Όνομα Ακτής: Μαυροσπηλιά
	Κωδικός Ταυτότητας: GRBW149286393
	Δήμος Κιμώλου
	Περιφέρεια ΝΟΤΙΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ
	Αποκεντρωμένη Διοίκηση ΑΙΓΑΙΟΥ

Εισαγωγή

Η θέσπιση Μητρώου Ταυτοτήτων Υδάτων Κολύμβησης υπαγορεύεται από την Ευρωπαϊκή Οδηγία 2006/7/ΕΚ, σχετικά με τη διαχείριση της ποιότητας των υδάτων κολύμβησης και συνιστά μια καινοτόμο προσέγγιση, με βασικό στόχο την ενημέρωση των πολιτών και την παροχή χρήσιμων στοιχείων για την σύγκριση και την επιλογή ακτών κολύμβησης. Η ταυτότητα των υδάτων κολύμβησης παρέχει πληροφορίες για τις φυσικές και γεωγραφικές συνθήκες της περιοχής της ακτής, για τα υδρολογικά χαρακτηριστικά των υδάτων κολύμβησης, καθώς και για την αξιολόγηση των πιθανών κινδύνων ρύπανσης στην περιοχή.

Συμπληρωματικώς του Μητρώου Ταυτοτήτων, κατά τη διάρκεια της κολυμβητικής περιόδου κάθε έτους (από 1η Ιουνίου έως 30η Οκτωβρίου), διενεργούνται συστηματικές δειγματοληψίες και αναλύσεις μικροβιολογικών και άλλων παραμέτρων, με σκοπό την ποιοτική παρακολούθηση και ταξινόμηση των κολυμβητικών υδάτων.

Περιγραφή Ακτής

Η παραλία Μαυροσπήλια βρίσκεται στο νοτιοδυτικό τμήμα του νησιού. Η παράκτια ζώνη είναι αμμώδης και ο θαλάσσιος πυθμένας είναι πετρώδης. Η παράκτια ζώνη της ακτής είναι φυσική με περιορισμένη φυσική βλάστηση. Η θαλάσσια βιοποικιλότητα περιλαμβάνει μακροφύκη προσκολλημένα στον πυθμένα. Η κολυμβητική ακτή αποτελεί το παράλιο τμήμα ενός ανοιχτού κόλπου, μήκους 800 μ. Το μήκος της ακτής είναι 500 μ., το μέσο πλάτος είναι 10 μ. και ο προσανατολισμός είναι νοτιοδυτικός. Τα κολυμβητικά ύδατα στα πρώτα μέτρα έχουν βάθος κανονικό, ο πυθμένας παρουσιάζει ήπια κλίση και η ισοβαθής των 5 μ. παρατηρείται σε απόσταση περίπου 90 μ. από την ακτή. Η πρόσβαση στην παραλία γίνεται οδικώς μέσω βατού χωματόδρομου.

Η παραλία δεν είναι οργανωμένη και διαθέτει καλάθια απορριμμάτων. Ο μέγιστος αριθμός λουομένων εκτιμάται σε 200 άτομα. Εντός της ακτής καταλήγουν δύο ρέματα διαλείπουσας ροής.

Στους λόφους που αναπτύσσονται γύρω από την περιοχή κολύμβησης φύεται χαμηλή πράσινη βλάστηση (πόες) καθώς επίσης μικροί ξυλώδεις θάμνοι. Στη ευρύτερη περιοχή υπάρχουν τα Ασπράγκρεμνα (βράχοι εντός της θαλάσσης) που αποτελούν χαρακτηριστικό αξιοθέατο για τους επισκέπτες της περιοχής. Στη Μαυροσπήλια υπάρχει η βυθισμένη αρχαία πόλη του νησιού καθώς επίσης και πολλοί αρχαιολογικοί τάφοι από την Μυκηναϊκή μέχρι την Ελληνιστική περίοδο. Απέναντι από την παραλία υπάρχει το νησάκι του Άγιου Ανδρέα.

