Όνομα Ακτής: Λιανή Άμμος
	Κωδικός Ταυτότητας: ELBW079155159
	Δήμος Χαλκιδέων
	Περιφέρεια ΣΤΕΡΕΑΣ ΕΛΛΑΔΑΣ
	Αποκεντρωμένη Διοίκηση ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ - ΣΤΕΡΕΑΣ ΕΛΛΑΔΑΣ

Εισαγωγή

Η θέσπιση Μητρώου Ταυτοτήτων Υδάτων Κολύμβησης υπαγορεύεται από την Ευρωπαϊκή Οδηγία 2006/7/ΕΚ, σχετικά με τη διαχείριση της ποιότητας των υδάτων κολύμβησης και συνιστά μια καινοτόμο προσέγγιση, με βασικό στόχο την ενημέρωση των πολιτών και την παροχή χρήσιμων στοιχείων για την σύγκριση και την επιλογή ακτών κολύμβησης. Η ταυτότητα των υδάτων κολύμβησης παρέχει πληροφορίες για τις φυσικές και γεωγραφικές συνθήκες της περιοχής της ακτής, για τα υδρολογικά χαρακτηριστικά των υδάτων κολύμβησης, καθώς και για την αξιολόγηση των πιθανών κινδύνων ρύπανσης στην περιοχή.

Συμπληρωματικώς του Μητρώου Ταυτοτήτων, κατά τη διάρκεια της κολυμβητικής περιόδου κάθε έτους (από 1η Ιουνίου έως 31η Οκτωβρίου), διενεργούνται συστηματικές δειγματοληψίες και αναλύσεις μικροβιολογικών και άλλων παραμέτρων, με σκοπό την ποιοτική παρακολούθηση και ταξινόμηση των κολυμβητικών υδάτων.

Περιγραφή Ακτής

Η κολυμβητική ακτή Λιανή Άμμος βρίσκεται στα νοτιοανατολικά παράλια του Βόρειου Ευβοϊκού Κόλπου, στην πόλη της Χαλκίδας. Η ακτή αποτελεί το παράλιο τμήμα ενός ανοιχτού κόλπου μήκους 2,8 χλμ. Η κολυμβητική ακτή έχει μήκος 1 χλμ., το μέσο πλάτος κυμαίνεται από 5 μ. έως 20 μ. και προσανατολισμό βορειοδυτικό. Η παράκτια ζώνη είναι αμμώδης σε συνδυασμό με χονδρόκοκκο υλικό, ενώ ο θαλάσσιος πυθμένας είναι αμμώδης με βραχώδεις εξάρσεις. Τα κολυμβητικά ύδατα στα πρώτα μέτρα είναι αβαθή, ενώ η κλίση του πυθμένα είναι ήπια (η ισοβαθής των 5 μ. βρίσκεται σε απόσταση 400 μ. από την ακτή). Η παράκτια ζώνη είναι μερικώς τροποποιημένη, καθώς στο βορειοανατολικό τμήμα της ακτή έχουν κατασκευαστεί τεχνικά έργα για την αντιδιαβρωτική προστασία της ακτής, ενώ στο όριο της ακτής διέρχεται ασφαλτοστρωμένος δρόμος. Στην ακτή εκβάλουν τρία ρέματα εκ των οποίων τα δύο είναι συνεχούς ροής, ενώ η βλάστηση της ακτής είναι σποραδική από αλμυρίκια και πεύκα. Η θαλάσσια βιοποικιλότητα περιλαμβάνει γαστερόποδα, πεταλίδες και δίθυρα. Η πρόσβαση στην παραλία γίνεται οδικώς μέσω της ασφαλτοστρωμένης Λεωφόρου Γεωργίου Παπανδρέου, με ιδιωτικά και δημόσια μέσα μεταφοράς. Τμήμα της παραλίας είναι οργανωμένο και διαθέτει υποδομές εξυπηρέτησης των λουομένων όπως ομπρέλες, ντους και καλάθια απορριμμάτων. Η κολύμβηση αποτελεί την κύρια δραστηριότητα επί της ακτής, ενώ στα κολυμβητικά της ύδατα διενεργείται το άθλημα της αετοσανίδας (kitesurf). Η κολύμβηση αποτελεί την κύρια δραστηριότητα επί της ακτής, παρόλο που η παραλία έχει περιορισμένη επισκεψιμότητα. Η ακτή οριοθετείται από την κεντρική ασφαλτοστρωμένη Λεωφόρου Γεωργίου Παπανδρέου, όπου παρόδια υπάρχει συνεχόμενη δόμηση με χρήση από κατοικίες και αναψυκτήρια. Στα νοτιοδυτικά βρίσκεται ο όμιλος αντισφαίρισης Χαλκίδας ενώ στο νοτιοδυτικό άκρο του κόλπου υπάρχει ένας μικρός μόλος. Η άμεση περιοχή της παραλίας είναι οικιστική και έχει περιορισμένη φυσική βλάστηση.

