Όνομα Ακτής: Αγία Μαρίνα
	Κωδικός Ταυτότητας: ELBW079164144
	Δήμος Στυλίδος
	Περιφέρεια ΣΤΕΡΕΑΣ ΕΛΛΑΔΑΣ
	Αποκεντρωμένη Διοίκηση ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ - ΣΤΕΡΕΑΣ ΕΛΛΑΔΑΣ

Εισαγωγή

Η θέσπιση Μητρώου Ταυτοτήτων Υδάτων Κολύμβησης υπαγορεύεται από την Ευρωπαϊκή Οδηγία 2006/7/ΕΚ, σχετικά με τη διαχείριση της ποιότητας των υδάτων κολύμβησης και συνιστά μια καινοτόμο προσέγγιση, με βασικό στόχο την ενημέρωση των πολιτών και την παροχή χρήσιμων στοιχείων για την σύγκριση και την επιλογή ακτών κολύμβησης. Η ταυτότητα των υδάτων κολύμβησης παρέχει πληροφορίες για τις φυσικές και γεωγραφικές συνθήκες της περιοχής της ακτής, για τα υδρολογικά χαρακτηριστικά των υδάτων κολύμβησης, καθώς και για την αξιολόγηση των πιθανών κινδύνων ρύπανσης στην περιοχή.

Συμπληρωματικώς του Μητρώου Ταυτοτήτων, κατά τη διάρκεια της κολυμβητικής περιόδου κάθε έτους (από 1η Ιουνίου έως 31η Οκτωβρίου), διενεργούνται συστηματικές δειγματοληψίες και αναλύσεις μικροβιολογικών και άλλων παραμέτρων, με σκοπό την ποιοτική παρακολούθηση και ταξινόμηση των κολυμβητικών υδάτων.

Περιγραφή Ακτής

Η κολυμβητική ακτή Αγίας Μαρίνα βρίσκεται στα βόρεια παράλια του Μαλιακού Κόλπου, στον ομώνυμο οικισμού. Η ακτή αποτελεί το παράλιο τμήμα ενός ανοιχτού κόλπου μήκους 5 χλμ. Η κολυμβητική ακτή έχει μήκος 300 μ., μέσο πλάτος 15 μ. και έχει προσανατολισμό νοτιοανατολικό. Η παράκτια ζώνη και ο θαλάσσιος πυθμένας αποτελείται από χονδρόκοκκο υλικό. Τα κολυμβητικά ύδατα στα πρώτα μέτρα είναι αβαθή ενώ η κλίση του πυθμένα είναι ήπια (η ισοβαθής των 5 μ. βρίσκεται σε απόσταση 200 μ. από την ακτή). Η παράκτια ζώνη είναι μερικώς τροποποιημένη, καθώς το νοτιοδυτικό τμήμα οριοθετείται από την προβλήτα (γέφυρα) της Αγίας Μαρίνας η οποία αποτελεί και χαρακτηριστικό της ακτής ενώ στα κολυμβητικά της ύδατα εντοπίζονται ακόμα τμήματα της παλιάς προβλήτας. Η χερσαία βλάστηση αποτελείται κυρίως από αρμυρίκια, πεύκα, ευκαλύπτους και λεύκες. Η πρόσβαση στην παραλία γίνεται οδικώς μέσω ασφαλτοστρωμένου δρόμου, τόσο με ιδιωτικά μέσα όσο και με δημόσια μέσα μεταφοράς. Η παραλία δεν είναι οργανωμένη αλλά διαθέτει υποδομές εξυπηρέτησης των λουομένων, όπως ομπρέλες, ντους και καλάθια απορριμμάτων. Η κολύμβηση αποτελεί την κύρια δραστηριότητα επί της ακτής ενώ στα κολυμβητικά της ύδατα αγκυροβολούν βάρκες και ασκείται αλιευτική δραστηριότητα σε ερασιτεχνικό επίπεδο. Η ακτή χρησιμοποιείται για κολύμβηση αλλά δεν παρουσιάζει αξιόλογη επισκεψιμότητα. Η άμεση περιοχή της παραλίας είναι μερικώς οικιστική και η βλάστησή της αποτελείται από καλλιέργειες και ελαιώνες. Στα ανάντη της ακτής υπάρχει παιδική χαρά, ενώ 80 μ. βόρεια βρίσκεται ο σταθμός του τρένου Αγίας Μαρίνας. Η ακτή οριοθετείται από τον παραλιακό δρόμο του οικισμού όπου παρόδια υπάρχει αραιή δόμηση με χρήση από κατοικίες, εστιατόρια και αναψυκτήρια. Στα δυτικά της ακτή βρίσκεται το λιμάνι της Αγίας Μαρίνας όπου γίνονται εκφορτώσεις και φορτώσεις εμπορευμάτων.

