Όνομα Ακτής: Αγιόκαμπος
	Κωδικός Ταυτότητας: ELBW089097009
	Δήμος Αγιάς
	Περιφέρεια ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ
	Αποκεντρωμένη Διοίκηση ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ - ΣΤΕΡΕΑΣ ΕΛΛΑΔΑΣ

Εισαγωγή

Η θέσπιση Μητρώου Ταυτοτήτων Υδάτων Κολύμβησης υπαγορεύεται από την Ευρωπαϊκή Οδηγία 2006/7/ΕΚ, σχετικά με τη διαχείριση της ποιότητας των υδάτων κολύμβησης και συνιστά μια καινοτόμο προσέγγιση, με βασικό στόχο την ενημέρωση των πολιτών και την παροχή χρήσιμων στοιχείων για την σύγκριση και την επιλογή ακτών κολύμβησης. Η ταυτότητα των υδάτων κολύμβησης παρέχει πληροφορίες για τις φυσικές και γεωγραφικές συνθήκες της περιοχής της ακτής, για τα υδρολογικά χαρακτηριστικά των υδάτων κολύμβησης, καθώς και για την αξιολόγηση των πιθανών κινδύνων ρύπανσης στην περιοχή.

Συμπληρωματικώς του Μητρώου Ταυτοτήτων, κατά τη διάρκεια της κολυμβητικής περιόδου κάθε έτους (από 1η Ιουνίου έως 31η Οκτωβρίου), διενεργούνται συστηματικές δειγματοληψίες και αναλύσεις μικροβιολογικών και άλλων παραμέτρων, με σκοπό την ποιοτική παρακολούθηση και ταξινόμηση των κολυμβητικών υδάτων.

Περιγραφή Ακτής

Η παραλία Αγιόκαμπος βρίσκεται στο νότιο παράλιο τμήμα που σχηματίζεται ενδιαμέσως του ακρωτηρίου Δερματάς και του ακρωτηρίου Κρυψιάνα, και έμπροσθεν του ομώνυμου οικισμού. Η κολυμβητική ακτή αποτελεί παράλιο τμήμα ενός ανοιχτού κόλπου, μήκους 10,4 χλμ.. Η παραλία έχει μήκος 2,3 χλμ, μέσο πλάτος 35 μέτρα και ανατολικό προσανατολισμό. Χαρακτηριστικό της παραλίας είναι η γέφυρα στο βόρειο τμήμα της. Τόσο η παράκτια ζώνη όσο και ο θαλάσσιος πυθμένας αποτελούνται από άμμο και χοντρόκοκκο υλικό. Η παράκτια ζώνη είναι μερικώς τροποποιημένη λόγω του τοιχίου σε επιμέρους τμήμα στο όριο της ακτής και των ξύλινων εξεδρών για τα τραπεζοκαθίσματα των ανάντη καταστημάτων, που έχουν τοποθετηθεί επί της παραλίας. Τα κολυμβητικά ύδατα στα πρώτα μέτρα είναι βαθιά και η κλίση του πυθμένα απότομη (σε απόσταση 100 μ. από την ακτή το βάθος προσεγγίζει τα 5 μ.). Η πρόσβαση στην παραλία γίνεται οδικώς με ιδιωτικά μέσα μεταφοράς. Ένα τμήμα της παραλίας είναι οργανωμένο και διαθέτει υποδομές εξυπηρέτησης λουομένων όπως ξαπλώστρες, ομπρέλες, ντους και κάδους απορριμμάτων. Ανάντη της παραλίας υπάρχουν αναψυκτήρια και εστιατόρια για την κάλυψη ορισμένων αναγκών των λουόμενων. Η ακτή χρησιμοποιείται κυρίως για κολύμβηση και δευτερευόντως αναπτύσσονται θαλάσσια αθλήματα, όπως ιστιοσανίδα. Ακόμα, στην παραλία υπάρχει γήπεδο πετοσφαίρισης. Ο μέγιστος αριθμός λουομένων εκτιμάται σε 1.500 άτομα Στο κέντρο περίπου της παραλίας εκβάλλει το ρέμα Πουρί, ενώ στο βόρειο τμήμα της καταλήγει ρέμα διαλείπουσας ροής. Στην άμεση περιοχή κυριαρχεί η ασυνεχής αστική δόμηση του παραθεριστικού κυρίως οικισμού Αγιόκαμπου σε συνδυασμό με καλλιεργήσιμες εκτάσεις. Σε απόσταση 1,7 χλμ. από το νοτιοανατολικό άκρο της παραλίας, έχει διαμορφωθεί κατάλληλος χώρος ελλιμενισμού μικρών σκαφών.

