Όνομα Ακτής: Νέα Καρβάλη
	Κωδικός Ταυτότητας: ELBW119012008
	Δήμος Καβάλας
	Περιφέρεια ΑΝ. ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ & ΘΡΑΚΗΣ
	Αποκεντρωμένη Διοίκηση ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ – ΘΡΑΚΗΣ

Εισαγωγή

Η θέσπιση Μητρώου Ταυτοτήτων Υδάτων Κολύμβησης υπαγορεύεται από την Ευρωπαϊκή Οδηγία 2006/7/ΕΚ, σχετικά με τη διαχείριση της ποιότητας των υδάτων κολύμβησης και συνιστά μια καινοτόμο προσέγγιση, με βασικό στόχο την ενημέρωση των πολιτών και την παροχή χρήσιμων στοιχείων για την σύγκριση και την επιλογή ακτών κολύμβησης. Η ταυτότητα των υδάτων κολύμβησης παρέχει πληροφορίες για τις φυσικές και γεωγραφικές συνθήκες της περιοχής της ακτής, για τα υδρολογικά χαρακτηριστικά των υδάτων κολύμβησης, καθώς και για την αξιολόγηση των πιθανών κινδύνων ρύπανσης στην περιοχή.

Συμπληρωματικώς του Μητρώου Ταυτοτήτων, κατά τη διάρκεια της κολυμβητικής περιόδου κάθε έτους (από 1η Ιουνίου έως 31η Οκτωβρίου), διενεργούνται συστηματικές δειγματοληψίες και αναλύσεις μικροβιολογικών και άλλων παραμέτρων, με σκοπό την ποιοτική παρακολούθηση και ταξινόμηση των κολυμβητικών υδάτων.

Περιγραφή Ακτής

Η παραλία της Νέας Καρβάλης ανήκει στον Κόλπο Καβάλας και πιο συγκεκριμένα αποτελεί τμήμα του ευρύτερου Όρμου Βάλτου, που έχει νότιο προσανατολισμό. Η ακτή είναι στο σύνολό της αμμώδης, έχει μήκος 1.700 μέτρα, ενώ το μέσο πλάτος της εκτιμάται 20 μέτρα. Η παράκτια ζώνη είναι φυσική, με αραιή και χαμηλή επιφανειακή βλάστηση. Η θαλάσσια βιοποικιλότητα περιλαμβάνει κυρίως χλωροφύκη και σε μικρότερο βαθμό φαιοφύκη που σχηματίζουν λειμώνες στο θαλάσσιο πυθμένα. Στο μέτωπο της ακτής περιστασιακά εμφανίζονται αρθρόποδα (καβούρια) και υδρόβια πτηνά, όπως θαλασσοκόρακες. Το βάθος των κολυμβητικών υδάτων στα πρώτα μέτρα είναι κανονικό και η κλίση του πυθμένα ήπια, αφού η ισοβαθής των 5 μέτρων συναντάται σε απόσταση της τάξης των 80 μέτρων από την ακτή. Η παραλία δεν είναι οργανωμένη στο μεγαλύτερο μέρος της και ως εκ τούτου στερείται των ανάλογων υποδομών. Παρ' όλα αυτά, σε ορισμένα σημεία υπάρχουν διαθέσιμες ξαπλώστρες και ομπρέλες. Επιπλέον, εντός της άμεσης περιοχής της παραλίας υπάρχει χώρος οργανωμένης τουριστικής κατασκήνωσης συνολικής χωρητικότητας της τάξης των 180 ατόμων. Η κολύμβηση είναι η κύρια δραστηριότητα επί της ακτής με το μέγιστο αριθμό λουομένων να εκτιμάται σε 400 άτομα. Τέλος, σημειώνεται πως η παραλία είναι προσβάσιμη οδικώς τόσο με ιδιωτικά μέσα, όσο και με μέσα μαζικής μεταφοράς. Στην άμεση περιοχή της ακτής ξεχωρίζει η ασυνεχής, αστική δόμηση του οικισμού της Νέας Καρβάλης. Στο ανατολικό τμήμα της περιοχής επικρατεί ήπια αγροτική χρήση. Αξίζει να αναφερθεί πως κεντρικά εντοπίζεται το σημείο εκβολής του ρέματος Ασπρόχωμα που εμφανίζει συνεχή ροή. Στα ανατολικά της ακτής βρίσκονται αλιευτικά κανάλια των ιχθυοτροφείων της περιοχής, ενώ σε μικρή απόσταση προς την ίδια κατεύθυνση υπάρχουν εγκαταστάσεις αποθείωσης και αποθήκευσης πετρελαίου. Μπροστά στις εγκαταστάσεις είναι κατασκευασμένος ένας προβλήτας μήκους 170 μέτρων. Στην αντίθετη πλευρά και συγκεκριμένα μετά το δυτικό όριο της ακτής, υπάρχει λιμενίσκος προστατευμένος από νότιους ανέμους.

