Όνομα Ακτής: Κολύμπια
	Κωδικός Ταυτότητας: ELBW149296241
	Δήμος Ρόδου
	Περιφέρεια ΝΟΤΙΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ
	Αποκεντρωμένη Διοίκηση ΑΙΓΑΙΟΥ

Εισαγωγή

Η θέσπιση Μητρώου Ταυτοτήτων Υδάτων Κολύμβησης υπαγορεύεται από την Ευρωπαϊκή Οδηγία 2006/7/ΕΚ, σχετικά με τη διαχείριση της ποιότητας των υδάτων κολύμβησης και συνιστά μια καινοτόμο προσέγγιση, με βασικό στόχο την ενημέρωση των πολιτών και την παροχή χρήσιμων στοιχείων για την σύγκριση και την επιλογή ακτών κολύμβησης. Η ταυτότητα των υδάτων κολύμβησης παρέχει πληροφορίες για τις φυσικές και γεωγραφικές συνθήκες της περιοχής της ακτής, για τα υδρολογικά χαρακτηριστικά των υδάτων κολύμβησης, καθώς και για την αξιολόγηση των πιθανών κινδύνων ρύπανσης στην περιοχή.

Συμπληρωματικώς του Μητρώου Ταυτοτήτων, κατά τη διάρκεια της κολυμβητικής περιόδου κάθε έτους (από 1η Ιουνίου έως 31η Οκτωβρίου), διενεργούνται συστηματικές δειγματοληψίες και αναλύσεις μικροβιολογικών και άλλων παραμέτρων, με σκοπό την ποιοτική παρακολούθηση και ταξινόμηση των κολυμβητικών υδάτων.

