Όνομα Ακτής: Ποντικονήσι
	Κωδικός Ταυτότητας: ELBW059118055
	Δήμος Κέρκυρας
	Περιφέρεια ΙΟΝΙΩΝ ΝΗΣΩΝ
	Αποκεντρωμένη Διοίκηση ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ, ΔΥΤΙΚΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΚΑΙ ΙΟΝΙΟΥ

Εισαγωγή

Η θέσπιση Μητρώου Ταυτοτήτων Υδάτων Κολύμβησης υπαγορεύεται από την Ευρωπαϊκή Οδηγία 2006/7/ΕΚ, σχετικά με τη διαχείριση της ποιότητας των υδάτων κολύμβησης και συνιστά μια καινοτόμο προσέγγιση, με βασικό στόχο την ενημέρωση των πολιτών και την παροχή χρήσιμων στοιχείων για την σύγκριση και την επιλογή ακτών κολύμβησης. Η ταυτότητα των υδάτων κολύμβησης παρέχει πληροφορίες για τις φυσικές και γεωγραφικές συνθήκες της περιοχής της ακτής, για τα υδρολογικά χαρακτηριστικά των υδάτων κολύμβησης, καθώς και για την αξιολόγηση των πιθανών κινδύνων ρύπανσης στην περιοχή.

Συμπληρωματικώς του Μητρώου Ταυτοτήτων, κατά τη διάρκεια της κολυμβητικής περιόδου κάθε έτους (από 1η Ιουνίου έως 31η Οκτωβρίου), διενεργούνται συστηματικές δειγματοληψίες και αναλύσεις μικροβιολογικών και άλλων παραμέτρων, με σκοπό την ποιοτική παρακολούθηση και ταξινόμηση των κολυμβητικών υδάτων.

Περιγραφή Ακτής

Η ακτή Ποντικονήσι βρίσκεται στις νοτιοανατολικές ακτές της Κέρκυρας και πιο συγκεκριμένα στο νότιο άκρο του στομίου της λιμνοθάλασσας Χαλκιοπούλου. Η ακτή καταλαμβάνει το παράλιο τμήμα ενός μικρού, ανοιχτού όρμου με βορειοανατολικό προσανατολισμό. Η ακτή έχει μήκος 100 μέτρα, ενώ το μέσο πλάτος της υπολογίζεται 10 μέτρα. Η παράκτια ζώνη είναι τροποποιημένη, αφού η δομή της είναι επηρεασμένη από την κατασκευή και την παρουσία πεζογέφυρας στο βόρειο άκρο της ακτής. Επιπλέον, η ακτή χαρακτηρίζεται από ποώδη επιφανειακή βλάστηση, ενώ είναι στο σύνολό της αμμώδης. Ο θαλάσσιος πυθμένας είναι και αυτός με τη σειρά του αμμώδης. Η βιοποικιλότητα της περιοχής περιλαμβάνει μεγάλης πυκνότητας λειμώνες θαλασσίων αγγειόσπερμων. Τα κολυμβητικά ύδατα στα πρώτα μέτρα είναι αβαθή, ενώ η κλίση του πυθμένα θεωρείται ήπια, αφού η ισοβαθής των 5 μέτρων εντοπίζεται σε απόσταση της τάξης των 130 μέτρων από την ακτή. Η ακτή δεν είναι οργανωμένη και ως εκ τούτου στερείται των ανάλογων υποδομών, με εξαίρεση την παρουσία ντους και καλαθιών απορριμμάτων. Η κολύμβηση είναι η κύρια δραστηριότητα επί της ακτής με το μέγιστο αριθμό λουομένων να εκτιμάται σε 50 άτομα. Επιπλέον, το νότιο τμήμα της ακτής αποτελεί αγκυροβόλιο κυρίως για μικρά σκάφη αναψυχής. Η πρόσβαση στην παραλία γίνεται οδικώς αποκλειστικά με ιδιωτικά μέσα μεταφοράς. Η άμεση περιοχή της ακτής συμπίπτει με τον ασυνεχή αστικό ιστό του οικισμού Πέραμα. Βόρεια της ακτής ξεχωρίζει ο παράκτιος υγροβιότοπος της λιμνοθάλασσας Χαλκιοπούλου και ο αερολιμένας Κέρκυρας "Ιωάννης Καποδίστριας.

