Όνομα Ακτής: Νέα Αρτάκη
	Κωδικός Ταυτότητας: ELBW079155161
	Δήμος Χαλκιδέων
	Περιφέρεια ΣΤΕΡΕΑΣ ΕΛΛΑΔΑΣ
	Αποκεντρωμένη Διοίκηση ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ - ΣΤΕΡΕΑΣ ΕΛΛΑΔΑΣ

Εισαγωγή

Η θέσπιση Μητρώου Ταυτοτήτων Υδάτων Κολύμβησης υπαγορεύεται από την Ευρωπαϊκή Οδηγία 2006/7/ΕΚ, σχετικά με τη διαχείριση της ποιότητας των υδάτων κολύμβησης και συνιστά μια καινοτόμο προσέγγιση, με βασικό στόχο την ενημέρωση των πολιτών και την παροχή χρήσιμων στοιχείων για την σύγκριση και την επιλογή ακτών κολύμβησης. Η ταυτότητα των υδάτων κολύμβησης παρέχει πληροφορίες για τις φυσικές και γεωγραφικές συνθήκες της περιοχής της ακτής, για τα υδρολογικά χαρακτηριστικά των υδάτων κολύμβησης, καθώς και για την αξιολόγηση των πιθανών κινδύνων ρύπανσης στην περιοχή.

Συμπληρωματικώς του Μητρώου Ταυτοτήτων, κατά τη διάρκεια της κολυμβητικής περιόδου κάθε έτους (από 1η Ιουνίου έως 31η Οκτωβρίου), διενεργούνται συστηματικές δειγματοληψίες και αναλύσεις μικροβιολογικών και άλλων παραμέτρων, με σκοπό την ποιοτική παρακολούθηση και ταξινόμηση των κολυμβητικών υδάτων.

Περιγραφή Ακτής

Η κολυμβητική ακτή Νέα Αρτάκη βρίσκεται στα νοτιοανατολικά παράλια του Βόρειου Ευβοϊκού Κόλπου, στον ομώνυμο οικισμό. Η ακτή αποτελεί το βορειοδυτικό παράλιο τμήμα ενός κλειστού κόλπου μήκους 3,2 χλμ. Η κολυμβητική ακτή έχει μήκος 1 χλμ., μέσο πλάτος 20 μ. και προσανατολισμό νοτιοδυτικό. Η παράκτια ζώνη και ο θαλάσσιος πυθμένας είναι αμμώδεις. Τα κολυμβητικά ύδατα στα πρώτα μέτρα είναι αβαθή, ενώ η κλίση του πυθμένα είναι ήπια (η ισοβαθής των 5 μ. βρίσκεται σε απόσταση 200 μ. από την ακτή). Η παράκτια ζώνη είναι τροποποιημένη, καθώς είναι οροθετημένη από τοιχία τα οποία περιορίζουν το χερσαίο τμήμα της ακτής ενώ στο βορειοδυτικό τμήμα έχει κατασκευαστεί ένας μικρός βραχίωνας για την αντιδιαβρωτική προστασία της ακτής. Η βλάστηση της ακτής είναι σποραδική και αποτελείται από ευκαλύπτους, πεύκα και καλλωπιστικά φυτά. Η θαλάσσια βιοποικιλότητα περιλαμβάνει χλωροφύκη και σπόγγους ενώ στην ακτή περιστασιακά εμφανίζονται σμήνη από γλάρους. Η πρόσβαση στην παραλία γίνεται οδικώς μέσω της ασφαλτοστρωμένης οδού Αγίου Νικολάου, από ιδιωτικά και δημόσια μέσα μεταφοράς. Η παραλία διαθέτει υποδομές εξυπηρέτησης των λουομένων, όπως ντους, καλάθια και κάδους απορριμμάτων. Η κολύμβηση αποτελεί την κύρια δραστηριότητα επί της ακτής. ενώ στα κολυμβητικά της ύδατα αγκυροβολούν μικρά σκάφη. Η κολύμβηση αποτελεί την κύρια δραστηριότητα επί της ακτής, παρόλο που η παραλία έχει περιορισμένη επισκεψιμότητα. Τα ανάντη της ακτής έχουν διαμορφωθεί με φοίνικες, γκαζόν και πλακόστρωτο. Επίσης υπάρχουν εστιατόρια και αναψυκτήρια ενώ στο νοτιοδυτικό άκρο υπάρχουν αθλητικές εγκαταστάσεις. Στο βορειοδυτικό άκρο του κόλπου υπάρχουν λιμενικές εγκαταστάσεις για μικρά σκάφη. Η άμεση περιοχή της παραλίας είναι οικιστική με συνεχή δόμηση και περιορισμένη φυσική βλάστηση.