Περιγραφή Ακτής

H παραλία Κολύμπια βρίσκεται σε ένα μικρό φυσικό όρμο, τον Όρμο Κολυμπίων στο μέσον σχεδόν της απόστασης Ρόδου – Λίνδου. Πιο συγκεκριμένα, βρίσκεται στα ανατολικά παράλια της Νήσου Ρόδος, σε απόσταση 24 χιλιομέτρων νότια από την πρωτεύουσα, την πόλη της Ρόδου. Τόσο η παράκτια ζώνη της παραλίας όσο και ο θαλάσσιος πυθμένας της, καλύπτονται από άμμο αναμειγμένη με βότσαλο. Η παράκτια ζώνη είναι τροποποιημένη καθώς εντοπίζονται κατασκευές τοιχίων αντιστήριξης στα οικόπεδα των ξενοδοχείων τα οποία βρίσκονται στο όριο της ακτής. Στο βόρειο και νότιο άκρο της παραλίας υπάρχουν βραχώδεις εξάρσεις. Η θαλάσσια βιοποικιλότητα περιλαμβάνει κυρίως μαλάκια (πεταλίδες και δίθυρα όστρακα). Η ακτή αποτελεί το παράλιο τμήμα ενός ανοιχτού όρμου. Το κολυμβητικό τμήμα της ακτής είναι 1.050μ., το μέσο πλάτος της 25μ. και έχει προσανατολισμό νοτιοανατολικό. Τα κολυμβητικά ύδατα στα πρώτα μέτρα έχουν βάθος κανονικό, είναι διαυγή και η κλίση του πυθμένα ήπια, αφού βάθη της τάξης των 5μ. συναντώνται σε απόσταση περίπου ίση με 100μ. από την ακτή. Η πρόσβαση στην παραλία γίνεται οδικώς μέσω του ασφαλτοστρωμένου οδικού δικτύου Ρόδου - Λίνδου. Η ακτή είναι πλήρως οργανωμένη και διαθέτει υποδομές εξυπηρέτησης των λουομένων όπως ομπρέλες, ξαπλώστρες, κάδους και καλάθια απορριμμάτων, ντους, κινητό χώρο για πρόχειρο φαγητό, διευκολύνσεις για θαλάσσια αθλήματα (κυρίως κανό και θαλάσσιο ποδήλατο) και δυνατότητα για γεύμα σε εστιατόριο το οποίο βρίσκεται στο βόρειο τμήμα της ακτής επάνω στη βραχώδη έξαρση και το οποίο συνδέεται με την παραλία με μία σκάλα. Κατά την κολυμβητική περίοδο, πραγματοποιείται περιοδικός καθαρισμός της ακτής από το προσωπικό των ξενοδοχειακών μονάδων. Η κολύμβηση είναι η κύρια δραστηριότητα επί της ακτής. Ο μέγιστος αριθμός λουομένων εκτιμάται σε 1.500 άτομα. Στην ακτή δεν επιτρέπονται τα κατοικίδια. Η άμεση περιοχή γύρω από την ακτή χαρακτηρίζεται από έντονη τουριστική δραστηριότητα. Ακριβώς πίσω από την ακτή υπάρχουν ξενοδοχειακές μονάδες. Στο βόρειο άκρο της υπάρχει εστιατόριο και στο νότιο κινητός χώρος για πρόχειρο φαγητό. Βόρεια της ακτής υπάρχει μικρό λιμανάκι όπου δένουν μικρά αλιευτικά πλεούμενα και στο νότιο άκρο έκταση με βλάστηση από αυτοφυή κωνοφόρα δένδρα. Στην άμεση περιοχή της ακτής υπάρχουν, επίσης, διάσπαρτα αλμυρίκια, φρύγανα και θαμνώνες. Ο παραθαλάσσιος, αραιοκατοικημένος οικισμός Κολύμπια, ο οποίος εκτείνεται δυτικά της ομώνυμης παραλίας, βρίσκεται σε απόσταση 6 χιλιομέτρων νότια της Αφάντου. Πέραν της οικιστικής του χρήσης, ο οικισμός Κολυμπία χαρακτηρίζεται ως τουριστικό – παραθεριστικό θέρετρο με αρκετά τουριστικά καταλύματα, καταστήματα εστίασης και λίγα εμπορικά. Στην περιοχή αναπτύσσεται, επίσης, αλιευτική δραστηριότητα. Στο δυτικό τμήμα του οικισμού συναντώνται καλλιεργήσιμες εκτάσεις, οι οποίες καλύπτονται κυρίως από οπωρώνες. Σε απόσταση δυο, περίπου, χιλιομέτρων βόρεια του οικισμού, διέρχεται ο ποταμός Λουτάνης.

Χρήσεις γης ευρύτερης περιοχής

Στην ευρύτερη περιοχή της ακτής, κυριαρχεί η αστική χρήση καθώς και εκτάσεις με καλλιέργειες, ενώ υπάρχουν περιοχές με χαμηλή φυσική βλάστηση και σημαντικές εκτάσεις βοσκότοπων.