Χρήσεις γης ευρύτερης περιοχής

Το μεγαλύτερο μέρος της ευρύτερης λεκάνης απορροής της ακτής καλύπτεται από αρόσιμες και μη αρδευόμενες αρόσιμες εκτάσεις.

Υπαγωγή - Χαρακτηρισμοί

Η ακτή εντάσσεται στο Υδατικό διαμέρισμα Νήσων Αιγαίου (GR14), στην υδρολογική λεκάνη των Κυκλάδων (GR37) και στο Παράκτιο Υδατικό Σύστημα των Ακτών Κιμώλου (GR001400010067N), του οποίου η οικολογική κατάσταση έχει χαρακτηριστεί ως υψηλή, με βάση τον προκαταρκτικό χαρακτηρισμό που πραγματοποιήθηκε από το ΕΛΚΕΘΕ το 2008. Στο Υδατικό Σύστημα αντιστοιχεί σταθμός εποπτικής παρακολούθησης που έχει οριστεί στο πλαίσιο εφαρμογής του Άρθρου 8 της Οδηγίας 2000/60/ΕΚ. Η παρακολούθηση γίνεται σύμφωνα με τα οριζόμενα στην ΚΥΑ 140384/2011. Στην περιοχή δεν εντοπίστηκαν άλλα υδάτινα σώματα, αναγνωρισμένα στο πλαίσιο της Οδηγίας 2000/60/ΕΚ που να επηρεάζουν την κολυμβητική ακτή. Η περιοχή χαρακτηρίζεται ως περιοχή προστασίας - διατήρησης φυσικού περιβάλλοντος και είναι ενταγμένη στο δίκτυο Natura 2000 (GR4220006, Νήσος Πολύαιγος – Κίμωλος, Έκταση: 13897,73 ha).

Ποιότητα κολυμβητικών υδάτων

Η παραλία Μαυροσπηλιά αναγνωρίσθηκε ως ακτή κολύμβησης το έτος 1996 και έκτοτε παρακολουθείται στο πλαίσιο των ετησίων προγραμμάτων παρακολούθησης της ποιότητας των κολυμβητικών υδάτων, τα οποία πραγματοποιούνται με ευθύνη του Υπουργείου Παραγωγικής Ανασυγκρότησης Περιβάλλοντος και Ενέργειας.

Από το 2010, η παρακολούθηση και η αξιολόγηση της ποιότητας των υδάτων για τις κολυμβητικές περιόδους πραγματοποιείται σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στην Οδηγία 2006/7/ΕΚ και με συναξιολόγηση των αποτελεσμάτων παρακολούθησης των τελευταίων ετών.

.

Υδρολογικά, μετεωρολογικά χαρακτηριστικά

Το μέσο ετήσιο ύψος βροχόπτωσης στην περιοχή είναι 408 mm, με το μέγιστο και το ελάχιστο μηνιαίο ύψος να είναι αντίστοιχα 115,1mm και 4,2mm. (Ε.Μ.Υ. Μετεωρολογικός Σταθμός Μήλου, έτη 1955-2001). H επικρατέστερη διεύθυνση ανέμου είναι η βόρεια, ακολουθούμενη από τη νοτιοδυτική και βορειοδυτική με μέση ή μεγάλη ένταση (Ε.Μ.Υ. έτη 1955-2001). Η μέση μηνιαία θερμοκρασία της ατμόσφαιρας κατά την κολυμβητική περίοδο είναι 23^oC, με τη μέγιστη μηνιαία θερμοκρασία να καταγράφεται κατά τους μήνες Ιούλιο και Αύγουστο και να είναι της τάξης των 26^oC(Ε.Μ.Υ. έτη 1955-2001).

