Όνομα Ακτής: Μενίδι
	Κωδικός Ταυτότητας: ELBW049125007
	Δήμος Αμφιλοχίας
	Περιφέρεια ΔΥΤΙΚΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ
	Αποκεντρωμένη Διοίκηση ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ, ΔΥΤΙΚΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΚΑΙ ΙΟΝΙΟΥ

Εισαγωγή

Η θέσπιση Μητρώου Ταυτοτήτων Υδάτων Κολύμβησης υπαγορεύεται από την Ευρωπαϊκή Οδηγία 2006/7/ΕΚ, σχετικά με τη διαχείριση της ποιότητας των υδάτων κολύμβησης και συνιστά μια καινοτόμο προσέγγιση, με βασικό στόχο την ενημέρωση των πολιτών και την παροχή χρήσιμων στοιχείων για την σύγκριση και την επιλογή ακτών κολύμβησης. Η ταυτότητα των υδάτων κολύμβησης παρέχει πληροφορίες για τις φυσικές και γεωγραφικές συνθήκες της περιοχής της ακτής, για τα υδρολογικά χαρακτηριστικά των υδάτων κολύμβησης, καθώς και για την αξιολόγηση των πιθανών κινδύνων ρύπανσης στην περιοχή.

Συμπληρωματικώς του Μητρώου Ταυτοτήτων, κατά τη διάρκεια της κολυμβητικής περιόδου κάθε έτους (από 1η Ιουνίου έως 31η Οκτωβρίου), διενεργούνται συστηματικές δειγματοληψίες και αναλύσεις μικροβιολογικών και άλλων παραμέτρων, με σκοπό την ποιοτική παρακολούθηση και ταξινόμηση των κολυμβητικών υδάτων.

Περιγραφή Ακτής

Η παραλία Μενίδι βρίσκεται εντός του Όρμου Κοπραίνης. Ο Όρμος βρίσκεται στο βορειοανατολικό μυχό του Αμβρακικού Κόλπου με νοτιοδυτικό όριο την Άκρα Κοπραίνης. Τόσο η παράκτια ζώνη όσο και ο θαλάσσιος πυθμένας είναι πετρώδεις με ψιλό βότσαλο. Η παράκτια ζώνη της ακτής είναι τροποποιημένη λόγω του συνεχές τοιχίου αντιστήριξης που μειώνει αισθητά το χερσαίο μέτωπο της. Η θαλάσσια βιοποικιλότητα περιλαμβάνει φαιοφύκη, λειμώνες θαλάσσιων φανερόγαμων και κνιδόζωα (μέδουσα). Η κολυμβητική ακτή αποτελεί το παράλιο τμήμα ενός κλειστού κόλπου, μήκους 670 μ. Το μήκος της ακτής είναι 500 μ., το μέσο πλάτος είναι 5 μ. και ο προσανατολισμός είναι νοτιοδυτικός. Τα κολυμβητικά ύδατα στα πρώτα μέτρα έχουν βάθος κανονικό, ο πυθμένας παρουσιάζει ήπια κλίση και η ισοβαθής των 5 μ. παρατηρείται σε απόσταση περίπου 25 μ. από την ακτή. Η παραλία είναι προσβάσιμη αρχικά μέσω του περιφερειακού οδικού δικτύου Αγρινίου – Άρτας και στη συνέχεια μέσω του τοπικού οδικού δικτύου. Τμήμα της παραλίας είναι οργανωμένο και διαθέτει υποδομές εξυπηρέτησης των λουομένων όπως, ομπρέλες, ξαπλώστρες, ντους και καλάθια απορριμμάτων. Ο μέγιστος αριθμός λουομένων εκτιμάται σε 300 άτομα. Η άμεση περιοχή χαρακτηρίζεται από οικιστική ανάπτυξη και τουριστική δραστηριότητα. Αναλυτικότερα, κατά μήκος της παραλιακής οδού, που οριοθετεί την ακτή, υπάρχουν εμπορικά καταστήματα, καταστήματα εστίασης (εστιατόρια και αναψυκτήρια) και ενοικιαζόμενα καταλύματα ενώ, σε κοντινή απόσταση από το ανατολικό άκρο της ακτής υπάρχουν εγκαταστάσεις αναψυχής. Πλησίον της περιοχής κολύμβησης βρίσκεται χώρος ελλιμενισμού αλιευτικών πλεούμενων, στην εξωτερική πλευρά του οποίου έχουν τοποθετηθεί προστατευτικοί φυσικοί ογκόλιθοι για προστασία από τους βόρειους και βορειοανατολικούς ανέμους.