Υπαγωγή - Χαρακτηρισμοί

Το νησί της Ρόδου ανήκει στο Υδατικό Σύστημα Νήσοι Αιγαίου (EL14) και στην Λεκάνη Απορροής Ποταμού Δωδεκανήσων (EL1438) , και στο Παράκτιο Υδατικό Σύστημα «Ανατολικές Ακτές Ρόδου» (EL1438C0037N), του οποίου η οικολογική κατάσταση έχει χαρακτηριστεί ως «Καλή», με βάση τα αποτελέσματα της ταξινόμησης, που πραγματοποιήθηκε στην 1η αναθεώρηση των Σχεδίων Διαχείρισης Λεκανών Απορροής Ποταμών (ΣΔΛΑΠ) και την αντίστοιχη Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ) (ΦΕΚ Β 4677/29.12.2017). Στο Υδατικό Σύστημα αντιστοιχεί σταθμός εποπτικής παρακολούθησης που έχει οριστεί στο πλαίσιο εφαρμογής του Άρθρου 8 της Οδηγίας 2000/60/ΕΚ. Στην ευρύτερη περιοχή (βόρεια της ακτής) εντοπίζεται ο ποταμός Λουτάνης ο οποίος είναι αναγνωρισμένος στο πλαίσιο της Οδηγίας 2000/60/ΕΚ. Το νότιο άκρο της εν λόγω ακτής, βρίσκεται εντός της περιοχής η οποία χαρακτηρίζεται ως περιοχή προστασίας - διατήρησης φυσικού περιβάλλοντος και είναι ενταγμένη στο δίκτυο Natura 2000 με κωδικό GR4210029 ( και ονομασία “ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΡΟΔΟΣ: ΠΡΟΦΗΤΗΣ ΗΛΙΑΣ – ΕΠΤΑ ΠΗΓΕΣ – ΕΚΒΟΛΗ ΛΟΥΤΑΝΗ – ΚΑΤΕΡΓΟ, ΡΕΜΑ ΓΑΔΟΥΡΑ – ΧΕΡΣΟΝΗΣΟΣ ΛΙΝΔΟΥ – ΝΗΣΙΔΕΣ ΠΕΝΤΑΝΗΣΑ & ΤΕΤΡΑΠΟΛΙΣ, ΛΟΦΟΣ ΨΑΛΙΔΙ”. Επίσης, βρίσκεται στα Καταφύγια Άγριας Ζωής Κ818 με ονομασία “Παναγιά Τσαμπίκα Ψηλή Δήμου Αρχαγγέλου” (1160/Β/09-09-02 Ίδρυση) και Κ744 με ονομασία “Κολυμπίων Δήμου Αφάντου Νήσου Ρόδου” (ΦΕΚ 1160/Β/09-09-02 Ίδρυση).

Ποιότητα κολυμβητικών υδάτων

Η παραλία Κολύμπια αναγνωρίσθηκε ως ακτή κολύμβησης το έτος 1992 και έκτοτε παρακολουθείται στο πλαίσιο των ετησίων προγραμμάτων παρακολούθησης της ποιότητας των κολυμβητικών υδάτων, τα οποία πραγματοποιούνται με ευθύνη του Υπουργείου Παραγωγικής Ανασυγκρότησης Περιβάλλοντος και Ενέργειας.

Από το 2010, η παρακολούθηση και η αξιολόγηση της ποιότητας των υδάτων για τις κολυμβητικές περιόδους πραγματοποιείται σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στην Οδηγία 2006/7/ΕΚ και με συναξιολόγηση των αποτελεσμάτων παρακολούθησης των τελευταίων ετών.

Η ακτή έλαβε για το έτος 2014 το βραβείο της Γαλάζιας Σημαίας καλύπτοντας κριτήρια που, συμπληρωματικά με την ποιότητα των υδάτων κολύμβησης και την καθαρότητα της ακτής, σχετίζονται με την οργάνωση της ακτής, την ασφάλεια των επισκεπτών και την προστασία της φύσης.

Υδρολογικά, μετεωρολογικά χαρακτηριστικά

Το μέσο ετήσιο ύψος βροχόπτωσης στην περιοχή είναι 712 mm, με το μέγιστο και το ελάχιστο μηνιαίο ύψος να είναι αντίστοιχα 497,1mm και 0,1mm. (Ε.Μ.Υ. Μετεωρολογικός Σταθμός Ρόδου, έτη 1958-2005). H επικρατέστερη διεύθυνση ανέμου είναι η δυτική, ακολουθούμενη από βορειοδυτική και νοτιοδυτική με μικρή ή μέση ένταση (Ε.Μ.Υ. έτη 1955-2001). Η μέση μηνιαία θερμοκρασία της ατμόσφαιρας κατά την κολυμβητική περίοδο είναι 25^oC, με τη μέγιστη μηνιαία θερμοκρασία να καταγράφεται κατά το μήνα Ιούλιο και να είναι της τάξης των 29^oC(Ε.Μ.Υ. έτη 1960-2004).

Σημειώνεται ότι η ακτή, εξαιτίας του προσανατολισμού και της μορφολογίας της είναι προστατευμένη από τους επικρατέστερους ανέμους. Στην περιοχή δεν παρατηρούνται ισχυρά ρεύματα, ούτε έντονα φαινόμενα παλίρροιας.