Χρήσεις γης ευρύτερης περιοχής

Η ευρύτερη περιοχή είναι κυρίως αγροτική και καλύπτεται από συμπλέγματα καλλιεργειών και ελαιώνες. Σε μικρότερο βαθμό υπάρχουν αστικές περιοχές με οικιστική και παραθεριστική χρήση.

Υπαγωγή - Χαρακτηρισμοί

Η ακτή εντάσσεται στο Υδατικό Σύστημα Ήπειρος (EL05), στην Λεκάνη Απορροής Ποταμού Κέρκυρας - Παξών (EL0534) και στο Παράκτιο Υδατικό Σύστημα «Δυτικές Ακτές Κερκυραϊκής Θάλασσας - Μπενίτσες» (EL0534C0010N), του οποίου η οικολογική κατάσταση έχει χαρακτηριστεί ως «Καλή», με βάση τα αποτελέσματα της ταξινόμησης, που πραγματοποιήθηκε στην 1η αναθεώρηση των Σχεδίων Διαχείρισης Λεκανών Απορροής Ποταμών (ΣΔΛΑΠ) και την αντίστοιχη Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ) (ΦΕΚ Β 4681/29.12.2017). Στο Υδατικό Σύστημα αντιστοιχεί σταθμός εποπτικής παρακολούθησης που έχει οριστεί στο πλαίσιο εφαρμογής του Άρθρου 8 της Οδηγίας 2000/60/ΕΚ. Στην περιοχή δεν εντοπίστηκαν άλλα υδάτινα σώματα αναγνωρισμένα στο πλαίσιο της Οδηγίας 2000/60/ΕΚ που να επηρεάζουν την κολυμβητική ακτή. Η ευρύτερη περιοχή χαρακτηρίζεται ως περιοχή προστασίας - διατήρησης φυσικού περιβάλλοντος και είναι ενταγμένη στο δίκτυο Natura 2000 (Παράκτια Θαλάσσια Ζώνη από Κανόνι έως Μεσογγή με κωδικό GR2230005).

Ποιότητα κολυμβητικών υδάτων

Η παραλία Ποντικονήσι αναγνωρίσθηκε ως ακτή κολύμβησης το έτος 1996 και έκτοτε παρακολουθείται στο πλαίσιο των ετησίων προγραμμάτων παρακολούθησης της ποιότητας των κολυμβητικών υδάτων, τα οποία πραγματοποιούνται με ευθύνη του Υπουργείου Παραγωγικής Ανασυγκρότησης Περιβάλλοντος και Ενέργειας.

Από το 2010, η παρακολούθηση και η αξιολόγηση της ποιότητας των υδάτων για τις κολυμβητικές περιόδους πραγματοποιείται σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στην Οδηγία 2006/7/ΕΚ και με συναξιολόγηση των αποτελεσμάτων παρακολούθησης των τελευταίων ετών.

Υδρολογικά, μετεωρολογικά χαρακτηριστικά

Το μέσο ετήσιο ύψος βροχόπτωσης στην περιοχή είναι 1136mm, με το μέγιστο και το ελάχιστο μηνιαίο ύψος να είναι αντίστοιχα 503,7mm και 0mm. (Ε.Μ.Υ. Μετεωρολογικός Σταθμός Κέρκυρας, έτη 1949-2002). H επικρατέστερη διεύθυνση ανέμου είναι η νοτιοανατολική, ακολουθούμενη από νότια και δυτική με μικρή ή μέση ένταση (Ε.Μ.Υ. έτη 1955-2001). Η μέση μηνιαία θερμοκρασία της ατμόσφαιρας κατά την κολυμβητική περίοδο είναι 24^oC, με τη μέγιστη μηνιαία θερμοκρασία να καταγράφεται κατά το μήνα Ιούλιο και να είναι της τάξης των 29^oC(Ε.Μ.Υ. έτη 1960-2004).