Χρήσεις γης ευρύτερης περιοχής

Το μεγαλύτερο μέρος της ευρύτερης λεκάνης απορροής της ακτής καλύπτεται από ετερογενείς αγροτικές εκτάσεις και αγροτικές εκτάσεις με σημαντικό ποσοστό φυσικής βλάστησης.

Υπαγωγή - Χαρακτηρισμοί

Η ακτή εντάσσεται στο Υδατικό Σύστημα Δυτ. Στερεά Ελλάδα (EL04), στην Λεκάνη Απορροής Ποταμού Αχελώου (EL0415) και στο Παράκτιο Υδατικό Σύστημα «Νότιος Αμβρακικός κόλπος» (EL0415C0009N), του οποίου η οικολογική κατάσταση έχει χαρακτηριστεί ως «Μέτρια», με βάση τα αποτελέσματα της ταξινόμησης, που πραγματοποιήθηκε στην 1η αναθεώρηση των Σχεδίων Διαχείρισης Λεκανών Απορροής Ποταμών (ΣΔΛΑΠ) και την αντίστοιχη Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ) (ΦΕΚ Β 4681/29.12.2017). Στο Υδατικό Σύστημα υπάρχει σταθμός επιχειρησιακής παρακολούθησης που έχει οριστεί στο πλαίσιο εφαρμογής του Άρθρου 8 της Οδηγίας 2000/60/ΕΚ. Στην περιοχή δεν εντοπίστηκαν άλλα υδάτινα σώματα, αναγνωρισμένα στο πλαίσιο της Οδηγίας 2000/60/ΕΚ, που να επηρεάζουν την κολυμβητική ακτή. Η ακτή ανήκει στον Αμβρακικό Κόλπο, ο οποίος έχει χαρακτηρισθεί ως ευαίσθητος υδάτινος αποδέκτης στην παρουσία θρεπτικών ουσιών, με βάση την Οδηγία 91/271/ΕΟΚ.

Ποιότητα κολυμβητικών υδάτων

Η παραλία Μενίδι αναγνωρίσθηκε ως ακτή κολύμβησης το έτος 1991 και έκτοτε παρακολουθείται στο πλαίσιο των ετησίων προγραμμάτων παρακολούθησης της ποιότητας των κολυμβητικών υδάτων, τα οποία πραγματοποιούνται με ευθύνη του Υπουργείου Παραγωγικής Ανασυγκρότησης Περιβάλλοντος και Ενέργειας.

Από το 2010, η παρακολούθηση και η αξιολόγηση της ποιότητας των υδάτων για τις κολυμβητικές περιόδους πραγματοποιείται σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στην Οδηγία 2006/7/ΕΚ και με συναξιολόγηση των αποτελεσμάτων παρακολούθησης των τελευταίων ετών.