Πιέσεις

Υγρά απόβλητα

Στην ακτή εντοπίστηκαν πέντε ξενοδοχειακές μονάδες συνολικής δυναμικότητας 2.000 κλινών, περίπου, οι οποίες διαθέτουν ιδιωτικές εγκαταστάσεις επεξεργασίας των λυμάτων τους.

Λοιπές πηγές

Η ακτή Κολύμπια είναι ιδιαίτερα δημοφιλής και κατά τους καλοκαιρινούς μήνες συγκεντρώνει μεγάλο αριθμό λουομένων, η παρουσία των οποίων μπορεί να επιβαρύνει την ποιότητα των υδάτων της.

Αποτελέσματα επιτόπιας επίσκεψης

Κατά την επί τόπου επίσκεψη στην παραλία δεν εντοπίστηκε ύπαρξη πίσσας, λαδιών, στερεών απορριμμάτων ή συγκέντρωση επιφανειοδραστικών ουσιών (αφροί). Το νερό ήταν διαυγές και καθαρό.

Ευτροφισμός

Στα κολυμβητικά ύδατα της ακτής δεν έχουν καταγραφεί περιστατικά ραγδαίας ανάπτυξης αλγών ή φυτοπλαγκτόν. Τα ύδατα της ακτής κολύμβησης δεν επηρεάζονται από την απορροή ρυπαντικών φορτίων των κύριων θρεπτικών συστατικών αζώτου και φωσφόρου, τα οποία συμβάλλουν στην ανάπτυξη αλγών και ευνοούν την εξέλιξη φαινομένων ευτροφισμού. Η θέση της ακτής εντός ανοιχτού κόλπου σε συνδυασμό με το κανονικό βάθος των υδάτων και τα επικρατούντα θαλάσσια ρεύματα στην περιοχή εξασφαλίζουν μεγάλο ρυθμό ανανέωσης των υδάτων, με αποτέλεσμα τη διαμόρφωση δυσμενών συνθηκών για την εμφάνιση του φαινόμενου του ευτροφισμού. Τα κολυμβητικά ύδατα της ακτής είναι, υπό κανονικές συνθήκες διαυγή και καθαρά γεγονός που συνδέεται με χαμηλή παρουσία φυτοπλαγκτόν. Με βάση τα παραπάνω εκτιμάται χαμηλός βαθμός επικινδυνότητας ανάπτυξης μακροφυκών και φυτοπλαγκτόν στην ακτή.

Διερεύνηση έκτακτων συνθηκών

Σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία των ανέμων και της βροχόπτωσης για την περιοχή, κατά την κολυμβητική περίοδο δεν εμφανίζονται ακραία καιρικά φαινόμενα και, επομένως, δεν αναμένεται ιδιαίτερη επιβάρυνση της θαλάσσιας περιοχής από απορροές ομβρίων ή/και μεταφορά ρύπων λόγω ισχυρών ανέμων. Η έκτακτη συνθήκη κατά την οποία δύναται να επιβαρυνθεί η ποιότητα των υδάτων της ακτής περιλαμβάνει τη συγκέντρωση αυξημένου αριθμού λουομένων.

Μέτρα αντιμετώπισης

Σε περίπτωση έκτακτου περιστατικού ρύπανσης των υδάτων ή επιβάρυνσης του περιβάλλοντος της ακτής κολύμβησης, ενεργοποιείται μηχανισμός έγκαιρης προειδοποίησης για την πρόληψη και την ασφάλεια των λουομένων.
Ο αρμόδιος φορέας διαχείρισης τέτοιων καταστάσεων είναι ο Δήμος Ρόδου.
Στις επανορθωτικές ενέργειες περιλαμβάνονται:

