Όνομα Ακτής: Ολυμπιακή Ακτή
	Κωδικός Ταυτότητας: ELBW099047006
	Δήμος Κατερίνης
	Περιφέρεια ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ
	Αποκεντρωμένη Διοίκηση ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ – ΘΡΑΚΗΣ

Εισαγωγή

Η θέσπιση Μητρώου Ταυτοτήτων Υδάτων Κολύμβησης υπαγορεύεται από την Ευρωπαϊκή Οδηγία 2006/7/ΕΚ, σχετικά με τη διαχείριση της ποιότητας των υδάτων κολύμβησης και συνιστά μια καινοτόμο προσέγγιση, με βασικό στόχο την ενημέρωση των πολιτών και την παροχή χρήσιμων στοιχείων για την σύγκριση και την επιλογή ακτών κολύμβησης. Η ταυτότητα των υδάτων κολύμβησης παρέχει πληροφορίες για τις φυσικές και γεωγραφικές συνθήκες της περιοχής της ακτής, για τα υδρολογικά χαρακτηριστικά των υδάτων κολύμβησης, καθώς και για την αξιολόγηση των πιθανών κινδύνων ρύπανσης στην περιοχή.

Συμπληρωματικώς του Μητρώου Ταυτοτήτων, κατά τη διάρκεια της κολυμβητικής περιόδου κάθε έτους (από 1η Ιουνίου έως 31η Οκτωβρίου), διενεργούνται συστηματικές δειγματοληψίες και αναλύσεις μικροβιολογικών και άλλων παραμέτρων, με σκοπό την ποιοτική παρακολούθηση και ταξινόμηση των κολυμβητικών υδάτων.

Περιγραφή Ακτής

Η Ολυμπιακή ακτή βρίσκεται στα δυτικά παράλια του Θερμαϊκού Κόλπου και απέχει 8 χλμ. από την Κατερίνη. Η κολυμβητική ακτή αποτελεί παράλιο τμήμα ενός ανοιχτού κόλπου, μήκους 16.850 μ.. Η παραλία έχει μήκος 4.100 μ., μέσο πλάτος 60 μ. και νοτιοανατολικό προσανατολισμό. Τόσο η παράκτια ζώνη όσο και ο θαλάσσιος πυθμένας είναι αμμώδεις. Η παράκτια ζώνη είναι μερικώς τροποποιημένη λόγω του λιμενοβραχίονα βορειοανατολικά της παραλίας, και του πεζόδρομου στο όριο της ακτής. Τα κολυμβητικά ύδατα στα πρώτα μέτρα είναι αβαθή, με ήπια κλίση του πυθμένα καθώς η ισοβαθής των 5 μ. παρατηρείται σε απόσταση περίπου 170 μ. από την ακτή. Η παραλία είναι προσβάσιμη μέσω της παραλιακής επαρχιακής οδού. Τμήματα της παραλίας είναι οργανωμένα και διαθέτουν υποδομές εξυπηρέτησης των λουομένων όπως ντους, τουαλέτες για ΑΜΕΑ, καλάθια και κάδοι απορριμμάτων,ομπρέλες με ξαπλώστρες η λειτουργία των οποίων γίνεται από τους ιδιοκτήτες των παρόδιων καταστημάτων εστίασης. Επιπλέον, διαθέτουν εγκαταστάσεις αθλητισμού και αναψυχής (γήπεδο πετοσφαίρισης, γήπεδο ποδοσφαίρου) και ναυαγοσωστική βάση. Η ακτή χρησιμοποιείται κυρίως για κολύμβηση και ο μέγιστος αριθμός λουόμενων της εκτιμάται σε 3.000 άτομα. Εντός της ακτής καταλήγουν πέντε ρέματα, διαλείπουσας ροής, ενώ νότια της εκβάλλει ο ποταμός Μαυρονέρι (ή αλλιώς Αίσωνας). Η άμεση περιοχή στο κεντρικό τμήμα της παραλίας αποτελείται από την συνεχή δόμηση του οικισμού Ολυμπιακή Ακτή που περιλαμβάνει παραθεριστικές και μόνιμες κατοικίες, τουριστικές υποδομές. Αντιθέτως, η περιοχή που βρίσκεται ανάντη των άκρων της παραλίας, καλύπτεται κυρίως από γεωργικές καλλιέργειες. Στο βορειοανατολικό άκρο υπάρχει χώρος ελλιμενισμού μικρών αλιευτικών σκαφών.