Χρήσεις γης ευρύτερης περιοχής

Η ευρύτερη περιοχή χαρακτηρίζεται από την παρουσία γεωργικών αρόσιμων καλλιεργειών. Εκτός του αγροτικού χαρακτήρα, η περιοχή καλύπτεται κατά ένα σημαντικό ποσοστό από φυσικές εκτάσεις με χαμηλή κυρίως βλάστηση.

Υπαγωγή - Χαρακτηρισμοί

Η ακτή εντάσσεται στο Υδατικό Σύστημα Αν. Μακεδονία (EL11), στην Λεκάνη Απορροής Ποταμού Στρύμονα (EL1106) και στο Παράκτιο Υδατικό Σύστημα «Δυτ. Κόλπος Καβάλας» (EL1106C0004N), του οποίου η οικολογική κατάσταση έχει χαρακτηριστεί ως «Μέτρια», με βάση τα αποτελέσματα της ταξινόμησης, που πραγματοποιήθηκε στην 1η αναθεώρηση των Σχεδίων Διαχείρισης Λεκανών Απορροής Ποταμών (ΣΔΛΑΠ) και την αντίστοιχη Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ) (ΦΕΚ Β 4679/29.12.2017). Στο Υδατικό Σύστημα αντιστοιχεί σταθμός επιχειρησιακής παρακολούθησης που έχει οριστεί στο πλαίσιο εφαρμογής του Άρθρου 8 της Οδηγίας 2000/60/ΕΚ. Στην περιοχή δεν εντοπίστηκαν άλλα υδάτινα σώματα αναγνωρισμένα στο πλαίσιο της Οδηγίας 2000/60/ΕΚ που να επηρεάζουν την κολυμβητική ακτή.

Ποιότητα κολυμβητικών υδάτων

Η παραλία Νέα Καρβάλη αναγνωρίσθηκε ως ακτή κολύμβησης το έτος 1991 και έκτοτε παρακολουθείται στο πλαίσιο των ετησίων προγραμμάτων παρακολούθησης της ποιότητας των κολυμβητικών υδάτων, τα οποία πραγματοποιούνται με ευθύνη του Υπουργείου Παραγωγικής Ανασυγκρότησης Περιβάλλοντος και Ενέργειας.

Από το 2010, η παρακολούθηση και η αξιολόγηση της ποιότητας των υδάτων για τις κολυμβητικές περιόδους πραγματοποιείται σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στην Οδηγία 2006/7/ΕΚ και με συναξιολόγηση των αποτελεσμάτων παρακολούθησης των τελευταίων ετών.

Υδρολογικά, μετεωρολογικά χαρακτηριστικά

Το μέσο ετήσιο ύψος βροχόπτωσης στην περιοχή είναι 576 mm. με το μέγιστο και το ελάχιστο μηνιαίο ύψος να είναι αντίστοιχα 497,1mm και 0,1mm. (Ε.Μ.Υ. Μετεωρολογικός Σταθμός Καβάλας,). H επικρατέστερη διεύθυνση ανέμου είναι η νοτιοανατολική, ακολουθούμενη από νότια και βορειοδυτική με μικρή ή μέση ένταση (Ε.Μ.Υ. έτη 1956-1984). Η μέση μηνιαία θερμοκρασία της ατμόσφαιρας κατά την κολυμβητική περίοδο είναι 22^oC, με τη μέγιστη μηνιαία θερμοκρασία να καταγράφεται κατά το μήνα Ιούλιο και να είναι της τάξης των 28^oC(Ε.Μ.Υ. έτη 1984-2003).