Χρήσεις γης ευρύτερης περιοχής

Στην ευρύτερη περιοχή της ακτής κυριαρχεί η αστική χρήση, ενώ στα νότια της υπάρχουν μικρές εκτάσεις με βοσκότοπους.

Υπαγωγή - Χαρακτηρισμοί

Η ακτή εντάσσεται στο Υδατικό Σύστημα Αν. Στερεά Ελλάδα (EL07), στην Λεκάνη Απορροής Ποταμού Εύβοιας (EL0719) και στο Παράκτιο Υδατικό Σύστημα «Βόρειος Ευβοϊκός Κόλπος» (EL0719C0006N), του οποίου η οικολογική κατάσταση έχει χαρακτηριστεί ως «Μέτρια», με βάση τα αποτελέσματα της ταξινόμησης, που πραγματοποιήθηκε στην 1η αναθεώρηση των Σχεδίων Διαχείρισης Λεκανών Απορροής Ποταμών (ΣΔΛΑΠ) και την αντίστοιχη Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ) (ΦΕΚ Β 4678/29.12.2017). Στο Υδατικό Σύστημα αντιστοιχεί σταθμός επιχειρησιακής παρακολούθησης που έχει οριστεί στο πλαίσιο εφαρμογής του Άρθρου 8 της Οδηγίας 2000/60/ΕΚ. Στην περιοχή δεν εντοπίστηκαν άλλα υδάτινα σώματα, αναγνωρισμένα στο πλαίσιο της Οδηγίας 2000/60/ΕΚ, που να επηρεάζουν την κολυμβητική ακτή.

Ποιότητα κολυμβητικών υδάτων

Η παραλία Λιανή Άμμος αναγνωρίσθηκε ως ακτή κολύμβησης το έτος 1992 και έκτοτε παρακολουθείται στο πλαίσιο των ετησίων προγραμμάτων παρακολούθησης της ποιότητας των κολυμβητικών υδάτων, τα οποία πραγματοποιούνται με ευθύνη του Υπουργείου Παραγωγικής Ανασυγκρότησης Περιβάλλοντος και Ενέργειας.

Από το 2010, η παρακολούθηση και η αξιολόγηση της ποιότητας των υδάτων για τις κολυμβητικές περιόδους πραγματοποιείται σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στην Οδηγία 2006/7/ΕΚ και με συναξιολόγηση των αποτελεσμάτων παρακολούθησης των τελευταίων ετών.

Υδρολογικά, μετεωρολογικά χαρακτηριστικά

Το μέσο ετήσιο ύψος βροχόπτωσης στην περιοχή είναι 406mm, με το μέγιστο και το ελάχιστο μηνιαίο ύψος να είναι αντίστοιχα 175,4mm και 0,1mm (Ε.Μ.Υ. Μετεωρολογικός Σταθμός Χαλκίδας, έτη 1970-1994). H επικρατέστερη διεύθυνση ανέμου είναι η βόρεια, ακολουθούμενη από νοτιοανατολική και νοτιοδυτική με μικρή ή μέση ένταση (Ε.Μ.Υ. Έτη 1974 -1994). Η μέση μηνιαία θερμοκρασία της ατμόσφαιρας κατά την κολυμβητική περίοδο είναι 25^oC, με τη μέγιστη μηνιαία θερμοκρασία να καταγράφεται κατά το μήνα Ιούλιο και να είναι της τάξης των 28^oC(Ε.Μ.Υ. Έτη 1974 -1994).

 Σημειώνεται ότι η ακτή, εξαιτίας του προσανατολισμού και της μορφολογίας της είναι προστατευμένη από τους επικρατέστερους ανέμους, με εξαίρεση τους βόρειους. Λόγω της γειτνίασης με το δίαυλο του Ευρίπου, η ακτή επηρεάζεται έντονα από το σύνθετο φαινόμενο της παλίρροιας που εμφανίζεται στο χώρο αυτό και έχει σαν αποτέλεσμα τη μεταβολή της φοράς κίνησης των υδάτων, άλλοτε προς το Βόρειο και άλλοτε προς το Νότιο Ευβοϊκό και τη διακύμανση της στάθμης των υδάτων κατά 30-40 εκατοστά. Η ταχύτητα των παλιρροιακών ρευμάτων στο στενό του Ευρίπου φτάνει τα 9 μίλια την ώρα και η φορά των ρευμάτων εναλλάσσεται συνήθως κάθε έξι ώρες ενώ 2 φορές το μήνα και για διάστημα τριών ημερών η συχνότητα εναλλαγής μεταβάλλεται ακανόνιστα.