Χρήσεις γης ευρύτερης περιοχής

Η ευρύτερη περιοχή της ακτής είναι αστική, ενώ πιο ανατολικά υπάρχουν εκτάσεις με καλλιέργειες. Στα ανατολικά κυριαρχεί η χαμηλή βλάστηση και οι βοσκότοποι

Υπαγωγή - Χαρακτηρισμοί

Η ακτή εντάσσεται στο Υδατικό Σύστημα Αν. Στερεά Ελλάδα (EL07), στην Λεκάνη Απορροής Ποταμού Εύβοιας (EL0719) και στο Παράκτιο Υδατικό Σύστημα «Βόρειος Ευβοϊκός Κόλπος» (EL0719C0006N), του οποίου η οικολογική κατάσταση έχει χαρακτηριστεί ως «Μέτρια», με βάση τα αποτελέσματα της ταξινόμησης, που πραγματοποιήθηκε στην 1η αναθεώρηση των Σχεδίων Διαχείρισης Λεκανών Απορροής Ποταμών (ΣΔΛΑΠ) και την αντίστοιχη Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ) (ΦΕΚ Β 4678/29.12.2017). Στο Υδατικό Σύστημα αντιστοιχεί σταθμός επιχειρησιακής παρακολούθησης που έχει οριστεί στο πλαίσιο εφαρμογής του Άρθρου 8 της Οδηγίας 2000/60/ΕΚ. Στην περιοχή δεν εντοπίστηκαν άλλα υδάτινα σώματα, αναγνωρισμένα στο πλαίσιο της Οδηγίας 2000/60/ΕΚ, που να επηρεάζουν την κολυμβητική ακτή.

Ποιότητα κολυμβητικών υδάτων

Η παραλία Νέα Αρτάκη αναγνωρίσθηκε ως ακτή κολύμβησης το έτος 1991 και έκτοτε παρακολουθείται στο πλαίσιο των ετησίων προγραμμάτων παρακολούθησης της ποιότητας των κολυμβητικών υδάτων, τα οποία πραγματοποιούνται με ευθύνη του Υπουργείου Παραγωγικής Ανασυγκρότησης Περιβάλλοντος και Ενέργειας.

Από το 2010, η παρακολούθηση και η αξιολόγηση της ποιότητας των υδάτων για τις κολυμβητικές περιόδους πραγματοποιείται σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στην Οδηγία 2006/7/ΕΚ και με συναξιολόγηση των αποτελεσμάτων παρακολούθησης των τελευταίων ετών.

Υδρολογικά, μετεωρολογικά χαρακτηριστικά

Το μέσο ετήσιο ύψος βροχόπτωσης στην περιοχή είναι 406mm, με το μέγιστο και το ελάχιστο μηνιαίο ύψος να είναι αντίστοιχα 175,4mm και 0,1mm (Ε.Μ.Υ. Μετεωρολογικός Σταθμός Χαλκίδας, έτη 1970-1994). H επικρατέστερη διεύθυνση ανέμου είναι η βόρεια, ακολουθούμενη από νοτιοανατολική και νοτιοδυτική με μικρή ή μέση ένταση (Ε.Μ.Υ. Έτη 1974 -1994). Η μέση μηνιαία θερμοκρασία της ατμόσφαιρας κατά την κολυμβητική περίοδο είναι 25^oC, με τη μέγιστη μηνιαία θερμοκρασία να καταγράφεται κατά το μήνα Ιούλιο και να είναι της τάξης των 28^oC(Ε.Μ.Υ. Έτη 1974 -1994).

Σημειώνεται ότι η ακτή, εξαιτίας του προσανατολισμού και της μορφολογίας της είναι προστατευμένη από τους επικρατέστερους ανέμους, με εξαίρεση τους βόρειους. Επίσης λόγω της γειτνίασης με το δίαυλο του Ευρίπου, η ακτή επηρεάζεται από το σύνθετο φαινόμενο της παλίρροιας που εμφανίζεται στο χώρο αυτό και έχει σαν αποτέλεσμα τη μεταβολή της φοράς κίνησης των υδάτων, άλλοτε προς το Βόρειο και άλλοτε προς το Νότιο Ευβοϊκό και τη διακύμανση της στάθμης των υδάτων κατά 30-40 εκατοστά. Η ταχύτητα των παλιρροιακών ρευμάτων στο στενό του Ευρίπου φτάνει τα 9 μίλια την ώρα και η φορά των ρευμάτων εναλλάσσεται συνήθως κάθε έξι ώρες ενώ 2 φορές το μήνα και για διάστημα τριών ημερών η συχνότητα εναλλαγής μεταβάλλεται ακανόνιστα.