Χρήσεις γης ευρύτερης περιοχής

Σημαντικό ποσοστό της ευρύτερης περιοχής καλύπτεται από δάση πλατύφυλλων και από εκτάσεις με χαμηλή βλάστηση. Επιπλέον εξίσου μεγάλες εκτάσεις έχουν αγροτική χρήση, αφού καλύπτονται από ετερογενείς καλλιέργειες.

Υπαγωγή - Χαρακτηρισμοί

Η ακτή εντάσσεται στο Υδατικό Σύστημα Θεσσαλία (EL08), στην Λεκάνη Απορροής Ποταμού Ρεμάτων Αλμυρού - Πηλίου (EL0817) και στο Παράκτιο Υδατικό Σύστημα «Θάλασσα Πηλίου» (EL0817C0004N), του οποίου η οικολογική κατάσταση έχει χαρακτηριστεί ως «Υψηλή», με βάση τα αποτελέσματα της ταξινόμησης, που πραγματοποιήθηκε στην 1η αναθεώρηση των Σχεδίων Διαχείρισης Λεκανών Απορροής Ποταμών (ΣΔΛΑΠ) και την αντίστοιχη Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ) (αρ.οικ. 909/25.09.2014 Υ.Α. (ΦΕΚ Β' 2561)). Στο Υδατικό Σύστημα αντιστοιχεί σταθμός εποπτικής παρακολούθησης που έχει οριστεί στο πλαίσιο εφαρμογής του Άρθρου 8 της Οδηγίας 2000/60/ΕΚ. Στην περιοχή εντοπίστηκε ο χείμαρρος Ξηρόλακκος που αποτελεί υδάτινο σώμα αναγνωρισμένο στο πλαίσιο της Οδηγίας 2000/60/ΕΚ. Η ευρύτερη περιοχή χαρακτηρίζεται ως περιοχή προστασίας - διατήρησης φυσικού περιβάλλοντος και είναι ενταγμένη στο δίκτυο Natura 2000 ως μέρος του Αισθητικού δάσους Όσσας (GR1420003).

Ποιότητα κολυμβητικών υδάτων

Η παραλία Αγιόκαμπος αναγνωρίσθηκε ως ακτή κολύμβησης το έτος 1990 και έκτοτε παρακολουθείται στο πλαίσιο των ετησίων προγραμμάτων παρακολούθησης της ποιότητας των κολυμβητικών υδάτων, τα οποία πραγματοποιούνται με ευθύνη του Υπουργείου Παραγωγικής Ανασυγκρότησης Περιβάλλοντος και Ενέργειας.

Από το 2010, η παρακολούθηση και η αξιολόγηση της ποιότητας των υδάτων για τις κολυμβητικές περιόδους πραγματοποιείται σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στην Οδηγία 2006/7/ΕΚ και με συναξιολόγηση των αποτελεσμάτων παρακολούθησης των τελευταίων ετών.

Η ακτή έλαβε για το έτος 2014 το βραβείο της Γαλάζιας Σημαίας καλύπτοντας κριτήρια που, συμπληρωματικά με την ποιότητα των υδάτων κολύμβησης και την καθαρότητα της ακτής, σχετίζονται με την οργάνωση της ακτής, την ασφάλεια των επισκεπτών και την προστασία της φύσης.

