Όνομα Ακτής: Λεπτοκαρυά
	Κωδικός Ταυτότητας: ELBW099046002
	Δήμος Δίου - Ολύμπου
	Περιφέρεια ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ
	Αποκεντρωμένη Διοίκηση ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ – ΘΡΑΚΗΣ

Εισαγωγή

Η θέσπιση Μητρώου Ταυτοτήτων Υδάτων Κολύμβησης υπαγορεύεται από την Ευρωπαϊκή Οδηγία 2006/7/ΕΚ, σχετικά με τη διαχείριση της ποιότητας των υδάτων κολύμβησης και συνιστά μια καινοτόμο προσέγγιση, με βασικό στόχο την ενημέρωση των πολιτών και την παροχή χρήσιμων στοιχείων για την σύγκριση και την επιλογή ακτών κολύμβησης. Η ταυτότητα των υδάτων κολύμβησης παρέχει πληροφορίες για τις φυσικές και γεωγραφικές συνθήκες της περιοχής της ακτής, για τα υδρολογικά χαρακτηριστικά των υδάτων κολύμβησης, καθώς και για την αξιολόγηση των πιθανών κινδύνων ρύπανσης στην περιοχή.

Συμπληρωματικώς του Μητρώου Ταυτοτήτων, κατά τη διάρκεια της κολυμβητικής περιόδου κάθε έτους (από 1η Ιουνίου έως 31η Οκτωβρίου), διενεργούνται συστηματικές δειγματοληψίες και αναλύσεις μικροβιολογικών και άλλων παραμέτρων, με σκοπό την ποιοτική παρακολούθηση και ταξινόμηση των κολυμβητικών υδάτων.

Περιγραφή Ακτής

Η παραλία Λεπτοκαρυά απέχει 26 χλμ. από την Κατερίνη και βρίσκεται στον ομώνυμο οικισμό. Η κολυμβητική ακτή αποτελεί δυτικό παράλιο τμήμα του Θερμαϊκού Κόλπου. Η παραλία έχει μήκος 6.400 μ., το μέσο πλάτος 30 μ. και ανατολικό προσανατολισμό. Τόσο η παράκτια ζώνη όσο και ο θαλάσσιος πυθμένας αποτελούνται από άμμο, ενώ σε επιμέρους τμήματα απαντάται το βότσαλο. Η παράκτια ζώνη είναι τροποποιημένη λόγω του προβόλου από φυσικούς ογκόλιθους στο βόρειο τμήμα της, καθώς επίσης του φερτού υλικού και των κτισμάτων στο όριο της παραλίας. Η ακτή διαχωρίζεται από την ασφαλτοστρωμένη οδό με λιθόστρωτο πεζοδρόμιο. Τα κολυμβητικά ύδατα στα πρώτα μέτρα έχουν κανονικό βάθος, ενώ ο πυθμένας παρουσιάζει ήπια κλίση και η ισοβαθής των 5 μ. παρατηρείται σε απόσταση περίπου 170 μ. από την ακτή. Η παραλία είναι προσβάσιμη μέσω της κεντρικής ασφαλτοστρωμένης οδού. Τμήματα της παραλίας είναι οργανωμένα και διαθέτουν υποδομές εξυπηρέτησης των λουομένων όπως, τουαλέτες, ντους, αποδυτήρια, κάδους και καλάθια απορριμμάτων, ομπρέλες με ξαπλώστρες η λειτουργία των οποίων γίνεται από τους ιδιοκτήτες των παρόδιων καταστημάτων εστίασης. Επιπλέον, στην παραλία υπάρχει γήπεδο πετοσφαίρισης και λειτουργούν επιχειρήσεις θαλάσσιων αθλημάτων. Ο μέγιστος αριθμός λουομένων εκτιμάται σε 7.000 άτομα. Εντός της ακτής καταλήγουν τέσσερα ρέματα, εκ των οποίων το ένα είναι το ρέμα Τοπόλιανη. Στην άμεση περιοχή παρατηρείται η συνεχής δόμηση του ομώνυμου οικισμού, ο οποίος χαρακτηρίζεται από έντονη τουριστική ανάπτυξη, καθώς επίσης καλύπτεται από αυτοφυή βλάστηση. Η περιοχή διαθέτει πλήθος ενοικιαζόμενων καταλυμάτων και ξενοδοχειακών μονάδων, χώρους οργανωμένης τουριστικής κατασκήνωσης, καταστήματα εστίασης (αναψυκτήρια, εστιατόρια και κέντρα νυχτερινής διασκέδασης), εμπορικά και τουριστικά καταστήματα, παραθεριστικές και μόνιμες κατοικίες.