Χρήσεις γης ευρύτερης περιοχής

Στην ευρύτερη περιοχή κυριαρχούν οι αγροτικές εκτάσεις με καλλιέργειες, ενώ παρατηρούνται τμήματα με παραθαλάσσιου βάλτους, και την αστική χρήση, όπως της κωμόπολης της Κατερίνης .

Υπαγωγή - Χαρακτηρισμοί

Η ακτή εντάσσεται στο Υδατικό Σύστημα Δυτ. Μακεδονία (EL09), στην Λεκάνη Απορροής Ποταμού Αλιάκμονα (EL0902)και στο Παράκτιο Υδατικό Σύστημα «Έξω Θερμαϊκος Κόλπος - Ακτή Κατερίνης» (EL0902C0001N), του οποίου η οικολογική κατάσταση έχει χαρακτηριστεί ως «Καλή», με βάση τα αποτελέσματα της ταξινόμησης, που πραγματοποιήθηκε στην 1η αναθεώρηση των Σχεδίων Διαχείρισης Λεκανών Απορροής Ποταμών (ΣΔΛΑΠ) και την αντίστοιχη Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ) (αρ.οικ. 107/31.01.2014 Υ.Α. (ΦΕΚ Β' 181)). Στο Υδατικό Σύστημα υπάρχει σταθμός εποπτικής παρακολούθησης που έχει οριστεί στο πλαίσιο εφαρμογής του Άρθρου 8 της Οδηγίας 2000/60/ΕΚ. Στην περιοχή εντοπίζεται ο ποταμός Μαυρονέρι που έχει αναγνωρισθεί στο πλαίσιο της Οδηγίας 2000/60/ΕΚ.

Ποιότητα κολυμβητικών υδάτων

Η παραλία Ολυμπιακή Ακτή αναγνωρίσθηκε ως ακτή κολύμβησης το έτος 1996 και έκτοτε παρακολουθείται στο πλαίσιο των ετησίων προγραμμάτων παρακολούθησης της ποιότητας των κολυμβητικών υδάτων, τα οποία πραγματοποιούνται με ευθύνη του Υπουργείου Παραγωγικής Ανασυγκρότησης Περιβάλλοντος και Ενέργειας.

Από το 2010, η παρακολούθηση και η αξιολόγηση της ποιότητας των υδάτων για τις κολυμβητικές περιόδους πραγματοποιείται σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στην Οδηγία 2006/7/ΕΚ και με συναξιολόγηση των αποτελεσμάτων παρακολούθησης των τελευταίων ετών.

Η ακτή έλαβε για το έτος 2014 το βραβείο της Γαλάζιας Σημαίας καλύπτοντας κριτήρια που, συμπληρωματικά με την ποιότητα των υδάτων κολύμβησης και την καθαρότητα της ακτής, σχετίζονται με την οργάνωση της ακτής, την ασφάλεια των επισκεπτών και την προστασία της φύσης.

Υδρολογικά, μετεωρολογικά χαρακτηριστικά

Το μέσο ετήσιο ύψος βροχόπτωσης στην περιοχή είναι 459 mm, με το μέγιστο και το ελάχιστο μηνιαίο ύψος να είναι αντίστοιχα 248,4mm και 0mm. (Ε.Μ.Υ. Μετεωρολογικός Σταθμός Σκοτίνας, έτη 1999-2001 ). H επικρατέστερη διεύθυνση ανέμου είναι η ανατολική, ακολουθούμενη από νότιονατολική, δυτική, με μικρή ένταση (Ε.Μ.Υ. έτη 1983-2001). Η μέση μηνιαία θερμοκρασία της ατμόσφαιρας κατά την κολυμβητική περίοδο είναι 22^oC, με τη μέγιστη μηνιαία θερμοκρασία να καταγράφεται κατά το μήνα Ιούλιο και να είναι της τάξης των 28^oC(Ε.Μ.Υ. Έτη 1983-1993 και 1998-2003).