Πιέσεις

Υγρά απόβλητα

Ο οικισμός Νέα Αρτάκη διαθέτει χωριστικό δίκτυο αποχέτευσης, το οποίο καλύπτει το 50% περίπου του οικισμού και εξυπηρετείται από την Εγκατάσταση Επεξεργασίας Λυμάτων (ΕΕΛ) Νέα Αρτάκη Η ΕΕΛ έχει σχεδιαστεί για ισοδύναμο πληθυσμό 12000 κατοίκους και περιλαμβάνει τριτοβάθμια επεξεργασία με απομάκρυνση αζώτου και φωσφόρου, ενώ η διάθεση των επεξεργασμένων λυμάτων γίνεται μέσω υποθαλάσσιου αγωγού η εκβολή του οποίου εντοπίζεται στη θαλάσσια περιοχή του Βόρειου Ευβοϊκού. Ο υπόλοιπος οικισμός Νέα Αρτάκη εξυπηρετείτε μέσω ιδιωτικών συστημάτων αποχέτευσης. Η παρουσία των συστημάτων αυτών αποτελεί δυνητική πηγή ρύπανσης, καθόσον πιθανή διαρροή των μπορεί να επιφέρει εισροή αυξημένου οργανικού και μικροβιακού φορτίου και φορτίου θρεπτικών στη θάλασσα. Η έλλειψη οργανωμένου συστήματος αποχέτευσης και επεξεργασίας λυμάτων, σε συνδυασμό με τον πληθυσμό του οικισμού, ο οποίος ανέρχεται σε 8646 μόνιμους κατοίκους (ΕΣΥΕ 2001) καθιστά σημαντική την πιθανότητα επιβάρυνσης της ποιότητας των υδάτων. Επίσης στην άμεση περιοχή της ακτής εντοπίστηκε ένα αντλιοστάσιο μεταφοράς λυμάτων. Σε περίπτωση διακοπής λειτουργίας του αντλιοστασίου θα ενεργοποιηθεί η υπερχείλιση ασφαλείας του αντλιοστασίου με αποτέλεσμα την παροδική διάθεση των ανεπεξέργαστων λυμάτων στο θαλάσσιο χώρο της ακτής.

Λιμάνια/Μαρίνες

Στο δυτικό άκρο της ακτής, σε απόσταση περίπου 30 μ. από την περιοχή κολύμβησης, υπάρχει χώρος ελλιμενισμού μικρών ιδιωτικών πλεούμενων, δυναμικότητας 255 σκαφών. Οι απορρίψεις των μικρών σκαφών που προσεγγίζουν την περιοχή και περιλαμβάνουν αστικά απόβλητα και απορρίμματα καθώς επίσης και η πιθανή διαρροή πετρελαίου από σκάφη με ελλιπή συντήρηση αποτελούν δυνητικές πηγές ρύπανσης.

Εκβολές ποταμών, ρεμάτων-εκβάλλοντες αγωγοί

Εκατέρωθεν της ακτής εντοπίζονται οι εκβολές πέντε αγωγών ομβρίων, εκ των όποιων οι δύο έχουν συνεχούς ροή καθώς μεταφέρουν επιφανειακές απορροές και τα ύδατα από τις αντλίες και τα πηγάδια που βρίσκονται στα υπόγεια των κατοικιών. Οι αντλίες και τα πηγάδια συλλέγουν ύδατα από πήγες και υπόγεια ρέματα έτσι ώστε να μην πλημμυρίσουν οι κατοικίες. Λόγω του αστικού χαρακτήρα της άμεσης περιοχής οι επιφανειακές απορροές από τους δρόμους και τους χώρους στάθμευσης των οχημάτων είναι δυνατόν να είναι επιβαρυμένες με τοξικές ουσίες (πετρελαιοειδή, μόλυβδος κάδμιο κ.α).

Λοιπές πηγές

Στην παραλία επιτρέπονται τα κατοικίδια ζώα, ο αριθμός και η συχνότητα παρουσίας των οποίων δεν εκτιμάται ότι μπορεί να επιβαρύνει την ακτή.

Αποτελέσματα επιτόπιας επίσκεψης

Κατά την επί τόπου επίσκεψη στην παραλία εντοπίστηκαν οικιακά απορρίμματα. Τα κολυμβητικά ύδατα είχαν έντονη θολότητα, με μικρή συγκέντρωση επιφανειοδραστικών ουσιών (αφροί) άλλα και χλωροφύκη (είδος: Enteromorpha).