Υδρολογικά, μετεωρολογικά χαρακτηριστικά

Το μέσο ετήσιο ύψος βροχόπτωσης στην περιοχή είναι 884mm, με το μέγιστο και το ελάχιστο μηνιαίο ύψος να είναι αντίστοιχα 346,2mm και 0mm. (Ε.Μ.Υ. Μετεωρολογικός Σταθμός Άκτιου, έτη 1971-2008). H επικρατέστερη διεύθυνση ανέμου είναι η βορειοανατολική, ακολουθούμενη από δυτική και νοτιοδυτική με μικρή ή μέση ένταση (Ε.Μ.Υ. έτη 1974-2001). Η μέση μηνιαία θερμοκρασία της ατμόσφαιρας κατά την κολυμβητική περίοδο είναι 23^oC, με τη μέγιστη μηνιαία θερμοκρασία να καταγράφεται κατά το μήνα Αύγουστο και να είναι της τάξης των 29^oC(Ε.Μ.Υ. έτη 1971-2003).

Σημειώνεται ότι η ακτή, εξαιτίας του προσανατολισμού και της μορφολογίας της είναι προστατευμένη από τους επικρατέστερους ανέμους, με εξαίρεση τους δυτικούς και νοτιοδυτικούς, οι οποίοι είναι μικρής και μέσης έντασης και δεν επηρεάζουν την κολυμβητική ακτή. Στην περιοχή δεν παρατηρούνται ισχυρά ρεύματα, ούτε έντονα φαινόμενα παλίρροιας.

Πιέσεις

Υγρά απόβλητα

Ο οικισμός Μενίδι δεν διαθέτει αποχετευτικό δίκτυο και εξυπηρετείται, στο σύνολό του, μέσω ιδιωτικών συστημάτων αποχέτευσης. Ο μόνιμος πληθυσμός του οικισμού αυτού, σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΣΥΕ (απογραφή 2001), ανέρχεται σε 1.055 κατοίκους. Αν και η παρουσία των συστημάτων αυτών αποτελεί δυνητική πηγή εισροής μικροβιακού φορτίου στη θάλασσα, λόγω της μικρής έκτασης του οικισμού, η πιθανή επιβάρυνση της ποιότητας των κολυμβητικών υδάτων εκτιμάται ως ιδιαίτερα περιορισμένη.

Λιμάνια/Μαρίνες

Στο νοτιοανατολικό άκρο της ακτής, σε απόσταση περίπου 80 μ. από την περιοχή κολύμβησης, υπάρχει χώρος ελλιμενισμού αλιευτικών πλεούμενων, δυναμικότητας 60 πλεούμενων. Οι απορρίψεις που περιλαμβάνουν αστικά απόβλητα και απορρίμματα και η πιθανή διαρροή πετρελαίου λόγω της ελλιπής συντήρησης αποτελούν δυνητικές πηγές ρύπανσης.

Εκβολές ποταμών, ρεμάτων-εκβάλλοντες αγωγοί

Στο νοτιοανατολικό άκρο της περιοχής κολύμβησης εντοπίζονται οι εκβολές δυο αγωγών μεταφοράς ομβρίων. Οι αγωγοί δυνητικώς, μεταφέρουν ρυπαντικό φορτίο από τον οικισμό που βρίσκεται ανάντη της ακτής και συγκεκριμένα από τις επιφανειακές απορροές των δρόμων και των χώρων στάθμευσης. Παρά ταύτα, λόγω του μικρού μεγέθους του οικισμού δεν αναμένεται σημαντική επίδραση στην ποιότητα των υδάτων.

Λοιπές πηγές

Στην παραλία επιτρέπονται τα κατοικίδια ζώα, ο αριθμός και η συχνότητα παρουσίας των οποίων δεν εκτιμάται ότι μπορεί να επιβαρύνει την ακτή.