• Ενημέρωση του κοινού για την ρύπανση και την εκτιμώμενη διάρκεια αυτής.
• Έκδοση απόφασης προσωρινής διακοπής της κολύμβησης (εάν κριθεί απαραίτητο από τις αρμόδιες Υπηρεσίες).
• Συνέχιση της παρακολούθησης των υδάτων, σύμφωνα με το αντίστοιχο πρόγραμμα παρακολούθησης που εφαρμόζεται στο πλαίσιο της Οδηγίας 2006/7/Ε.Κ., και λήψη πρόσθετου δείγματος, προκειμένου να επιβεβαιωθεί ότι το περιστατικό έχει λήξει. Σε περίπτωση που το πρόγραμμα παρακολούθησης προβλέπει λήψη δείγματος στην περίοδο εμφάνισης της βραχυπρόθεσμης ρύπανσης, το δείγμα αυτό μπορεί να εξαιρεθεί και να αντικατασταθεί από ένα πρόσθετο δείγμα, το οποίο θα ληφθεί 7 ημέρες μετά την εξάλειψη του φαινομένου

Σχετικά με τη λειτουργία των ξενοδοχειακών μονάδων που διαθέτουν ιδιωτική εγκατάσταση επεξεργασίας λυμάτων, οι αρμόδιες αρχές μεριμνούν για την τήρηση των Περιβαλλοντικών Όρων των μονάδων σχετικά με τη διάθεση των λυμάτων τους. Όσον αφορά στον κίνδυνο ρύπανσης της θάλασσας από τη συγκέντρωση αυξημένου αριθμού λουομένων, αναρτώνται σε ευδιάκριτο σημείο μέτρα καλής συμπεριφοράς λουομένων, τα οποία περιλαμβάνουν την αποφυγή χρήσης αντηλιακού μισή ώρα πριν την είσοδο στο νερό και τη συστηματική χρήση των κάδων για την απόθεση απορριμμάτων.

Γενικά συνιστάται η αποφυγή κολύμβησης εντός των λιμανιών, των μόνιμων αγκυροβολίων και των ναυπηγείων, 200 μ. εκατέρωθεν από τα στόμια εκβολής των αγωγών εγκαταστάσεων επεξεργασίας λυμάτων, στις εκβολές αγωγών ομβρίων υδάτων μετά από έντονη βροχόπτωση, καθώς και στις εκβολές ρεμάτων συνεχούς ροής.

Στοιχεία επικοινωνίας και πηγές περαιτέρω ενημέρωσης

Χρήσιμες Συνδέσεις

Ευρωπαϊκή Επιτροπή - Ποιότητα υδάτων κολύμβησης: ec.europa.eu/environment/water/water-bathing/index_en.html
Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος - Κατάσταση υδάτων κολύμβησης:www.eea.europa.eu/themes/water/status-and-monitoring/state-of-bathing-water
Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος: Κεντρικό Αποθετήριο Δεδομένων:cdr.eionet.europa.eu/gr/eu/bwd
Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας: www.ypen.gov.gr
Μητρώο ταυτοτήτων υδάτων κολύμβησης:bathingwaterprofiles.gr/
Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού:www.culture.gov.gr
Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία (Ε.Μ.Υ.): www.emy.gr
Περιοχές δικτύου Natura 2000: www.ypen.gov.gr/perivallon/viopoikilotita/diktyo-natura-2000/
Ελληνικό Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών:www.hcmr.gr
Ελληνικό Κέντρο Βιοτόπων - Υγροτόπων:www.ekby.gr
Γαλάζιες σημαίες:www.blueflag.gr
ΕΟΤ:gnto.gov.gr
Περιφέρεια ΝΟΤΙΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ:http://www.pnai.gov.gr/

Το Πρόγραμμα «Ταυτότητες ακτών κολύμβησης» για το έτος 2011 χρηματοδοτήθηκε από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα
«Περιβάλλον & Αειφόρος Ανάπτυξη» (ΕΠΠΕΡΑΑ) του ΕΣΠΑ 2007-2013, με συγχρηματοδότηση από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης.

Για πρόσθετες πληροφορίες και ενημέρωση για το πρόγραμμα και τις κολυμβητικές ακτές της χώρας, υποβολή σχολίων, παρατηρήσεων και ανταλλαγή απόψεων επισκεφτείτε την ηλεκτρονική μας διεύθυνση www.bathingwaterprofiles.gr