Η ακτή εξαιτίας του προσανατολισμού και της μορφολογίας της δεν προστατεύεται από τους επικρατέστερους ανέμους, με εξαίρεση τους δυτικούς. Ωστόσο, λόγω της μικρής ή μέσης έντασης με την οποία πνέουν συνήθως οι νότιοι και νοτιοανατολικοί άνεμοι, δεν αναμένεται συχνή εμφάνιση αξιόλογου κυματισμού στην ακτή. Στην περιοχή δεν παρατηρούνται ισχυρά ρεύματα, ούτε έντονα φαινόμενα παλίρροιας.

Πιέσεις

Στην άμεση περιοχή και σε απόσταση μικρότερη των 500 μέτρων βόρεια της ακτής λειτουργεί ο αερολιμένας Κέρκυρας “Ιωάννης Καποδίστριας”, η παρουσία του οποίου μπορεί να αποτελέσει πηγή οπτικής και ακουστικής ρύπανσης σε περιπτώσεις αυξημένης κίνησης αεροσκαφών. Στην παραλία επιτρέπονται τα κατοικίδια, ο αριθμός και η συχνότητα παρουσίας των οποίων κρίνεται πως δεν επιβαρύνουν την ποιότητα των κολυμβητικών υδάτων. Γενικώς, η κολυμβητική ακτή βρίσκεται σε φυσική περιοχή με περιορισμένη ανθρώπινη δραστηριότητα και δε δέχεται έντονες πιέσεις που θα μπορούσαν να υποβιβάσουν την ποιότητα των υδάτων.

Αποτελέσματα επιτόπιας επίσκεψης

Κατά την επί τόπου επίσκεψη στην παραλία δεν εντοπίστηκε ύπαρξη πίσσας, επιφανειοδραστικών ουσιών (αφροί) ή λαδιών. Ωστόσο, βρέθηκαν ποσότητες στερεών απορριμμάτων τόσο στο χερσαίο τμήμα της ακτής, όσο και στα κολυμβητικά ύδατα. Γενικώς, τα κολυμβητικά ύδατα ήταν θολά, διότι στα πρώτα μέτρα εντοπίστηκαν σωροί από μεγάλες ποσότητες νεκρών θαλασσίων αγγειόσπερμων.

Ευτροφισμός

Αν και το μικρό βάθος των υδάτων αποτελεί ευνοϊκό παράγοντα για την εμφάνιση του φαινόμενου του ευτροφισμού, η θέση της ακτής εξασφαλίζει ικανοποιητικό ρυθμό ανανέωσης των υδάτων και περιορίζει τον κίνδυνο. Επιπλέον, τα ύδατα κολύμβησης δεν επηρεάζονται από την απορροή ρυπαντικών φορτίων των κύριων θρεπτικών συστατικών αζώτου και φωσφόρου, τα οποία συμβάλλουν στην ανάπτυξη αλγών και ευνοούν την εξέλιξη φαινομένων ευτροφισμού. Σημειώνεται πως τα κολυμβητικά ύδατα είναι υπό κανονικές συνθήκες διαυγή και καθαρά, ενώ δεν έχουν καταγραφεί συστηματικά στο παρελθόν περιστατικά ανάπτυξης αλγών. Με βάση τα παραπάνω εκτιμάται χαμηλός βαθμός επικινδυνότητας ανάπτυξης μακροφυκών και φυτοπλαγκτόν στην ακτή.

Διερεύνηση έκτακτων συνθηκών

Σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία των ανέμων και της βροχόπτωσης για την περιοχή, κατά την κολυμβητική περίοδο δεν εμφανίζονται ακραία καιρικά φαινόμενα και επομένως δεν αναμένεται ιδιαίτερη επιβάρυνση της θαλάσσιας περιοχής από απορροές ομβρίων και μεταφορά ρύπων λόγω ισχυρών ανέμων.