Υδρολογικά, μετεωρολογικά χαρακτηριστικά

Το μέσο ετήσιο ύψος βροχόπτωσης στην περιοχή είναι 495 mm, με το μέγιστο και το ελάχιστο μηνιαίο ύψος να είναι αντίστοιχα 591,1mm και 0,2mm. (Ε.Μ.Υ. Μετεωρολογικός Σταθμός Βόλου, έτη 1956-1983). H επικρατέστερη διεύθυνση ανέμου είναι η βόρεια, ακολουθούμενη από νότια και νοτιοανατολική με μικρή ή μέση ένταση (Ε.Μ.Υ. έτη 1956-1988). Η μέση μηνιαία θερμοκρασία της ατμόσφαιρας κατά την κολυμβητική περίοδο είναι 24^oC, με τη μέγιστη μηνιαία θερμοκρασία να καταγράφεται κατά το μήνα Ιούλιο και να είναι της τάξης των 31^oC(Ε.Μ.Υ. έτη 1960-1988).

Σημειώνεται ότι η ακτή, εξαιτίας του προσανατολισμού και της μορφολογίας της είναι προστατευμένη από τους επικρατέστερους ανέμους, με εξαίρεση τους νοτιοανατολικούς. Η μικρή ή μέση ένταση με την οποία πνέουν συνηθέστερα οι επικρατέστεροι άνεμοι οδηγεί στο συμπέρασμα πως σπάνια αναμένεται εμφάνιση αξιόλογου κυματισμού που θα επηρέαζε δυσμενώς την κολυμβητική ακτή. Επιπλέον, το θαλάσσιο ρεύμα κατευθύνεται συνήθως προς νότιες ή βόρειες διευθύνσεις, με ταχύτητα ανάλογα με την ένταση του πνέοντα ανέμου. Γενικά, δεν παρατηρούνται ισχύρα ρεύματα ή έντονα φαινόμενα παλίρροιας κατά τους θερινούς μήνες.

Πιέσεις

Υγρά απόβλητα

Ο παραθεριστικός οικισμός Αγιόκαμπος δεν διαθέτει αποχετευτικό δίκτυο και εξυπηρετείται, στο σύνολό του, μέσω ιδιωτικών συστημάτων αποχέτευσης. Ο πληθυσμός του οικισμού αυτού, σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΣΥΕ (απογραφή 2001), ανέρχεται σε 357 κατοίκους και πολλαπλασιάζεται κατά τους θερινούς μήνες. Αν και η παρουσία των συστημάτων αυτών αποτελεί δυνητική πηγή εισροής μικροβιακού φορτίου στη θάλασσα, λόγω της μικρής έκτασης του οικισμού, η πιθανή επιβάρυνση της ποιότητας των κολυμβητικών υδάτων εκτιμάται ως ιδιαίτερα περιορισμένη.

Εκβολές ποταμών, ρεμάτων-εκβάλλοντες αγωγοί

Στο μέσο περίπου της ακτής εκβάλλει το ρέμα Πουρί, καθώς επίσης στο βόρειο τμήμα της εντοπίζεται η εκβολή ρέματος και ένας αγωγός μεταφοράς ομβρίων υδάτων. Τόσο τα ρέματα, που είναι διαλείπουσας ροής, όσο και ο αγωγός, σε περιπτώσεις έντονης βροχόπτωσης δυνητικά μεταφέρουν ρυπαντικό φορτίο από την ευρύτερη περιοχή η οποία χαρακτηρίζεται από καλλιέργειες και τον οικισμό. Το μεταφερόμενο φορτίο ενδέχεται να περιλαμβάνει συγκεντρώσεις θρεπτικών (κυρίως νιτρικών και φωσφορικών αλάτων) που προέρχονται από τα λιπάσματα και άλλων επικίνδυνων ουσιών που περιέχονται στα φυτοφάρμακα τα οποία εφαρμόζονται στις καλλιέργειες. Οι επιφανειακές απορροές του ρέματος Πουρί είναι πρόσθετα επιφορτισμένες με μια σειρά επιβλαβών ουσιών που συμπεριλαμβάνουν βαρέα μέταλλα, οργανικό φορτίο, θρεπτικά, ουσίες προτεραιότητας κ.α, καθώς στα πρανή του και σε απόσταση 6,5 χλμ από την εκβολή του εντοπίζεται χώρος ανεξέλεγκτης διάθεσης απορριμμάτων. Πάρα ταύτα, λόγω της ήπιας αγροτικής δραστηριότητας και του μικρού οικισμού, η πιθανή επιβάρυνση της ποιότητας των κολυμβητικών υδάτων από τα ρέματα και τον αγωγό εκτιμάται ως περιορισμένη.

