Όνομα Ακτής: Αρκούδι
	Κωδικός Ταυτότητας: ELBW029140116
	Δήμος Πηνειού
	Περιφέρεια ΔΥΤΙΚΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ
	Αποκεντρωμένη Διοίκηση ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ, ΔΥΤΙΚΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΚΑΙ ΙΟΝΙΟΥ

Εισαγωγή

Η θέσπιση Μητρώου Ταυτοτήτων Υδάτων Κολύμβησης υπαγορεύεται από την Ευρωπαϊκή Οδηγία 2006/7/ΕΚ, σχετικά με τη διαχείριση της ποιότητας των υδάτων κολύμβησης και συνιστά μια καινοτόμο προσέγγιση, με βασικό στόχο την ενημέρωση των πολιτών και την παροχή χρήσιμων στοιχείων για την σύγκριση και την επιλογή ακτών κολύμβησης. Η ταυτότητα των υδάτων κολύμβησης παρέχει πληροφορίες για τις φυσικές και γεωγραφικές συνθήκες της περιοχής της ακτής, για τα υδρολογικά χαρακτηριστικά των υδάτων κολύμβησης, καθώς και για την αξιολόγηση των πιθανών κινδύνων ρύπανσης στην περιοχή.

Συμπληρωματικώς του Μητρώου Ταυτοτήτων, κατά τη διάρκεια της κολυμβητικής περιόδου κάθε έτους (από 1η Ιουνίου έως 31η Οκτωβρίου), διενεργούνται συστηματικές δειγματοληψίες και αναλύσεις μικροβιολογικών και άλλων παραμέτρων, με σκοπό την ποιοτική παρακολούθηση και ταξινόμηση των κολυμβητικών υδάτων.

Περιγραφή Ακτής

Η παραλία Αρκούδι βρίσκεται βόρεια του κόλπου Χελωνίτη και απέχει 1,5 χλμ. περίπου από τα Λουτρά της Κυλλήνης. Η κολυμβητική ακτή αποτελεί το παράλιο τμήμα ενός ανοιχτού κόλπου, μήκους 250 μ. Η παραλία καταλαμβάνει το σύνολο του κόλπου, έχει μέσο πλάτος 30 μ. και νότιο προσανατολισμό. Η παράκτια ζώνη και ο θαλάσσιος πυθμένας αποτελούνται από άμμο και βράχια στα δυτικά. Η παράκτια ζώνη είναι μερικώς τροποποιημένη, λόγω ύπαρξης κτισμάτων στο όριο της ακτής. Στην ακτή εμφανίζονται κρίνοι της θάλασσας και αμμοθίνες. Η θαλάσσια χλωρίδα περιλαμβάνει κυρίως χλωροφύκη που είναι προσκολλημένα στα βραχώδη άκρα του πυθμένα. Τα κολυμβητικά ύδατα στα πρώτα μέτρα είναι αβαθή και η κλίση του πυθμένα ήπια (σε απόσταση 330 μ. από την ακτή το βάθος προσεγγίζει τα 5 μ.). Η πρόσβαση στην παραλία γίνεται μέσω του οδικού δικτύου Γαστούνης-Λουτρών Κυλλήνης. Η παραλία διαθέτει υποδομές εξυπηρέτησης των λουομένων όπως ομπρέλες, ξαπλώστρες, ντους, αποδυτήρια και καλάθια απορριμμάτων. Στην ακτή υπάρχουν ξύλινοι διάδρομοι για την εύκολη πρόσβαση στην παραλία, ναυαγοσωστική βάση, γήπεδο πετοσφαίρισης και λειτουργούν αναψυκτήρια με τραπεζοκαθίσματα για την κάλυψη των αναγκών του κοινού. Η ακτή χρησιμοποιείται κυρίως για κολύμβηση και ο μέγιστος αριθμός λουόμενων της εκτιμάται σε 150 άτομα. Στο δυτικό άκρο της ακτής και σε απόσταση 30 μ. αναβλύζουν υπόγεια ύδατα, τα οποία καταλήγουν στο γειτνιάζοντα κόλπο. Η άμεση περιοχή καλύπτεται κυρίως από χαμηλή βλάστηση, ενώ εντοπίζεται μια πευκόφυτη έκταση. Ανατολικά της ακτής βρίσκεται η συνεχής δόμηση του οικισμού Αρκούδι, το οποίο έχει κυρίως παραθεριστική χρήση και περιλαμβάνει πλήθος τουριστικών υποδομών (ενοικιαζόμενα δωμάτια, ξενοδοχεία).