Σημειώνεται ότι η ακτή, εξαιτίας του προσανατολισμού και της μορφολογίας της είναι προστατευμένη από τους επικρατέστερους ανέμους με εξαίρεση τους βορειοδυτικούς οι οποίοι είναι μέσης και μεγάλης έντασης και επηρεάζουν την κολυμβητική ακτή. Στην περιοχή δεν παρατηρούνται έντονα φαινόμενα παλίρροιας.

Πιέσεις

Η κολυμβητική ακτή βρίσκεται σε φυσική περιοχή με περιορισμένη ανθρώπινη δραστηριότητα και δεν δέχεται έντονες πιέσεις που θα μπορούσαν να επιβαρύνουν την ποιότητά της.

Στην παραλία επιτρέπονται τα κατοικίδια ζώα, ο αριθμός και η συχνότητα παρουσίας των οποίων δεν εκτιμάται ότι μπορεί να επιβαρύνει την ακτή.

Αποτελέσματα επιτόπιας επίσκεψης

Κατά την επί τόπου επίσκεψη στην παραλία δεν παρατηρήθηκε η παρουσία πίσσας, λαδιών και οικιακών απορριμμάτων ενώ, στο παράκτιο μέτωπο της ακτής παρατηρήθηκαν σωροί νεκρών φύλλων θαλάσσιων φανερόγαμων. Γενικώς, τα κολυμβητικά ύδατα ήταν διαυγή και καθαρά.

Ευτροφισμός

Στα κολυμβητικά ύδατα της ακτής δεν έχουν καταγραφεί περιστατικά ραγδαίας ανάπτυξης αλγών ή φυτοπλαγκτόν. Επιπλέον, τα ύδατα της ακτής κολύμβησης δεν επηρεάζονται από την απορροή ρυπαντικών φορτίων των κύριων θρεπτικών συστατικών αζώτου και φωσφόρου, τα οποία συμβάλλουν στην ανάπτυξη αλγών και ευνοούν την εξέλιξη φαινομένων ευτροφισμού. Η θέση της ακτής (εντός ανοιχτού κόλπου) σε συνδυασμό με το βάθος των υδάτων και τα επικρατούντα θαλάσσια ρεύματα στην περιοχή εξασφαλίζουν μεγάλο ρυθμό ανανέωσης των υδάτων, με αποτέλεσμα τη διαμόρφωση δυσμενών συνθηκών για την εμφάνιση του φαινόμενου του ευτροφισμού. Το συμπέρασμα αυτό συνάδει με τα αποτελέσματα από την οπτική παρατήρηση των υδάτων που παρατήρησαν ότι τα ύδατα της ακτής είναι, υπό κανονικές συνθήκες διαυγή και καθαρά κάτι που συνδέεται με χαμηλή παρουσία φυτοπλαγκτόν. Με βάση τα παραπάνω εκτιμάται χαμηλός βαθμός επικινδυνότητας ανάπτυξης μακροφυκών και φυτοπλαγκτόν στην ακτή.

Διερεύνηση έκτακτων συνθηκών

Σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία των ανέμων και της βροχόπτωσης για την περιοχή, κατά την κολυμβητική περίοδο δεν εμφανίζονται ακραία καιρικά φαινόμενα και, επομένως, δεν αναμένεται ιδιαίτερη επιβάρυνση της θαλάσσιας περιοχής από απορροές ομβρίων και μεταφορά ρύπων λόγω ισχυρών ανέμων.

Μέτρα αντιμετώπισης

Από την ανάλυση που προηγήθηκε δεν εντοπίστηκαν σημαντικές πηγές ρύπανσης, ούτε κατεγράφησαν ακραίες περιστάσεις που θα μπορούσαν να επηρεάσουν την ποιότητα της ακτής κολύμβησης. Επί της παρούσας φάσης, και εφόσον οι συνθήκες στην ευρύτερη περιοχή δεν μεταβληθούν δραστικά δεν προκύπτει κίνδυνος εμφάνισης βραχυπρόθεσμης ή μακροπρόθεσμης ρύπανσης. Σε κάθε περίπτωση, εάν εμφανιστούν φαινόμενα ρύπανσης ο Δήμος Κιμώλου θα προβεί στις ακόλουθες ενέργειες :