Η ακτή λόγω προσανατολισμού είναι εκτεθειμένη στους επικρατέστερους ανέμους που πνέουν στην περιοχή με εξαίρεση τους βορειοδυτικούς. Η μικρή ή μέση ένταση με την οποία πνέουν συνήθως οι νότιοι και νοτιοανατολικοί άνεμοι οδηγεί στο συμπέρασμα πως σπάνια αναμένεται εμφάνιση αξιόλογου κυματισμού επί της ακτής. Επιπλέον στην ακτή δεν παρατηρούνται ισχυρά ρεύματα, ούτε και έντονα φαινόμενα παλίρροιας.

Πιέσεις

Υγρά απόβλητα

Ο οικισμός Νέας Καρβάλης διαθέτει δίκτυο αποχέτευσης το οποίο καλύπτει το σύνολο του οικισμού και εξυπηρετείται από την Εγκατάσταση Επεξεργασίας Λυμάτων (ΕΕΛ) Καβάλας, η οποία έχει σχεδιαστεί για ισοδύναμο πληθυσμό 96.000 κατοίκους. Η ΕΕΛ περιλαμβάνει δευτεροβάθμια επεξεργασία με απομάκρυνση θρεπτικών, ενώ η διάθεση των επεξεργασμένων λυμάτων γίνεται μέσω υποθαλάσσιου αγωγού η εκβολή του οποίου εντοπίζεται σε θαλάσσια περιοχή που δε σχετίζεται με την ακτή. Στην άμεση περιοχή της ακτής εντοπίστηκαν βιομηχανικές μονάδες που δραστηριοποιούνται στον κλάδο της επεξεργασίας και αποθήκευσης πετρελαιοειδών καθώς και της παραγωγής φωσφορικών λιπασμάτων. Τα υγρά απόβλητα των μονάδων ενδέχεται να περιέχουν οργανικές ενώσεις, θειούχες ενώσεις ή άλλες επικίνδυνες ουσίες. Εντούτοις, με προϋπόθεση την τήρηση των Περιβαλλοντικών Όρων λειτουργίας των μονάδων σχετικά με τη διάθεση αποβλήτων δεν αναμένεται επιβάρυνση της ποιότητας των υδάτων.

Ιχθυοκαλλιέργειες

Στην περιοχή εντοπίζονται τα αλιευτικά κανάλια παρακείμενης υδατοκαλλιέργειας (η παραγωγή αφορά τσιπούρα, λαβράκι, χιόνα, σαργό, λιθρίνι, φαγκρί, κεφάλι και μελοκόπι - κρανιό), η οποία έχει ετήσια δυναμικότητα περίπου 500 τόνους. Τα υγρά απόβλητα της μονάδας αφορούν, κατά κύριο λόγο, τα προϊόντα μεταβολισμού των ψαριών.

Λιμάνια/Μαρίνες

Στο δυτικό άκρο της ακτής, σε απόσταση περίπου 80 μέτρων από την περιοχή κολύμβησης, υπάρχει χώρος ελλιμενισμού μικρών ιδιωτικών πλεούμενων. Επιπλέον, στο ανατολικό άκρο και σε απόσταση 1.300 μέτρων λειτουργεί προβλήτας που εξυπηρετεί δεξαμενόπλοια που μεταφέρουν καύσιμα για την παρακείμενη βιομηχανία καυσίμων. Οι απορρίψεις των σκαφών που προσεγγίζουν την παραλία και περιλαμβάνουν αστικά απόβλητα και απορρίμματα, καθώς επίσης και η πιθανή διαρροή πετρελαίου από σκάφη με ελλιπή συντήρηση αποτελούν δυνητικές πηγές ρύπανσης.