Χρήσεις γης ευρύτερης περιοχής

Στην ευρύτερη περιοχή της ακτής κυριαρχεί η αστική χρήση, οι εκτάσεις με καλλιέργειες και χαμηλή βλάστηση.

Υπαγωγή - Χαρακτηρισμοί

Η ακτή εντάσσεται στο Υδατικό Σύστημα Β. Πελοπόννησος (EL02), στην Λεκάνη Απορροής Ποταμού Πείρου-Βέργα-Πηνειού (EL0128) και στο Παράκτιο Υδατικό Σύστημα «Ακτές Πελοποννήσου στο δίαυλο Ζακύνθου» (EL0228C0009N), του οποίου η οικολογική κατάσταση έχει χαρακτηριστεί ως «Υψηλή», με βάση τα αποτελέσματα της ταξινόμησης, που πραγματοποιήθηκε στην 1η αναθεώρηση των Σχεδίων Διαχείρισης Λεκανών Απορροής Ποταμών (ΣΔΛΑΠ) και την αντίστοιχη Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ) (ΦΕΚ Β 4678/29.12.2017). Στο Υδατικό Σύστημα υπάρχει σταθμός εποπτικής παρακολούθησης που έχει οριστεί στο πλαίσιο εφαρμογής του Άρθρου 8 της Οδηγίας 2000/60/ΕΚ. Στην περιοχή δεν εντοπίστηκαν άλλα υδάτινα σώματα, αναγνωρισμένα στο πλαίσιο της Οδηγίας 2000/60/ΕΚ, που να επηρεάζουν την κολυμβητική ακτή. Η ακτή ανήκει στη λεκάνη απορροής του «Ποταμού Πηνειού», η οποία αποτελεί αναγνωρισμένη ευπρόσβλητη περιοχή σε νιτρορύπανση με βάση την Οδηγία 91/676/ΕΟΚ.

Ποιότητα κολυμβητικών υδάτων

Η παραλία Αρκούδι αναγνωρίσθηκε ως ακτή κολύμβησης το έτος 1991 και έκτοτε παρακολουθείται στο πλαίσιο των ετησίων προγραμμάτων παρακολούθησης της ποιότητας των κολυμβητικών υδάτων, τα οποία πραγματοποιούνται με ευθύνη του Υπουργείου Παραγωγικής Ανασυγκρότησης Περιβάλλοντος και Ενέργειας.

Από το 2010, η παρακολούθηση και η αξιολόγηση της ποιότητας των υδάτων για τις κολυμβητικές περιόδους πραγματοποιείται σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στην Οδηγία 2006/7/ΕΚ και με συναξιολόγηση των αποτελεσμάτων παρακολούθησης των τελευταίων ετών.

Η ακτή έλαβε για το έτος 2014 το βραβείο της Γαλάζιας Σημαίας καλύπτοντας κριτήρια που, συμπληρωματικά με την ποιότητα των υδάτων κολύμβησης και την καθαρότητα της ακτής, σχετίζονται με την οργάνωση της ακτής, την ασφάλεια των επισκεπτών και την προστασία της φύσης.

Υδρολογικά, μετεωρολογικά χαρακτηριστικά

Το μέσο ετήσιο ύψος βροχόπτωσης στην περιοχή είναι 814mm, με το μέγιστο και το ελάχιστο μηνιαίο ύψος να είναι αντίστοιχα 153,1mm και 2,6mm. (Ε.Μ.Υ. Μετεωρολογικός Σταθμός Ανδραβίδας, έτη 1959-2001). H επικρατέστερη διεύθυνση ανέμου είναι η βορειοδυτική ακολουθούμενη από νοτιοδυτική και νοτιοανατολική με μικρή ή μέση ένταση (Ε.Μ.Υ. έτη 1975-2001). Η μέση μηνιαία θερμοκρασία της ατμόσφαιρας κατά την κολυμβητική περίοδο είναι 24^oC, με τη μέγιστη μηνιαία θερμοκρασία να καταγράφεται κατά τους μήνες Ιούλιο και Αύγουστο και να είναι της τάξης των 27C (Ε.Μ.Υ. έτη 1975-2001 ).