Χρήσεις γης ευρύτερης περιοχής

Στην ευρύτερη περιοχή της ακτής κυριαρχεί η γεωργική χρήση ενώ στα βόρεια υπάρχουν εκτάσεις με αστική χρήση.

Υπαγωγή - Χαρακτηρισμοί

Η ακτή εντάσσεται στο Υδατικό Σύστημα Αν. Στερεά Ελλάδα (EL07), στην Λεκάνη Απορροής Ποταμού Σπερχειού (EL0718) και στο Παράκτιο Υδατικό Σύστημα «Μαλλιακός Κόλπος» (EL0718C0007N), του οποίου η οικολογική κατάσταση έχει χαρακτηριστεί ως «Μέτρια», με βάση τα αποτελέσματα της ταξινόμησης, που πραγματοποιήθηκε στην 1η αναθεώρηση των Σχεδίων Διαχείρισης Λεκανών Απορροής Ποταμών (ΣΔΛΑΠ) και την αντίστοιχη Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ) (ΦΕΚ Β 4678/29.12.2017). Στο Υδατικό Σύστημα αντιστοιχεί σταθμός εποπτικής παρακολούθησης που έχει οριστεί στο πλαίσιο εφαρμογής του Άρθρου 8 της Οδηγίας 2000/60/ΕΚ. Στην περιοχή δεν εντοπίστηκαν άλλα υδάτινα σώματα, αναγνωρισμένα στο πλαίσιο της Οδηγίας 2000/60/ΕΚ, που να επηρεάζουν την κολυμβητική ακτή. Η ευρύτερη περιοχή χαρακτηρίζεται ως περιοχή προστασίας - διατήρησης φυσικού περιβάλλοντος και είναι ενταγμένη στο δίκτυο Natura 2000 (GR2440002 – Κοιλάδα και εκβολές Σπερχειού – Μαλιακός Κόλπος).

Ποιότητα κολυμβητικών υδάτων

Η παραλία Αγία Μαρίνα αναγνωρίσθηκε ως ακτή κολύμβησης το έτος 1991 και έκτοτε παρακολουθείται στο πλαίσιο των ετησίων προγραμμάτων παρακολούθησης της ποιότητας των κολυμβητικών υδάτων, τα οποία πραγματοποιούνται με ευθύνη του Υπουργείου Παραγωγικής Ανασυγκρότησης Περιβάλλοντος και Ενέργειας.

Από το 2010, η παρακολούθηση και η αξιολόγηση της ποιότητας των υδάτων για τις κολυμβητικές περιόδους πραγματοποιείται σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στην Οδηγία 2006/7/ΕΚ και με συναξιολόγηση των αποτελεσμάτων παρακολούθησης των τελευταίων ετών.

Υδρολογικά, μετεωρολογικά χαρακτηριστικά

Το μέσο ετήσιο ύψος βροχόπτωσης στην περιοχή είναι 571mm, με το μέγιστο και το ελάχιστο μηνιαίο ύψος να είναι αντίστοιχα 73,3mm και 18,8mm. (Ε.Μ.Υ. Μετεωρολογικός Σταθμός Λαμίας, έτη 1970-1997). H επικρατέστερη διεύθυνση ανέμου είναι η βορειοδυτική, ακολουθούμενη από ανατολική και νοτιοανατολική με μικρή ή μέση ένταση (Ε.Μ.Υ. έτη 1970-2001). Η μέση μηνιαία θερμοκρασία της ατμόσφαιρας κατά την κολυμβητική περίοδο είναι 24^oC, με τη μέγιστη μηνιαία θερμοκρασία να καταγράφεται κατά το μήνα Ιούλιο και να είναι της τάξης των 27^oC(Ε.Μ.Υ. έτη 1970-2001).