Χρήσεις γης ευρύτερης περιοχής

Το μεγαλύτερο μέρος της ευρύτερης λεκάνης απορροής της ακτής καλύπτεται από ετερογενείς αγροτικές εκτάσεις και συμπλέγματα καλλιεργειών.

Υπαγωγή - Χαρακτηρισμοί

Η ακτή εντάσσεται στο Υδατικό Σύστημα Δυτ. Μακεδονία (EL09), στην Λεκάνη Απορροής Ποταμού Αλιάκμονα (EL0902)και στο Παράκτιο Υδατικό Σύστημα «Έξω Θερμαϊκος Κόλπος - Ακτή Κατερίνης» (EL0902C0001N), του οποίου η οικολογική κατάσταση έχει χαρακτηριστεί ως «Καλή», με βάση τα αποτελέσματα της ταξινόμησης, που πραγματοποιήθηκε στην 1η αναθεώρηση των Σχεδίων Διαχείρισης Λεκανών Απορροής Ποταμών (ΣΔΛΑΠ) και την αντίστοιχη Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ) (αρ.οικ. 107/31.01.2014 Υ.Α. (ΦΕΚ Β' 181)). Στο Υδατικό Σύστημα υπάρχει σταθμός εποπτικής παρακολούθησης που έχει οριστεί στο πλαίσιο εφαρμογής του Άρθρου 8 της Οδηγίας 2000/60/ΕΚ. Στην περιοχή δεν εντοπίστηκαν άλλα υδάτινα σώματα, αναγνωρισμένα στο Πλαίσιο της Οδηγίας 2000/60, που να επηρεάζουν την κολυμβητική ακτή.

Ποιότητα κολυμβητικών υδάτων

Η παραλία Λεπτοκαρυά αναγνωρίσθηκε ως ακτή κολύμβησης το έτος 1990 και έκτοτε παρακολουθείται στο πλαίσιο των ετησίων προγραμμάτων παρακολούθησης της ποιότητας των κολυμβητικών υδάτων, τα οποία πραγματοποιούνται με ευθύνη του Υπουργείου Παραγωγικής Ανασυγκρότησης Περιβάλλοντος και Ενέργειας.

Από το 2010, η παρακολούθηση και η αξιολόγηση της ποιότητας των υδάτων για τις κολυμβητικές περιόδους πραγματοποιείται σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στην Οδηγία 2006/7/ΕΚ και με συναξιολόγηση των αποτελεσμάτων παρακολούθησης των τελευταίων ετών.

Υδρολογικά, μετεωρολογικά χαρακτηριστικά

Το μέσο ετήσιο ύψος βροχόπτωσης στην περιοχή είναι 459 mm, με το μέγιστο και το ελάχιστο μηνιαίο ύψος να είναι αντίστοιχα 248,4mm και 0mm. (Ε.Μ.Υ. Μετεωρολογικός Σταθμός Σκοτίνας, έτη 1999-2001 ). H επικρατέστερη διεύθυνση ανέμου είναι η ανατολική, ακολουθούμενη από νότιονατολική, δυτική, με μικρή ένταση (Ε.Μ.Υ. έτη 1983-2001). Η μέση μηνιαία θερμοκρασία της ατμόσφαιρας κατά την κολυμβητική περίοδο είναι 22^oC, με τη μέγιστη μηνιαία θερμοκρασία να καταγράφεται κατά το μήνα Ιούλιο και να είναι της τάξης των 28^oC(Ε.Μ.Υ. Έτη 1983-1993 και 1998-2003).