Σημειώνεται ότι η ακτή, εξαιτίας του προσανατολισμού και της μορφολογίας της είναι προστατευμένη από τους επικρατέστερους ανέμους, με εξαίρεση τους νοτιοδυτικούς. Στην περιοχή δεν έχουν καταγραφεί ισχυρά ρεύματα ή φαινόμενα παλίρροιας.

Πιέσεις

Υγρά απόβλητα

Ο παραθεριστικός οικισμός δεν διαθέτει αποχετευτικό δίκτυο και εξυπηρετείται, στο σύνολό του, μέσω ιδιωτικών συστημάτων αποχέτευσης. Ο πληθυσμός του οικισμού Αρκούδι, σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΣΥΕ (απογραφή 2001), ανέρχεται σε 77 μόνιμους κατοίκους και πολλαπλασιάζεται τους θερινούς μήνες. Αν και η παρουσία των συστημάτων αυτών αποτελεί δυνητική πηγή εισροής μικροβιακού φορτίου στη θάλασσα, λόγω της μικρής έκτασης του οικισμού, η πιθανή επιβάρυνση της ποιότητας των κολυμβητικών υδάτων εκτιμάται ως ιδιαίτερα περιορισμένη.

Αποτελέσματα επιτόπιας επίσκεψης

Κατά την επί τόπου επίσκεψη στην παραλία δεν εντοπίστηκε ύπαρξη πίσσας ή στερεών απορριμμάτων, παρά μόνο συγκεντρωμένη ποσότητα φυτικών εκβρασμάτων. Ακόμα, στο νοτιοανατολικό άκρο της παραλίας, εντοπίστηκαν κατά την επιτόπια επίσκεψη αγωγοί αγνώστου προέλευσης. Ενδεχομένως, το περιεχόμενο των αγωγών να προέρχεται από εκφορτίσεις αρτεσιανών πηγών που χαρακτηρίζουν την περιοχή. Επίσης, ανάντη της παραλίας βρέθηκε ένα φρεάτιο με λιμνάζοντα ύδατα, τα οποία ωστόσο δεν καταλήγουν στην θάλασσα. Γενικώς, τα ύδατα κολύμβησης ήταν διαυγή και καθαρά.

Ευτροφισμός

Αν και το μικρό βάθος των υδάτων αποτελεί ευνοϊκό παράγοντα για την εμφάνιση του φαινόμενου του ευτροφισμού, η θέση της ακτής (εντός ανοιχτού κόλπου) εξασφαλίζει ικανοποιητικό ρυθμό ανανέωσης των υδάτων και περιορίζει τον κίνδυνο εμφάνισης του φαινομένου του ευτροφισμού. Επιπλέον, η ακτή κολύμβησης δεν επηρεάζεται από την απορροή ρυπαντικών φορτίων των κύριων θρεπτικών συστατικών αζώτου και φωσφόρου. Στην ακτή δεν έχουν καταγραφεί περιστατικά ραγδαίας ανάπτυξης αλγών ή φυτοπλαγκτόν, ενώ τα κολυμβητικά ύδατα είναι υπό κανονικές συνθήκες διαυγή και καθαρά. Με βάση τα παραπάνω εκτιμάται χαμηλός βαθμός επικινδυνότητας ανάπτυξης μακροφυκών και φυτοπλαγκτόν στην ακτή.

Διερεύνηση έκτακτων συνθηκών

Σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία των ανέμων και της βροχόπτωσης για την περιοχή, κατά την κολυμβητική περίοδο δεν εμφανίζονται ακραία καιρικά φαινόμενα και επομένως δεν αναμένεται ιδιαίτερη επιβάρυνση της θαλάσσιας περιοχής από απορροές ομβρίων ή μεταφορά ρύπων λόγω ισχυρών ανέμων.