Πιέσεις

Υγρά απόβλητα

Ο οικισμός της Χαλκίδας διαθέτει χωριστικό δίκτυο αποχέτευσης, το οποίο καλύπτει το 75% του συνολικού οικισμού. Η παραλιακή ζώνη του οικισμού είναι, συνολικά, ενταγμένη στο δίκτυο αποχέτευσης και εξυπηρετείται από την Εγκατάσταση Επεξεργασίας Λυμάτων (ΕΕΛ) Χαλκίδας, η οποία έχει σχεδιαστεί για ισοδύναμο πληθυσμό 75.000 κατοίκους. Η ΕΕΛ περιλαμβάνει τριτοβάθμια επεξεργασία με απομάκρυνση θρεπτικών και απολύμανση, ενώ η διάθεση των επεξεργασμένων λυμάτων γίνεται μέσω υποθαλάσσιου αγωγού του οποίου η εκβολή εντοπίζεται στη θαλάσσια περιοχή του Νότιου Ευβοϊκού.

Εκβολές ποταμών, ρεμάτων-εκβάλλοντες αγωγοί

Επίσης στο μέσο περίπου της ακτής εντοπίζονται οι εκβολές τριών ρεμάτων. Συγκεκριμένα το ένα ρέμα έχει διαλείπουσα ροή, ενώ τα άλλα δυο έχουν συνεχής ροή εκ των οποίων το ένα είναι διαμορφωμένο σε οχετό ομβρίων. Τα τρία ρέματα δυνητικώς, μεταφέρουν ρυπαντικό φορτίο από την αστική περιοχή που βρίσκεται ανάντη της ακτής. Οι επιφανειακές απορροές από τους δρόμους και τους χώρους στάθμευσης των οχημάτων είναι δυνατόν να είναι επιβαρυμένες με τοξικές ουσίες (πετρελαιοειδή, βαρέα μέταλλα κ.α) και σκουπίδια. 

Λοιπές πηγές

Στην παραλία επιτρέπονται τα κατοικίδια ζώα, ο αριθμός και η συχνότητα παρουσίας των οποίων δεν εκτιμάται ότι μπορεί να επιβαρύνει την ακτή.

Αποτελέσματα επιτόπιας επίσκεψης

Κατά την επί τόπου επίσκεψη στην παραλία εντοπίστηκαν οικιακά απορρίμματα και φυτικά εκβράσματα θαλάσσιων φανερόγαμων. Τα κολυμβητικά ύδατα ήταν θολά, με μικρή συγκέντρωση από απορρίμματα. Στην ακτή εντοπίστηκε σμήνος από γλάρους και κουρούνες. Επίσης κατά την επιτόπια επίσκεψη εντοπίστηκε, στο κέντρο της ακτής, αγωγός αγνώστου προέλευσης ο οποίος φαίνεται να είναι εγκαταλελειμμένος και ανενεργός.

Ευτροφισμός

Στην ακτή κολύμβησης δεν έχουν καταγραφεί περιστατικά ανάπτυξης αλγών ή φυτοπλαγκτόν. Όμως η τοποθεσία της στο νότιο τμήμα του ημίκλειστου Βόρειου Ευβοϊκού Κόλπου κοντά στον δίαυλο του Ευρίπου, ο οποίος έχει σχετικά μικρό ρυθμό ανανέωσης υδάτων, σε συνδυασμό με το πολύ μικρό βάθος των υδάτων της ακτής αποτελεί παράγοντα ευνοϊκό για την εμφάνιση του φαινόμενου του ευτροφισμού και της σχετικά αυξημένης θολότητας των υδάτων. Ως αποτέλεσμα εκτιμάται αυξημένη επικινδυνότητα ανάπτυξης μακροφυκών και φυτοπλαγκτόν που επηρεάζουν την ποιότητα των υδάτων κολύμβησης.

Διερεύνηση έκτακτων συνθηκών

 Σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία των ανέμων και της βροχόπτωσης για την περιοχή, κατά την κολυμβητική περίοδο δεν εμφανίζονται ακραία καιρικά φαινόμενα και, επομένως, δεν αναμένεται υπό κανονικές συνθήκες ιδιαίτερη επιβάρυνση της θαλάσσιας περιοχής από απορροές ομβρίων ή/και μεταφορά ρύπων λόγω ισχυρών ανέμων, αν και σημειώνεται ότι η ακτή είναι αποδέκτης ομβρίων υδάτων.