Ευτροφισμός

Στα κολυμβητικά ύδατα της ακτής δεν έχουν καταγραφεί περιστατικά ραγδαίας ανάπτυξης αλγών ή φυτοπλαγκτόν. Όμως τα ύδατα της ακτής κολύμβησης επηρεάζονται εν δυνάμει από την απορροή ρυπαντικών φορτίων των κύριων θρεπτικών συστατικών αζώτου και φωσφόρου από την άμεση περιοχή, στην οποία αναπτύσσεται εκτενή γεωργική δραστηριότητα. Τα ρυπαντικά φορτία συμβάλλουν στην ανάπτυξη αλγών και ευνοούν την εξέλιξη ευτροφικών φαινομένων. Η θέση της ακτής (εντός κλειστού κόλπου) σε συνδυασμό με το πολύ μικρό βάθος των υδάτων, συνεπάγεται με περιορισμένο ρυθμό ανανέωσης των υδάτων με αποτέλεσμα τη διαμόρφωση ευνοϊκών συνθηκών για την εμφάνιση του φαινομένου του ευτροφισμού.Στα κολυμβητικά ύδατα της ακτής παρατηρήθηκε θολότητα και ανάπτυξη άλγης γεγονός που συνδέεται με την ανάπτυξη ευτροφικών φαινομένων. Με βάση τα παραπάνω εκτιμάται υψηλός βαθμός επικινδυνότητας ανάπτυξης μακροφυκών και φυτοπλαγκτόν στην ακτή.

Διερεύνηση έκτακτων συνθηκών

Οι έκτακτες συνθήκες κατά τις οποίες δύναται να επιβαρυνθεί η ποιότητα των υδάτων της ακτής περιλαμβάνουν την αστοχία της εγκατάστασης του αντλιοστασίου που βρίσκεται πλησίον της παραλίας. Σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία των ανέμων και της βροχόπτωσης για την περιοχή, κατά την κολυμβητική περίοδο δεν εμφανίζονται ακραία καιρικά φαινόμενα και, επομένως, δεν αναμένεται υπό κανονικές συνθήκες ιδιαίτερη επιβάρυνση της θαλάσσιας περιοχής από απορροές ομβρίων ή/και μεταφορά ρύπων λόγω ισχυρών ανέμων.

Μέτρα αντιμετώπισης

Σε περίπτωση έκτακτου περιστατικού ρύπανσης των υδάτων ή επιβάρυνσης του περιβάλλοντος της ακτής κολύμβησης, ενεργοποιείται μηχανισμός έγκαιρης προειδοποίησης για την πρόληψη και την ασφάλεια των λουομένων.
Ο αρμόδιος φορέας διαχείρισης τέτοιων καταστάσεων είναι ο Δήμος Χαλκιδέων.
Στις επανορθωτικές ενέργειες περιλαμβάνονται:

• Ενημέρωση του κοινού για την ρύπανση και την εκτιμώμενη διάρκεια αυτής.
• Έκδοση απόφασης προσωρινής διακοπής της κολύμβησης (εάν κριθεί απαραίτητο από τις αρμόδιες Υπηρεσίες).
• Συνέχιση της παρακολούθησης των υδάτων, σύμφωνα με το αντίστοιχο πρόγραμμα παρακολούθησης που εφαρμόζεται στο πλαίσιο της Οδηγίας 2006/7/Ε.Κ., και λήψη πρόσθετου δείγματος, προκειμένου να επιβεβαιωθεί ότι το περιστατικό έχει λήξει. Σε περίπτωση που το πρόγραμμα παρακολούθησης προβλέπει λήψη δείγματος στην περίοδο εμφάνισης της βραχυπρόθεσμης ρύπανσης, το δείγμα αυτό μπορεί να εξαιρεθεί και να αντικατασταθεί από ένα πρόσθετο δείγμα, το οποίο θα ληφθεί 7 ημέρες μετά την εξάλειψη του φαινομένου