Σημειώνεται ότι η ακτή, εξαιτίας του προσανατολισμού και της μορφολογίας της είναι προστατευμένη από τους επικρατέστερους ανέμους, με εξαίρεση τους ανατολικούς και τους νοτιοανατολικούς. Η μικρή και η μέση ένταση των επικρατούντων αυτών ανέμων δεν δημιουργούν φαινόμενα έντονου κυματισμού που επηρεάζουν δυσμενώς την κολυμβητική ακτή. Γενικώς, δεν παρατηρούνται έντονα φαινόμενα παλίρροιας ή ισχυρά ρεύματα.

Πιέσεις

Υγρά απόβλητα

Ο οικισμός της Λεπτοκαρυάς δεν διαθέτει αποχετευτικό δίκτυο και εξυπηρετείται, στο σύνολό του, μέσω ιδιωτικών συστημάτων αποχέτευσης. Η παρουσία των συστημάτων αυτών αποτελεί δυνητική πηγή ρύπανσης, καθόσον πιθανή διαρροή των μπορεί να επιφέρει εισροή αυξημένου οργανικού και μικροβιακού φορτίου και φορτίου θρεπτικών στη θάλασσα. Η έλλειψη οργανωμένου συστήματος αποχέτευσης και επεξεργασίας λυμάτων, σε συνδυασμό με τον πληθυσμό του οικισμού, ο οποίος ανέρχεται σε 4.225 μόνιμους κατοίκους (ΕΣΥΕ 2001) και πολλαπλασιάζεται κατά τους θερινούς μήνες, καθιστά σημαντική την πιθανότητα επιβάρυνσης της ποιότητας των υδάτων. Στην άμεση περιοχή λειτουργούν μεγάλες ξενοδοχειακές μονάδες και χώροι οργανωμένης κατασκήνωσης, που στην πλειοψηφία τους διαθέτουν ιδιωτικές εγκαταστάσεις επεξεργασίας των λυμάτων.

Εκβολές ποταμών, ρεμάτων-εκβάλλοντες αγωγοί

Στην ακτή εντοπίζονται οι εκβολές τεσσάρων ρεμάτων, η πλειοψηφία των οποίων είναι διαλείπουσας ροής. Τα δυο ρέματα συνεχούς και διαλείπουσας ροής, που εντοπίζονται στο μέσο της ακτής, δυνητικά μεταφέρουν κυρίως το ρυπαντικό φορτίο από τις επιφανειακές απορροές των δρόμων και των χώρων στάθμευσης. Σε περιπτώσεις έντονης βροχόπτωσης, τα υπόλοιπα ρέματα διαλείπουσας ροής, εκ των οποίων το ένα είναι το ρέμα Τοπόλιανη, δυνητικά μεταφέρουν ρυπαντικό φορτίο από την ευρύτερη περιοχή η οποία χαρακτηρίζεται από καλλιέργειες. Το μεταφερόμενο φορτίο ενδέχεται να περιλαμβάνει συγκεντρώσεις θρεπτικών (κυρίως νιτρικών και φωσφορικών αλάτων) που προέρχονται από τα λιπάσματα και άλλων επικίνδυνων ουσιών που περιέχονται στα φυτοφάρμακα που εφαρμόζονται στις καλλιέργειες. Λόγω της ήπιας αγροτικής δραστηριότητας, η επιβάρυνση των κολυμβητικών υδάτων αναμένεται να είναι περιορισμένη.

Λοιπές πηγές

Στην παραλία επιτρέπονται τα κατοικίδια ζώα, ο αριθμός και η συχνότητα παρουσίας των οποίων δεν εκτιμάται ότι μπορεί να επιβαρύνει την ακτή. Λόγω των τουριστικών υποδομών, η ακτή Λεπτοκαρυά είναι ιδιαίτερα δημοφιλής και κατά τους καλοκαιρινούς μήνες συγκεντρώνει μεγάλο αριθμό λουομένων, η παρουσία των οποίων μπορεί να επιβαρύνει την ποιότητα των υδάτων της ακτής.