Σημειώνεται ότι η ακτή, εξαιτίας του προσανατολισμού και της μορφολογίας της δεν είναι προστατευμένη από τους επικρατέστερους ανέμους, με εξαίρεση τους βορειοδυτικούς. Η περιοχή επηρεάζεται από την παλίρροια, με μέσο εύρος διακύμανσης τα 0,25 μ., η οποία αποτελεί τον σημαντικότερο παράγοντα μεταφοράς θαλάσσιας μάζας.

Πιέσεις

Υγρά απόβλητα

Ο οικισμός Αγίας Μαρίνας δεν διαθέτει αποχετευτικό δίκτυο και εξυπηρετείται, στο σύνολο του, μέσω ιδιωτικών συστημάτων αποχέτευσης. Ο μόνιμος πληθυσμός του οικισμού αυτού ανέρχεται σε 393 κατοίκους (ΕΣΥΕ, 2001). Αν και η παρουσία των συστημάτων αυτών αποτελεί δυνητική πηγή εισροής μικροβιακού φορτίου στη θάλασσα, λόγω της μικρής έκτασης του οικισμού, η πιθανή επιβάρυνση της ποιότητας των κολυμβητικών υδάτων εκτιμάται ως ιδιαίτερα περιορισμένη.

Ιχθυοκαλλιέργειες

Στην περιοχή εντοπίζεται μία μονάδα υδατοκαλλιέργειας μυδιών μέσω πλωτών συστημάτων. Τα εν λόγω συστήματα εν γένει έχουν μικρή δυναμικότητα (της τάξης των 10 tn ανά στρέμμα καλλιέργειας) και λειτουργούν σε βάθη μεγαλύτερα των 8 μ. Η συγκεκριμένη υδατοκαλλιέργεια αποτελεί μια μη εντατική μορφή καλλιέργειας και κυρίως επιφέρει αύξηση του οργανικού φορτίου στο θαλάσσιο πυθμένα.

Λιμάνια/Μαρίνες

Στα δυτικά της ακτής, σε απόσταση περίπου 800 μ. από την περιοχή κολύμβησης βρίσκονται οι λιμενικές εγκαταστάσεις φορτώσεων και εκφορτώσεων εμπορευμάτων και μεταλλευμάτων. Οι απορρίψεις των πλοίων που προσεγγίζουν την περιοχή καθώς επίσης και η πιθανή διαρροή πετρελαίου από σκάφη με ελλιπή συντήρηση αλλά και αστικά απόβλητα από τα σκάφη αποτελούν δυνητικές πηγές ρύπανσης.

Εκβολές ποταμών, ρεμάτων-εκβάλλοντες αγωγοί

Η ακτή βρίσκεται κοντά στις εκβολές του ποταμού Σπερχειού. Ο ποταμός Σπερχειός έχει μήκος 82,5 χλμ. και η λεκάνη απορροής του έχει συνολική επιφάνεια 2116 χλμ2. Ο ποταμός μεταφέρει ρυπαντικό φορτίο από την λεκάνη απορροής του, η οποία χαρακτηρίζεται από εκτενή αγροτική δραστηριότητα. Το μεταφερόμενο φορτίο περιλαμβάνει αυξημένες συγκεντρώσεις θρεπτικών (κυρίως νιτρικών και φωσφορικών αλάτων), που προέρχονται από τα λιπάσματα, και άλλων ουσιών που περιέχονται στα φυτοφάρμακα, που εφαρμόζονται στις καλλιέργειες, αλλά και από τις βιομηχανικές μονάδες που δραστηριοποιούνται σε μικρή απόσταση από την κοίτη του ποταμού.

Λοιπές πηγές

Στην παραλία επιτρέπονται τα κατοικίδια ζώα, ο αριθμός και η συχνότητα παρουσίας των οποίων δεν εκτιμάται ότι μπορεί να επιβαρύνει την ακτή.

Αποτελέσματα επιτόπιας επίσκεψης

Κατά την επί τόπου επίσκεψη στην παραλία διαπιστώθηκε ότι τα ύδατα κολύμβησης ήταν θολά με συγκέντρωση επιφανειοδραστικών ουσιών (αφροί), ενώ κατά μήκος της ακτής εντοπίστηκε δυσάρεστη οσμή.