Αποτελέσματα επιτόπιας επίσκεψης

Κατά την επί τόπου επίσκεψη στην παραλία δεν παρατηρήθηκε η ύπαρξη πίσσας, ενώ, εντοπίσθηκε αγωγός αγνώστου προέλευσης, ο οποίος φάνηκε να είναι ανενεργός. Κατά μήκος της ακτής και επί της θαλάσσης βρέθηκε σημαντική ποσότητα οικιακών απορριμμάτων. Στο μέτωπο της ακτής και εντός της θαλάσσης εντοπίσθηκε αυξημένη ποσότητα λειμώνων θαλάσσιων φανερόγαμων και φαιοφυκών ενώ, στους φυσικούς ογκόλιθους πλησίον της περιοχής κολύμβησης παρατηρήθηκε η παρουσία κλαδοφόρων, τα οποία αναπτύσσονται σε βραχώδεις επιφάνειες και απαιτούν έντονη ηλιοφάνεια. Στο χώρο ελλιμενισμού που χωροθετείται πλησίον της ακτής εντοπίσθηκε αυξημένη συγκέντρωση λαδιών, τα οποία προέρχονται από τις πιθανές διαρροές των πλεούμενων. Γενικώς, τα κολυμβητικά ύδατα ήταν θολά με πράσινη απόχρωση και αυξημένη συγκέντρωση επιφανειοδραστικών ουσιών (αφροί) σε όλο το μήκος της ακτής.

Ευτροφισμός

Στα ύδατα της ακτής έχουν καταγραφεί στο παρελθόν περιστατικά ραγδαίας ανάπτυξης αλγών τα οποία αποδίδονται στην εκτενή γεωργική δραστηριότητα που ασκείται στην ευρύτερη περιοχή. Επιπλέον, η θέση της ακτής εντός κλειστού κόλπου έχει σαν αποτέλεσμα το μικρό ρυθμό ανανέωσης των υδάτων και τη διαμόρφωση ευνοϊκών συνθηκών για την υπερβολική ανάπτυξη αλγών. Η θολερότητα και η πράσινη απόχρωση των υδάτων της ακτής υποδεικνύει την παρουσία φυτοπλαγκτόν αλλά και τη ανάπτυξή μακροφυκών, στοιχεία τα οποία συνδέονται με την ανάπτυξη ευτροφικών φαινομένων. Σε συνδυασμό με τα παραπάνω, το γεγονός της ένταξης της ακτής εντός του Αμβρακικού κόλπου που αποτελεί χαρακτηρισμένο ευαίσθητο αποδέκτη (Οδηγία 91/271) υποδεικνύει υψηλό κίνδυνο εμφάνισης ευτροφικών φαινόμενων στην ακτή.

Διερεύνηση έκτακτων συνθηκών

Σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία των ανέμων και της βροχόπτωσης για την περιοχή, κατά την κολυμβητική περίοδο δεν εμφανίζονται ακραία καιρικά φαινόμενα και, επομένως, δεν αναμένεται ιδιαίτερη επιβάρυνση της θαλάσσιας περιοχής από απορροές ομβρίων και μεταφορά ρύπων λόγω ισχυρών ανέμων.

Μέτρα αντιμετώπισης

Σε περίπτωση έκτακτου περιστατικού ρύπανσης των υδάτων ή επιβάρυνσης του περιβάλλοντος της ακτής κολύμβησης, ενεργοποιείται μηχανισμός έγκαιρης προειδοποίησης για την πρόληψη και την ασφάλεια των λουομένων.
Ο αρμόδιος φορέας διαχείρισης τέτοιων καταστάσεων είναι ο Δήμος Αμφιλοχίας.
Στις επανορθωτικές ενέργειες περιλαμβάνονται:

• Ενημέρωση του κοινού για την ρύπανση και την εκτιμώμενη διάρκεια αυτής.
• Έκδοση απόφασης προσωρινής διακοπής της κολύμβησης (εάν κριθεί απαραίτητο από τις αρμόδιες Υπηρεσίες).
• Συνέχιση της παρακολούθησης των υδάτων, σύμφωνα με το αντίστοιχο πρόγραμμα παρακολούθησης που εφαρμόζεται στο πλαίσιο της Οδηγίας 2006/7/Ε.Κ., και λήψη πρόσθετου δείγματος, προκειμένου να επιβεβαιωθεί ότι το περιστατικό έχει λήξει. Σε περίπτωση που το πρόγραμμα παρακολούθησης προβλέπει λήψη δείγματος στην περίοδο εμφάνισης της βραχυπρόθεσμης ρύπανσης, το δείγμα αυτό μπορεί να εξαιρεθεί και να αντικατασταθεί από ένα πρόσθετο δείγμα, το οποίο θα ληφθεί 7 ημέρες μετά την εξάλειψη του φαινομένου