Αποτελέσματα επιτόπιας επίσκεψης

Κατά την επί τόπου επίσκεψη, δεν εντοπίστηκε η ύπαρξη πίσσας ή λαδιών, παρά μόνο μικρή συγκέντρωση φυτικών εκβρασμάτων μακροφυκών και οικιακών απορριμμάτων στο βόρειο τμήμα της παραλίας. Γενικώς, τα ύδατα παρουσίαζαν θολότητα, λόγω των επικρατούντων καιρικών συνθηκών.

Ευτροφισμός

Η θέση και ο προσανατολισμός της ακτής εξασφαλίζει ικανοποιητικό ρυθμό ανανέωσης των υδάτων και περιορίζει τον κίνδυνο εμφάνισης του φαινομένου του ευτροφισμού. Επιπλέον, τα ύδατα της ακτής κολύμβησης δεν επηρεάζονται από την απορροή ρυπαντικών φορτίων των κύριων θρεπτικών συστατικών αζώτου και φωσφόρου, που συμβάλλουν στην ανάπτυξη αλγών και ευνοούν την εξέλιξη ευτροφικών φαινομένων. Επίσης, τα κολυμβητικά ύδατα της ακτής είναι, υπό κανονικές συνθήκες διαυγή και καθαρά κάτι που συνδέεται με χαμηλή παρουσία φυτοπλαγκτόν. Με βάση τα παραπάνω εκτιμάται χαμηλός βαθμός επικινδυνότητας ανάπτυξης μακροφυκών και φυτοπλαγκτόν στην ακτή.

Διερεύνηση έκτακτων συνθηκών

Σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία των ανέμων και της βροχόπτωσης για την περιοχή, κατά την κολυμβητική περίοδο δεν εμφανίζονται ακραία καιρικά φαινόμενα και, επομένως, δεν αναμένεται ιδιαίτερη επιβάρυνση της θαλάσσιας περιοχής από μεταφορά ρύπων ή απορροή ομβρίων λόγω ισχυρών ανέμων. Οι έκτακτες συνθήκες κατά τις οποίες δύναται να επιβαρυνθεί η ποιότητα των υδάτων της ακτής περιλαμβάνουν τις υπερχειλίσεις ή διαρροή των ιδιωτικών συστημάτων και την συγκέντρωση αυξημένου αριθμού λουομένων.

Μέτρα αντιμετώπισης

Σε περίπτωση έκτακτου περιστατικού ρύπανσης των υδάτων ή επιβάρυνσης του περιβάλλοντος της ακτής κολύμβησης, ενεργοποιείται μηχανισμός έγκαιρης προειδοποίησης για την πρόληψη και την ασφάλεια των λουομένων.
Ο αρμόδιος φορέας διαχείρισης τέτοιων καταστάσεων είναι ο Δήμος Δίου - Ολύμπου.
Στις επανορθωτικές ενέργειες περιλαμβάνονται:

• Ενημέρωση του κοινού για την ρύπανση και την εκτιμώμενη διάρκεια αυτής.
• Έκδοση απόφασης προσωρινής διακοπής της κολύμβησης (εάν κριθεί απαραίτητο από τις αρμόδιες Υπηρεσίες).
• Συνέχιση της παρακολούθησης των υδάτων, σύμφωνα με το αντίστοιχο πρόγραμμα παρακολούθησης που εφαρμόζεται στο πλαίσιο της Οδηγίας 2006/7/Ε.Κ., και λήψη πρόσθετου δείγματος, προκειμένου να επιβεβαιωθεί ότι το περιστατικό έχει λήξει. Σε περίπτωση που το πρόγραμμα παρακολούθησης προβλέπει λήψη δείγματος στην περίοδο εμφάνισης της βραχυπρόθεσμης ρύπανσης, το δείγμα αυτό μπορεί να εξαιρεθεί και να αντικατασταθεί από ένα πρόσθετο δείγμα, το οποίο θα ληφθεί 7 ημέρες μετά την εξάλειψη του φαινομένου

