου του ευτροφισμού. Το συμπέρασμα αυτό συνάδει με τα αποτελέσματα από την οπτική παρατήρηση των υδάτων που παρατήρησαν ότι τα ύδατα της ακτής είναι υπό κανονικές συνθήκες διαυγή. Με βάση τα παραπάνω εκτιμάται χαμηλός βαθμός επικινδυνότητας ανάπτυξης μακροφυκών και φυτοπλαγκτόν στην ακτή.

Διερεύνηση έκτακτων συνθηκών

Σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία των ανέμων και της βροχόπτωσης για την περιοχή, κατά την κολυμβητική περίοδο δεν εμφανίζονται ακραία καιρικά φαινόμενα και επομένως δεν αναμένεται ιδιαίτερη επιβάρυνση της θαλάσσιας περιοχής από απορροές ομβρίων και μεταφορά ρύπων λόγω ισχυρών ανέμων. Η έκτακτη συνθήκη κατά την οποία δύναται να επιβαρυνθεί η ποιότητα των υδάτων της ακτής περιλαμβάνει τη συγκέντρωση αυξημένου αριθμού λουομένων.

Μέτρα αντιμετώπισης

Σε περίπτωση έκτακτου περιστατικού ρύπανσης των υδάτων ή επιβάρυνσης του περιβάλλοντος της ακτής κολύμβησης, ενεργοποιείται μηχανισμός έγκαιρης προειδοποίησης για την πρόληψη και την ασφάλεια των λουομένων.
Ο αρμόδιος φορέας διαχείρισης τέτοιων καταστάσεων είναι ο Δήμος Δυτικής Αχαΐας.
Στις επανορθωτικές ενέργειες περιλαμβάνονται:

• Ενημέρωση του κοινού για την ρύπανση και την εκτιμώμενη διάρκεια αυτής.
• Έκδοση απόφασης προσωρινής διακοπής της κολύμβησης (εάν κριθεί απαραίτητο από τις αρμόδιες Υπηρεσίες).
• Συνέχιση της παρακολούθησης των υδάτων, σύμφωνα με το αντίστοιχο πρόγραμμα παρακολούθησης που εφαρμόζεται στο πλαίσιο της Οδηγίας 2006/7/Ε.Κ., και λήψη πρόσθετου δείγματος, προκειμένου να επιβεβαιωθεί ότι το περιστατικό έχει λήξει. Σε περίπτωση που το πρόγραμμα παρακολούθησης προβλέπει λήψη δείγματος στην περίοδο εμφάνισης της βραχυπρόθεσμης ρύπανσης, το δείγμα αυτό μπορεί να εξαιρεθεί και να αντικατασταθεί από ένα πρόσθετο δείγμα, το οποίο θα ληφθεί 7 ημέρες μετά την εξάλειψη του φαινομένου

Για τη μείωση του φορτίου θρεπτικών που απορρέει, από τις εκβολές των αρδευτικών καναλιών στην παράκτια περιοχή και προέρχεται από γεωργικές δραστηριότητες συνίσταται η εφαρμογή των αρχών του Κώδικα Ορθής Γεωργικής Πρακτικής, η οποία έχει σαν αποτέλεσμα τη μείωση των εφαρμοζόμενων ποσοτήτων λιπασμάτων. Σχετικά με την διαχείριση των λυμάτων του οικισμού Παραλίας Καλαμακίου είναι απαραίτητη η επεξεργασία και διάθεση των λυμάτων, σύμφωνα με τις απαιτήσεις της Οδηγίας 91/271/ΕΟΚ. Επιπλέον, αναφορικά με τη λειτουργία της ξενοδοχειακής μονάδας που διαθέτει ιδιωτική εγκατάσταση επεξεργασίας, οι αρμόδιες αρχές μεριμνούν για την τήρηση των Περιβαλλοντικών Όρων των μονάδων σχετικά με τη διάθεση των λυμάτων της. Σχετικά με τον κίνδυνο ρύπανσης της θάλασσας από τη συγκέντρωση αυξημένου αριθμού λουομένων, αναρτώνται σε ευδιάκριτο σημείο μέτρα καλής συμπεριφοράς λουομένων, τα οποία περιλαμβάνουν την αποφυγή χρήσης αντηλιακού μισή ώρα πριν την είσοδο στο νερό και τη συστηματική χρήση των κάδων για την απόθεση απορριμμάτων.

Γενικά συνιστάται η αποφυγή κολύμβησης εντός των λιμανιών, των μόνιμων αγκυροβολίων και των ναυπηγείων, 200 μ. εκατέρωθεν από τα στόμια εκβολής των αγωγών εγκαταστάσεων επεξεργασίας λυμάτων, στις εκβολές αγωγών ομβρίων υδάτων μετά από έντονη βροχόπτωση, καθώς και στις εκβολές ρεμάτων συνεχούς ροής.

Στοιχεία επικοινωνίας και πηγές περαιτέρω ενημέρωσης

Χρήσιμες Συνδέσεις

Ευρωπαϊκή Επιτροπή - Ποιότητα υδάτων κολύμβησης: ec.europa.eu/environment/water/water-bathing/index_en.html
Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος - Κατάσταση υδάτων κολύμβησης:www.eea.europa.eu/themes/water/status-and-monitoring/state-of-bathing-water
Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος: Κεντρικό Αποθετήριο Δεδομένων:cdr.eionet.europa.eu/gr/eu/bwd
Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας: www.ypen.gov.gr
Μητρώο ταυτοτήτων υδάτων κολύμβησης:bathingwaterprofiles.gr/
Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού:www.culture.gov.gr
Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία (Ε.Μ.Υ.): www.emy.gr
Περιοχές δικτύου Natura 2000: www.ypen.gov.gr/perivallon/viopoikilotita/diktyo-natura-2000/
Ελληνικό Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών:www.hcmr.gr
Ελληνικό Κέντρο Βιοτόπων - Υγροτόπων:www.ekby.gr
Γαλάζιες σημαίες:www.blueflag.gr
ΕΟΤ:gnto.gov.gr
Περιφέρεια ΔΥΤΙΚΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ:http://www.pde.gov.gr/gr/index.php

Το Πρόγραμμα «Ταυτότητες ακτών κολύμβησης» για το έτος 2011 χρηματοδοτήθηκε από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα
«Περιβάλλον & Αειφόρος Ανάπτυξη» (ΕΠΠΕΡΑΑ) του ΕΣΠΑ 2007-2013, με συγχρηματοδότηση από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης.

Για πρόσθετες πληροφορίες και ενημέρωση για το πρόγραμμα και τις κολυμβητικές ακτές της χώρας, υποβολή σχολίων, παρατηρήσεων και ανταλλαγή απόψεων επισκεφτείτε την ηλεκτρονική μας διεύθυνση www.bathingwaterprofiles.gr