Σημειώνεται ότι η ακτή, εξαιτίας του προσανατολισμού και της μορφολογίας της είναι προστατευμένη από τους επικρατέστερους ανέμους, με εξαίρεση τους ανατολικούς και τους νοτιοανατολικούς. Η μικρή και η μέση ένταση των επικρατούντων αυτών ανέμων δεν δημιουργούν φαινόμενα έντονου κυματισμού που επηρεάζουν δυσμενώς την κολυμβητική ακτή. Η στάθμη της θάλασσας μεταβάλλεται κατά ένα μέτρο περίπου όταν πνέουν νότιοι ή βόρειοι άνεμοι. Το ρεύμα κατευθύνεται βόρεια ή νότια ανά 6ωρο και είναι μικρής έντασης. Στην ακτή δεν παρατηρούνται έντονα φαινόμενα παλίρροιας ή ισχυρά ρεύματα.

Πιέσεις

Υγρά απόβλητα

Ο οικισμός Ολυμπιακή Ακτή διαθέτει χωριστικό δίκτυο αποχέτευσης, το οποίο καλύπτει το μεγαλύτερο τμήμα του οικισμού και εξυπηρετείται από την Εγκατάσταση Επεξεργασίας Λυμάτων (ΕΕΛ) Κατερίνης, που έχει σχεδιαστεί για ισοδύναμο πληθυσμό 120.000 κατοίκους. Η ΕΕΛ περιλαμβάνει δευτεροβάθμια επεξεργασία με απομάκρυνση θρεπτικών και απολύμανση, ενώ η διάθεση των επεξεργασμένων λυμάτων γίνεται στον παρακείμενο της εγκατάστασης ποταμό Αίσωνα, ο οποίος εκβάλλει σε απόσταση 1.400 μ. από το νότιο άκρο της κολυμβητικής ακτής.

Λιμάνια/Μαρίνες

Στο βορειοανατολικό άκρο της ακτής υπάρχει χώρος ελλιμενισμού μικρών ιδιωτικών πλεούμενων σκαφών. Οι απορρίψεις των μικρών σκαφών που προσεγγίζουν την παραλία και περιλαμβάνουν αστικά απόβλητα και απορρίμματα καθώς επίσης και η πιθανή διαρροή πετρελαίου από σκάφη με ελλιπή συντήρηση αποτελούν δυνητικές πηγές ρύπανσης.

Εκβολές ποταμών, ρεμάτων-εκβάλλοντες αγωγοί

Στην ακτή καταλήγουν πέντε ρέματα, εκ των οποίων τα τέσσερα είναι διαλείπουσας ροής και το ένα συνεχούς ροής. Τα ρέματα αυτά δυνητικά μεταφέρουν ρυπαντικό φορτίο από την ευρύτερη περιοχή η οποία χαρακτηρίζεται από καλλιέργειες. Το μεταφερόμενο φορτίο ενδέχεται να περιλαμβάνει συγκεντρώσεις θρεπτικών (κυρίως νιτρικών και φωσφορικών αλάτων) που προέρχονται από τα λιπάσματα και άλλων επικίνδυνων ουσιών που περιέχονται στα φυτοφάρμακα που εφαρμόζονται στις καλλιέργειες. Η παρουσία άλγης στα νερά αποτελεί ένδειξη δυνητικής ρύπανσης από θρεπτικές ουσίες.