Όσον αφορά την διαχείριση των υγρών αποβλήτων, οι υπερχειλίσεις ή διαρροές βόθρων προκαλούν μακροπρόθεσμη ρύπανση και για την αντιμετώπισή της είναι απαραίτητη η επεξεργασία και διάθεση των λυμάτων, σύμφωνα με τις απαιτήσεις της Οδηγίας 91/271/ΕΟΚ. Σχετικά με τη λειτουργία των ξενοδοχειακών μονάδων και χώρων οργανωμένης κατασκήνωσης που διαθέτουν ιδιωτικές εγκαταστάσεις επεξεργασίας, οι αρμόδιες αρχές μεριμνούν για την τήρηση των Περιβαλλοντικών Όρων των επιχειρήσεων αναφορικά με τη διάθεση των λυμάτων τους. Σχετικά με τον κίνδυνο ρύπανσης της θάλασσας από τη συγκέντρωση αυξημένου αριθμού λουομένων, αναρτώνται σε ευδιάκριτο σημείο μέτρα καλής συμπεριφοράς λουομένων, τα οποία περιλαμβάνουν την αποφυγή χρήσης αντηλιακού μισή ώρα πριν την είσοδο στο νερό και τη συστηματική χρήση των κάδων για την απόθεση απορριμμάτων.

Γενικά συνιστάται η αποφυγή κολύμβησης εντός των λιμανιών, των μόνιμων αγκυροβολίων και των ναυπηγείων, 200 μ. εκατέρωθεν από τα στόμια εκβολής των αγωγών εγκαταστάσεων επεξεργασίας λυμάτων, στις εκβολές αγωγών ομβρίων υδάτων μετά από έντονη βροχόπτωση, καθώς και στις εκβολές ρεμάτων συνεχούς ροής.

Στοιχεία επικοινωνίας και πηγές περαιτέρω ενημέρωσης

Χρήσιμες Συνδέσεις

Ευρωπαϊκή Επιτροπή - Ποιότητα υδάτων κολύμβησης: ec.europa.eu/environment/water/water-bathing/index_en.html
Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος - Κατάσταση υδάτων κολύμβησης:www.eea.europa.eu/themes/water/status-and-monitoring/state-of-bathing-water
Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος: Κεντρικό Αποθετήριο Δεδομένων:cdr.eionet.europa.eu/gr/eu/bwd
Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας: www.ypen.gov.gr
Μητρώο ταυτοτήτων υδάτων κολύμβησης:bathingwaterprofiles.gr/
Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού:www.culture.gov.gr
Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία (Ε.Μ.Υ.): www.emy.gr
Περιοχές δικτύου Natura 2000: www.ypen.gov.gr/perivallon/viopoikilotita/diktyo-natura-2000/
Ελληνικό Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών:www.hcmr.gr
Ελληνικό Κέντρο Βιοτόπων - Υγροτόπων:www.ekby.gr
Γαλάζιες σημαίες:www.blueflag.gr
ΕΟΤ:gnto.gov.gr
Περιφέρεια ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ:http://www.pkm.gov.gr/

Το Πρόγραμμα «Ταυτότητες ακτών κολύμβησης» για το έτος 2011 χρηματοδοτήθηκε από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα
«Περιβάλλον & Αειφόρος Ανάπτυξη» (ΕΠΠΕΡΑΑ) του ΕΣΠΑ 2007-2013, με συγχρηματοδότηση από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης.

Για πρόσθετες πληροφορίες και ενημέρωση για το πρόγραμμα και τις κολυμβητικές ακτές της χώρας, υποβολή σχολίων, παρατηρήσεων και ανταλλαγή απόψεων επισκεφτείτε την ηλεκτρονική μας διεύθυνση www.bathingwaterprofiles.gr