Ευτροφισμός

Η ακτή κολύμβησης επηρεάζεται από την απορροή ρυπαντικών φορτίων των κύριων θρεπτικών συστατικών αζώτου και φωσφόρου που συμβάλλουν στην ανάπτυξη αλγών και ευνοούν την εξέλιξη ευτροφικών φαινομένων, και ειδικότερα από την εκτενή γεωργική δραστηριότητα που αναπτύσσεται στην λεκάνη απορροής του Σπερχειού ποταμού. Η τοποθεσία της ακτής εντός του Μαλιακού κόλπου, ο οποίος παρουσιάζει περιστασιακά φαινόμενα ραγδαίας ανάπτυξης αλγών, σε συνδυασμό με το μικρό βάθος των νερών και τα ασθενή επικρατούντα ρεύματα στην περιοχή τα οποία εξασφαλίζουν μικρό ρυθμό ανανέωσης των υδάτων, έχουν σαν αποτέλεσμα τη διαμόρφωση ευνοϊκών συνθηκών για την εμφάνιση του φαινόμενου του ευτροφισμού. Στην ευρύτερη περιοχή του Μαλιακού κόλπου έχουν καταγραφεί περιστατικά αυξημένης θνησιμότητας ψαριών το 2009 για ένα διάστημα 40 ημερών. Συγκεκριμένα, οι πρώτες ποσότητες νεκρών ψαριών αναφέρθηκαν στις αρμόδιες Υπηρεσίες της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Φθιώτιδας στις 10-03-2009 στην περιοχή της Aγ. Τριάδας, ενώ στις 11-03-2009 νεκρά ψάρια (μουρμούρες, τσιπούρες, μυλοκόπια, σπάροι και αθερίνες) εντοπίστηκαν στην περιοχή Αγία Μαρίνα. Η αύξηση της θνησιμότητας των ψαριών συσχετίστηκε με την αύξηση ενός ιχθυοτοξικού είδους φυκιών (Chattonella-like sp.) της κλάσης των ραφιδοφυκών. Η έντονη θολότητα των νερών της ακτής υποδεικνύει την παρουσία αυξημένης συγκέντρωσης φυτοπλαγκτόν. Με βάση τα παραπάνω εκτιμάται υψηλός βαθμός επικινδυνότητας ανάπτυξης μακροφυκών και φυτοπλαγκτόν στην ακτή.

Διερεύνηση έκτακτων συνθηκών

Σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία των ανέμων και της βροχόπτωσης για την περιοχή, κατά την κολυμβητική περίοδο δεν εμφανίζονται ακραία καιρικά φαινόμενα και, επομένως, δεν αναμένεται ιδιαίτερη επιβάρυνση της θαλάσσιας περιοχής από απορροές ομβρίων ή/και μεταφορά ρύπων λόγω ισχυρών ανέμων.

Μέτρα αντιμετώπισης

Σε περίπτωση έκτακτου περιστατικού ρύπανσης των υδάτων ή επιβάρυνσης του περιβάλλοντος της ακτής κολύμβησης, ενεργοποιείται μηχανισμός έγκαιρης προειδοποίησης για την πρόληψη και την ασφάλεια των λουομένων.
Ο αρμόδιος φορέας διαχείρισης τέτοιων καταστάσεων είναι ο Δήμος Στυλίδος.
Στις επανορθωτικές ενέργειες περιλαμβάνονται:

• Ενημέρωση του κοινού για την ρύπανση και την εκτιμώμενη διάρκεια αυτής.
• Έκδοση απόφασης προσωρινής διακοπής της κολύμβησης (εάν κριθεί απαραίτητο από τις αρμόδιες Υπηρεσίες).
• Συνέχιση της παρακολούθησης των υδάτων, σύμφωνα με το αντίστοιχο πρόγραμμα παρακολούθησης που εφαρμόζεται στο πλαίσιο της Οδηγίας 2006/7/Ε.Κ., και λήψη πρόσθετου δείγματος, προκειμένου να επιβεβαιωθεί ότι το περιστατικό έχει λήξει. Σε περίπτωση που το πρόγραμμα παρακολούθησης προβλέπει λήψη δείγματος στην περίοδο εμφάνισης της βραχυπρόθεσμης ρύπανσης, το δείγμα αυτό μπορεί να εξαιρεθεί και να αντικατασταθεί από ένα πρόσθετο δείγμα, το οποίο θα ληφθεί 7 ημέρες μετά την εξάλειψη του φαινομένου