• Ενημέρωση του κοινού για την ρύπανση και την εκτιμώμενη διάρκεια αυτής.
• Έκδοση απόφασης προσωρινής διακοπής της κολύμβησης (εάν κριθεί απαραίτητο από τις αρμόδιες Υπηρεσίες). Συνέχιση της παρακολούθησης των υδάτων, σύμφωνα με το αντίστοιχο πρόγραμμα παρακολούθησης που εφαρμόζεται στο πλαίσιο της Οδηγίας 2006/7/Ε.Κ., και λήψη πρόσθετου δείγματος, προκειμένου να επιβεβαιωθεί ότι το περιστατικό έχει λήξει. Σε περίπτωση που το πρόγραμμα παρακολούθησης προβλέπει λήψη δείγματος στην περίοδο εμφάνισης της βραχυπρόθεσμης ρύπανσης, το δείγμα αυτό μπορεί να εξαιρεθεί και να αντικατασταθεί από ένα πρόσθετο δείγμα, το οποίο θα ληφθεί 7 ημέρες μετά την εξάλειψη του φαινομένου

Γενικά συνιστάται η αποφυγή κολύμβησης εντός των λιμανιών, των μόνιμων αγκυροβολίων και των ναυπηγείων, 200 μ. εκατέρωθεν από τα στόμια εκβολής των αγωγών εγκαταστάσεων επεξεργασίας λυμάτων, στις εκβολές αγωγών ομβρίων υδάτων μετά από έντονη βροχόπτωση, καθώς και στις εκβολές ρεμάτων συνεχούς ροής.

Στοιχεία επικοινωνίας και πηγές περαιτέρω ενημέρωσης

Χρήσιμες Συνδέσεις

Ευρωπαϊκή Επιτροπή - Ποιότητα υδάτων κολύμβησης: ec.europa.eu/environment/water/water-bathing/index_en.html
Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος - Κατάσταση υδάτων κολύμβησης: www.eea.europa.eu/themes/water/status-and-monitoring/state-of-bathing-water
Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος: Κεντρικό Αποθετήριο Δεδομένων: cdr.eionet.europa.eu/gr/eu/nbwd
Υπουργείο Περιβάλλοντος Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής: www.ypeka.gr
Υπουργείο Πολιτισμού, Παιδείας & Θρησκευμάτων: www.yppo.gr
Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία: www.hnms.gr/hnms/greek/index_html
ΥΠΕΚΑ - Εθνικό Δίκτυο Πληροφοριών Περιβάλλοντος (ΕΔΠΠ): www.e-per.gr
Περιοχές δικτύου Natura 2000: http://www.ypeka.gr/Default.aspx?tabid=432
Ελληνικό Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών: www.hcmr.gr
Ελληνικό Κέντρο Βιοτόπων - Υγροτόπων: www.ekby.gr
Γαλάζιες σημαίες: www.eepf.gr/blueflag
ΕΟΤ: www.visitgreece.gr/portal/site/eot
Περιφέρεια ΝΟΤΙΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ: http://www.pnai.gov.gr/
Δήμος ΚΙΜΩΛΟΥ: www.kimolos.gr

Το Πρόγραμμα «Ταυτότητες ακτών κολύμβησης» για το έτος 2011 χρηματοδοτήθηκε από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα
«Περιβάλλον & Αειφόρος Ανάπτυξη» (ΕΠΠΕΡΑΑ) του ΕΣΠΑ 2007-2013, με συγχρηματοδότηση από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης.

Για πρόσθετες πληροφορίες και ενημέρωση για το πρόγραμμα και τις κολυμβητικές ακτές της χώρας, υποβολή σχολίων, παρατηρήσεων και ανταλλαγή απόψεων επισκεφτείτε την ηλεκτρονική μας διεύθυνση www.bathingwaterprofiles.gr