Για τη μείωση τόσο του φορτίου θρεπτικών, όσο και του μικροβιακού φορτίου που απορρέει στην παράκτια περιοχή και προέρχεται από γεωργικές και κτηνοτροφικές δραστηριότητες, συνίσταται η εφαρμογή των αρχών του Κώδικα Ορθής Γεωργικής Πρακτικής. Σχετικά με την διαχείριση των λυμάτων του οικισμού Μενίδι είναι σκόπιμο να διερευνηθεί η εφαρμογή κατάλληλων ιδιωτικών συστημάτων ή συστημάτων επεξεργασίας μικρής κλίμακας τα οποία προσφέρουν προστασία του υπόγειου υδροφορέα και συνεπαγόμενα της θαλάσσιας περιοχής από εισροές ρυπαντικού φορτίου. Σχετικά με τη λειτουργία του χώρου ελλιμενισμού συνιστάται η ορθή περιβαλλοντική διαχείριση των αποβλήτων των σκαφών σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία.

Γενικά συνιστάται η αποφυγή κολύμβησης εντός των λιμανιών, των μόνιμων αγκυροβολίων και των ναυπηγείων, 200 μ. εκατέρωθεν από τα στόμια εκβολής των αγωγών εγκαταστάσεων επεξεργασίας λυμάτων, στις εκβολές αγωγών ομβρίων υδάτων μετά από έντονη βροχόπτωση, καθώς και στις εκβολές ρεμάτων συνεχούς ροής.

Στοιχεία επικοινωνίας και πηγές περαιτέρω ενημέρωσης

Χρήσιμες Συνδέσεις

Ευρωπαϊκή Επιτροπή - Ποιότητα υδάτων κολύμβησης: ec.europa.eu/environment/water/water-bathing/index_en.html
Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος - Κατάσταση υδάτων κολύμβησης:www.eea.europa.eu/themes/water/status-and-monitoring/state-of-bathing-water
Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος: Κεντρικό Αποθετήριο Δεδομένων:cdr.eionet.europa.eu/gr/eu/bwd
Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας: www.ypen.gov.gr
Μητρώο ταυτοτήτων υδάτων κολύμβησης:bathingwaterprofiles.gr/
Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού:www.culture.gov.gr
Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία (Ε.Μ.Υ.): www.emy.gr
Περιοχές δικτύου Natura 2000: www.ypen.gov.gr/perivallon/viopoikilotita/diktyo-natura-2000/
Ελληνικό Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών:www.hcmr.gr
Ελληνικό Κέντρο Βιοτόπων - Υγροτόπων:www.ekby.gr
Γαλάζιες σημαίες:www.blueflag.gr
ΕΟΤ:gnto.gov.gr
Περιφέρεια ΔΥΤΙΚΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ:http://www.pde.gov.gr/gr/index.php

Το Πρόγραμμα «Ταυτότητες ακτών κολύμβησης» για το έτος 2011 χρηματοδοτήθηκε από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα
«Περιβάλλον & Αειφόρος Ανάπτυξη» (ΕΠΠΕΡΑΑ) του ΕΣΠΑ 2007-2013, με συγχρηματοδότηση από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης.

Για πρόσθετες πληροφορίες και ενημέρωση για το πρόγραμμα και τις κολυμβητικές ακτές της χώρας, υποβολή σχολίων, παρατηρήσεων και ανταλλαγή απόψεων επισκεφτείτε την ηλεκτρονική μας διεύθυνση www.bathingwaterprofiles.gr