Εκβολές ποταμών, ρεμάτων-εκβάλλοντες αγωγοί

Στο μέσο περίπου της ακτής εντοπίζεται η εκβολή του ρέματος Ασπροπόταμος. Το ρέμα είναι συνεχούς ροής και δυνητικώς μεταφέρει ρυπαντικό φορτίο από την ευρύτερη περιοχή η οποία χαρακτηρίζεται από αγροτική δραστηριότητα. Το μεταφερόμενο φορτίο ενδέχεται να περιλαμβάνει αυξημένες συγκεντρώσεις θρεπτικών (κυρίως νιτρικών και φωσφορικών αλάτων) που προέρχονται από τα λιπάσματα, καθώς και αυξημένες συγκεντρώσεις άλλων επικίνδυνων ουσιών που περιέχονται στα φυτοφάρμακα που εφαρμόζονται στις καλλιέργειες. Η παρουσία έντονης άλγης στα νερά αποτελεί ένδειξη ρύπανσης από θρεπτικές ουσίες. Κατά την επιτόπια επίσκεψη την ακτή εντοπίστηκε ένας αγωγός που απορρέει στο άνω μέρος της παραλίας και βρίσκεται στο κέντρο περίπου της ακτής. Ο αγωγός μεταφέρει αποκλειστικά όμβρια ύδατα που απορρέουν από το χώρο κατασκήνωσης που εδρεύει εκεί. Συνεπώς, δεν αναμένεται κάποια επιβάρυνση της ποιότητας των υδάτων από τον αγωγό.

Λοιπές πηγές

Στην παραλία επιτρέπονται τα κατοικίδια ζώα. Ωστόσο, η συχνότητα παρουσίας τους είναι τέτοια ώστε να μην επιβαρύνεται η ποιότητα των κολυμβητικών υδάτων της ακτής.

Αποτελέσματα επιτόπιας επίσκεψης

Κατά την επί τόπου επίσκεψη στην παραλία δεν εντοπίστηκε ύπαρξη πίσσας, λαδιών ή επιφανειοδραστικών ουσιών (αφροί), ενώ σε κανένα σημείο της παραλίας δεν παρατηρήθηκαν στερεά απορρίμματα. Τα ύδατα ήταν διαυγή με εξαίρεση το τμήμα ανατολικά του Ασπροποτάμου, όπου παρατηρήθηκε αυξημένη θολότητα και σωροί από χλωροφύκη. Πάντως, η αυξημένη θολότητα μπορεί να συνδεθεί με τη χαμηλή ηλιοφάνεια που επικρατούσε κατά την επίσκεψη.

Ευτροφισμός

Η θέση της ακτής εντός ανοιχτού κόλπου σε συνδυασμό με το κανονικό βάθος των νερών διαμορφώνουν μη ευνοϊκές συνθήκες για την εμφάνιση του φαινόμενου του ευτροφισμού. Κατά συνέπεια, στην ακτή δεν έχουν καταγραφεί περιστατικά ραγδαίας ανάπτυξης αλγών ή φυτοπλαγκτόν.  Ωστόσο, η ακτή επηρεάζεται από την απορροή ρυπαντικών φορτίων των κύριων θρεπτικών συστατικών αζώτου και φωσφόρου, που συμβάλλουν στην ανάπτυξη αλγών και ευνοούν την εξέλιξη ευτροφικών φαινομένων. Επιπλέον, τα ύδατα κατά τόπους δεν ήταν διαυγή παρουσιάζοντας πυκνή βλάστηση χλωροφυκών. Με βάση τα παραπάνω εκτιμάται υψηλός βαθμός επικινδυνότητας ανάπτυξης μακροφυκών και φυτοπλαγκτόν στην ακτή.

Διερεύνηση έκτακτων συνθηκών

Σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία των ανέμων και της βροχόπτωσης για την περιοχή, κατά την κολυμβητική περίοδο δεν εμφανίζονται ακραία καιρικά φαινόμενα και επομένως δεν αναμένεται ιδιαίτερη επιβάρυνση της θαλάσσιας περιοχής από απορροές ομβρίων ή μεταφορά ρύπων λόγω ισχυρών ανέμων.

Μέτρα αντιμετώπισης

Σε περίπτωση έκτακτου περιστατικού ρύπανσης των υδάτων ή επιβάρυνσης του περιβάλλοντος της ακτής κολύμβησης, ενεργοποιείται μηχανισμός έγκαιρης προειδοποίησης για την πρόληψη και την ασφάλεια των λουομένων.
Ο αρμόδιος φορέας διαχείρισης τέτοιων καταστάσεων είναι ο Δήμος Καβάλας.
Στις επανορθωτικές ενέργειες περιλαμβάνονται:

• Ενημέρωση του κοινού για την ρύπανση και την εκτιμώμενη διάρκεια αυτής.
• Έκδοση απόφασης προσωρινής διακοπής της κολύμβησης (εάν κριθεί απαραίτητο από τις αρμόδιες Υπηρεσίες).
• Συνέχιση της παρακολούθησης των υδάτων, σύμφωνα με το αντίστοιχο πρόγραμμα παρακολούθησης που εφαρμόζεται στο πλαίσιο της Οδηγίας 2006/7/Ε.Κ., και λήψη πρόσθετου δείγματος, προκειμένου να επιβεβαιωθεί ότι το περιστατικό έχει λήξει. Σε περίπτωση που το πρόγραμμα παρακολούθησης προβλέπει λήψη δείγματος στην περίοδο εμφάνισης της βραχυπρόθεσμης ρύπανσης, το δείγμα αυτό μπορεί να εξαιρεθεί και να αντικατασταθεί από ένα πρόσθετο δείγμα, το οποίο θα ληφθεί 7 ημέρες μετά την εξάλειψη του φαινομένου

Για τη μείωση του φορτίου θρεπτικών που απορρέει στην παράκτια περιοχή και προέρχεται από γεωργικές δραστηριότητες συνιστάται η εφαρμογή των αρχών του Κώδικα Ορθής Γεωργικής Πρακτικής, η οποία έχει σαν αποτέλεσμα τη μείωση των εφαρμοζόμενων ποσοτήτων λιπασμάτων. Σχετικά με τη λειτουργία των λιμενικών εγκαταστάσεων της περιοχής συνίσταται η ορθή περιβαλλοντική διαχείριση των αποβλήτων των σκαφών σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία. Τέλος, η παρουσία των μονάδων ιχθυοκαλλιέργειας δεν φαίνεται να έχει επηρεάσει την ποιότητα των υδάτων της περιοχής. Σε κάθε περίπτωση συνίσταται η τήρηση των Περιβαλλοντικών Όρων λειτουργίας των μονάδων εφαρμόζοντας τα απαιτούμενα μέτρα διαχείρισης των αποβλήτων τους.

Γενικά συνιστάται η αποφυγή κολύμβησης εντός των λιμανιών, των μόνιμων αγκυροβολίων και των ναυπηγείων, 200 μ. εκατέρωθεν από τα στόμια εκβολής των αγωγών εγκαταστάσεων επεξεργασίας λυμάτων, στις εκβολές αγωγών ομβρίων υδάτων μετά από έντονη βροχόπτωση, καθώς και στις εκβολές ρεμάτων συνεχούς ροής.

Στοιχεία επικοινωνίας και πηγές περαιτέρω ενημέρωσης

Χρήσιμες Συνδέσεις

Ευρωπαϊκή Επιτροπή - Ποιότητα υδάτων κολύμβησης: ec.europa.eu/environment/water/water-bathing/index_en.html
Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος - Κατάσταση υδάτων κολύμβησης:www.eea.europa.eu/themes/water/status-and-monitoring/state-of-bathing-water
Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος: Κεντρικό Αποθετήριο Δεδομένων:cdr.eionet.europa.eu/gr/eu/bwd
Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας: www.ypen.gov.gr
Μητρώο ταυτοτήτων υδάτων κολύμβησης:bathingwaterprofiles.gr/
Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού:www.culture.gov.gr
Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία (Ε.Μ.Υ.): www.emy.gr
Περιοχές δικτύου Natura 2000: www.ypen.gov.gr/perivallon/viopoikilotita/diktyo-natura-2000/
Ελληνικό Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών:www.hcmr.gr
Ελληνικό Κέντρο Βιοτόπων - Υγροτόπων:www.ekby.gr
Γαλάζιες σημαίες:www.blueflag.gr
ΕΟΤ:gnto.gov.gr
Περιφέρεια ΑΝ. ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ & ΘΡΑΚΗΣ:http://www.pamth.gov.gr/

Το Πρόγραμμα «Ταυτότητες ακτών κολύμβησης» για το έτος 2011 χρηματοδοτήθηκε από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα
«Περιβάλλον & Αειφόρος Ανάπτυξη» (ΕΠΠΕΡΑΑ) του ΕΣΠΑ 2007-2013, με συγχρηματοδότηση από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης.

Για πρόσθετες πληροφορίες και ενημέρωση για το πρόγραμμα και τις κολυμβητικές ακτές της χώρας, υποβολή σχολίων, παρατηρήσεων και ανταλλαγή απόψεων επισκεφτείτε την ηλεκτρονική μας διεύθυνση www.bathingwaterprofiles.gr