Η αντιμετώπιση του φαινομένου του ευτροφισμού, σχετίζεται με τη λήψη μέτρων, με κύριο στόχο τη μείωση των φορτίων θρεπτικών που απορρέουν στην παράκτια περιοχή. Τα μέτρα αφορούν αφενός τη μείωση των εφαρμοζόμενων ποσοτήτων λιπασμάτων στις επιδρούσες λεκάνες απορροής και την εφαρμογή των αρχών του κώδικα ορθής γεωργικής πρακτικής. Όσο αναφορά την διαχείριση των υγρών αποβλήτων του οικισμού Νέα Αρτάκη θα πρέπει να ενταχθεί στο αποχετευτικό δίκτυο και το υπόλοιπό τμήμα του οικισμού καθώς η ρύπανση από υπερχειλίσεις ή διαρροές βόθρων είναι μακροπρόθεσμη. Σχετικά με τη λειτουργία της μαρίνας συνιστάται η ορθή περιβαλλοντική διαχείριση των αποβλήτων των σκαφών σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία. Σχετικά με την λειτουργία του αντλιοστασίου μεταφοράς λυμάτων, το οποίο βρίσκεται πλησίον της ακτής, θα πρέπει να σημειωθεί ότι σε περίπτωση προσωρινής διακοπής της λειτουργίας του αναμένεται μικρής διάρκειας ρυπαντική επιβάρυνση των υδάτων. Το μικροβιακό φορτίο στην περίπτωση διάθεσης ανεπεξέργαστων λυμάτων αναμένεται να είναι της τάξης των 107 Ε. Coli/100 ml. Με την προϋπόθεση ότι η διάθεση των ανεπεξέργαστων λυμάτων δεν θα διαρκέσει για μεγάλο χρονικό διάστημα, δεν προκύπτει άμεσος κίνδυνος για την υγεία των λουομένων. Σε κάθε περίπτωση, ο υπεύθυνος φορέας λειτουργίας πρέπει, αμέσως, να προβεί στις απαιτούμενες ενέργειες για την ταχεία επαναφορά της αποδοτικής λειτουργίας του αντλιοστασίου. Εάν οι διορθωτικές ενέργειες απαιτούν μεγάλο χρονικό διάστημα και συνεχιστεί η διάθεση ανεπεξέργαστων λυμάτων, ο αρμόδιος φορέας θα εκτιμήσει την κατάσταση και θα εξετάσει την αναγκαιότητα προσωρινής απαγόρευσης της κολύμβησης.

Γενικά συνιστάται η αποφυγή κολύμβησης εντός των λιμανιών, των μόνιμων αγκυροβολίων και των ναυπηγείων, 200 μ. εκατέρωθεν από τα στόμια εκβολής των αγωγών εγκαταστάσεων επεξεργασίας λυμάτων, στις εκβολές αγωγών ομβρίων υδάτων μετά από έντονη βροχόπτωση, καθώς και στις εκβολές ρεμάτων συνεχούς ροής.

Στοιχεία επικοινωνίας και πηγές περαιτέρω ενημέρωσης

Χρήσιμες Συνδέσεις

Ευρωπαϊκή Επιτροπή - Ποιότητα υδάτων κολύμβησης: ec.europa.eu/environment/water/water-bathing/index_en.html
Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος - Κατάσταση υδάτων κολύμβησης:www.eea.europa.eu/themes/water/status-and-monitoring/state-of-bathing-water
Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος: Κεντρικό Αποθετήριο Δεδομένων:cdr.eionet.europa.eu/gr/eu/bwd
Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας: www.ypen.gov.gr
Μητρώο ταυτοτήτων υδάτων κολύμβησης:bathingwaterprofiles.gr/
Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού:www.culture.gov.gr
Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία (Ε.Μ.Υ.): www.emy.gr
Περιοχές δικτύου Natura 2000: www.ypen.gov.gr/perivallon/viopoikilotita/diktyo-natura-2000/
Ελληνικό Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών:www.hcmr.gr
Ελληνικό Κέντρο Βιοτόπων - Υγροτόπων:www.ekby.gr
Γαλάζιες σημαίες:www.blueflag.gr
ΕΟΤ:gnto.gov.gr
Περιφέρεια ΣΤΕΡΕΑΣ ΕΛΛΑΔΑΣ:http://portal.stereahellas.gr/

Το Πρόγραμμα «Ταυτότητες ακτών κολύμβησης» για το έτος 2011 χρηματοδοτήθηκε από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα
«Περιβάλλον & Αειφόρος Ανάπτυξη» (ΕΠΠΕΡΑΑ) του ΕΣΠΑ 2007-2013, με συγχρηματοδότηση από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης.

Για πρόσθετες πληροφορίες και ενημέρωση για το πρόγραμμα και τις κολυμβητικές ακτές της χώρας, υποβολή σχολίων, παρατηρήσεων και ανταλλαγή απόψεων επισκεφτείτε την ηλεκτρονική μας διεύθυνση www.bathingwaterprofiles.gr