Λοιπές πηγές

Η Ολυμπιακή Ακτή είναι ιδιαίτερα δημοφιλής και κατά τους καλοκαιρινούς μήνες συγκεντρώνει μεγάλο αριθμό λουομένων, η παρουσία των οποίων μπορεί να επιβαρύνει την ποιότητα των υδάτων της ακτής.

Αποτελέσματα επιτόπιας επίσκεψης

Κατά την επί τόπου επίσκεψη, δεν εντοπίστηκε η ύπαρξη πίσσας παρά μόνο μικρή συγκέντρωση φυτικών εκβρασμάτων μακροφυκών στο βόρειο τμήμα κυρίως της παραλίας. Στο νότιο τμήμα παρατηρήθηκε μικρή συγκέντρωση οικιακών απορριμμάτων. Γενικώς, τα ύδατα ήταν θολά.

Ευτροφισμός

Στην ακτή κολύμβησης δεν έχουν καταγραφεί περιστατικά ραγδαίας ανάπτυξης αλγών ή φυτοπλαγκτόν. Ακόμα, η θέση της ακτής (ανοιχτός κόλπος) εξασφαλίζει ικανοποιητικό ρυθμό ανανέωσης των υδάτων και περιορίζει τον κίνδυνο εμφάνισης του φαινομένου του ευτροφισμού. Επίσης, τα κολυμβητικά ύδατα της ακτής είναι, υπό κανονικές συνθήκες διαυγή και καθαρά κάτι που συνδέεται με χαμηλή παρουσία φυτοπλαγκτόν. Ωστόσο, τα ύδατα της ακτής κολύμβησης επηρεάζονται εν δυνάμει από την απορροή ρυπαντικών φορτίων των κύριων θρεπτικών συστατικών αζώτου και φωσφόρου, που συμβάλλουν στην ανάπτυξη αλγών και ευνοούν την εξέλιξη ευτροφικών φαινομένων, και ειδικότερα από την εκτενή γεωργική δραστηριότητα που αναπτύσσεται στην ευρύτερη περιοχή. Με βάση τα παραπάνω εκτιμάται χαμηλός βαθμός επικινδυνότητας ανάπτυξης μακροφυκών και φυτοπλαγκτόν στην ακτή.

Διερεύνηση έκτακτων συνθηκών

Σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία των ανέμων και της βροχόπτωσης για την περιοχή, κατά την κολυμβητική περίοδο δεν εμφανίζονται ακραία καιρικά φαινόμενα και, επομένως, δεν αναμένεται ιδιαίτερη επιβάρυνση της θαλάσσιας περιοχής από μεταφορά ρύπων ή απορροή ομβρίων λόγω ισχυρών ανέμων. Οι έκτακτες συνθήκες κατά τις οποίες δύναται να επιβαρυνθεί η ποιότητα των υδάτων της ακτής περιλαμβάνουν συγκέντρωση αυξημένου αριθμού λουόμενων.

Μέτρα αντιμετώπισης

Σε περίπτωση έκτακτου περιστατικού ρύπανσης των υδάτων ή επιβάρυνσης του περιβάλλοντος της ακτής κολύμβησης, ενεργοποιείται μηχανισμός έγκαιρης προειδοποίησης για την πρόληψη και την ασφάλεια των λουομένων.
Ο αρμόδιος φορέας διαχείρισης τέτοιων καταστάσεων είναι ο Δήμος Κατερίνης.
Στις επανορθωτικές ενέργειες περιλαμβάνονται:

• Ενημέρωση του κοινού για την ρύπανση και την εκτιμώμενη διάρκεια αυτής.
• Έκδοση απόφασης προσωρινής διακοπής της κολύμβησης (εάν κριθεί απαραίτητο από τις αρμόδιες Υπηρεσίες).
• Συνέχιση της παρακολούθησης των υδάτων, σύμφωνα με το αντίστοιχο πρόγραμμα παρακολούθησης που εφαρμόζεται στο πλαίσιο της Οδηγίας 2006/7/Ε.Κ., και λήψη πρόσθετου δείγματος, προκειμένου να επιβεβαιωθεί ότι το περιστατικό έχει λήξει. Σε περίπτωση που το πρόγραμμα παρακολούθησης προβλέπει λήψη δείγματος στην περίοδο εμφάνισης της βραχυπρόθεσμης ρύπανσης, το δείγμα αυτό μπορεί να εξαιρεθεί και να αντικατασταθεί από ένα πρόσθετο δείγμα, το οποίο θα ληφθεί 7 ημέρες μετά την εξάλειψη του φαινομένου