Λοιπές πηγές

Στην παραλία επιτρέπονται τα κατοικίδια ζώα, ο αριθμός και η συχνότητα παρουσίας των οποίων δεν εκτιμάται ότι μπορεί να επιβαρύνει την ακτή.

Αποτελέσματα επιτόπιας επίσκεψης

Κατά την επί τόπου επίσκεψη στην παραλία, δεν εντοπίστηκε η ύπαρξη λαδιών ή πίσσας ή στερεών απορριμμάτων. Γενικώς, τα ύδατα ήταν θολά λόγω έντονου κυματισμού και επικρατούντων καιρικών συνθηκών.

Ευτροφισμός

Η θέση της ακτής (εντός ανοιχτού κόλπου) σε συνδυασμό με το μεγάλο βάθος των υδάτων και τα επικρατούντα θαλάσσια ρεύματα στην περιοχή εξασφαλίζουν μεγάλο ρυθμό ανανέωσης των υδάτων, με αποτέλεσμα τη διαμόρφωση δυσμενών συνθηκών για την εμφάνιση του φαινόμενου του ευτροφισμού. Επιπλέον, τα ύδατα της ακτής κολύμβησης δεν επηρεάζονται από την απορροή ρυπαντικών φορτίων των κύριων θρεπτικών συστατικών αζώτου και φωσφόρου, που συμβάλλουν στην ανάπτυξη αλγών και ευνοούν την εξέλιξη ευτροφικών φαινομένων. Επίσης τα κολυμβητικά ύδατα της ακτής είναι, υπό κανονικές συνθήκες διαυγή και καθαρά κάτι που συνδέεται με χαμηλή παρουσία φυτοπλαγκτόν, καθώς επίσης δεν έχουν καταγραφεί στο παρελθόν φαινόμενα έντονης ανάπτυξης αλγών. Με βάση τα παραπάνω εκτιμάται χαμηλός βαθμός επικινδυνότητας ανάπτυξης μακροφυκών και φυτοπλαγκτόν στην ακτή.

Διερεύνηση έκτακτων συνθηκών

Σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία των ανέμων και της βροχόπτωσης για την περιοχή, κατά την κολυμβητική περίοδο δεν εμφανίζονται ακραία καιρικά φαινόμενα και, επομένως, δεν αναμένεται ιδιαίτερη επιβάρυνση της θαλάσσιας περιοχής από μεταφορά ρύπων λόγω ισχυρών ανέμων.

Μέτρα αντιμετώπισης

Σε περίπτωση έκτακτου περιστατικού ρύπανσης των υδάτων ή επιβάρυνσης του περιβάλλοντος της ακτής κολύμβησης, ενεργοποιείται μηχανισμός έγκαιρης προειδοποίησης για την πρόληψη και την ασφάλεια των λουομένων.
Ο αρμόδιος φορέας διαχείρισης τέτοιων καταστάσεων είναι ο Δήμος Αγιάς.
Στις επανορθωτικές ενέργειες περιλαμβάνονται:

• Ενημέρωση του κοινού για την ρύπανση και την εκτιμώμενη διάρκεια αυτής.
• Έκδοση απόφασης προσωρινής διακοπής της κολύμβησης (εάν κριθεί απαραίτητο από τις αρμόδιες Υπηρεσίες).
• Συνέχιση της παρακολούθησης των υδάτων, σύμφωνα με το αντίστοιχο πρόγραμμα παρακολούθησης που εφαρμόζεται στο πλαίσιο της Οδηγίας 2006/7/Ε.Κ., και λήψη πρόσθετου δείγματος, προκειμένου να επιβεβαιωθεί ότι το περιστατικό έχει λήξει. Σε περίπτωση που το πρόγραμμα παρακολούθησης προβλέπει λήψη δείγματος στην περίοδο εμφάνισης της βραχυπρόθεσμης ρύπανσης, το δείγμα αυτό μπορεί να εξαιρεθεί και να αντικατασταθεί από ένα πρόσθετο δείγμα, το οποίο θα ληφθεί 7 ημέρες μετά την εξάλειψη του φαινομένου

Σχετικά με την διαχείριση των λυμάτων του οικισμού Αγιόκαμπου, είναι σκόπιμο να διερευνηθεί η εφαρμογή κατάλληλων ιδιωτικών συστημάτων ή η σύνδεση όλων των κτιρίων με το δίκτυο αποχέτευσης ώστε να αποτραπεί η δυνητική εισροή ρυπαντικού φορτίου στον υδροφορέα και στη θαλάσσια περιοχή.

Γενικά συνιστάται η αποφυγή κολύμβησης εντός των λιμανιών, των μόνιμων αγκυροβολίων και των ναυπηγείων, 200 μ. εκατέρωθεν από τα στόμια εκβολής των αγωγών εγκαταστάσεων επεξεργασίας λυμάτων, στις εκβολές αγωγών ομβρίων υδάτων μετά από έντονη βροχόπτωση, καθώς και στις εκβολές ρεμάτων συνεχούς ροής.

Στοιχεία επικοινωνίας και πηγές περαιτέρω ενημέρωσης

Χρήσιμες Συνδέσεις

Ευρωπαϊκή Επιτροπή - Ποιότητα υδάτων κολύμβησης: ec.europa.eu/environment/water/water-bathing/index_en.html
Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος - Κατάσταση υδάτων κολύμβησης:www.eea.europa.eu/themes/water/status-and-monitoring/state-of-bathing-water
Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος: Κεντρικό Αποθετήριο Δεδομένων:cdr.eionet.europa.eu/gr/eu/bwd
Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας: www.ypen.gov.gr
Μητρώο ταυτοτήτων υδάτων κολύμβησης:bathingwaterprofiles.gr/
Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού:www.culture.gov.gr
Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία (Ε.Μ.Υ.): www.emy.gr
Περιοχές δικτύου Natura 2000: www.ypen.gov.gr/perivallon/viopoikilotita/diktyo-natura-2000/
Ελληνικό Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών:www.hcmr.gr
Ελληνικό Κέντρο Βιοτόπων - Υγροτόπων:www.ekby.gr
Γαλάζιες σημαίες:www.blueflag.gr
ΕΟΤ:gnto.gov.gr
Περιφέρεια ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ:http://www.pthes.gov.gr/

Το Πρόγραμμα «Ταυτότητες ακτών κολύμβησης» για το έτος 2011 χρηματοδοτήθηκε από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα
«Περιβάλλον & Αειφόρος Ανάπτυξη» (ΕΠΠΕΡΑΑ) του ΕΣΠΑ 2007-2013, με συγχρηματοδότηση από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης.

Για πρόσθετες πληροφορίες και ενημέρωση για το πρόγραμμα και τις κολυμβητικές ακτές της χώρας, υποβολή σχολίων, παρατηρήσεων και ανταλλαγή απόψεων επισκεφτείτε την ηλεκτρονική μας διεύθυνση www.bathingwaterprofiles.gr