Μέτρα αντιμετώπισης

Σε περίπτωση έκτακτου περιστατικού ρύπανσης των υδάτων ή επιβάρυνσης του περιβάλλοντος της ακτής κολύμβησης, ενεργοποιείται μηχανισμός έγκαιρης προειδοποίησης για την πρόληψη και την ασφάλεια των λουομένων.
Ο αρμόδιος φορέας διαχείρισης τέτοιων καταστάσεων είναι ο Δήμος Πηνειού.
Στις επανορθωτικές ενέργειες περιλαμβάνονται:

• Ενημέρωση του κοινού για την ρύπανση και την εκτιμώμενη διάρκεια αυτής.
• Έκδοση απόφασης προσωρινής διακοπής της κολύμβησης (εάν κριθεί απαραίτητο από τις αρμόδιες Υπηρεσίες).
• Συνέχιση της παρακολούθησης των υδάτων, σύμφωνα με το αντίστοιχο πρόγραμμα παρακολούθησης που εφαρμόζεται στο πλαίσιο της Οδηγίας 2006/7/Ε.Κ., και λήψη πρόσθετου δείγματος, προκειμένου να επιβεβαιωθεί ότι το περιστατικό έχει λήξει. Σε περίπτωση που το πρόγραμμα παρακολούθησης προβλέπει λήψη δείγματος στην περίοδο εμφάνισης της βραχυπρόθεσμης ρύπανσης, το δείγμα αυτό μπορεί να εξαιρεθεί και να αντικατασταθεί από ένα πρόσθετο δείγμα, το οποίο θα ληφθεί 7 ημέρες μετά την εξάλειψη του φαινομένου

Σχετικά με τη διαχείριση των λυμάτων του οικισμού Αρκούδι, είναι σκόπιμο να διερευνηθεί η εφαρμογή κατάλληλων ιδιωτικών συστημάτων ή συστημάτων επεξεργασίας μικρής κλίμακας τα οποία προσφέρουν προστασία του υπόγειου υδροφορέα και συνεπαγόμενα της θαλάσσιας περιοχής από εισροές ρυπαντικού φορτίου.

Γενικά συνιστάται η αποφυγή κολύμβησης εντός των λιμανιών, των μόνιμων αγκυροβολίων και των ναυπηγείων, 200 μ. εκατέρωθεν από τα στόμια εκβολής των αγωγών εγκαταστάσεων επεξεργασίας λυμάτων, στις εκβολές αγωγών ομβρίων υδάτων μετά από έντονη βροχόπτωση, καθώς και στις εκβολές ρεμάτων συνεχούς ροής.

Στοιχεία επικοινωνίας και πηγές περαιτέρω ενημέρωσης

Χρήσιμες Συνδέσεις

Ευρωπαϊκή Επιτροπή - Ποιότητα υδάτων κολύμβησης: ec.europa.eu/environment/water/water-bathing/index_en.html
Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος - Κατάσταση υδάτων κολύμβησης:www.eea.europa.eu/themes/water/status-and-monitoring/state-of-bathing-water
Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος: Κεντρικό Αποθετήριο Δεδομένων:cdr.eionet.europa.eu/gr/eu/bwd
Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας: www.ypen.gov.gr
Μητρώο ταυτοτήτων υδάτων κολύμβησης:bathingwaterprofiles.gr/
Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού:www.culture.gov.gr
Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία (Ε.Μ.Υ.): www.emy.gr
Περιοχές δικτύου Natura 2000: www.ypen.gov.gr/perivallon/viopoikilotita/diktyo-natura-2000/
Ελληνικό Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών:www.hcmr.gr
Ελληνικό Κέντρο Βιοτόπων - Υγροτόπων:www.ekby.gr
Γαλάζιες σημαίες:www.blueflag.gr
ΕΟΤ:gnto.gov.gr
Περιφέρεια ΔΥΤΙΚΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ:http://www.pde.gov.gr/gr/index.php

Το Πρόγραμμα «Ταυτότητες ακτών κολύμβησης» για το έτος 2011 χρηματοδοτήθηκε από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα
«Περιβάλλον & Αειφόρος Ανάπτυξη» (ΕΠΠΕΡΑΑ) του ΕΣΠΑ 2007-2013, με συγχρηματοδότηση από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης.

Για πρόσθετες πληροφορίες και ενημέρωση για το πρόγραμμα και τις κολυμβητικές ακτές της χώρας, υποβολή σχολίων, παρατηρήσεων και ανταλλαγή απόψεων επισκεφτείτε την ηλεκτρονική μας διεύθυνση www.bathingwaterprofiles.gr