Για τη μείωση του φορτίου θρεπτικών που απορρέει στην παράκτια περιοχή και προέρχεται από γεωργικές δραστηριότητες συνιστάται η εφαρμογή των αρχών του Κώδικα Ορθής Γεωργικής Πρακτικής, η οποία έχει σαν αποτέλεσμα τη μείωση των εφαρμοζόμενων ποσοτήτων λιπασμάτω. Σχετικά με τη λειτουργία του αλιευτικού καταφυγίου συνιστάται η ορθή περιβαλλοντική διαχείριση των αποβλήτων των σκαφών σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία. Σχετικά με τον κίνδυνο ρύπανσης της θάλασσας από τη συγκέντρωση αυξημένου αριθμού λουομένων, αναρτώνται σε ευδιάκριτο σημείο μέτρα καλής συμπεριφοράς λουομένων, τα οποία περιλαμβάνουν την αποφυγή χρήσης αντηλιακού μισή ώρα πριν την είσοδο στο νερό και τη συστηματική χρήση των κάδων για την απόθεση απορριμμάτων.

Γενικά συνιστάται η αποφυγή κολύμβησης εντός των λιμανιών, των μόνιμων αγκυροβολίων και των ναυπηγείων, 200 μ. εκατέρωθεν από τα στόμια εκβολής των αγωγών εγκαταστάσεων επεξεργασίας λυμάτων, στις εκβολές αγωγών ομβρίων υδάτων μετά από έντονη βροχόπτωση, καθώς και στις εκβολές ρεμάτων συνεχούς ροής.

Στοιχεία επικοινωνίας και πηγές περαιτέρω ενημέρωσης

Χρήσιμες Συνδέσεις

Ευρωπαϊκή Επιτροπή - Ποιότητα υδάτων κολύμβησης: ec.europa.eu/environment/water/water-bathing/index_en.html
Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος - Κατάσταση υδάτων κολύμβησης:www.eea.europa.eu/themes/water/status-and-monitoring/state-of-bathing-water
Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος: Κεντρικό Αποθετήριο Δεδομένων:cdr.eionet.europa.eu/gr/eu/bwd
Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας: www.ypen.gov.gr
Μητρώο ταυτοτήτων υδάτων κολύμβησης:bathingwaterprofiles.gr/
Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού:www.culture.gov.gr
Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία (Ε.Μ.Υ.): www.emy.gr
Περιοχές δικτύου Natura 2000: www.ypen.gov.gr/perivallon/viopoikilotita/diktyo-natura-2000/
Ελληνικό Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών:www.hcmr.gr
Ελληνικό Κέντρο Βιοτόπων - Υγροτόπων:www.ekby.gr
Γαλάζιες σημαίες:www.blueflag.gr
ΕΟΤ:gnto.gov.gr
Περιφέρεια ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ:http://www.pkm.gov.gr/

Το Πρόγραμμα «Ταυτότητες ακτών κολύμβησης» για το έτος 2011 χρηματοδοτήθηκε από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα
«Περιβάλλον & Αειφόρος Ανάπτυξη» (ΕΠΠΕΡΑΑ) του ΕΣΠΑ 2007-2013, με συγχρηματοδότηση από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης.

Για πρόσθετες πληροφορίες και ενημέρωση για το πρόγραμμα και τις κολυμβητικές ακτές της χώρας, υποβολή σχολίων, παρατηρήσεων και ανταλλαγή απόψεων επισκεφτείτε την ηλεκτρονική μας διεύθυνση www.bathingwaterprofiles.gr