Μέτρα αντιμετώπισης

Από την ανάλυση που προηγήθηκε δεν εντοπίστηκαν σημαντικές πηγές ρύπανσης, ούτε κατεγράφησαν ακραίες περιστάσεις που θα μπορούσαν να επηρεάσουν την ποιότητα της ακτής κολύμβησης. Επί της παρούσας φάσης, και εφόσον οι συνθήκες στην ευρύτερη περιοχή δεν μεταβληθούν δραστικά δεν προκύπτει κίνδυνος εμφάνισης βραχυπρόθεσμης ή μακροπρόθεσμης ρύπανσης. Σε κάθε περίπτωση, εάν εμφανιστούν φαινόμενα ρύπανσης ο Δήμος Κέρκυρας θα προβεί στις ακόλουθες ενέργειες :

• Ενημέρωση του κοινού για την ρύπανση και την εκτιμώμενη διάρκεια αυτής.
• Έκδοση απόφασης προσωρινής διακοπής της κολύμβησης (εάν κριθεί απαραίτητο από τις αρμόδιες Υπηρεσίες). Συνέχιση της παρακολούθησης των υδάτων, σύμφωνα με το αντίστοιχο πρόγραμμα παρακολούθησης που εφαρμόζεται στο πλαίσιο της Οδηγίας 2006/7/Ε.Κ., και λήψη πρόσθετου δείγματος, προκειμένου να επιβεβαιωθεί ότι το περιστατικό έχει λήξει. Σε περίπτωση που το πρόγραμμα παρακολούθησης προβλέπει λήψη δείγματος στην περίοδο εμφάνισης της βραχυπρόθεσμης ρύπανσης, το δείγμα αυτό μπορεί να εξαιρεθεί και να αντικατασταθεί από ένα πρόσθετο δείγμα, το οποίο θα ληφθεί 7 ημέρες μετά την εξάλειψη του φαινομένου

Γενικά συνιστάται η αποφυγή κολύμβησης εντός των λιμανιών, των μόνιμων αγκυροβολίων και των ναυπηγείων, 200 μ. εκατέρωθεν από τα στόμια εκβολής των αγωγών εγκαταστάσεων επεξεργασίας λυμάτων, στις εκβολές αγωγών ομβρίων υδάτων μετά από έντονη βροχόπτωση, καθώς και στις εκβολές ρεμάτων συνεχούς ροής.

Στοιχεία επικοινωνίας και πηγές περαιτέρω ενημέρωσης

Χρήσιμες Συνδέσεις

Ευρωπαϊκή Επιτροπή - Ποιότητα υδάτων κολύμβησης: ec.europa.eu/environment/water/water-bathing/index_en.html
Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος - Κατάσταση υδάτων κολύμβησης:www.eea.europa.eu/themes/water/status-and-monitoring/state-of-bathing-water
Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος: Κεντρικό Αποθετήριο Δεδομένων:cdr.eionet.europa.eu/gr/eu/bwd
Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας: www.ypen.gov.gr
Μητρώο ταυτοτήτων υδάτων κολύμβησης:bathingwaterprofiles.gr/
Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού:www.culture.gov.gr
Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία (Ε.Μ.Υ.): www.emy.gr
Περιοχές δικτύου Natura 2000: www.ypen.gov.gr/perivallon/viopoikilotita/diktyo-natura-2000/
Ελληνικό Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών:www.hcmr.gr
Ελληνικό Κέντρο Βιοτόπων - Υγροτόπων:www.ekby.gr
Γαλάζιες σημαίες:www.blueflag.gr
ΕΟΤ:gnto.gov.gr
Περιφέρεια ΙΟΝΙΩΝ ΝΗΣΩΝ:http://www.ionianisia.gov.gr/

Το Πρόγραμμα «Ταυτότητες ακτών κολύμβησης» για το έτος 2011 χρηματοδοτήθηκε από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα
«Περιβάλλον & Αειφόρος Ανάπτυξη» (ΕΠΠΕΡΑΑ) του ΕΣΠΑ 2007-2013, με συγχρηματοδότηση από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης.

Για πρόσθετες πληροφορίες και ενημέρωση για το πρόγραμμα και τις κολυμβητικές ακτές της χώρας, υποβολή σχολίων, παρατηρήσεων και ανταλλαγή απόψεων επισκεφτείτε την ηλεκτρονική μας διεύθυνση www.bathingwaterprofiles.gr