Μέτρα αντιμετώπισης

Σε περίπτωση έκτακτου περιστατικού ρύπανσης των υδάτων ή επιβάρυνσης του περιβάλλοντος της ακτής κολύμβησης, ενεργοποιείται μηχανισμός έγκαιρης προειδοποίησης για την πρόληψη και την ασφάλεια των λουομένων.
Ο αρμόδιος φορέας διαχείρισης τέτοιων καταστάσεων είναι ο Δήμος Χαλκιδέων.
Στις επανορθωτικές ενέργειες περιλαμβάνονται:

• Ενημέρωση του κοινού για την ρύπανση και την εκτιμώμενη διάρκεια αυτής.
• Έκδοση απόφασης προσωρινής διακοπής της κολύμβησης (εάν κριθεί απαραίτητο από τις αρμόδιες Υπηρεσίες).
• Συνέχιση της παρακολούθησης των υδάτων, σύμφωνα με το αντίστοιχο πρόγραμμα παρακολούθησης που εφαρμόζεται στο πλαίσιο της Οδηγίας 2006/7/Ε.Κ., και λήψη πρόσθετου δείγματος, προκειμένου να επιβεβαιωθεί ότι το περιστατικό έχει λήξει. Σε περίπτωση που το πρόγραμμα παρακολούθησης προβλέπει λήψη δείγματος στην περίοδο εμφάνισης της βραχυπρόθεσμης ρύπανσης, το δείγμα αυτό μπορεί να εξαιρεθεί και να αντικατασταθεί από ένα πρόσθετο δείγμα, το οποίο θα ληφθεί 7 ημέρες μετά την εξάλειψη του φαινομένου

Η αντιμετώπιση του φαινομένου του ευτροφισμού, σχετίζεται με τη λήψη μέτρων, με κύριο στόχο τη μείωση των φορτίων θρεπτικών που απορρέουν στην παράκτια περιοχή. Τα μέτρα αφορούν αφενός τη μείωση των εφαρμοζόμενων ποσοτήτων λιπασμάτων στις επιδρούσες λεκάνες απορροής και την εφαρμογή των αρχών του κώδικα ορθής γεωργικής πρακτικής. Όσο αναφορά την διαχείριση των υγρών αποβλήτων του οικισμού Χαλκίδα θα πρέπει να ενταχθεί στο αποχετευτικό δίκτυο και το υπόλοιπό τμήμα του οικισμού καθώς η ρύπανση από υπερχειλίσεις ή διαρροές βόθρων είναι μακροπρόθεσμη.

Γενικά συνιστάται η αποφυγή κολύμβησης εντός των λιμανιών, των μόνιμων αγκυροβολίων και των ναυπηγείων, 200 μ. εκατέρωθεν από τα στόμια εκβολής των αγωγών εγκαταστάσεων επεξεργασίας λυμάτων, στις εκβολές αγωγών ομβρίων υδάτων μετά από έντονη βροχόπτωση, καθώς και στις εκβολές ρεμάτων συνεχούς ροής.

Στοιχεία επικοινωνίας και πηγές περαιτέρω ενημέρωσης

Χρήσιμες Συνδέσεις

Ευρωπαϊκή Επιτροπή - Ποιότητα υδάτων κολύμβησης: ec.europa.eu/environment/water/water-bathing/index_en.html
Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος - Κατάσταση υδάτων κολύμβησης:www.eea.europa.eu/themes/water/status-and-monitoring/state-of-bathing-water
Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος: Κεντρικό Αποθετήριο Δεδομένων:cdr.eionet.europa.eu/gr/eu/bwd
Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας: www.ypen.gov.gr
Μητρώο ταυτοτήτων υδάτων κολύμβησης:bathingwaterprofiles.gr/
Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού:www.culture.gov.gr
Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία (Ε.Μ.Υ.): www.emy.gr
Περιοχές δικτύου Natura 2000: www.ypen.gov.gr/perivallon/viopoikilotita/diktyo-natura-2000/
Ελληνικό Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών:www.hcmr.gr
Ελληνικό Κέντρο Βιοτόπων - Υγροτόπων:www.ekby.gr
Γαλάζιες σημαίες:www.blueflag.gr
ΕΟΤ:gnto.gov.gr
Περιφέρεια ΣΤΕΡΕΑΣ ΕΛΛΑΔΑΣ:http://portal.stereahellas.gr/

Το Πρόγραμμα «Ταυτότητες ακτών κολύμβησης» για το έτος 2011 χρηματοδοτήθηκε από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα
«Περιβάλλον & Αειφόρος Ανάπτυξη» (ΕΠΠΕΡΑΑ) του ΕΣΠΑ 2007-2013, με συγχρηματοδότηση από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης.

Για πρόσθετες πληροφορίες και ενημέρωση για το πρόγραμμα και τις κολυμβητικές ακτές της χώρας, υποβολή σχολίων, παρατηρήσεων και ανταλλαγή απόψεων επισκεφτείτε την ηλεκτρονική μας διεύθυνση www.bathingwaterprofiles.gr