Η αντιμετώπιση του φαινομένου του ευτροφισμού, σχετίζεται με τη λήψη μέτρων, με κύριο στόχο τη μείωση των φορτίων θρεπτικών που απορρέουν στην παράκτια περιοχή. Τα μέτρα αφορούν αφενός τη μείωση των εφαρμοζόμενων ποσοτήτων λιπασμάτων στις επιδρούσες λεκάνες απορροής και την εφαρμογή των αρχών του κώδικα ορθής γεωργικής πρακτικής, αφετέρου δε την αποφυγή χρήσης απορροφητικών βόθρων και την υιοθέτηση της κατασκευής κατάλληλων μεμονωμένων συστημάτων αποχέτευσης λυμάτων σε περιοχές που δεν εξυπηρετούνται από αποχετευτικό δίκτυο και κεντρική εγκατάσταση επεξεργασίας λυμάτων. Σχετικά με τη λειτουργία του λιμανιού συνιστάται η ορθή περιβαλλοντική διαχείριση των αποβλήτων των σκαφών σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία. Σχετικά με την παρουσία των μονάδων ιχθυοκαλλιέργειας, συνιστάται η τήρηση των Περιβαλλοντικών Όρων λειτουργίας των μονάδων τηρώντας τις προδιαγραφόμενες ωφέλιμες επιφάνειες εκτροφής και εφαρμόζοντας τα απαιτούμενα μέτρα διαχείρισης των αποβλήτων τους.

Γενικά συνιστάται η αποφυγή κολύμβησης εντός των λιμανιών, των μόνιμων αγκυροβολίων και των ναυπηγείων, 200 μ. εκατέρωθεν από τα στόμια εκβολής των αγωγών εγκαταστάσεων επεξεργασίας λυμάτων, στις εκβολές αγωγών ομβρίων υδάτων μετά από έντονη βροχόπτωση, καθώς και στις εκβολές ρεμάτων συνεχούς ροής.

Στοιχεία επικοινωνίας και πηγές περαιτέρω ενημέρωσης

Χρήσιμες Συνδέσεις

Ευρωπαϊκή Επιτροπή - Ποιότητα υδάτων κολύμβησης: ec.europa.eu/environment/water/water-bathing/index_en.html
Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος - Κατάσταση υδάτων κολύμβησης:www.eea.europa.eu/themes/water/status-and-monitoring/state-of-bathing-water
Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος: Κεντρικό Αποθετήριο Δεδομένων:cdr.eionet.europa.eu/gr/eu/bwd
Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας: www.ypen.gov.gr
Μητρώο ταυτοτήτων υδάτων κολύμβησης:bathingwaterprofiles.gr/
Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού:www.culture.gov.gr
Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία (Ε.Μ.Υ.): www.emy.gr
Περιοχές δικτύου Natura 2000: www.ypen.gov.gr/perivallon/viopoikilotita/diktyo-natura-2000/
Ελληνικό Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών:www.hcmr.gr
Ελληνικό Κέντρο Βιοτόπων - Υγροτόπων:www.ekby.gr
Γαλάζιες σημαίες:www.blueflag.gr
ΕΟΤ:gnto.gov.gr
Περιφέρεια ΣΤΕΡΕΑΣ ΕΛΛΑΔΑΣ:http://portal.stereahellas.gr/

Το Πρόγραμμα «Ταυτότητες ακτών κολύμβησης» για το έτος 2011 χρηματοδοτήθηκε από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα
«Περιβάλλον & Αειφόρος Ανάπτυξη» (ΕΠΠΕΡΑΑ) του ΕΣΠΑ 2007-2013, με συγχρηματοδότηση από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης.

Για πρόσθετες πληροφορίες και ενημέρωση για το πρόγραμμα και τις κολυμβητικές ακτές της χώρας, υποβολή σχολίων, παρατηρήσεων και ανταλλαγή απόψεων επισκεφτείτε την ηλεκτρονική μας διεύθυνση www.bathingwaterprofiles.gr